26 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

i Siyaso: Fransız - Alman anlaşması mı? Niçin? Şimdiye kadar Uluslar kurumu - nun en büyük müdafii kimdi? Fransa, Şimdiye kadar kollektif emniyet sis. teminin en çetin taraftarı kimdi? Fransa. Küçük devletrin Cenevre pak. tma dayanmak suretile hak ve sınır. larını koruyan Fransa idi, Fakat İtalyanın Habeşistana hü . cumu ile pakt ihlâl edilince Fransa birdenbire 1918 den beri takip ettiği siyasadan vazgeçti, İngilterenin Ce . nevreye sadik kalmak için yaptığı bü. tün gayretlere karşı mâniler yarattı. Fransa uluslar kurumu siyasasını gerek maddeten gerekse manen zayıf. latacak bu siyasayı niçin takip etmek istedi.?Lâvalin takip ettiği ( İtalyan taraftarı siyasayı ancak (Fransanın iç durumu bakımından görürsek an . hıyabiliriz. Bundan bir müddet evvel Herriot: — Lâval düşerse kabineyi kuracak ben değilim, dedi. Bütçe açığı her zamankinden bü . yükken, frank düşmek (tehlikesinde ve işsizlik artmişken tabii Herriot Ra. | dikal sosyalist partisi hükümeti eline | almayı İstemez. Bilhassa bir kaç ay sonraki parlâmento seçiminden evvel. Fakat buna mukabil sosyalistler niçin Lâvali düşürmek istiyorlar? o Çünkü Löval sosyalizm ve demokrasi düş . manı olan faşist birliklerini dağıtmak istemiyor, Hattâ onlara müzaheret e. diyor. Fransız sosyalistleri Lâvalin İtalya taraftarı olmasmı da içten fa. şist olmasına hamlediyorlar. Son gün. Terin diplomatik faaliyetleri ise on . ların bu şüphelerini kuvvetlendirmiş oluyor. Sosyalistlerin şilphesini körük liyen Fransız — Alman yakınlaşması ; haberidir, Berlinde hâkim olan rejim Romadaki gibi faşistdir. Lâval iki faşist devletle anlaşmaktan ne bekli. yebilir? Acaba Fransada tasavvur et. tiği bir faşist rejimi için bu iki komşu devletin yardımını değilse müzahere tini kazanmak mi istiyor? © © Ki sw" Sulhü en büyük bir ideal yapmış 0. lan Briand tam bir Fransız — Alman anlaşması temin edememişti. Lâval şimdi Brliand'»ın yapamadığı bir Şeyi mevkii tatbika koymak istiyor. Fakat nekadar başka gayeler için... Emper- yalist faşist Alman ve İtalyan hü. kömetleri ile birleşen Fransa (belki de faşist Fransa) Avrupa diplomasi - sinde bir çok derin tahavvüllere sebe. biyet verecektir, Bir kere bu anlaş . maş uluslar kurumu aleyhine olacak. tır. Avrupa muvazenesini bozan bir İtalyan — Alman — Fransiz bloku Cenevreye hâkim olacaktır. Ayni za. manda bü Sovyet Rusyaya muhalif bir blok olacaktır. İşte Lâvalin Almanya ile bir anlaş ma yapmak için uğraşması Fransayı İngiltereye bağlılıktan kurtarmak ve İngilterenin Cenevrede temin etmiş ol duğu hâkimiyeti yıkmak içindir. Bu siyasette ayni rejimler arasında otan sempatiye istinat elmek istemektedir. Nuri MAHMUT Türkiye - Irak Efgan - iran Ademi tecavüz andlaşması Korespondans Diplomatik gazetesi nasıl tefsir ediyor ? | Berlin: 26 (A.A.) — Türkiye, Irak! Efganistan ve İran arasında dostluk! ve ademi tecavüz andlaşmasının im.