25 Ekim 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

barbinin si Hele intihap Italya ile beksnierizi sidik mebusu böyle diyor ve ilâve Samoel Hoer'in nutkundan anlaşılıyor Ki Habeşistan uğrunda vazgeçmişiz ! Ingiltere-İtalya anlaşmasına doğru Habeş işinin siyasal yüzündeki! en mühim hareket, İtalyanm Trab lustan bir fırka askerini çekmek üzere oluşudur. Bu takdirde İngilterenin de Akdenizdeki gemi kuvvetlerini ha fiflteceği sanılıyor. Bu swetle iki memleket ara - smda belirmiş gibi görünen pürüz- ler de zail olacaktır. Mısır hududundan çekilen aster Trablusta bırakılıyor Fakat haber verildiğine göre, Trablus hududundan çekmeğe ha- zw olduğu askeri, İtalya, ihtiyat kavveti ölarâk yine Trablusta tu- tacak, İtalyaya göndermiyecek - miş. İtalyan Trablus hududundan| bir kısım askerleri çekişi, Pariste! memnuniyet uyandırmıştır. Pöti Parizyen gazetesi, “Bu ha- rekete karşılık, İngiltere de şüp- hesiz anayurd filosunun en önem- li Gühim) parçalarından bazı «| larmı geriye çekmekle mukabele edecektir. Böylece Afrika savaşını sona erdirmek çarelerini daha pra tik bir surette araştırmak imkânı basıl olacaktır. İngiliz hükümeti, bu yoldaki müzakerelerin Cenev- re sahasında kalmasını ısrarla di- lediğinden, barış pazarlıkları te < şebbüsünün, ihya edilecek beşler komiteğirie hâ valesi mümkündür. İtalya We inglitarenin hesap- | laşması Intihabdan sonra İngilterede sosyahist liderlerin - den Sir Stafford Kripa şunu söy - lemiştir: | “M. Musolini ile son pazarlı «| ğrmız, seçimden sonra olacaktır. Seçimin bu kadar erken yapılma- | srda ondandır. Hükümet o zaman | yeniden silâhlanmak için selâhi «| yet istiyecektir. İşsizlerin de bumu esirgemiyeceğini umarım., Yine ayni adam, tegiliz Dul bahanınm son verdiği söylev için nr! tır.,, demiştir. Malyaya göre sulh çaresi İtalyada Giornale Ditalya, 1 - talya - Habeş mücadelesinin bite- bilmesi hakkında şunları diyor: “Italya, Cenevre çerçevesinde Habeş meselesi işin adilâne bir hal sureti bulunabilir, kanaatindedir Bu da, andlaşmanın daha tam cesurane ve daha akrilıcasma tat» bik edilmesi suretile mümkün o lur. Dava, İtalya ile Uluslar kurus mu arasında değil, andlaşmanm Kalya ile İngiltere tarafından, başka başka surette tefsir edilişin- dedir.,, a Londradan bildirildiğine göre, Fransız başkanı Laval, bugün Pa risteki İngiliz elçisi Sir Corc K - larkı kabul ederek İtalyanların ba rış şartlarmı bildirmiştir. Bu şart- lar, çok gizli tutulmaktadır. İngliterenin tatbik ettiği zeori tedbirler Niyaz Kroniki'den: Tâhey misakı mucibince de bitaraf bk usullerini tatbik etmeğe o çirişen İngilteretin, gerek ana vatan, gerek . se milstemleke limanlarında İtalyan gemilerini 2 saatten fazla durdurma. İ yüzü bitsin ediyor: mücadeleden ması İtalyaya karşı yeni bir zecri ted bir ortaya koymuş oluyor. İngilterenin Roma elçisi, memleketi nin bu tedbiri tatbik edeceğini Musoli niye bildirmişti. Ve ilk tedbiri, Mon. bassda bir İtalyan gemisini 24 saatten! fazla tatmamakla beraber, ancak en yakın İtalyan Timanma gidebilecek ka! dar kömür almasına müsaade etmek suretiyle tatbik ettiler. Lâhey misakına göre, bitaraf bir hükümet, muharip devletin muharebe kuvvetini arttırmağa hiç bir veçhile yardım etmiyecektir. Bu tedbirin tat. bik edilmesiyle İtalyanm yalnız kö - mür