2 Ocak 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 7

“Yahudilerin erkek HABER — Akşam postası çocuklarını kesiniz!,, Haklarında Firavun tarafından böyle emir verilen Yahudiler Mısırda neden tazyik görmüşlerdi ? Mısırda Çıkarılan bazı tuğlalardan İlim yeni bazı hakikatleri ortaya koydu Eski din kitaplarında ve bil- hassa Yahudilerin 'Tevratında, Fravunun kiremit yapmak için Yahudilere artık saman da veril memesini emrettiğini herkes gibi biz de okumuştuk. Arkeoloji bil- ginleri işte bu samansız kiremit ve tuğlaları son günlerde bulup meydana çıkarmışlardır. Kiremitlerin bulunması ve men- şelerini bizzat bunu emretmiş ©- lan Fravunun sarayına kadar iz lemek işleri, öyle dikkate şayan fenni araştırmalarla olmuştur ki, bunların bir eşine daha asri polis hafiyesi romariarında bile tesa- düf edilemez. Fenni araştırmaları en son is- bat parçasını meydana çıkarmağa sevkeden ipucu, tıpkı bir hafiye- nin aramakta olduğu mücevhera- tın bir'parçasını tesadüfen bir rehinci dükkânmda (bulmasına benzemektedir. Nevyorkun Metropoliten mü - zesidip mensup arkeologlar Kahi- rede bir antikacı dükkânmda pe* dahlı tuğla parçaları o bulmuşlar dı. Bunlar çok eski bir çağa ait olduklarından bilginler hemen sa tın almışlar ve nereden gelmiş o! duklarını anlamak için uğraşıv durmuşlardır. Nereden geldiklerini kimse bil miyordu. Parçalar pek de değe!- Ti sayılmadıklarından kimse soruş- Bunlar belki de el #! turmamıştı. Musa, Yahudleri samansız tuğla yapmak için sıkıştıran iş nazırlarından birini öldürünce Mısırdan ka: bür olmuştu, Nevyork müzesinde olan bu tabloyu Paul Merwart çizmiştir. den ele geçerek antikacının dük i küüina kadar gelmişlerdi. Hangı köylünün bunları nersden çrkar- dığını bilen yoktu , Birkaç sene sonra bunlardan gene bir avuç dolusu meydana çıktı. Bu parçalar mikroskop al. tında gözden geçirilince üstlerin- de arpa kökleri görüldü. İşte bu kü gücük ipucu ve sebatkârlara yar- dım eden tali sayesinde, kiremit parçalarının hangi tarladan mey dana çıktıkları bulundu Burası Nil Deltası mıntakasın- da Kahireden yüz yirmi kilomet:e kadar uzakta Kantir adlı küçücük bir köydü: Bilginler burada 2000 ile 3000 yıl evve! yapılmış ve son- ra harap olmuş bir yerin sahasını büldular. Ülkeyi eline geçirmiş o- lan bir kumandanın taş üstüne taş birakmaması ve her şeyinin yık. ması için emir verdiği anlaşılıyor. O vakittenberi ise topraklar altın da kalan enkazı kimse kazmamış, Asya ordulari, Büyük İskenderin askerleri, Romalılar, Müslümanlar ve Hıristiyanlar birbiri ardından bu toprakları çiğneyip geçmişler- di. Burada birbiri ardından köy- — yapılmış ve mahvolup gitmiş- Metropoliten müzesi burası 1929 yılına kadar kazdı. Bazılar: fincan tabağı büyüklüğünde, ki | Ramses'in tahtının ayağında bulunan bu tuğla Yahudilerin samans'z yap- tıkları tuğlalardan biridir. misi de tavla zarı kadar olmak üzere yüzlerce tuğla parçası bu! du. Müzeden doktor 'H. E. Win- lock bu kırık dökük ufak tefek par çaları bir araya getirip bütünle- meğe memur edildi. Resimli ve nakışlı tuğlaların hemen hepsi ayni mevzua dairdi. Bunlar Mısır düşmanlarının Mu - zaffer kumandan önünde yerle re kapandığını gösteriyordu. Ka -| zılan yerde tam iki asır zarfında! işgal edilmiş saraylar bulunduğu da meydana çıkmıştır. Doktor Winlock diyor ki: | “.- Burasmın (Aman'nın sev | gilisi Ramses hanedanı) adı veri-| len ondokuzuncu ve yirminci sülü- | lelere mensup kralların şimaldeki sarayları olduğuna inanmak içia çok kuvvetli sebepler vardır , ! “Kantir,, Tevratta “Goşen top| rakları,, adı verilen mıntakanm e- teklerindedir. Buraya Yusuf pey- gamber kardeşlerini yerleştirmiş, | i katleri büsbütün kuvvetleştirmiş-! Firavta ikti Ramses'in adını ta. şımakta olan fa. yans (O tuğlalardan biri... Arkevloğler bunu Misir veşki Kantir harabelerin. de bulmuşlardır. Kantir'deki sarayda yaşamıştı. Şimdi kazılarak meydana çıkarıl- makta olan eski Mısırlıların şehri- ni İsrail oğulları