4 Mart 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

Teşkilâtı Esasiye ka- nunu müzakereleri (Baş tarafı 4 üncüde( ket sadir olmuyacağı gibi, Teşkilât Esasiyenin umumi bünyesinin teyidatı altında olarak milliyetçiliğin nakızı olan beynelmileleilik ve halkcılık olan imti » yazcılık veya sınıfçılık ve devletçiliğin nakızt olan liberallik, Jâikliğin nakızı olan klerikallik ve inkilâpçılığın nakızı olan irtica lehinde hiç bir faaliyet yapı- lamıyacaktır, Bu esasların Kamutayca kabülün - den sonra memleketin sosyal, kültü - rel ve siyasal hiç bir sahasında ne tek adamın ne de cemiyet halinde her hangi telkin veya (teşebbüs halinde hiç kim- se katiyen faaliyet ifa edemiyecektir. (Bravo sesleri, alkışlar). Bir Anayasa Kantınuna madde do- nürken yazılan ana hükümlerin mâna- larını uzun uzun izah, tefsir edici söz- ler ilâvesine imkân olmadığını söylemiş tim. Fakat Kamutay huzurunda yapı- Iacak konuşmalardır ki bu kelimelerin mânalarını bütün halk tarafından bü - tün tatbik ediciler tarafından anlaşıl - masını kolaylaştırır. Bu itibarla bu izahlar üzerinde müsaadenizle bir az fazla duracağım. Biz Cümhuriyetçiyiz: Arkadaşlar, biz o Cümhuriyetçiyiz diyoruz. Cümhuriyet Türkiyenin de -! ğişmez Devlet şeklidir diye Ana Kanu- nuna hüküm koymuşuz. Fakat Cüm - huriyetin bizde tatbik edilen tarzından başka çeşidli nevileri de vardır. Siyasi vahdet: | Türkiye öyle bir Cümhuriyettir ki simdiye kadar Ana Yasaya girme - miş olan ve bugün girecek olan diğer beş vasıf ile beraber bir siyasi vahdet! Amerikada da bir Fakat idaresi itibarile| Xin başka esaslara dayanır. Fran- cümhuriyettir. Fakat tam| 1 bir Cümhuriyettir Nihayet Müç-! r Sovyet Rusyada bir! » Fa kat sınıf Hi bir mekle bugün ilerlemiş ve intelenmiş o- lar sal mefhumların anlaş: hası) alanmda kâfı bir vuzuh yapmış ed muyuz? (Hayır sesleri). O hâlde bunu herkesin üptüreken! ve derin anlamasına imkân Yerecek bir vuzulla belirtmek gerektir. İşte bu altı vasfın yanyana bizim cÜmhuriyetimi - zin farık vasıf ve esasları olarak kanun- da edilmesi elzemdir. | Sonra arkadaşımız bilhassa bir nok tayı ifade ettiler ve dediler ki; İnkilâberyaz diyoruz. Cümhuriyet- çiyiz diyoruz. Bazı insanlar komünizm faaliyetinde bulunurlar. Böyle bir a -| dam hâkim huzuruna çıktığı zaman, e- vet ben inkilâberyım ve bilhassa Cüm « Ve inkilâber olduğu için komsünizm yaptığını söyler bu hu- sus Teşkilâtı Esasiye Kanununa kon - muş olan vasıflara hizmet vadisinden beni nasıl olup da muateb addedildiğini İleri sürer. Hayır bütün vasıflar yanyana mi- talsa ediline nc komünist ve ne de fa- ist bir hareketi bizim rejimimizin der. piş ettiği bir inkılâb diye ileri sürmeye imkân yoktur. Diğer vasıfların tamam - layıcı mânası için bizim inkilâbcılığı - mızın farikaları vardır. Sade cilmhuriyetçi veya ink: lâpçı o- Iuşumuzun değil; diğer anavasıflarımı- zm da başka yerlerde, başka ideoloji « lerde kullanlıdığından ayrı ve bize mah sus manaları vardır. iyetçilik vasfı? İ İ | r, demekle