18 Mayıs 1940 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

18 Mayıs 1940 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

CUMHURİYET Î 8 Mayı» 1940 Büyük taarruz Fransız topraklarında [Baş tarafı 1 inci sahifede 8iz olduğunu temin ediyorlar. Bu münasebetle Majino hattının Sedan'ın cenubunda kâin Montmedy'nin cenubundan geçmekte olduğu tasrih ediimekıedir. Fransız mahfilleri bu günkü Möz muharebesini geçen Umumî Harbdeki Verdun muharebesine kıyas etmekiedirier. Möz muharebesi de günlerce ve hatta haftalarca bazan bir tarafın bazan da öbür tarafm lehine dönerek devam edebilir. Seri neticeler beklenemez ve bir müddet vaziyet hakkında sarih bir fikir hasıl etmek imkânı hasıl olmaması muhtemeldir. Bu arada, Londrada kaydediidiğine göre, en inanılmıyacak şayialar çıka. caktır ve bunlara hiç bir suretle inanmamalıdır. Londrarun salâhiyettar mahfilleri, Bel cikada askerî vaziyet çok nazik oirnakla beraber tam itimadla mütalea edilebileceği kanaatindedirler. Şu son günler zarfında alınan malumat İngiliz tayyarelerinin makincleri makinelerle, adamları adamlarla kar şılaştırıhnca düşman hava kuvvctierine kat'i ve hatta .nihayetsiz surette faik olduklarını göstermiştir. Diğer cihetten, Londranın salâhiyettar mahfillerine gelen haberlere göre, Pariste umumiyet itibarile vaziyet çar şamba günkünden iyi telâkki edilnıektedir. Resmi harb tebliğleri Fransız karargâhı bildiriyor : Paris 17 (a.a.) Havas ajansı saat 14 te hârekâta dair aşağıdaki malumatı vermiştir: Dün gündüz müttefikler Möz'ün batı bölgesinde Alman zırhlı kıt'alarının nüfuzü üzerine lüzum hasıl olan toplanma hareketleri yapmışlardır. Evvelki gün bırada müttefik ve Alman zırhlı kıt'aları Möz'ün geçid yerlerinde şiddetli muharebeler esnasında birbirlerine girmişlerdi. Bundan başka teşekkül eden cebin yeni kıtaat yağdırmak suretile kapatılmasına çalışılmıştır. Bu kapatma harekrti mükemmel şartlar içinde cereyan etmiştir. Almanlar bu sabah şafakla beraber Rethel ile Sambre arasındaki bir cep dahilinde ve Sambre'in şimalinde ingiliz Belçika kuvvetlerine karşı tekrar hücuma geçmişlerdir. Ortalarına Belçika fırkalarınm da iltihak ettiği ingiliz kıt'aları Sambre ile Escaut arasında yerleşmişlerdir. Bu kıt'alar evvelki gün Louvain ve Molines bölgesinde şiddetli bir Alman hücumunu püskürtmüşlerdi. Bu sabah gene burada şiddetli hücumar tekrar başlamıştır. Sedan muharebesi devam etmektedir. Burada Fransız piyadesi tayyare. tank ve topçunun kuvvetli muzaheretile bütün Alman hücumlarmı püskürtmüştür. Bu müdafaa harbinde bütün muharebeler şiddetli olmuştur. Bazı köyler ve bazı ormanlar bir kaç defa verilip geri alınmıştır. Paris 17 (a.a.) Havas ajansı saat 16 da bildiriyor: Fransız askerî mahfilleri dünkü ha rekât hakkında müsaid bir intıba hasıl ettiklerini kaydetmektedirler. Rethel bölgesinde vaziyet nezaketini muhafaza etmekle beraber bu gibi haiT lerde mukabil taarruzdan ev\ el alınacak ilk tedbir olan mütemadi kuvvetler yağdırmak suretile açılan gediği tıka ma ameliyesi iyi cereyan etmiştir. Umumiyet itibarile vaziyet iyi stratejik şartlar altında gözükmektedir. Paris 17 (a.a.) Fransız akşam tebliği: Alman hücumu, bu gün, yalnız Belçikada değil, fakat aynı zamanda Avesnes ve Vervins mıntakasında da kütlevî bir surette inkişaf etmiştir. Düşman, bu heyeti umumiye üzerinde. ağır tank fırkalarmın en büyük kısmmı harbe sokmuştur. Muharebe, hakikî bir girişme mahiyetini almıştır. Daha şarkta, düşman, Sedan ve Montnnedy mıntakasında, muvaffakiyetle neticelenmiyen bir hücuma kalkmıştır. Hava kuvvetlerimiz, İngiliz hav; kuvvetlerile tam iş birliği halinde, yer deki klt'alara, yolların ve demiryolla' rının iltisak noktalarına karşı enerjik ve müessir faaliyetine devam etmektedir. Avcı hava kuvvetlerimiz, kıt'alarımıza setir vazifesini temin ederken diğer taraftan bir çok hava çarpışmalarına girişmiştir. Bir çok düşman tayareleri düşürülmüştür. Bugünkü şe rait içinde, düşen düşman tayyarelerinin sayısını tespit etmek imkânsızdır. Askerî vaziyet Son gelen haberlere göre askerî vaziyet şoyle hulâsa edilebilir: 1 En şimalde, Holandaııın Zeeland eyaletini teşkil eden adulardan Tholen Almanlara teslim olmuştur. Burası Holandaııın şimali Brabant eyalctine yapı.