esaret kayıtları! altında inliyerek yapmışlardı. Süslü, nakışlı tuğlaların bulun- duğu saraylar Yahudilerin saman- sız tuğlalardan vücuda getirdikle- ri yapılardır. Nitekim Musayı is- yana ve neticesirde Yahudilerin| başına geçip onları Mısırdan çı-| karmağa sevkeden sebep de ku sa- mansız tuğlalar olsa gerektir. Bu tuğlaların meydana çıkma- sr, arkeolog doktor Edvard Naile nin 1886 de ortaya koyduğu haki- “tir. Doktor o sene Mısırda yaptığı kazılarda din kitaplarında Yahw. diler tarafından yapılmış olduğu yazılı Pitham şehrini bulmuştu. Doktor Neville bu şehrin bulun masiyle Yahudilerin © başlarında Musa olduğu halde Mısırdan çı- karken takip ettikleri yolun aydır land'gını söylâmisti. Dini hikâye. leri okuyanlar bilir ki, Yahudile.| Yahudiler M:sirdaki esaretleri çağında Fravuna tuğla yapıyorlar. Bu eski tab- lo şmdi Nevyork ümümi kütüphanesinin resim kolleksyonu kısmındadır. sırlı işbaşıları çok zalim kişilerdi ve Musa peygamber günün birin-| de kendini tutamıyarak bunlardan birisini sokak ortasında öldürdüğ” için Midiana kaçmış ve Mısıra dönmeden evvel ozada kırk sere; kalmıştı. i Yusuf peygamber zamanında Mısırdaki Yahudiler bir . tehlike teşkil etmiyecek kadar azdı. Bur-| lar “Büyük Vezir,, in himayesi a)- tında çabuk çoğaldılar. Fakat son. raları Yusufu bilmiyen ve gittikçe! çoğalmakta olan bu yatancıla memleket için tehlike sayan bir Fravun, himaye yerine, tazyiklere başladı. Eski günlerde tazyikin en iyi şekli angarya idi. Yeni şehirlerini! kurmak için Fravunun tuğla ve kiremide ihtiyacı vardı. Tuğla ya! pacak toprak yatakları boldu. Is- lak çamuru bir arada toplamak i-| çin lâzım olan samanı önce kral! temin ediyordu. Mısırda tuğlalar harmanlarda pişirilmiyordu. Çür- kü Mısırın iklimi çok kurudur, fa- kat tuğlaların dağılmaması 'çir çamura yahut balçığa saman ka-! tılır ve gayet sıcak olan güneşle kurutulurdu. Meydana çıkan öserlerden Fra vunun niçin kızarak arlık sama verilmemesini emrettiğini anlıyo- ruz. Yahudiler dini bayramlarını gözetmek için senenin muayyen günlerinde angarya işlerinin tatil edilmesini istediler. Fravun bu is- teği bir grev köşlangıcı sayarak Yahudileri daha fazla çalıştırmak için saman verilmemesini ve sa - man: da gidip kendileri bulmak şartile tuğlaları yapmalarını, ve adam başına günde düşen tuğla sayısının hiç bir suretle eksiltilme mesini emretti. Bundan daha önceki bir çağda kedisi de Ramses şehri olan) rin başma tayin edilmiş olan Mı-j Fravunlardan birişinin Yahudile-, rin doğacak bütün erkek çocuklar rmın kesilmesine emir verdiğini... :azı işlerinde meydana çıkarlar eserlerden anlıyoruz. Bu emre s6 bep de Yahudilerin gerçekten teh- He olacak kadar çoğalmış bulun- malarıydı. N İşte bundan kurtulması için Mu. sâ su sızmaz bir sandık içine ko- narak Nil ırmağına bırakılmış, a- kmtılar onu Fravunuh kızlarınm yüzmekte oldukları kıyıya götür- müşlerdi. Tevratta okuduğumuz bu hikâyenin bizzat Musü tarafın. dan yazılmış olması ihtimali kuvs vetlidir. i Fravunun kızlarından birinin evlâtlığı sıfatiyle Musâ, saray'ar« da ve hanedan arasında büyüdüğü için o günlerin en yüksek ve huşu si olan krallar mektebinde tahsil görmüştü. Ayni zamanda da Ya- budi kardeşleriyle teması kesme» diğinden, on'ardan da bilgi öğren. miş ve o devrin en bilgin adamla» rından biri olmuştu. Mısır bilgileri mütehassısları, Musâyr kendine evlâtlık edinen Prensesin Hatşepsut olduğunu bir çok yıllar iddia edip durdular. Çünkü bu Prenses tam o günlerde Mısırda kuvvetli bir nüfuz kazan- mağa başlamıştı. Nitekim son gün lerde Filistinin Eriha şehrinde yas pılan kazılar bu iddiayı gerçekleşe tirmiştir, Erihanın Yahudilerin eline geç» mesi bu kraliçenin ölümünden 169 sene sonraya tesadüf etmektedir. Tevrat Musânın Yahudileri Mısıre dan çıkarmak için Fravunun kat» şısına çıktığı zaman seksen yaşın» da'olduğunu yazmaktadır. Binaen aleyh Mısırdan göç tarihi bu Pren. sesin ölümünden sonraki günlere tesadüf etmektedir. di Si 5 va