b: kill Mi bugün dün- kullanılmış çeşitli manalar ir. Meselâ, ken mililyetçiliğini tat- bik ederler, Bu nevi milliyetçilik bazı yerlerde! aktif ve pasif vasıflarla tatbik sahası! buluyor. Kendi kanından ve kendi ır - kından olinayanları yurt dışına atmak İ yada yok denebilir. Lâisizmi ilim ve po- pasif bir kan milliyetçiliğinin tatbiki - dir. Bir de sımırlar aşırı yerlerde hattâ kıt'a ve deniz aşırı yerlerde mevcut ve kendi katından olan isnanların hudut ve birlik içerisine girmesini va cden geniş çerçeveli irredentist mil. liyetçilik vardır. Bu da kan milliyetçi - liğinin aktif bir görüşüdür. Daha birçok milliyetçilik fikir ve şekilleri vardır. Fakat bizim milliyetçiliğimizin ana vasfı ansyasamızın diğer hükümlerin « de ve Cümhuriyet Halk Part re - jim prensipleri içerisinde de belirtilmiş- tir. Beynelmilelci her cereyan milliyet- çilik telâkkisine muhaliffir. Halkçılık: Arkadaşlar; halkçılık diye yeryü « zünde çeşit çeşit teşekküller vardır. Son #amanlarda sol fikirlerin müşterek ça - lışmaları için yapılan ve halk cepheleri diye isimlenen bir takım siyasal kurum- iara rastlarız. Bunlarla bizim halkçılık telâkkimizin münasebeti yoktur. na İimenin aslı inkılabın ilk gün! tiye ad olarak alınmıştı. Büyük Şef li- sanı iledaha o zâman yapılmış olan! halkçılık tarifi parti programında kemas| lini bulmuştur, Bu vasıf yurdu imtiyaz iddizlarındar ve sınıf kavgalarından ko- ruyan büyük ehemmiyeti haizdir. Sonra lâik ve inkılâpçı telâkkiler. Arkadaşlar, lâik telâkkisinin de yak nız nazari hayatta değil, ki sahada da Türkiyede olan derinlik e tatbik edildiği yer dün- ve samimilik il ak ilk talâffuz eden arm bugünkü Dev - ri içinde bile bizde olduğu ka- dar incelik ve ciddiyetle takip edildiği yer yoktür. Bu mefhumların bizim tat- bik şeklimizdeki esas manaları da gene parti programımızda açıkça yazılıdır. Halk Partisi ve Devlet Titika mevzuu l Dikkat buyurulmuştur ki o Devlete) vasıf olacak yeni hükümlerin manala «| rm izah edebilmek için hep Parti prog-i ramından yardım alıyorum. Bunun se -| bebi açıktır. C, H. Partisi yeni devletin fikir ve politika kaynağı Parti fi - bera) devletlerde görülen bir çok parti. lerden biri değildir. Yeni devletin ha - yatı boyunca de olan, bünyesinden her zaman devlete esaslar vermiştir. Bu sebeple yeni dev- let vasıflarının anlaşılması için bütün! alâkalarlar bugünkü Parti progtanın - dan istifade edeceklerdir. Bu değişme teşebi ün ehemmi- yetini anlamak için söylemeyi lüzumlu gör üm bir noktayı daha tebarüz et- tirmek isterim. o Arkadaşlar, müstakil devlet ve müstakil millet olmak gibi bir ülvi dava vatdır. - Müstakil devlet ve millet olmak yalnız şu kadar bin kilo - metre murabbar toprağın üstünde şi katlar milyon halkın kayrtsız ve şarttı yaşayıp ekonomik sosyal ve siyasal sa- hada çalışması manasına gelmez. Bil - hassa bir milletin ve bir devletin tam müstakil bir devlet ve millet olmak için kendi hayatından doğmuş ve kendi ha- tecrübelerle pişmiş) yatına