tedarikâtını azaltmakla kalmı - yacak, gene İtalyanm — askerleri için — Adenden aldığı su miktarını da in . direcektir. Italya, şimdi Süveyşte peizol elde! etmeğe çalışıyor. Bu gidişe göre, iste-; diği gibi teminine imkân kalmıyacak -! tır. —Uzakşarkta © Japonya Çini benimsemekte adım adım ilerliyor Pekingden Manchester Guar - dian aytarı bildiriyor: | Dairende toplanan Japon yük- sek kumanda heyetinin aldığı ka » ! yordu. Bu büyük bir teklifti. Fakat İ bu,dört beş yıl önceydi. Şimdi, on mil rar ların mahiyeti anlaşılmıştır. Ha beş - İtalyan harbinin bir neticesi Japonyanm Şimali Çinde güttüğü| siyasasını çabuklaştır » mak olacaktır. İçtima eden Japon Süel vie şu kararları vermişlerdir: (a) Şimalt Çindeki beş seleti| | Japon nüfuzuna sokmak plânı: mümkün olduğu kadar çabuklaştır mak. (6) Nankingdeki Çin merkezi! hükümetine Japonya aleyhindeki. bütün propagandayı dur tutmasını ihtar etmek ve bu yapılmadığı tak | dirde beş eyaleti tamamile Nan - İ king hükümetinin idaresine tabi j Mançukuo hükümetine ithal ede / ceklerini, bildirmek. Bu hususta teşebbüslere ii diği ve Japonlarm. bu eyaletlerin gelmesi Tokyonun Çine karşı bir tehdid yapmak istediğini göster - mektedir. Nanking bükümetinin son za - manlarda Garb devletlerineen is» tikraz yapmak İstemesi Japonyayı İ fena halde sinirlendirmiştir. Ja - ponya Çini tamamile kendi nüfuzu altma alıp gittikçe büyüyen endüşt rile (sma) faaliyetleri için bir pa Şangbüya yolan Japon erkânı» nım Çin hükümetine katiyen ha « riçten bir istikraz ya; ihtar edecekleri ve aksi takdirde İ Japonyanm bu hususta isteklerini silâh kuvvetile kabul ettireceğini hatırlatacakları kuvvetle muhte - meldir, Japonya Sovyet» lerle harp ederse İngiltere ne tavır takınacak Deutsche Allgemeine Zeitungdan: e geç kaldımı faydasız olmaktan daha HABER — Akşam Postası Loyd Corcun vaziyeti yeni bir görüşü : “ Musolini bir harp ilâhıdır ,, Eski İngiliz başbakanı Loyd Çorç son verdiği bir söylevde Musoliniyi| “Kesip biçme, meydan okuyuş ve ateş soluyan harp ilâhı,, olarak tavsif et, tikten sonra demiştir ki: “Bundan daha birkaç yıl Musolini silâhsızlanmayı terviç önce, edi- yon kişiyi silâh altında tutarak en bü. yük orduyu emrinde bulundurduğunu söyleyip öğünüyor. Hükümetimiz yoksul mıntakaları- miz için 2.000.000 Sterlinden fazla bu. Tamazken, şimdi insan kesip biçme ma. kinelere sarfetmek üzere ( 20.000000 Sterlin temin için halka başvurma vaziyettindeyiz.... Bu, çok ağır bir başvuruştur. 1981 yılma kadar silâhları bırakma mesele, si her millet tarafmdan ciddiyetle te.. 1âkkt edilmişti Bugün her şey kaybol du ve milletler yeniden nasr) silâh. nacaklarını düşünüyorlar. Milletler, şimdiye kadar gördük- lerinden daha büyük bir felâkete doğ- ru koşarak gidiyorlar ve biz de buna iştirak etmiyoruz. Delice bir rekabete katılmamız için 30.090.000 kişiyi 200.000.000 Sterlin sarfına ikna etmek gayretiyle bir İn- tihap arifesindeyiz. Bu rekabet, daha kötü bir harpla, daha kötü kargaşalıkla ve şimdiye kadar idrak ettiğimizden daha sarsi- layıcı bir akibetle oneticelenecektir.' Halkın bunu meden sakin bir karşıladığına şaşıyorum ! Uluslat karumu misakı “Ahidi ce, dit,, denberi kaleme almmantış olan en büyük aletti Fakat uluslar kura- mu Japonyanın Mançuryayı alması- na meydan verdikten sonra, uluslar kurumunun nüfuzu gitti, Evelee, silâhları mrakma ve sulh ve uluslar kurumunan — nüfuzandan başka bir şey düşünmediği (görülen Musolini: “İşin ucunda Habeşistan! var? dedi uluslar kurumuna < aldır.