13 Mayıs 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

| kn a ? EN Ye 2 iyasa: e errez ma Avrupada korku , İMDİ Avrupada umumi manzara:küçük milletlerin kalplerini kemirmek. Ş te olan şüphe dolayısiyle daimi bir konkudur. Bu küçük milletler gözlerini İngiltereye çevirmişler, Avrupa politikasın- da Büyük Britanyanın liderliğini ümit etmektedirler. Son zamanlarda İngil. terenin tekrar silâhlanmağa başlaması Almanya ve İtalyadan başka bütün A. rupalılara derin bir nefes aldırmış gibidir. Herkes Britanyanın sulh arzusunu gayet samimi addetmekte; buna inanmaktadır. Netekim ayni sebepler dolayı» siyle Fransa ile İngiltere arasındaki dostluğun son zamanlarda kuvvetleşmesi. ne iyi nazarlarla bakılmaktadır. Büyük komşularmın gittikçe-artmakta olan tazyikleri karşısında küçük milletler daimi bir şüphe ve üzüntü içinde yaşamaktadırlar. Büyükler arasında tam bir vi'ak ve uzlaşma olmadıkça kendilerinin rahat edemiyeceklerine kas naat gelirmiş bulunmaktadırlar, Bunların bütün politikaları şimdi korku ve endişe esasları üzerine istinat etmektedir. Büyük milletler istikrarsız bir mu. vazene içinde yaşadıkça küçüklerin istikrar bulmalarına imkân yoktur. Meselâ Lehistan hem Sovyet Rusya, hem de : Almanyadan korkmaktadır. Fakat şimdi daha ziyade Almanyadan korktuğu için Hitler hükümetine tema- yül göstermektedir. Avrupanm hem en zengin, hem en fakir memleketi olan Romanya ayni zamanda hem Sovyet Rusya, hem de Almanyadan korkmaktadır. Sovyetlerden korkmaktadır; çünkü hâkim olan smrflar komünizmden tabii bir Ürkeklik duymaktadırlar; bundan başka Sovyet Rusyanın günün birinde Besarabyayı Istiyeceğini akla getirmektedirler. Almanyaya karşı olan korku da, Almanların petrol ocaklarına ve zengin ziraat sahalarma göz diktiklerinden İleri gelmektedir. Gerek Macaristan, gerek Avusturya ve bilhassa Çekoslovakya Almanya ta. rafından yutulmaktan, yahut Alman hâkimiyeti altına girmekten fena halde Xorkmaktadırlar, Hele Alman ırkından akalliyetlerin yaşamakta (oldukları memleketlerde korku bütün dehşetiyle akıl ve muhakemeyi sarsmaktadır, Korku, fikir selâmeti bırakmıyacağı için alman tedbirler ve başvurulan çareler de ancak şüphe ve emniyetsizlik temelleri Üzerine kurulmaktadır. Avrupa umumi harpten evvel gelen fırtınalı günlerden çok daha berbat bir yete düşmüş bulunmaktadır. Her an patlamak istidadinı gösteren bu teh. eli vaziyete yegâne ve son çare olarak İngilterenin hem de kuvvetli bir lider- likle dizginleri ele alması beklenmektedir. Netekim İngilterenin geniş mikyasta silâhlanmağa davranması daha şimdi, den Alman harp siyasasınm sinmesine sebep olmuş ve Alman zimamdarları ber fırsat düştükçe sulhseverliklerini beyan etmeye başlamışlardır. (Bir Avrupa seyahatinden dönmüş olan İngiliz siyasi muharrirlerinden A. 1. Cümminge'in Niyuz Kronik! gazetesindeki yazısından ). emeğim pğimemeğisiirik çimi memesi