uygun kendi öz mal: bir rejime sahip olması lâzımdır. Böyle olmazsa vaziyet yurdun bir parçası cenebi isti - lâsı altında bulunduğu zamana benzer. O halde yurdun hayati bir esasını teş- kil eden rejim ecnebi fikirlerin istilâsı altında demektir. / Dünya bügün çeşitli rejimlerin ide - olojileri arasındaki mücadeleye sahne ol- muştur. Hayatımıza uymıyan dış rejim- ler bize tesir yaparsa bu, iç hayatımız için tehlikeli olur. Biz kendi rejimimizi bu tesirlerden korumalıyız. Konuştu - ğumuz Teşkilâttesasiye müzakelerin - den istifade ederek dış tesirler üzerinde biraz daha durmak yerinde olur. Arkadaşlar, feodal devrin ıztırapla - rından sonra dünya için her ileri insan- lık hayatının bir mübeşşiri, bir ışığı gi- bi Hberal Devlet devri doğmuştur. İlk doğuşta bir kıymet sarılan ve her taraf- ta kapışa kapışa taklit o cdilen bu tipi idare, siyasi haklar tarafından da eko- nomi alanında da öyle sulistimallere uğ- radı ki dünyanm hemen hemen her kö- şesinde, bu tip devlet çürüyor. (Devamı var) â i temmuzda milli Viyana takımı Hakova Galatasaray ve Güneş klüplerile karşılaşmak üzere Istanbula geliyor Bitok'a dahil dört klübümüzden ikisinin — Fenerbahçe ile, Beşikta- şın — 20 ve 21 martta Ankara ile e müsabakaları olduğundan eşle, Galatasaray takımlarımız bu tarihlerde İstanbulda bir ecnebi takımla karşılaşmak istemişler ve bu hususta müzakerelere de başlar mişlardı. Viyananın meşhur Hako- ti takımlarımızın teklif ve şeraitini kabul etmiş olduğundan 20 ve 21 martta iki maç yapmak üzere Yugoslavya Mili futbol takımı bu szne hsngi mils| : letle karşılaşacak Yugoslav futbol federasyonu bu sene içinde yapacağı müsabaka için programımı bazırlamış ve son gün- lerde de neşretmiştir: 9 mayıs Budapeştede Yugoslav ya — Macaristan. I Haziran Belgratta Yugoslav- ya — Belçika. 6 Haziran Sofyada ya B — Bulgaristan. 4 Temmuz Belgratta Yugoslav- ya — Türkiye. 3 Birinciteşrinde Pragda Yugos- lavya — Çekoslovakya, 10 Birinci teşrin Varşovada Yu- goslavya — Lehistan. goslavya — Lehistan milli maçları yapılacaktır. Bu listeden Yugoslav- anlaşıldığı gibi 4 fatbol takımımız. Belgratta Yugoslav on biriyle karşı laşacaktır. Yunan - Bulgar Futbol takımları haziranda karşılaşacaklar Yunan — Bulgar milli futbol on birleri kral kupası müsabakası için haziran aymda karşılaşacaklardır. Fakat henüz bu müsabakanın Solya ve yahut Atina şehirlerinin hangisinde vapılacaşt hakkında kat! bir kara rverilmiş değildir. “CoelLuiz Maçı için Rontural imza edildi Dünya boks şampiyonluğu için, Bradokla zenci Co Luis mi yoksa Alman Şmelingin mi karşılaşacağı hususunda organizatörler | ârasında vaki olan ihtilâf nihayet halledilmiş ve Luis ile Bradokun o önümüzdeki haziranda iŞkagoda karşılaşmaları di ği tır, — il ayrılıyor | Finlandiyada müsabakalar yap- mak üzere şehrimizden hareket et- miş olan milli güreş takımımızdan | şimdiye kadar doğru dürüst bir tek havadis almak mümkün olamamış* . Jesse Owens | Berlin olirapiyatlarındaki büyük