| zalanması hakkında o Korrespondans diplomatik gazetesi diyor ki: “Milletler cemiyetine mensup olup bihakkın mmtakavi o topluluğa dahil olan bu devletlerin bu hareketi tek o Tan istikametine daha büyük bir kuv- vet vermek niyeti ile yapılmıştır. Mev zuubahs paktın bu memleketler top - raklarındaki güvenliği arttırması bek Tenmektedir. Paktı imza eden memle - Setler bu suretle kendi işlerini daha müstakil ve menfaatlerine daha uy . gen bir şekilde (başarabileceklerdir. Bundan dolayı bu paktın hem diplo. matik hem de aktüel bir ehemmiyeti olduğu inkâr edilemez. Habeşi HABER — Akşam postasr er bir yıldırım süratile ilerliyor Italyanların üç ayda elde ettikleri yerleri üç günde geri aldılar Amerikadan bugün gelen haber - lerde Habeşlerin her iki cephede ya . ni hem Makâlle civarında ve hem de cenupta büyük muvaffakıyetler ka - zandıklarmı görüyoruz, Makallecephesi Adisababadan bildirildiğine o göre Tigre cephesinde büyük bir harp ol - müş, neticede üç İtalyan taburu boz. guna uğramıştır. İtalyanlar biri ku. mandan olmak üzere bir çok (asker telefat vermişlerdir. İtalyan kaynaklarından gelen ha. berlere bakılırsa bazı noktalarda Ha. beşler İtalyan mevzilerine hücum et. mişler, fakat püskürtülmüşlerdir. Ge. neral Santini kıtaları Makallenin ce. nup kısımlarını tahkim etmektedir. İ. talyanlar Ambia - Alagi fle Dessie a. rasmda büyük mikyasta Habeş kuv - vetlerinin mevcudiyetini tahmin et . mektedirler. Mareşal dö Bono doğu Afrikadan ayrılırken Ciano ve diğer zabitlere gü- müş madalyalar vermiş, ve bu mü. nasebetle verdiği söylevde de şu söz- leri söylemiştir: “Hiç bir mukavemete tesadüf et . meden Aksum, Aduva ve Adigratı iş. gal ettik. Takazayı geçtik, Çünkü Ha- beşler bize karşı mukavemet etmek ce. saretini gösteremediler, Fakat bu mu vaffakıyetimize aldanarak uykuya dalmamalıyız. Harp henüz yeni başla mıştır, Italyanların yeni başkumandanı Maureşar Bdogllönun yarım 156 başla. ması beklenmektedir. Eritreli İtalyanlar Habeşlere geçiyorlar Londra, 26 (A. A.) — Habeş hükümetinin bir bildiriğinde 60 Eritreli İtalyan askerinin tüfekle. riyle birlikte Ras Seyum'un ka - rargâhına gelerek onun hizmetine girdikleri bildirilmektedir. Gene bir Habeş bildiriğinde deniliyor ki: “İtalyanların geri » lerinde harekette bulunan Habeş çetelerinin söylediklerine göre İ- talyan askerleri fena gıdadan sı- kımtı çektikleri gibi hastalıklar « ğır tahribat yapmakta ve çetele - rin gece karanlığındaki âni hü - cumlarından İtalyan askerlerinin sinirleri bozulmuş bulunmakta dır.,, Somali cephesi Kahireden bilidrildiğine göre Ha - beş imparatorunun son ziyaretinden sonra bu cephedeki Habeş kuvvetleri büyük bir süratle ilerlemeğe başla . mışlardır. Ve üç gün zarfında 150 ki. lometre ilerlemek suretile İtalyanla tarafından işgal edilmiş olan mevzile- rini tamamen geri almağa muvaffak olmuşlardır, Kuvvel omaneviyeleri çok yükselmiştir. Habeş askerlerinin arasında İmparatorun 25000 kişilik muntazam ordusu da vardır. Şimali Afrikada 30 bin işçi İtal. yandan on bini mukaâveleleri (bitince yenilemiyeceklerini, ve İtalyaya dö - neteklerini bildirmiştir. Habeşler dumdum kurşunu mu kullanıyorlar Londra, 26 (A. A.) — Habe