| masak da olur. Almanya, yeniden silâhlanmak hu- susunda (uluslar kurumu ile uğraşıp vakit kaybetmeden, sadece “ben bu. nu yapacağım !,, dedi geçti. Sirarede bir komite vücude geti- rildi. Fakat bu komite hiç toplanma. dı. Bu komite, müzhede O bozanlara karşı na gihi ekonomik zecri tedbirler almacağını düşünecekti Va Muselini bir muahede bozucusu idi. Eğer b komite toplansay'dı, işler başka türlü tavırla Zamanında tatbik olunacak ekono. mik gecri tedbirler müsssirdir. Fazla fenadır. Uluslar kurumu Üzerinde müşteve, ken kontrolü olabilecek ikt millet var, Biri Fransa, diğeri İngiltere ve onun imparatorluğu... Fakat (İngilterede bir zayıf hükümet, Fransada altı 72. yıf hükümet iktidar mevkiine geldi. Neticede, hiç bir s#iyasa vücut bulma. dı. Hiç bir harekete geçilmedi, Fırsat fırsat arkasına kaybedildi gitti, HEMŞERİ Tokyodan bildiriyor: Japon siyasi çevenleri o Rusyanm İtalya aleyhinde bir siyasa de girli emeller görüyorlar, Rusya u. Tuslar kurumunda İngiliz siyasasmı arkalamakla Londranın taraftarlığını| Kazanmak istiyormuş. Rivayete göre| Rusya İngiltereden uzak şarkta we harp patladığı takdirde şimdi İtalya. ya karşi gösterdiği (o siyaseti güdüp gütmiyeceğini sormuş. Rusya uzsk şarkta bir harp olduğu takdirde İngili terenin kurum paktındaki 17 inci mad, deyi tatbik etmesini istiyormuş. 17 in el madde kuruma dahil olmayan bir devletin bir kurum azasma o ke b göze aldığı takdirde bitün a karşı harp aştığını katran ma | iğ Japon Rengo ajansı 25 TUKTEŞRİN — 1985 Tevfik Rüştü Aras Türkiye - Italya münasebetlerini anlattı Zecri tedbirleri tatbika mecbur olduğumuzu fakat bunun bize ağır geldiğini Arsıulusal diplomasi söyledi hakkındaki düşüncelerini de bildirdi Cenevreden - dönen Dışbakanrmiz, Tevfik Rüştü Aras, Belgradda çok ö - »emli bir diyev (mühim beyanat) ve - rerek, zecri tedbirlerle olan münase - betimizi ve bunları ne gibi hissiyat - Ta tatbik etmekte olduğumuzu, arsı - ulusal durumla birlikte izah etmiştir. Balkan andlaşmasmın daha kuv - vet bulmuş olmasından (bahsettikten sonra Tevfik Rüştü Aras demiştir ki: — Ekonomik zeeri tedbirleri, bili - yorsunuz. Bunlarm tatbik ve netice . leri hakkında şunu ehemmiyetle kay - detmek isterim ki, samimi dileğim her iki taraf arasında en kısa bir zaman - da doğrudan doğruya bir uyuşma elde| edilmesidir.Cenevrede biltün kararlaş tırilmış olanlar, hepimizin Uluslar Ku rumuna karşı giriştiğimiz taahhütler den ibarettir. Şunu da ilâve etmeliyim ki, kendisiyle İyi geçinmek ve anlaş -| mak istediğimiz komşu bir memlekete karşı ekonomik zecri tedbirler tatbiki bize oldukça ağır gelmiştir. Bununla beraber, ekonomik zecri tedbirler, hiç bir veçhile İlalyaya karşı O hasmane bir hareket olarak sayılmamalıdır.., Cenevre konuşmalarına (İngiltere vin gösterdiği ilgi hakkında kendisine sorulan bir sorguya, İngilterenin U - Tuslar Kurumu İle sıkı teşriki mesaide bulunduğunu ve herhangi bir ihtilâf karşısında Cenevre kurumuna (karşi sıkı bir taahhüde girmiş olduğunu e - hemmiyetle kaydetmiş ve Fransanın da sürekli uzlaştırma eserinin takdire