şık denilecek kadar yakln bir adadır. Adanın zaptı büyük bir ehemıniycti haiz değildir; Anvers müdafaasını ihlâl edemez. 2 Aııvers MalinesLouvenNamür hattmdaki İngiliz Belçika kuvvetlerine Almanlar yeniden taarruza başlamışlardır. Louven'de İngilizler. yollara döktükleri lâğunlarla üç Alman motörlü kolunu berhava etmişlerdir. Almanların talihsiz Louven'e yaptıkları taarruzun hedefi Brükseldir. Ve dün sabah Almanların yeniden üç mıntakada ve üç istikamette başladıkları bildirilen taarruzlardan şimaldekidir. 3 N'amür ile Sedan arasında yapılan taarruzlar neticesinde Almanlar, büyük bir ceb teşkil edecek surette ilerilemişlerdir. Bu ceb Alman tebliğine ve Fransız haberlerine göre, Sambre nehrinin cenubunu takiben Fransız müstahkem mevkii Maubeuje (Moböj) e, oradan Rethelin şimali ne ve buradan da Sedan'ın doğu cenubunda Carignan'a kadar imtidad etmektedir. Fransızlar, Maubeuje'den bahsetmij orlar. Almanlar, 100 kilometre imtidadında Fransız hattını deldik diyorlar. Bu. delme, ağlebi ihtimal, sadece motörlü kıt'alarla yapılmıştır. Almanlar, bu usulü Folonyada da tatbik etmişlerdi. Bu ceb eğer şimal ve cenub cenahlarmdan sıkı bir tazyika uğrarsa, bilhassa, Sedan'dan şimale doğru cebin kaidesine çok kuvvetli bir darbe indirmck imkânı bulunursa cenubu garbiye doğru cok fazla ileri çıkmış olan Almanlar fena bir vaziyete düşebilir. 4 Almanlar, aldıklarım iddia ettikleri 12,000 esirin nerede ve ne zaman almdğını söylenıi) orlar. Bunlar, toplu bir halde mi alınmıştır; yoksa Alman taarruzunun başladığı 10 mayıs günündenberi perakende olarak mi alınmıştır? Bu küçük farkın büyük ehemmiyeti vardır. 5 Almanların cebi, cenuba doğru genişletmek için Sedan'm batı cenubunda Rethel'den aşaürı sarkarak Reims (Rcns) e doğru sarkmak istedikleri bildiıilivor. Bu takdirde Almanlar, meşhur Şlifen plânınuı Belçikadan Fransaya doğru çark manevrasını latbika ve en cenubdaki kollatile cenub cenubu şarkî istikanıetinde dönmeğe başlıyorlar dcnıcktir. Harekât ehemmiyctli bir safhaya girmiştir. Alman taarruzu inkişaf etmekte ise de Almanların hareket üslerinden uzaklaştıklannı, muhtelif Fransız tevkif taHyalarl ve sahra tahkinıatı içine girdiklerini, buna mukabil Frans!7İnrın iyi mane\Ta yapacak ve ihtiyatiarını daha sür'atle bir taraftan öbür tarafa nakledebilecek bir vaziyete girdiklerini unutmanıak lâzımdır. Yüksek bir kumpndan, yük sek bir sevk ve idare ile her an, Almanlara bir darbe indirebilir. Mesele arazi kazanmakta dcğil; meydan muharebesinin kai'î ııericesini kazanmaktadır. Bu nctire ise henüz muallâktadır ve iki tnraf da onu kazanmak için bütün gayretile uğraşmaktadır. A. D. Amerika muazzam bir donanma ve ordu yapıyor Vaşington, 17 (a.a.) Kongre, Ruzvelt'in istediği tahsisatı kabul etmiştir. Ordu ve Bahriye 50.000 tayyareye sahib olacak, donanma 500 cüzütamdan teşekkül edecektir. Muvazzaf ordu 280 bin, milis ordusu 300 bin kişilik olacaktır. Bir milyon askere kifayet edecek kadar malzeme ve teçhizatın hazır bulunduğu söylenmektedir. Şark ordusunun hakimiyeti Nedir ba bitip Tnkemıez tehdid ? Roosevelt'in mesajı Vaşington, 17 (a.a.) Cumhur Reisi Ruzvelt, kongrede söylediği mesajda ezcümle demiştir ki: < Inkişaflarmdaki sür'atle ve uyandırdıklan nefretle, bütün milletleri yeni bir takım mülâhazalar neticesinde kendi müdafsaları esbabmı düşünmek nıecburiyetinde bırakan karanlık günler yaşıyoruz. Avrupadaki harb ve modern ordularuı zamana ve mesafeye karşı sür'atle zafer kazanmaları ihtimali Birleşik Amerikayı tehlikeye koymaktadır. Bizi tehdid eden tehlikeleri, yese düşmeden tetkik edelim: Amerikahların, millî müdafaa hususundaki fikirlerini değiştirmeleri lüzumu aşikâr bir hakikattir. Bugün motörlü ordular, düşman arazisinde, günde 300 kilometreyi mütecaviz bir sür'atle ilerlemek imkânma maliktirler. Düşman hatları gerisine paraşütlerle yığuı yığm asker indiriliyor. Tayyareler, kırların ortasma, yollara, sivil taj'yare meydanlarına kıtalar indiriyorlar. Beşinci