muvaffakıyetlerinden sonra bütün dünyaca tanılan zenci atlet Jesse Owens'in. Newyork mahkemesine müracaat ederek karısı aleyhine bo. şanma davası açtığı bildirilmektedir. Çok mesut bir hayat geçiren bu karı kocanın aralarının böyle birden açilmiş olması herkesi hayrete müştür. Zenci atlet kendisiy- le görüşen gazetecilere; Talaka se- bep olan müthiş geçimsizliğin Ber linden Afrikaya döndükten sonra profesyönel oluşundan ileri “geldi « ğini söylemiştir . Bayan Owens, kocasının kontrat- İart mücibince köy köy, şehir şehir dolüşarak numaralar yapmasma ta- hammül edememiş ve kendisi . hiç bir vakit takip etmiyeceğini ısrarla | bildirmiştir. Karısınm bu kati ka- rarr üzerine meşhur şampiyon da boşanmak üzere mahkemeye müra- caattan başka care bulamamıştır. Bradok tâkarrür etmiştir. Resmimiz iki boksörü bu büyük maçın konturatını imzalarken gös“ termektedir. Ortadaki zat maçın organize törü. Arkadakiler de boksörlerin menecerleridir, Gülü Kazandık mi, kaybettik mi ? Finlandiya gazetelerinin yazdığına göre: Güreş takımın Milli maçta 5 - 2 yenilmiş. mi Finlandiyada mi ui ması yüzünden bütün dei maçların neticelerini ider” güreş takımı azalarma lerine havale ak bii bs “ii İstanbulda çıkan bügüne kadar yapıl e neticelerini — yuka' tam olarak EE gibi — Milli güreş takımımızın h3! ik ya El mi nasında Finlandiyada müsabakanın grekorom€P nlar olacağı, diğer karşılaşm"” 5 hususi şekilde cereyan edeceği edilmişti. olan ilk haber ise ka kismi serbest, diğer kısmı romen olarak yapıldığını. mi 4 — 3 takımımız gelip s Türk bildiriyordu. Bu havadis gönü ise Anadolu Ajansi nde p pinin 3 — 1 yenildiği Y yel 7 telgraf verdi. Bundan 80! sabakalarda da mütemadi gi | gelmekte olduğumuz ha ei | di; Finlandiyada (Helin? ye vE de intişar etmekte olan Dir 7 ki, ek yo Türkiye «— Finlandiya mili takımları maçının 5 — mı aleyhine neticelendiğ tadır. ğa gi Maçların yapılmış © olduğ de intişar eden gazetenin V berin en doğru oi e lâzım gelirse, şim meçhul kalmış olan ai # landiya milli güreş maçmı Bisiklet ede! 857 gün dev aa metre katedi s- Ukranyalı be$ budut 30.872 kilometrelik sey# j fakıyetle bitirmişlerdi. ; ed i Liudmirski, Şubin, Ri İ ve Timofeev — bu m r başlamışlardır. Kie 'den den kafile, Karadeniz e ya ve miştir: bilâhare bütün uzak EZ boyunca ilerlemiş ve V ' yoliyle Yakut il Krasnayarsk, Novosi! muşlardır. Nihayet Ke kovaya gelerek bu uzun Bu beş cesur bisik hati 357 gün sürmüs V€ ğiler günde biribiri üstü yazın ise 138 kilom! fazla kilometre muştur. sında orta Asy: gördükleri gibi Krasr dır. Hiç bir mâni b dan döndürmemis, VE. ve Sibirya tundraları” A yolsuzluğa rağmen ger iş olduğumuz m3 koşuda 308 di dil bisikletle hudut boyun, yi Hudut muhafızı bi adievi dg Ve hatlerine 15 şubat 1936 barel” miş, oradan Kafkas" da Orya Asyaya S5 gelmiştir. Buradan gimei a da, Leningrad, Minsk v9 fakıyetli seyahalerin E ten 268 i yolda geçmis dir. Bazı etap! Bisikletçiler İs © 32 derece soğukla da de bisikletçiler, e nazaran rekor