ye iidkik kömür sergisi... Yazan: Nizamettin Nazif Ankarada bir arsiulusal kömür | denciliğine en büyük gururu veren şe- gergisi açtık. Bir hayli masraf edilmiş | yi, yani “kâşif” i olanca romantizmi ama, bir hayli “muvaffak” olduğu da | ile göse vuracaktı ve biz böylelikle Anlaşılıyor. Türk kömülrcülüğünden tarihi, an'ane. Sergide dünya madenciliğinin ve | yi ve asaleti nezetmemiş ve memleket Türk kömürcülüğünün muhtelif vazi. | çocuğunun alm terine, zekâsma, vazi. yetleri, güzel, gik ve vuzuhlu grafik. | feşinaslığma saygı göstermiş olacak ler, diyagramlar, temsili levhalarla | tık! mükemmel bir surette aksettirilmiş. Sergimiz çok güzel oldu vatandağ- Ayrıca bir de hüftalık mecmua çı. | Jar. Fakat daha cok güzel olabilirdi... kartmışlar, bir iki nüshası elimize | Eğer onu unutmasaydık. Bereket ver. geçti. O da şöyle böyle, yani frenkle. | #in Ulas refikimizin yazdığı birkaç rin paşsable dedikleri derecede. yazıya. Bu da olmasaydı, pek utana- Gazetelerde, “Allo! Allo! Burasi ar- | caktık! Nizamettin NAZİF Sulusal kömür sergisi!,, diys Anka. rada her gün sesi duyulan genç bir radyocu bayanla yapılmış mülâkatlar da okuduk. Evet ama... Acaba neden, Ankarada yapılan ve hakikaten eksiği pek az 6. lan bir sergiden bahsetmeye karar verdiğim halde kalemimden bu kadar soğuk ciimleler çıktı. Neden bu mu. vaffakıyetin heyecanmı * duyamıyo- rum. Ben ki heyecanlı bir adam ola. rak tan'lırım. Acaba ihtiyarladım mı? iy Hayır! İhtiyarlamadım. Yalnız Tür. kiyede bu kadar mâaraf, bu kadar iti. na, bu kadâr emek ve sanatla bir muhteşem kömür sergisi açıldığı gün Türkiyeye bugünkü zengin damarları bahşetmiş olan yarı meçhul, yarı ma. lüm “Uzun Mehmed” in hatırlanma. mış olmasma hayret ettim. Eence bu arstulusa! güzel nümayiş» te Uzun Mehmedi, bir memleket ma. bulunmaz. Bu o yizden okuyucularımız: a Bilmeceli atalar sözü Bir kâğıt tzerine birbirinden oldukça me. safeli (1 den 58) e kadar rakam yazmız. Şi rakamların karşılarında göreceğiniz harf leri o rakamların altına işaret ediniz: 2R. 6, 4k: K 31, 19, 84: 2. 12: Ç. 13, 8; 1. 27, 28, 48: V. 39, SE 3: İ Bunu hazırladıktan sonya aşağıdaki eski bilmecelerin karşılıklarını bulup da harfleri. nl delâlet ettiği raınimlar #ltma korsanız iki atalar sözü elde edeceksiniz. Bunlar seba banjri atalar sörüdür? » 34, 63, 01, 50, 44 — yer mitmdn yağlı kayışı #.BL 43, 37, 35, 48, 45.6. 7 — büldirmete dil üstünde kaydırmaca. * 28; 31, 18 — çm oni hamam, kubbeni tamam, bir geli aldım babüsi imam, # 32, 33; 47, 20 <- Dağdan gelir, taştan gelir, kıpı açık enletem gelir. WİBİR 3, 4,22 — Saridir safran © gibi gkünur Kuran gibi. Ya bunu bilecekein, ya tu gece öleceksin. , w 10, 25, 17, 40, SA — Bir ufacik diger içi dolu turşmeuk. i * 21,10, 8, 9, 26 — Ben yürürüm oyürür kâh ben önde 6 arkand kâh o önde ben srka- da, Maliyede yeni tayinler, terfiler İstanbul detterdarlığr