kola mensub | hainlerin nasıl faaliyet sarfettiklerini gördük. Kendi halinde seyyahlar zannedilen insanlar, düşmanın işgal ordusıma mensub bulunuyorlar. İnanılmıyacak kadar sür'atli ve öldürücü yeni tahrib vesaiti, geniş mikyasta arttı. Bun l.irı kullananlar merhametsizdirler vı çok cür'etkârdırlar. Bunların karşısınd ne kadar fazla müdafaa tertibatı alınsa a2dır. Hiçbir taarruz şekli yoktur ki ih timalden uzak ve imkânsız olsun. Amo rika, müttefikleri aleyhine yapılacak olan herhangi yıldırım taarruzunu yıl Isn herhangi yıldırım taarruzunv karşılamağa muktedir harb malze mesine sahib olmahyız. Mütead did defalar şu ibret manzarasilı karşılaştık: Hazırlanmamış olan ve hazırlanmak imkânını bulamıyan millet!er, düşman istilâsma uğradılar. Zaptedilemez tabirile tarif edilen istihkâm artık kalmamıştır. Amerikaya tayj'are ısmarlamış olan ve daha ba=ka tayyareler satın almak isteven yabancı mil'etlere, bu tayyarelerin te«limini güçîe?tirecek veya yavaşlatacak hiçbir tedb'r almmamasını kongreden resmen rica ederim. Bu. son derece büyük tedbirsizHk olur. Son sene zarfında, tayyare istihsalâtımız, bilhassa yabancı milletlerin siparişlerile bir misli artmıştır. Birleşik Amerikanın ordu ve bahriye için eenede en az 50.000 tivyare inşa ettitpni rörmpk isterim. Bu ihtiyaclann. geleoek i;ç dört sene içinde temin ediimesl »avvur olımmusru. Bunları şimdi temin etmeliviz. Müdafaamız, dinarnik olmalı ve istikbaün bize hazırlavabüeceji va~ ziyet ne olursa olsun RÖğüs germek hususundaki azmimizi ve memleVetin haystî kuvvetlerini ifade etmelidir.» Ru7velt, V>TI celse ta'ik edildikten snnra millî müdafaa vazivpti icab ettirdiâi k d d konfrrp"i fevka^de iftimaa r tereddüd etmiyeceğini söylenıişrlr. diriyor: İtalya sefareti, İtalyan konsolosluk larının Mısırda ikamet eden İtalyanlan memleketi terke davet ettikleri hakkmda yabancı ajans ve radyolan tarafından verilen haberlpri tekzib etmiştir. [Baş tarafı 1 inci sahifede] fBaşmakaleden devam] Müdafaa teşkilâhna gönüllü dolu bir lisanla şikâyet ediyor. yazılıyor Almanlara ve Alman ekalliyetleriKahire 17 (a.a.) Mısırda bu gün ne fena rnuamelo yapıldığından İngiliz vatandaşları arasından mah'allî müdafaa teşkilâtmda çahşmak üzere bahseden şikâyetlerin manaları ve hedefleri hakkında bütün dünya gönüllü toplanmaya başlanmışür. Şimdiden bir çok kişi gönüllü yazıl kâfi derecede aydınlanmıştır. Çemıştır. Sivil ve askerî sahalarda bütün koS!ovak hareketinin mukaddeistinad ihtiyat tedbirleri alınmıştır. Havada ve mesi bu türlü şikâvetlere dcnizde, karada büyük teyakkuz gös etmiş olduğu gibi Polonya taarruterilmektedir. zuna dahi Alman ekalliyetlerinin ttalya, Mısırdaki tebaasını çektiğini orada guya uğramış oldukları zulümlerin şikâyetleri takaddiim ettekzib ediyor Kahire 17 (a.a.) Stefani ajansı bil mişti. İbret alınacak bir hâdise olarak Yugoslavyada dahi bir Henlein türeyerek son günlerde tıpkı Südet Henlein'ı gibi sesini vükseltmiş olduğunu gördük. Henlein'ın kim olduğunu biliyorsunuz: ÇekoSlovak parçalanmasına vesile ittihaz olunan Südet Almanlarının reisi. Nitekim Avusturya isinde de Seis lnquart isminde Avusturyall bir reis önayaklık etmis ve sonra Avuaturya umumî valisi olmu^tu. • Yugoslavyadaki Henlein son zamanlarda Alman ekallivetini temsil hakkınclan istifade ettirmek isteven bir düşünce ile âyanlıSra seçilmis olan M. Popu'dur. Bu zat dahi Alman ekalliyetlerine fena muamele vapı'dîğını telmih eden beyanatında bu fena muamelerinin şiddetli ukubetler tevlid edebi'eceği tehdidlerini izhara kadar ileri gitmiştir. Hulâsa cenubu şarkî Avrııoasına tevcih olunan tehdidler bir nihayet bulmak şöv. le dursun miitemadiven artırılıvor ve şekillerini çoğaltarak ve r Alminyan'i Ea bda sayet biivük' bîr ölüm diıim harbine tutuşmuş olmasına rağmen. Balkanlarda [Baş tarafı 1 inci sahifede} leri hakkında yaptığı yeni neşriyat mevzuu bahsolmuştur. Hükumet, bütün yabancıların bir hafta zarfında zabıtaya müracaatle, Yugoslavyadaki ikametleri sebebini tevsik etmeleri emrini vermistir. Kabine mühim kararlar verdi Belgrad 17 (a.a.) Avala ajansı bildiriyor: Nazırlar Meclisi, Yusoslav arazisinin bitaraflığı hakkında bir karar almıştır. Bu kararnameye göre muhalif hareket edenler, hapis cezasma çarptınlacak ve büyük para cezalanna mahkum edilecektir. Kararname. Yueoslav basınmı, muharib taraflardan birisini tutmaktan ve Yugoslavyanın haricî münasebetlerine tesir edebilecek yanlış ve yalan haberler neşretmekten meneylemektedir. Almanlar ağır zayiat veriyorlar Namurdan Sedan'a kadar olan bölgedeki müttefik kuvvetleri toplanmış ve takviye edilmiş bir halde her şeye hazır bulunuyorlar. Almanların bir hareket harbi ihdası için yaptıkları teşebbüs kendilerine ağıra mal olmuştur. Parça parça olmus yığın halinde tanklar, müttefiklerin Almanlara verdiği cevabın ne kadar tesirli olduğunu göstermektedir. Havalarda harb şafakla beraber başlayor ve ancak gün batarken nihayet buluyor. Kütle halinde İngiliz muharebe tayyareleri Möz vadisinde düşman mevzilerird ve hareket halindeki Alman kıt'alarıru yaylım ateşinden geçirmiştir. İnfilâk eden düşman köprüleri havalarda uçmuştur. Yollar ükanmıştır. Harekât esnasında 35 Alman tayyaresi düşürülmüştür. Alman pilotları mütlecileri merhametsiz bir surette iz'aca devam ediyorlar. Her adımda sığınacak bir yer arayan kadın, çocuk ve ihtiyarlardan mürekkeb gruplar. Abnanlar tarahndan nefes almadan bombardıman edilmektedir. İngiliz Harbiye Nezareti bildiriyor: Londra 17 (a.a.) İngiliz Harbiye Nezaretinin tebliği: 16 mayısı 17 mayısa vasleden gece, cephede bazı düzeltmeler icab ettiğin den, ingiliz seferi kuvvetleri, Brüksel'in garbindeki mevzilere çekilmiştir. Bu düzeltme, normal bir tarzda olmuştur Alman tebliğinin telmih ettiği tarzda bu dölgede bir çöküntü ve yahud bir yarma kat'iyyen mevzuubahis değildir. Yugoslavyada kısmî seferberlik Beljrrad 17 (a.a.) Harbiye Nezareti, bir çok ihtiyatların silâh altına cağırılmasmın sebeb'erini izah eden bir not neşretmiştir. Bu notta, Yugos'avvamn bir çok yeni silâhlar almış olduğu ve ihtivatlann bu sillVlan tanıması icab ett<5i bildirilmektpdir. Diğer taraftan, İtalyan hududuna yakın yerlerde bu pa»ar pünü yapılacak olan beledive seçimi başka bir zamana tehir edilmistir. Belçika karargâhı bildiriyor: Belçikada bir mahal 17 (a.a.) U mumî karargâhın 17 mayıs öğle vakti tebliği: Müttefik kuvvetlerle birlikte girişilen harekâtla alâkadar olarak ve bu kuvvetlerle sıkı teşriki mesai dairesinde Belçika kuvvetleri tam bir sükun ve intizam içinde yeni mevzilerine naklet mişlerdir. Ordumuz, muhasamatm başındanberi cüzütamlarmdan bir çoğunun verdiği müteaddid ve çetin muharebelere rağmen, halelden masun bir halde bulunmakta ve yüksek maneviyatını muha faza etmektedir. Ostende 17 (a.a.) 16 mayıs tarihli Belçika akşam tebliği: Anvers'in şimaünde ve doğu şimalinde düşman devriyeleri mevzilerimizle temasa geçmişlerdir. Daha cenubda piyadenin bir kaç mevziî hücumu ateşlerimiz altında akim kalmıştır. Orta Belçikada, müttefik kuvvetler tarafından işgal edilen mevziler üze rinde şiddetli muharebeler cereyan etmektedir. Belçikada bir mahal, 17 (a.a.) Belçika akşam tebliği: Kıt'alarımız, harekât plâmndaki hareketleri metodik bir surette icra etmişlerdir. 16 mayıs öğleden sonra, bir kanalın müdafaasına iştirak eden bir avcı alayı, bu kanah iskelelerle geçmeğe teşebbüs eden Alman cüzütamlarını büyük zayiatla geri püskürtmek suretile bilhassa yararlık göstermiştir. Almanlar 1000 tayyare kaybettfler Londra, 17 (Hususî) Hava Nezareti Garb cephesinde taarruzun başladığı gündenberi Almanların 1000 tayyare kaybettiklerini bildirmektedir. Müttefiklerin zayiatı Alman zayiatına nazaran üçte bir nispeündedir. Londra, 17 (a.a.) Hava Nezareti İngiliz tayyarelerinin dün gece Almanyada askerî hedefleri tekrar muvaffakiyetle bombardıman ettiklerini bildirmektedir. Alman askerî hedefleri bombalandı Belçika hükumeti Ostend'de Alman karargâhı bildiriyor: baları püskürtülmüştür. Alman ordu hava teşekkülleri garba doğru çekilen düşmanı her tarafta takib etmektedir. Almanlar şimdiye kadar ikisi general olmak üzere 12 bin er ve subay esir almış ve müteaddid top zaptetmişlerdir. Cenub cenahmda