şistanın eski Cenevre delegesi Tecle Havarlate için henüz hiçbir memuriyet bulunmamıştır. Bu a dam Sovyet Rusyadaki tahsili de) layısiyle bir topçu mütehassısı «| larak tanınmaktadır. e Şimdilik! Şerşer vilâyetindeki çiftliğinde * i i ki konuşmalara dair şümüllü tah- kahve yetiştirmekle meşgul bulu- nuyor, Röyterin Mogdişio'daki muha» birinin bir telgrafına göre, bu mu. habir İtalyanların elinde 12 tane dumdum kurşunu görmüştür. İtal. yanlar bu kurşunları Habeşlerden iğtinam ettikleri 20 sandıktan çr kardıklarını söylemişlerdir. Filha. kika Röyterin muhabiri dumdum kurşunu ile yaralanmış birçok İ - talyan askeri görmüştür. Bu as * kerler Albay Maletti kolunun son ileri hareketinde yaralarimışlar - dır. İtalyanlar bu ileri hareketi es- nasında İngilterede yapılmış için- de iki mitralyöz bulunan 12 sürat. li küçük zırhlı otomobil ele geçir- mişlerdir. İtalyanlar bu mitralyöz” lerin dumdum kurşunu attığını id. dia etmektedirler. 200,000 Habeş askeri Dessle: 26 (A.A.) — Havas ajansı aytarından: Habeş ordusundan 200 bin kişinin Dessle yakınında karargâh kurdukla. ri ve İtalyan uçaklarına karşı gizlen- mekte oldukları öğrenilmiştir. Bu son günlerde Dessle şehrinde her gün on binlerce muharip geçit resmi yapmak tadır. Bu efradın büyük bir kısmı mo. dern silâhlarla mücehhez bulunuyor » du, Umümyietle sanıldığına göre ba kıtalar cepheye gitmeden evvel era- ya uğrıyacık olan Necaşinin ziyare .: tini beklemektedirler . Son dakika: SERTER sik ve e AE a MANASI Ras Seyum öldü mü? Roma, 26 — Cephedeki Italyan harp aytarları Habeş baş komuta" nı Ras Seyyumun bu ayın 18 inde vurulmuş olduğunu iddia etmekte" dirler. Bombardıman edilen ma hallerden gelen yerliler bombar - dıman neticesi büyük bir Habeş komutanının ölmüş olduğunu ve bu haberin gayet gizli tutulduğu nu söylemektedirler, Bu aytarlara göre ölen büyük komutanın Ras Seyum olduğu şüp hesizdir. Anlaşmalara doğru Hitler - Fransa ile niçin anlaşmıyor? Lavalin yapılacak seçimdeki mevkiinden emin değilmiş Bu sabahki posta ile gelen “Deyli Herald,, gazetesinin dip - lomat muharriri İngiltere ile İtal. ya yakınlaşmasına ait ehemmiyet» li bir ihbarda bulunmakta ve Fran sa ile Almanya arasında bugün “biribirlerini yoklama,, tarzında" minler yürütmektedir. Muharrir diyor ki: “İtalya - Habeş harb: dindiği vakit, Hitlerin silâhlanma progra" mının derecesini öğrenmek üzere İngiltere tarafından Almanyaya bir yaklaşma hareketi olacaktır. Bu harekette İngiltereye Fran- sanın da katılması mümkündür. | Paristen ve Berlinden gelen çok hususi haberlere göre, Hitlerin Ingiliz kabinesinde küçük değişiklik Fransız elçisiyle yaptığı dostça görüşmeden ehemmiyetli bir ne- tice beklenemez. Bundan sonra da aynı surette görüşmeler olabi lir. Fakat Almanya, görünüşe ba- kılırsa, Fransız Başbakanı Lavale karşı esaslı taahhüdata girişmeğe henüz hazır değildir. Bu da, bir suiniyetten değildir. Almanya gelecek genel seçimi gö- ze alarak Lavalin Fransadaki mevkiinden şüphe etmektedir. Hitleri Fransa ile derhal anlaş- maktan alıkoyan bir diğer âmil de İngiltere