varidat kontrolörü caldi Okan ve Haldun Maliye vekâleti vari, dat umum müdürlüğü kontrolürlüğüne tayin edilmişlerdir. İstanbul defterdartığı tahsilât kontrolörü Hikmet Türker bulunduğu vazifede bir de, rece terfi etmiştir. Fatih maimüdürü Ömer Üsküdar malmü. dürlüğüne, Üuküdar malmüdürü Abdullah Eminel malmüdürlüğüne ve Eminönü mal müdürü Hasan açık bulunan Yozgat def, terdarlığıma nakil ve tayin edilmişlerdir. Bilmece HABER — Akşam postası Dömek — Kralı nam —3— Ya Nihayet günün birinde Yıldızın sah. rı tükendi. Babıâli Giride takviye kis taatı göndermeye karar verdiğini te. firlere ihsas elti ve hakikaten de ha- meye başladı. Garp devletleri bu hali de beğenmediler. Zira onlar Girid a- dasımın Yünanistana bağlanmasını is. gelmiyordu, Abdülhamid imparatorlu. Zunun âda Üzerinde tam bir hâkimi yet kurması demek, Girid sularında dolaşan harp gemilerinin geriye çekil. mesi ve adadaki bütün gürültücü un- surların tenkil edilmesi demek ola . caktı, Halbuki büyük Avrupa devlet- lerinin buradaki harp gemiler! Girid. den ziyade Akdenizi tarassut etmekle meşgul bulunuyorlardı. Bilhaasa Rus ya Giriddeki hâdiselerin devamında Kendisini Akdenize çıkaracak bir is. tikbal görmekteydi. Binaenselyh bü- tün devletler Giriğdek!i konsoloslarına bir toplantı yaptırdılar ve bu toplantı. nm kabul ettiği şu dört maddelik ka- rar İstanbuldaki sefirlere gönderildi. Karar 1 — Giride yeniden Osmanlı askeri gönderilmiyecektir. 2 — Girid sularındaki Yunan gemi. hal geriye ve Yu- nen prensi Jorjun da Yunanistana av. deti."” m 3 —Girid şehirlerinin muvakkat bir zaman için büyük devletlere men. sup kuvvetler tarafından işgali, 4 — Polis ve jandarma beyetlerinin derhal ve süratle ağaya gönderilmesi. Lâkin Atina hükümeti böyle nazari tedbirlerle güttüğü o yoldan ayrılacak vaziyette değildi. Kendisine karşı âni ve kat'i hareketlere gecilememesi onu adamakıllı şımartmıştı ve muhakkak ki bu şımarıklıkta İngilterenin de mii- him bir tesiri oluyordu. Yunan krallık hanedanı İngiliz hanedanınm en ya. km akrabasıydı. Yunan kralı birinci Yorginin kız kardeşi Aleksandra Gal prensinin, yani" İngiltere vellahtının zevoesiydi. Mısır üzerinde ve. Şarki Akdenizde büyük bir dikkatle strate- Yorgun başi versenği iş az olur. Ayni şeylerle uğraşmak kadar İnsanı yorun bir şey hergünün ağır düşüncelerinden biran olsun ayırmak, kendilerini başka Alemlerde oyalamak istiyoruz. İşinizde yorulduğunuz zaman aşağıdaki suajlerin cevaplarını bulmaya çalışınız. Göreceksiniz ki siz bu meşguliyet ten sonra tamamile değistiğinizi hissedeceksiniz. Sunllerimizin bir kısmına © para mü kâfatları da vereceğiz. Böylelikle hem oğlenmiş, hem müküfatlarmış olasakamız. #42 ISA, SI, 31, 30, 2, ayaklı camırz eşek. * 57, SA, 24, 90, 38,4 bizlerin duamctsı, # 34,7, 46 - Aldım bir lane oldu bin tane Bu bulmaca mükületlıdir. Doğru halleden, lerden 4 kişiye muhlelif