kuvvetli Alman teşekkülleri de düşmanın hücumlarmı püskürtmüş ve mukabil hücumlar yaparak ilerileyebilmişlerdir. Sar cephesi üzerinde Almanlar Majino hattına karşı istikşaf fealiyetlerine devam etmişlerdir. Fransız topçusu dün açık şehir olan Rastadt üzerine askerî hiç bir sebeb olmadığı halde ateş açmıştır. En büyük Alman bataryaları mukabele olarak Hagenau'ya ateş etmiştir. Holandada Zeeland vilâyetindeki adaların işgaline^ devam edilmektedir. Tholen adası dün teslim olmuştur. Alman tayyarelerinin 16 mayısta başlıca hedefleri Fransa ve Belçikada düşrran gerisindeki münakale yollan olmuştur. Bir çok demiryolları ve şoseler tahrib edilmiş, nakliye trenleri hasara ui»ratılmış ve hareket halinde kıtaat kolları dağıtılmıştır. Düşman gemilerine yapılan hücumlar ernasmda Holanda Belçika sahilinde bir kruvazör ve bir topçeker batırılmıştır. Bir nakliye vapuru ağır hasara uerayarak karaya oturmuş ve diğer iki Fransız destroyeri hasara uğratılmıştır. Şimal denizinin ortasmda su yüzünde görülen bir denizaltına bir bomba isabet ettirilmiştir. Denizaltının tahrib edilmiş olması muhtemeldir. Narvik açıklarmda bir muharebe gemisile bir hafif kruvazöre bombalar isabet etmiş ve 15 bin tonluk bir sahrmç gemisinde yangın çıkarılmıştır. Bir hava muharebesi esnasında bir düşman avcı tayvaresi düşürülmüştür. Alman tayyareleri düşman ihrac ve toplanma hareketlerini bomba'amak suretile dağcı kıt'alarımi7.a müdafaa hareketlerinde yardım etmiştir. Bu kıt'alar takviye almışlardır. Düşmanın garb cephesinde dü,ik''i , zavist yekunu 5 > t^vvaredir. Bunnn 30 | < Brüksel, 17 (Hususi) Belçika hüBerlin 17 (a.a.) Resmî tebliğ: kumeti bugün Brükselden Ostend limaAlman hava kuvvetleri 17 mayıs sanına taşınmıştır. Liege kaleleri mukave bahı erken saatlerde mühim birçok mumete şiddetle devam ediyorlar. Millî mü vaffakiyetler kaydetmişlerdir. dafaa nazırı General Denis bugün beyaBelçika cephesinde altı Messerchmidtnatta bulunarak cvaziyet emniyet veriten mürekkeb bir Alman hava filosu bir cidir» demiştir. saat zarfında 13 İngiliz tayyaresi düşürHastaneleri de bombaladılar müştür. Paris, 17 (a.a.) «Havas» Akşam gaDunkerque limanında büyük çapta iki zeteleri, Chalans Sur Marne doğum bombanın tesirile bir destroyer birkaç evine ve gureba hastanesine, Alman tay dakika zarfında batmıştır. Dunkerque yarelerinden aülan yangın bombalarmın açıklarında bulunan bir kruvazörle bir düsmüş olduğunu bildirmektedir. Wittu kargo bombalarla ciddî hasara uğratılry François'da da Alman tayyarelerinin mıştır. bombardımanı neticesinde küçük kasaFührer'in umumî karargâhı 17 (a.a.) banın bir mahallesi harab olmuştur. Resmî tebliğ: Dünkü harblere dair «Havas» ın Anvers ve Namur arasındaki muhatafsilâtı rebede Alman kıt'aları Dyle hattını Paris 17 (a.a.) Havas, Fransız akşam Wavre'ın cenubunda delmiş va Namur tebliğinden sonra, saat 23,45 te askerî ha istihkâmlarımn şimal doğu kalesini rekât hakkında aşağıdaki malumatı neş zaptetmişlerdir. retmiştir: Fransız hattı Maubeuge'ün eenubunAlman saldırışı, yedi gün evvelki sal dan Sedan'ın doğu cenubunda Carigdırış değildir. Bu sabah Almanlar tara nan'a kadar 100 kilometre delinmiştir. Dinant'ın garbında hücum arabalarıfindan yapılan üç hücumun ancak bir tanesi, mutad şiddetini göstermiştir. Diğer mıza karşı koyan Fransız hücum araiki hücum, çok şiddetli çarpışmalara sebebiyet vermiş olmakla beraber sonuna ezcümle Sedan önünde Möz'ü zorlamak kadar götürülmemiştir. Almanlar, sabah teşebbüsleri esnasında, Alman kıt'aları şsfakla beraber, hava kuvvetlerinin mü nıühim zayiata duçar olmuşlardır. Mozaheretile tank kütlelerini ileri sürmüş dern harekât harbinde insan zayiatını iflerdir. Gediği doldurmakla muvazzaf rata götürmemelidir. Bütün taktik sanFransız cüzütamları, geceye kadar devam ati, insanları, düşmanın otomaük silâheden çok şiddetli çarpışmalar yapmakta larının ve muharebe meydanı üzerinde dır. Neticeler, ancak yarın öğrenilecek efradı kırmak vazifesi gören hava kuvtır. Şimdiden öğrenilmiştir ki, ilerleme vetlerinin ateşinden masun bulundıırğe mâni olmakla muvazzaf Fransız kıt'a