değer olduğunu söylemiştir. Tevfik Rüştü Aras ekonomik taviz. | ler hakkındaki suale de şu cevabı ver. miştir: | mamiyle mutabık idim. O “— Bu meselede Yuzoslarya ile Türkiyenin mesaisi çok faal ve çok mü him olmuştur. Bu yolda imkânlar der piş olunmuştur. Fakat öyle sanıyo - rum ki bize yapılabilecek tavizler bu arsıulusal teşriki mesai ve tesanüt e , serinde uğrıyacağımız zararları asla telâfi edemiyecektir. Finansal yardıma gelince, şunu tes Tim etmeliyim ki bu mesele ruznameye girdi, müzakere olundu ve komitenin verdikleri raporlara ( geçirildiyse bu, Yugoslav Başbakanı ve Dışbakanı Ste yadinoriçin Cenevredeki Yugoslav he. yeli murahhasasına gönderdiği çak e nerjik falimat sayesinde olmustur. Bu talimatın muhteviyatından esasen ben vakit ve zamani". haberdar edil. miş bulunuyozdum ve bu hususta fa - suretle ki gok nazik olan meselede iki memle ketimiz Cenevrede ayni noktai nazara malik bulunuyordu. Cenevrede diğer Balkan milttefiklerimiz de bizimle be. Taber sıkı teşriki mesaide bulunmus - lardır. Tevfik Rüştü Aras Begradda Yu» göslav baş ve dışbakanı Otzrafından karşılanmış, Bulgaristandan da ge. çerken 15 dakika kadar Bulgar dışba- kaniyla görüşmüştür. Tevfik Rüştü Aras şehrimizde Dışbakanı Tevfik Rüştü Arasbu sababki ekspresle Cenevredep şehrimi ze gelmiştir. Dışbakanı Sirkeci garın - ; Gw'vir çok zevat etrarından karsılan . muş, bir polis müfrezesi selâm armut” tar. Tevfik Rüştü Aras akşam trenile Ankaraya gidecektir. Zecri tedbirler ve Hi Hitler Almanya, İngiltereye mi, İtalyaya mı meyledecek ? Bu iki aa başında kimler vardır ve hangisi kuvvetlidir ? “İntransigcant,, gazetesinden: Almanyanın uluslar kurumundan çıkmış olup bu ayın 21 inde tama- miyle Cenevre ile alâkasını kesmiş olduğu malümdur. : Fakat İtalsa| aleyhine zecri tedbirlerin tatkiki- nin başlamasından sonra Berlinin tedbirlere iştirak edip etmiyeceği' haklımda karar vermesi icap ede! cektir. Çünkü İngiltere bunu ken-! disinden soracaktır. Macaristan ve Avusturyanın tedbirlere iştirak etmediğine > gö re, Almanyanın bu traasit yoluy- la İtalyaya lâzım olan mevaddı ip- tidaiye ve infilâkiyeyi gönd si, ve İtalyanm Habeşistandaki ordularına lâzım gelen trbbt me- vaddı temin etmesi gayet tabii o- lacaktır. Fakat bu hususta Alman haris ciye bakanlığında iki cereyan var» dır: 1) Tedbirlere iştirak etmek si- yasası, Bunu Ribhentrop müdafaa etmektedir. Malümdur ki Herr Röbbentroği İngiltere (o Almanya anlaşmasını temin eden zattır. O- na göre, bir Londra - Berlin ittifa” kı için en müsait zaman budur. 2) Diğer cersyan ise tedbirlere iştirak etmeyip İtalyaya lâzım ge- len malları verip, Habeşistan bar bini uzatmak taraftarıdır. Bu mü- talesyı Alman (dış bakanlığının şahsiyetlerinden Alfred Rosen - berg doğru bulmaktadır. Gobels de bu fikre iştirdik ettiği tahmin edilmektedir. Bunların düşüncelerine göre, Almanya tedbirlere iştirak etmi » yen Avusturya ve Macaristanda bir blok teşkil #dip birçok ekono mik ve belki de siyasal menfaat- ler elde edebilir. HABER : Geçenlerde Macar Başbakant- nm Hitlerle görüşmek üzere Ber line geldiği nazarı dikkate alınır- sa, Almanyanın ikinci şıkr tercih yoluna doğru gittiği anlaşılır. Bik hassa Berlinin Viyanaya bir am laşma teklif etmiş olması bu kana- ati kuvvetlendirir. KING KONG'un oğlu