hediyeler verilecek, tir. cevap'ar 19 mayıs tarihine kadar (Arap Saçı) işaretle gönderilmelidir. Bu bulmanm halledilmiş gekiini yine 19 mayıs tarihinde bu sütunlarda bulsenkemez. Iki meşhur oyuncuyu yenemiyen satranççı Mesele gayet bösit: AKİPLERİMDEN birisi bana nasl oyun oynadıysa, ben de aynı oyunu diğer rakitime karşı oynadım. Böylece, neti, ce guyet tabii olarak sefırdi, Çünkü birisine mağlâp olunca diğerini yen dim, Yani iki meğhur oyuncu karşı karşiya oynamış oldular. Ayn: muzipliği tarlada da iki kişiye yapabilirsiniz Bu sorguyu halleden yüksek mühendis mektebinde 737 numara'r muhterem onbaşı Oğludur. Müküfatını matbanmıza uğrayarak almalıdır. 3 « Dim Kuşların hacışı A AY AŞ al iŞ MANN gp AM 313 Osmanlı - Yunan seferinde Binbaşı Izzet Bey Miralay Vasos Yunan #r bulunun fırkaları gemilere bindir.“ temiyoralrdı ama bu adanm asayiş ve “ emniyet içinde bulunması da işlerine © e harbı E ına “Girit,, adasını işgale memur edilmişti zam: Sadık Duman Küzük Yunanistan takatinin Jevk'a. de işler gördürmek hulyasna tutılan Yunan Başvekili Deli Yani jik vaziyetini çizmeye ve sağlam kazı, ğu bağlamıya çalışan İngiltere Abdil. hamide tam bir emniyet besliyemiyor. du, Abdülhamidin saltanatı Kırım mu- harebesi ile elde ettiği menfaatleri İngiltereye sağlam olarak temin ede, miyordu. Abdülhamid rüzgüra göre de işiyor, kâh İngiltereye, kâh Rusyaya teri viii ei iğsi Mani My amini Akdenize bağliyar boğazlar üzörinde hâkim olan bir dö iten» di değişiklikler yapması Tügilterenin işine gelmiyordu. Bunun İçin Giridin ya böyle anarşi içinde kalmasını veya. hut kendi koltuğu altmdaki bir devle, te geçmesini mülâyim görüyordu. Bu- nunla beraber Osmanlı imparatorluğu. na çok fazla bir dikkat gösteren Hind €fkârı umumiyesini de ihmal ©demi- yordu. Girid hâdiselerinin tarihi sey. rinde Salsburi ile Giadston #&bireleri hep bü efkârı umumiyeye ehemmiyet vermek veya vermemek temayülünü (- İade etmişlerdi. Velhasıl İngilterenin el alımdan Atina siyasilerini şımarttı. ğı muhakkaktı. Netekim bu şımarık. lığı Deli Yani hayrete şayan bir dere- ceye yükseltmekten de çekinmedi 1312 yılı şubatınm on üçüncü ünü Osmanlı imparatorluğunun Girid sula- rına memur ettiği Fuat vapuru Kan. diyeden aldığı bir krsım, kuvvetleri a- danın bir başka tarafına nakledefken, yolda amiral Miyaulis adlı Yunan ge- misi karşısına çıkmış ve iki gülle ala. rak vapuru durdurmağa et- mişti. Ne tuhaftır ki, Yunan harp ge. misinin bu hareketini Jikönce protesto eden de yine Girid sularındaki İngi- Viz amiralı Sör Harris olmustu. Maamafih bu protesto da bir İse yaramdı. Zira btün-bü işler evvelce İ konuşulmuş, kararlaştırılmış #eyler. di. Amiral Miyaulis gemisi Fund va püruna gülle atarken Atinadaki resmi gazete de-birinci Yorginin bir irade. sini neşrediyordu. Kral bunds #öYle bir dil kullanıyordu: i Giritteki hıristiyan ahali yapılan zulüni ve işkenceye artık tah Se dir. rın belim vaziyetlerine göz yumma: mızı kimse bizdön arıyamaz. Binaena. leyh şimdilik oraya Yunan ordusuna, mânsup bir fırkalık kuvvet göndere. rek Giridli rumları himayeye kurar verdik. Bü vazifeyi görectX KiValar mmm mm İİİ Ge m mm — Öneme “Al eskilerim senin olsun; 8 We. 13 MAYIS — 1987. 