maktadır. Fransız ve müttefik kıt'alara k n bir ihrac yapabilmişler ve daha iyi gelince, tedafüî bir mevzie konmuş olan şerait altında harbe girmişlerdir. Alman bu kıt'alar, araziden daha iyi istifade eların diğer iki hücumundan birisi, Diyle debilmişlerdir. ırmağı üzerinde İngiliz hattına karşı yaHudud mıntakasında, Fransız askerlepılmıştu. Dyle ırmağı, Brükselin şarkın ri. evvelden ihzar edilmiş olan ve otomada geniş bir kavis çizmekte, Louvain ve tîk silâhlar için beton tahaffuzgâhları ihMalines'den geçtikten sonra, Anvers ci tiva eden sahra mevzilerinden istifade varında Escaut nehrine dökülmektedir. eylemişlerdir. En büyük fedakârlıklar Almanların diğer iki hücumundan ötekisi bahasma en seri bir neticeye varmak isde Sedamn cenub bölgesinde vukua gel ter gözüken hasım tarafından bütün şidmiştir. Burada, hücumlar, eski hücumla detile verilen muharebeye ansızın girniiş rın şiddetini iktisab etmemiştir. Alman clmalarma rağmen, Fransız kıt'aları, en İstilâ kıt'aları, muhakkak ki bir derece mükemmel soğukkanlıhkla, sükunla ve yorulmuşlardır. Diğer taraftan şurası da I disiplinle vaziyete karşı koymuşlar ve muhakkaktır ki, bilhassa kütle halinde karşı koymakta bulunmuşlardır. İsviçre [Baş tarafı 1 inci sahifede] terzı harekete devam etüğini göstermektedir. Garb cephesinde büyük bir muharebe cereyan ettiği şu saatte büyük bir teyakkuzla hareket etmek lâzım geldiği muhakkaktır. Askerî ve sivil makamat derhal vaziyetin icab ettirdiği bütün tedbirleri almışlardır. Fakat halk kanhlığını muhafaza etmek ve memleketin menfaati için sıkı bir disiplin dairesinde hareket etmekle mukavemet kuvvetimizin artmasına yardım edebilir. Eütün İsviçre vatandaşları vazifelerini yapacaklar ve mutad işlerine sükunetle devam etmek suretile millî emniyetin takviyesine yardım edeceklerdir.» ltalyadaki Türklerden avdet edenler Uzun zamandanberi, İtalyada bulunmakta olan vatandaşlarımızdan bir kısa, dünkü A\Tupa ekspresile şehrimize ;elmişlerdir. Gelen Yolcular, İtalyadaki hayat pahalılığınm tahammül edilemiyecek bir derecede arttığını, ekmeğin kilosu yirıni uruşa satıldığmı, sabunun vesikaya tâbi olduğu için güçlükle temin edilebildiğini, söylemektedirler. Dünkü trenle, Bulgaristanda bulunan ir kaç Musevî ailesi de gelmîijtir. Bun'ar, ilk vasıta ile Filistine gidecekler u hava muharebeleri esnasında, 8 i de dâfi toplarımız tarafmdan düşürülmüşür. Diğerleri toprak üzerinde tahrib eilmiştir. 15 Alman tayyaresi geri dönmemiştir. BerUn 17 (a.a.) D. N. B. saat 22 de ildiriyor: Alman Başkumandanhğının tebliği: Louvenin cenubunda Fransız İngiiz mevzilerinin düşmesinden sonra, Alman kıt'aları bu gün akşama doğru Brüksele girmişlerdir. Paraşütçülere karşı AŞK ve MACERA ROMANI İLK ve SON YAZAN: Mevsimi gelmeden açılan çiçeklerin dalları üstünde kurumağa, solmağa mahkum olduğunu sen herkesten daha iyi bilirsin Ayşe!.. Çünkü o çiçeklerin, o dallann içinde yaşayor, onlarla beraber büyüyorsun!.. Merak etme, ömür denüen şey o kadar uzun değil İnsan gözünü açıp kapayana kadar bitiyor... Senin de bir gün sevgiden, aşktan bahseden, ıstırabı, e1 ıni anlatan şiirler ezberlemen zarni gelecek!.. Fakat acelen ne? v » c'^ıyorsun? Çocukluğun da, ço I 52 1 Bern, 17 (a.a.) isviçre, her türlü ihtimale karşı koymağa hazırlanmıştır. Sabotajeılarm faaliyetini ve paraşütçülerin memlekete sokulmak hareketini önMEVLİD lemek için, bütün memlekette acilen mahallî müdafaa gruplan teşekkül etmek19 mayıs pazar günü, Erenköy istastedir. Bund gazetesi, Isviçrenin Holanda yonu civarında Zihnipaşa camiinde istilâsından ibret dersi alması lâzım gel ikindi namazını müteakıb, eski Defterdiğini yazıyor. darlardan merhum Hayri refikası merhume Bayan Refika Çoban ruhuna itBeynelmUel banka merkezini haf edilmek üzere Mevlidi Ş.erif tilâvet baska yere nakletti ıdileceğinden arzu buyuran zevatın teşBern, 17 a.a.) Be\Tielmilel tediyat rifleri rica olunur. bankası, merkezini Bâle şehrinden Ayrd kantonunda Chateau d"Eaux'ya nakletÖLÜM miştir. Belediye müfettişlerinden merhum Rıza Keskin eşi, müteahhid Suphi TaşŞehir otobüslerinden yarısı ının kaymvalidesi