ile mümkün olduğu kadar dostane bir münasebet kur- maktır. Lavalle flört yaparsa samimiye- tinden İngiltereyi şüpheye düşü » receğini düşünüyor.,, Makdonaldın oğlu terfi mi ettirildi? Cephe gerisi Deyli Heralda göre bu böyledir İngiliz kabinesinde yapılan son| değişiklik hakkinda muhalefet ga- ; | i ğı herkesin gözüne diğer bakan * zetelerinden Deyli Herald bilhas” sa iki başbakan Ramsey Makdo *| naldın oğlu Melkolm Makdonald üzerinde durarak diyor ki: “Melkolm Makdonald, Balde * vinin yeni kabinesinde döminyon” lar bakanı oldu. Döminyonlar ba i kanı J. H. Tomas da Melkolmun eski yeri olan müstemlekât bakan lığma getirildi. Her iki makamda resmen bir rütbededir. Her iki makamın da) maaşları senede 5000 İngiliz lira- sıdır. Fakat döminyonlar bakanlı” liktan daha çok itibarlı ve mühim görünmektedir. Avam nazarında hiç şüphe yok ki eski döminyonlar bakanı To - masın “rütbesi indirilmiş, buna karşılık Makdonaldın oğlu “terfi,, ettirilmiştir. Kral tarafından tasvib edilmiş olan küçük kabinede değişiklik dur.,, dersini vermiştir. Italya köleliği kendi — Mançester Gardiyanlar? Fransız pa rlementi listesinin başlıca sürprizi işte bu! yapar! 26 SONTEŞRİN — 1985 Recep Pek Üniversitede inkilâp derslerine başlad! Üniversite inkrlâp derslerine akşam başlanmıştır. Saat on yedide” sonra üniversiteliler konferans #4 nunu doldurmuştur, Saat on sekirit cumhuriyet Halk partisi genel sek”“*| teri Recep Peker kürsüye çıkarak sna EĞİ Bulgar kabinesi Kabinenin deği mesi Belgrattâ müsait bir hav3 uyandırdı Belgrad, 26 — Bulgar kabi” sinin değişmesi burada temi?” le müsait şekilde karşılanmıştı” Köseivanof kabinesinin i3” edeceği politikanm, Taşef kabi” sinden daha farklı olacağı tah” edilmektedir. Yeni kabine İarına ve beynelmilel anl daha ziyade sokulacak dahili P litikada da serbestiye daha 7i7* de meydan verecektir. ülkelerinden kaldıf” maya muvaffak olamamış İtalyanın zecri tedbirlere İftİ râk etmiş devletlere birer göndermesinden sonra Habef b kümetinin de Milletler Cemiyf” ne gönderdiği bir telgrafta döfİ liyor ki: “İtalya hükümetinin Habefi* tana getirmek istediği medeni” ti, Habeş hükümeti şiddetle ref, deder, Kudretli Allahın yardı” le ölünceye kadar çarpışacal, Hem neye mal olursa olsun, vahşi hâkimiyetten kaç raşacağız.,, Mh. Alak da İtalyan tarizlerine de vardır. Habeş hükümeti, 78g Tigre bölgesinde İtalyanları" bin Habeş kölesi azad ettikler * yiasını yalanlamaktadır. air Habeş hükümeti bunu. veee tarafından dünya önünde edilmekte olan hailenin “te bir jest, i telâkki etmekte v8” ra demektedir ki: “İtalya hükümeti, henüz ği kendi Afrika müstemli den kaldırmağa muvaffak dı. kak | Li iL Perşembe gü on irmak na aşlıyor * Paris: 26 resi — Beş ayik wi til devresinden sonra parlâme! şembe günü çalışmalarına tekra” r hyacaktır. B. Lâvalin kararnamelerle rılan eseri tamamlıyacak olaf er nin süratle görüşülmesini muhtemeldir. Mühtelif mn kında verilen istizah takrirlerini” luğuna rağmen B. Lâvalin hemen münakaşasını kabül muhtemel görünmektedir. yor? Eden — Insan bir dost İSİ” (ah