2 Inmek KİDE bir — “temeid Pİ rsrtap * ısıtıp, demi” çünkü gayet soğuktur — or” ğımız bir söz vardır: “PAX mek...,, Bizde halk “çok geri Wi çok cahil ve ümmi" olduğu 9 nevver zümre “gayrıtabil bir mazhar olmuş” muş, KİVİ güzetesinin “Günün. mesele! hârririnden. “Halka inmek... sözü Ke ğenmiş, kendi halinden -#İ memnun bir adamın ağzındab * Wir: “Ben, hüüüüüt! ben meyil gerek fıtri zekâvetim, gerek 9 ğumyüce mektebler ve okuduğ” riku'üde eserler sayesinde m? rin en yükseğine varmış bir “ Beni görüp de hayran hi mak ısırmamak kimin elinâ bile halime şaşmaktan kendimi" yorum... Fakat bu büyük! ç men yine halkı düşünüyorum. nim ilmimi. fazlımı kavrıyam dir; ben ona kayrıyabileceği © den bahsedeceğim, Gerçi ben. Sali, yumurta mı tavuktan yoksa tavuk mu yumurtadan gibi meseleleri dahi halledebili kat onlara daha vakit var, bed © lik halka inip ona lop yum #1İ pişirildiğini anlatacağım... Halka inmek lüzumundan © denlerden bir ricamız var: bir © me,, den, bulundukları âli icabımca bir eser kaleme alsın kalım nasıl oluyor” Şi bir kere de sü katmadan sun bakalım “mesti gurur”, olmali rinde mi? 7 "Münevverin halkı düşünmesiği istemez? Hatti mütemadiyen beraber olması, kuvvetini ot ması lâğımdır. O kadar da deği disini halktan üstün veya ayrı mesi lâzımdır. TTendisinde ayrıl” 8i, üstünlük vehimi teşekkül eta sürtile hella hiymini san” ancak o şaYtlâ” düşünebile yükseğini ve en iyisini düşünür halka bildirir, anlıyamıyana, KO” mıyana anlatmağa çalışır. ği İnmek... Bu kelimedeki küstahlığı anlamıyorlar, Halka 9 öğretmeğe kalkışmalarında, s0 görmüş adamın fukaraya sad” uzalırken takındığı çirkin tavi£ yi irani E< SE saman oda g oo lüm ya! zenginin eskisi, fuks nisidir!” Verdikleri de ne?.. N€ bilir ki? Bir insanın; “Ben bü rek'ten yapıyorum" diye yap' ne olabüir ki?... İnsan oğlu, ancak yükselmek ği zaman kendinede, hemcil de faydalı bir iş görebilir. / yen adam iner, durmaksızın in€ leşinin zaten çıkmış olduğu d& Yidir, a “Halka karışmak, halkım © girmek, halka doğru..... diyeni” ki, Fakat “Halka inmek” diyen yir. Neden” kelime kavgasına kıyoruz? Elbette: cünkü kelime inüza ifşa eder. “Halka inmek” ler de kendilerinde bir arist0 vehmedip halkı hor görenlerdi” Nurullah A Z miralay Vasos'un ku macaklardır., Osmanlı ordusu İstihbarat KE. Ve bir gün sonra miralay emri altındaki kuvvetlerden bi” Piyade, bir tabür istihkâm bir batarya topu, Atina m dan birinde, veliaht prens KO teftiş ettikten sonra önlerine İ Akropol caddesinden halkın arasmda geçerek şimendifer nuna götürmüştü.