ve Ticaret müdürüğünden Suad Keskinin annesi Nazh bozukmuş! eskin dünkü cuma günü vefat etmişBelediye Fen Müdürlüğü Makine şu ür. Cenaresi bu gün saat 11,30 da Ebesi tarafından şehirde mevcud oto enköyünde Etemefendi caddesi No büslerin muayeneleri yapılmıştır. Ma31 Suphi Taşçı köşkünden kaldırıhp kine şubesi bu muayeneye tevfikan haamazı Erenköy İstasyon camiinde kılen işlemekte olan otobüslerden yarısı mdıktan sonra Karacaahmeddeki aile nın faaliyetten men'ini istemiştir. mezarLğına götürülecektir. Fakat bu tehdidler ne zamana kadar bu «ekillerde sürüp gidecek? On'arın propaçanda mahiyeti hic kimsenin meçhulii olmam»kla beraber mesbu bulundukla: n fena niyetlerde dahi kezalik h ç kimsenin süohesi yoktur, ve nihavet bu tehdidler alâkadar memRusyaya sip«rîş edilen kamyonlar leketlerin canlarına tak divecek Londra 17 (Hususî) Yueoslav hü haddi bulmus ve hatta asmıştır. kumeti ordu naklivatında kullanılmak Bu güne kadar tehdide maruz üzere Rusyaya mühim miktarda otobulunan memleketler birinci dere! büs VP kamvonlar sipariş etm =tir. cede Almanva ile derhal hemhuBesarabvada nümavisler dud olanlardır. Alman tehdidi daBükreş 17 (Hususî) Besarabya^a sümulünü saklamabu eün mütenddid va+anperverane nü ha i'erilere makla beraber Almanya ile humayisler yanılmıştır. Nümaviscilpr Besarabyanm Rumanyaya ba*lılı§ını te dud birlis'i oimıyan bir veva iki yid ederek. Rumanyamn sulhcerver ol aşın memle'<etler dahi bu tehdidduğunu fakat her nevi tecavüze sil.'Ma lerden hi.««elerini aliyorlar ve onkar«ı koyac^'nı t ^ ' n î z et*;»T"''«"dir. ların l kendilerinde hisYunan B»*veki1in<> atfedilen sedivorlar. beyanat Rumanya ve Yugoslavva tehA*ina 17 (a a.^ Basvpkü Mçtaksn did olunduğu zaman Bulgaristasın bir Bul<?ar dinlomatına Bul"ar .ta nın, Yunanistanın müteessir vc lebplerini makul «fördüŞiinü ve k«ndi«i mustarib olmamasına imkân var Btılçsr olsa bu taleblüri tahakk'ik ptmıdu? Hatta üçüncü RÖmlekte tirmek Ü7ere harb<> rine dsir. bazı ec^ebi gazetelerde haber Kelen Türkiyenin bile. Tuna havzasile Ba'kanları ihtiva eden celer İTiti'sa'" ptmi'tir. Basvekil Met='=as, asla böyle bir mu nubu sarkî Avrupası memleketlerindeki emnivet vahdeti bu suretl'kat vermemistir. le bir kere daha sabit olmuyor TEŞEKKÜR |mu? Bu havali memleketlerinden Limanımızın arzettiği çok müstesna herhangi birine vuku bulacak tahususiyetlere rağmen, Cumhuriyet va arruzun avpen diğerlerine vuku puru süvarisi Nuri kaptanm. minelka bulmus pibi say^masmda yüzde dim iskelemiz nakliyaü üzerinde ibraz j v ü z bakikat vardır. ettiği kıymetli alâka ve teshilâtile bizSulh kaygısüe sekiz aytlır ş?öslerin minnet ve şükranını tevlid etmişterilen tahammül veter olmuştur tir. artık divebi'îriz, ve sulh kavg'sile Bilhassa, 12 5, 940 gecesi, İngiltereye zaaf ve korgidecek ihracat mallarımızın alınmasın sösterilen tahammül ku alâmeti eibi alın»' ak tehdidledaki yüksek takdirlerile, bütün müş külleri iktiham etmesi, cidden ve her rin artmasına ve sulh imkânının takdirin fevkinde görülmüstür. azs"'masına sebeb oluyor. Gerek mumaileyhe, gerekse aynı hisDüşman ateş o'*a nihavet cirmi si fedakâri ile meşbu zabitan ve müret kadar VPT vakar. Bütün Tuna havebatına ve bilvesile ve münhasıran da zası ve Ba'kaniar havalisi mem'eDenizyollarının buradaki mümessili ketlerinin kat'î bir tesanüd'e bu Peyhan Berkere alenen teşekkürü katehdidlere karşı en havsivetli vadirşinaslık borcu bildiğimizin, kıymetli [azetenize dercini derin saygı Ue rica z ; ve M» rnukabp'e p^rnel nun bütün neticelerini söze ve oederiz. : İnebolu ihracat tüccar ve ları »r*'k ^ r zaruret olmuştur kanaatindeyiz. komisyoncuları YTINUSNAOt Almanya İtalya FBaş tarafı 1 inci sahifede] göre Mısıra karşı harekete geçilmesi daha muhtemeldir. Çünkü muhasamat başlar başlamaz Habeşistanuı imdadına koşmak lâzımdır. Berlinin bazı diplomatik malıfiUerinde Mussolini'nin oldukça mühim tek liflere mukabil bitaraflığını muhafaza etmeği kabul edeceği söylenmektedir. Bu tekliflerin Ruzvelt vasıtasils ya pılabileceğini çünkü ancak onun mü dahalesini bu tekliflerin Mussolini tarafından kabulüne imkân vereceği tahmin edilmektedir. Âyan reisi İtalyan rnilletinin Mussolini'nin emrine hazır olduğunu söyledi Roma 17 (a.a.) Bütçe hakkında izahat veren Maliye Nazın Thron do Revel'i dinledikten sonra âyan meclisi bu sabah bütçeyi kabul etmiştir. Hariciye Nazın Kont Ciano, beya natta bulunmaktan vazgeçtiği için âyan meclisi Hariciye bütçesini ittifakla kabul etmiştir. Âyan meclisi reisi Suardo. bunu müteakıb bir nutuk söylemiştir. Suardo, âyan meclisinin tam faşist zilırJyetile mesaisini ikmal ettiğini kaydettikten sonra demiştir ki: • Tarihin bu büyük anmda âyan azası sıralarını sıklaştırmakta ve gözlerini vatanın timsali olan Kral Im paratora çevirmektedir. (şiddetli alkışlar) Duçe, İtalyan milleti sizin etrafı nızda toplu bir halde bulunuyor. Mil let, seçtiğiniz yolun İtalyanm büyük ve kuvvetli olmasınj istihdaf ettiğini bil diği icin emrinize hazır bulundurula cak bir enerji ve azim bloku vücude getirmistir. Duçe, Haririye Nezareti bütçesi hakkındaki sükutunuzun beliğ manasını ve kıvmeHi mesai arkadarınız Ciano'nun ilıtiyatlı tarzı hareketini an ESAD MAHMUD KARAKURD cuk kalmanın da kendinç nahsus ne doyulmaz güzellikleri, ne bitmez tükenmez zevkleri hicranları vardır!.. Ayşe bu akşam içinden taşan, kabma sığmıyan bir takım karışık hislerin tesirile, başının döndüğünii duyuyor... Isyan etmek, ha^kırmak, birşeyler söylemek isteyor, susmuyor bir türlü!.. Ben hicran çekmekten bıktım artık Mecdi Bey diyor! Büyüdüğümü hissediyorum. lçimde yeni bir şeyin kaynadığını, damarlarrmda bütün vücudümü serinlendiren bir ürpermenin dolaştığını, kalbimin acı acı yandığını duyuyorum!.. Bak bak, neler de söylüyor çapkın!. Ben de tutmuş ona hâlâ günlerce, aptal gibi ağustosböceği ile karınca hikâyelerini okutmağa çahşıyorum. Ama Mecdi Bey! Sus bakayım! Hâlâ da söylemek isteyor! Fakat efendim! Dinlemek istemiyorum diyorum sana, sus! Ayşenin solgun sarı yüzü birdenbire kızarıyor. Gene gözleri doluyor. Titreyen dudaklarını mahçub bir büküşle bükerek, Peki efendim diyor, madem istemiyorsunuz susuyorum!.. Şimdi ikisi de birbirlerile konuşmuyorlar. Ne o birşey söylüyor, ne öbürü... Yalnız adımlarını biraz daha sıklaştırıyorlar. Zeytin ağaclannın büyük kavaklarla birlegtiği kö, şeye doğru, hızla yürümeğe ba?la lefon, insanın peşine takılij bir türyorlar... lü yakasını bırakmıyan yapışkan O sırada Mecdinin kendi kendi bir sokak dilencisi gibi, habire arne mırıldandığını işitiyoruz: sız arsız zırlayıp duruyor... «Sira dağlar mordu, sular kınnızı, Nihayet masaya iğilmiş yazı yaSıdarı beklerdi bir peri kızı, zan adam, buruşuk suratını bir kat Alnından öperken akşam yıldızı daha buruşturarak telefona uzanıYeşil gözlerine mejtundur sandımh yor. Ahizeyi alıyor. Tembel bir haKaranhklara karışıyor, gözden reketle kulağma doğru getiriyor: kaybolup gidiyorlar... Alo... Alo... *** Beş gün sonra... Evet Polis müdiriyeti ikinci Telefon çalıyor... şube müdürlüğü. Geniş bir oda; maroken koltuk^"^~ • • • • • lar etajer kül renkli perdeler Evet benim! ve sağda bir paravanla ayrılan üstii cam büyük bir yazı masası... Evet... Evet... Sesinizi biraz Yazı masasmın önünde bîr adaha çıkarın işitmiyorum dam var: Kıvırcık sarı saçlı, buruşuk suratlı bir adam!.. Masaya Hı... Hı... Evet.. ölmüş mü? doğru iğilmiş birşeyler yazıyor... Saat öğleden sonra ikidir... Bulutlu bir hava... Hangi hastaneye kaldırdımz? . . . . . Yağmur çiseleyor... Masanın bir köşesinde duran te Evet " • * • • • ^~~' Demek hüviyeti meçhul kalıyor? Peki! Şimdi cinayet masası şefi Cavid Bey derhal gelerek tahkikata vaz'ıyed edecektir. Bekleyin kendisini!.. Öğleye kadar tedarik edeceğiniz malumat ve delilleri hazırlar, kendisine verirsiniz! Eğer yaralının hüviyeti hakkında yeni bir şey öğrenebilirseniz, derhal telefonla beni de haberdar edin!.. Kıvırcık sarı saçlı, buruşuk suratlı adamın yüzü birdenbire değişiyor. Telefonu bırakır. bırakmaz zile basıyor. Kapıdan içeri giren polise, sert ve âmirane bir sesle; Çabuk bana cinayet masası şefi Cavid Beyi çağırın diyor! Polis çıkıyor. İki dakika... (Devam edecek) • • • • •

Bu sayıdan diğer sayfalar: