13 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

Amerika Cumhur Reisi dün gece de dedi ki “Cihan medeniyetinin yaşamasını istiyoruz !,, (Baş tarafı 2 incide) desin hakiki bir teşriki, “yeni o kanunda | lerin aleyhinde bulunanlarla “tam infirstçr. lık, taraftarlarına verilmiş bir cevap mahi, yetindedir. Eeisicumhur, memleketin salim ve daimi olan ve muvakkat surette barılarnm zara, rma olarak vücuda getirilmiş bulunan bir re. fah istemekte olduğunu kaydetmiştir. Keisienmhur demiştir kiz “Yiemleket, emin ve sulbe matuf kollektif bir gayrete istinat eden bir snih istemekte. dry Hatip bu babta ezcilmle şöyle demiştir: “ Medeniyet kıymetlerinin tahribi karşı, anda kayt kalamayız. Sulhi yalnız“İcendi.. miz için değil, ayni zamanda (o çoculdarımız idin da arıyoruz. Amerikan © medeniyetinin cihan medeniyeti ile temas halinde bulunarak cânlanmağı devam edebilmesi için cikan me niyetinin yaşamasını istiyoruz. Büyük da, mokrasimizin, harpden korunmak için harbi gayri mevcut gibi telâkki ve bu siretle ha, röket etmenin kâfi olmadığını anlıyacak de, reğsde basiret ve kiyaset eseri göstermesini Mütekabil şüphelerle dolu olan bir âlemde sulhü hararetle araştırmak bir O zarürettir. Solru temetmi veya ona İntizar etmek kâfi döğüetir.., Rüzveltin son sözleri tana mühim. ir: “— Bulhü temenni veya ona (intizar et. mek kâfi değildir, demek Amerikanm cihan #ülhünü korumağa bilfii kalkışmak (taraf. tarı olduğu manasına alınabilir. Bu Butkun, İtaiyan csvabından sonra ve Japonyanm Çindeki (hare ketlerinde daha büyük bir şiddet göstermesi akabinde verilmiş olması şuna delâlet eder: Akdeniz ve Pasifik hüdimleri devam et. tikça Amerikanın tehditleri de derece derece artmaktadır. Lapdradan gelen şu telgraf gösteriyor ki; İngiliz başvekili Amerika cumhurrefsinin bu nutkuna bu akşam mukabele edecektir; “Landra, 13 (A,â,) — Çemberlâyn bugün Mançestere hareket edecektir. Akşam orada bir ziyafette söyliyeceği nutka, beynelmilel vaziyet döley:slle, büyük ehemmiyet veril. mektedir... Bu nulkun ekemmiyeti (o büyüktür. Zira Ruzveltin ilk nutkuna mukabele eden nutkun da Çemberlâyn fazla idareli maslabatçı hare. ket etmişti, Bunun da sebebi (İtalyanın “Franz — İngiliz notasını vereceği ceva. bı bu nutkun mealine talik eylemiş olmaz,, adi. Halbuki Çemberlâyn nutkünda İtalyanm arzusunu yerine getirdiği halde İtalya gene bildiğini okumuştu. o Binaenaleyh bu nutuk İngilterenin hakiki temayülünü gösterebile. cektir sanılır, HABER Ruzvelt kongreyi fevkalâde teplantıya çağırdı Vaşington, 13 (A. A.) — Ruzvek kongreyi 15 sonteşrinde fevkalâde ola rak toplanmıya davet etmiştir. Romanyada : “ — Kuvvet sulh ve zayıllık harp demektir!,, Dostumuz ve müttefikimiz Roman - yanın Başvekeli Tataresku, Oradea — Marede son derece mühim bir nutuk söylemiştir. (*) Bu nutkun söylenişi şu üç bakımdan mühimdir: i — Romanyanın Orta Avrupaya en yakın yeri olan Macar hudüdunda söy- lenmiş olmasi. 2 « Başvekile, Romanya milli mü- dafaa, deniz ve hava nazırlarmın refa- kat etmiş olması, 3 — Dost ve müttefik devlet Başve- kilin nutkunu, Romanya — Macaris- tan hududunda yapılan yeni tahkimatı teftiş ettikten sonra söylemiş - bulun- mas, Tataresku diyor ki: — Romanya, hudutlarını tahkim e- derek hem kendi emniyetine hizmet et- miş oluyor, hem de sulhü kuvvetlendi- siyor. Bir devlet kuvvetli ve iyi silâh- lanmış bulununca her tecavüz tema- yülünü kökünden kazımış olur. Zayıf ve silâhsız olmak iştihaları tahrik eder. Cihanın bugünkü şartları içinde kuvvet sulh ve zayıflık harp demektir. o İşte bunun içindir ki Romanya budutlarını müdafaa için yaptığımız kaleler ayni zamanda sulhü de kuvvetlendirmekte - dir. Memleketimizin daima inkişaf et- mekte olan kuvvetlerini göze vuran şu fırsattan istifade ederek sulh arzumu - xü ve tarihin seyri ile mazide biribiri- nin karşısına çılemış olanların biribir « leriyle anlaşmaları hakkındaki hara » Gene bu fırsattan istifade ederek bildir | ri, maf tayyareleri tarafından — baştanbaşa mek isterim İçi; sulbun müdafassı için | tadrip odilmiştir. ve Avrupanın bu kısmında “menfaatle- rin abengine ve haklara saygıya da - yanacak,, bir müşterek bayat kurula - bilmesi için kendileriyle işbirliği yap - mağa her zaman hazırız. Bu his ve bu kanaati paylaşan İ.çrkese, Ghan sulhü- nü korumak ve milletler arasında iş birliği yapmak istiyen herkese bir dost eli uzatıyoruz, İçinde mühim bir sazlık kütlesinin (Yani Macarların) yaşadığı bir şehir. ide konuşurken tekrar ederim ki tarihin asırlardanberi milli hudutlarımız içinde bulundurduğu azlıklarla tam bir tesa « Düt temin etmek arzusundayız. Bu nutkun iradiyle Tatareskunun iki gaye takip ettiği söyleniyor! 1 — Romanya hudutlarının garpten gelezek her tecavüzü defedebileceğini birdaha ihsas etmek 2 — Küçük İtilâf ile Macaristan ara- sında kuvvetlenen anlaşma temayülle- rini ilân etmiş olmak, 7 (0) Bu mutuktar ii gün evvel bahsedildi, Fakat bu metin henüz burada (neşredilmiş değildir. Biz bugün ilk defa olarak neşredi. Rusyada : Müthiş bir infilâk ve bir fren kazası Fransizca “Le Journal, gazetesi bu gün gelen nüshasında, Moskovadan aldığı şu hâberi neşretmektedir: Sovyet Rusyada, dün (yani ayın do- kuzunda) iki korkunç kaza olmuştur. Kiev de bir barut fabrikasının infilâkı 30 kişinin ölümile neticelenmiş ve Ko- telnişide Sibirya treni yoldan çıkmış. tır. Parçalanan trenlerin altından 58 ceset ve 108 yaralı çıkarılmıştır. Sovyet Rusya hükümetinin bu hadi- selerden mesul olanları son derece şid Şimdilik Sovyet Rusyada, idamlar, gitgide artan bir hızla devam etmek- tedir. Yalnız ziraat istasyonu maki- »istleri arasında, Moskovada 5, Meli- Yirmi dört tayyare düşürmüşler Balamanka, 13 (A,A,) — Hükümet tayya.. releri dün sabah ve akşam ("ırk bayramı, münasebetle Saragossu bombardıman etmek istemişlerse de Franko tayyareleri karşıları na çıkarak bunlardan 24 tanesini düşürmüş. lerdir. Zantedildiğine göre, dokuz hükümet tay. yareal daha düşürülmüştür. Frankocular hazırlık yapıyorlar detle cezalandıracağı beklenmektedir. | topolsk'de $ Leningrad'da 8, Armavir Diğer taraftan, Ermenista.i cumhü- riyeti Dahiliye komiseri Mugdussinin tevkif edildiği ve Sovyet sivil tayyare teşkilâtr şef muavini Joffle Sovyet inşaat şubesi şefi Sapaskinin işten çi karıldıklari haber verilmektedir. Bir gazete başmuharrirı tevkif edilmiş Bugün gelen Sovyetlerin resmi ga- 2etesi Pravda “Pasifik yıldızı, adlı büyük Sovyet gazetesi * başmuharriri A. V. Şverin merkezi icra komitesi ka- rarile işten ve kömünist fırkasından çıkarıldığını haber vermektedir. Şveri son hadiseler hakkında yazdı- ği makalelerde meselâ, Di “'gim- dilik,, Japonyada kuvvetli olmadığı şeklinde cümleler görülmüş ve bu cüm leler “Eranda,, ve “İzvestiya,, gazete- leri tarafından şiddetle tenkit edilmiş ti. Şver bu “şimdilik, cümlesini kâfi derecede izah edemediği için, “Troç- kist ve Buharinist casuslarla münase- batı olduğu iddia edilmiştir. Hakkında verilecek kararın çok şiddetli olacağı zannedilmektedir. 1 — ispanyada harp Yedi asi tayyaresi düşürüldü Valans, 13 (A,A,) — Mil müdafna neza, reti tarafından meşredilen bir tebliğe göre yukarı, Aragondaki cumhuriyet Kuvvetleri asllerin Puntacue ve Paco de AMUNARKI mev zilerini işgal etmeğe muvaffak olmuşlardır. Bi mmntakanın cenubünda Porfe'ühda ve Cortadarpadaki düşman mevrileri da şgal edilmiştir. Tebliğ asflerin imal osphesinir Şazi; mun. takasinda Dago ve Parres ve Aynİ cephenin cenup mıbtakasında Pena de Büjen ve Lo. mata kadar ilerlediklerini de kaydetmekte. dir, Ayni tebliğe göre Arazon © Göphesindeki hava muharebeleri matlestinde yedi nel av. cı tayyaresi düşürülmüştür. Cumhuriyetçile. rin yalnız bir tayyaresi düşmüştür. Bir şehir tahrip edildi Valansiya 12 (A,A,) — Röyter ajansının muhabiri bildiriyor: resi temennilerimizi bildirmek isterim. Ovledo civarında kin Cangas &e Oniz şeh. de 4, Millerevo da 8, Leninsk'de 4 kişi kurşuna dizilmiştir. Saint .Jean.de Luz 13 (AA, — Cepheden gelen haberlere göre Aragon op. besindeki Frankocular, büyük bir hararetle hazırlık yapmaktadırlar, Franko makama'ı Susa ile Terüel arasında mühim miktarda küvet ve malzeme tahgit etmektedirler. Katalonyaya karşi kat'i bir harekete ge. çilmesine intizar edilmektedir. Hükümet Barselona nakledilecekmiş Cerhere 12 (A,A,) — İspanyadan o gelen malümata nazâran İspanya hükümet mer. keri yakında Barselona pakledilecektir. Bu tedbir pelicesinde Başvekâletle en mü. him hezaretlerde değişiklikler olacağı temin edilmektedir 2 —dJaponyada harp Bir General azledildi Şanghay, 18 (A,A,) — Generel Tülin, emir almadan Lotlen cephesinde geri çekildiği 4. çin azledilmiştir. General bu bareket bak. kında hükllm versosk olan askeri bir ko. misyonun huzuruna çıkacaktır. Nankin bombardıman edildi Şanghay 12 (A.A,) — Bugün öğleden son. FA Japon tayyareleri Nankini 20 dakika ka, dar bombardıman etmişler ve tayyare mey. danile tersancye bomba atmışlardır. Çin hava müdafaa topları ateş açmışlar ve Çin avcı tayyareleri Japon tayyürelerine hücum ederek bunlardan fki tanesini düşür. mmüşlerdir. Çinliler bozulmuşlar Pekin 12 (A,A,) — Çin ktısları Şhişhlamı. ang civarında (oObozguna uğramışlardır. Bu kasaba şimdi Japonlarm elinde bulunmakla. dır. Japon tayyareleri Çinlilerin o Şhişhiasu, angm 140 mil cenubunda kâin Şangtes şeh. rinin etrafında istihkâm inşa etliklerini gör. müşlerdir. Şangtes şehrinin Şansi cephesin. den gelen kıtalar ve cenup hududundan gelen bir çok fırkularla dolu olduğu söylenmekte. dir. Japonlar Şhişhiasuangın 20 mil cenubunda kâin Yunashin şebrile (o Şhişblasunagın gar. bında Köln bir maden merkezi (olan Tsing. singi zaptettiklerini bildirmektedir. Şiddetli bombardımanlar Şanghay 12 (A,A,) — Central Nevs ajan. sının bildirdiğine göre, Japon ( tayyareleri Şangtay ile Nankin arasında bulunan Ka. şingi bombardıman ederek bir mülteci: kam. pını tahrip etmişlerdir. Birçok (o kişiler öl. müştür. Şimali Çinde Japon tayyareleri Çin müna. kale yollarını bombardıman ederek Pekin . Yankey şimendifer hatunda köln Kaoyi ve Anyanz istasyonlarını basafa uğratmıştır. Dün öğleden sonra bir Japon baya filom Chapet mıntakastle şimal istasyonunu şid. detle bombardıman etmiştir. Dün Japon kuvvetleri Yangtsenin memba. mda kâin L4uho havalisine dört kere asker ihraç etmeğe teşebbüs etmişlerse de ber de, fasmda ağır zaylatin geri püskürtülmüşler. ör, Ingiliz otomobilleri tayyare hücumuna uğradı Şanghay 12 (A,A,) — Bügün öğleden son. ya Nankinden Şanghaya gitmekte olan İngi. X2 sefarethanesine sit dört (o otomobil, altı İsyyarenin taarruzuna uğramıştır. Bunların Japon tayyaresi olduğu zansedil. mektedir. Tayyareden atları mermiler, kim. seye lambel etmemiştir. Şanghay 13 (A,A,) — Jüpon askeri mah. fillerinde söylendiğine göre İngiliz selareti, hin üç otomobiline ateş eden tayyarelerin pi. Totlart bu otomobillerde bir işaret görmedik. Teri ğin içlerinde yüksek rütbeli Çin zabit deri bulunduğunu zarnetmişierdir. Çinde harp Japon resmi tebliği Tokyo, 13 (A.A) — 'Tebtiğ: Şimali Çinde Pekin - Hankov şi- mendifer hattında Japon ordusu Scng- tingdeki ikinci Çin müdafaa hattını yar- dıktan sonra 12 ilkteşrinde Çantingin mütekabilen 40 kilometre cenubunda ve 50 kilometre garbinde kâin Yuanshih ve Tsing sing şehirlerini işgal etmiş- tir. Dağınık bir halde bulunan Çin kı- talarının kısmı küllisi Hopel ve Şansi eyaletleri hududundaki dağların etek- etine doğru rkat etmektedir. Japon tayyareleri 12 ilkteşrin saat Haber, okuyucuları urusnda bir fıkra mlsabakası açmıştır. Gönderi, lecek fikralar Kısa va hiç olmazas az işitilmiş olrasmı lâzımdır, Fıkralar, gönderenlerin İmzaları yahut müstear adinrile nepredilecek ve ber ay o sy içinde (o çıkacakların en iyilerinden beşine mühtelif ve kıy, metli hediyeler verilecektir , Bize bildiğiniz güzel fıkraları Dalga Dilli Ahmet esrar çekip dalga ge çerdi. Bir gün ziyadece kaçırır, o dal. ga ile karısının esyabını giyer, başına da kadının hotozunu koyarak sokağa çıkar. Berber Azminin dükkânma ge- lir, Aynanın karşısına göçip kendini 0 halde görünee: — Eyvah, kocamdan izinsiz sokağa çıkmışım! Herif duyarsa beni öldü. rür?.. diye koşup evine gitmiş. İsmail Emrullah Değiştirmiş ama Bir zamanlar bir kimsenin ismi E. gekmiş, Karısı efendisinin isminin E. şek olmasını istememiş ve değiştir. miş. Efendisi de ismini değiştirmiş. Bunu karısma söyleyince, sormuğ: — Yeni ismin ne? —Sıpa... Deyince, karısı: — Yarın olacağın gene. eşektir ce. vabını vermiş. İsmail Koçkapan Keçi gönderirdi Abdürrahman pg. adliye nazırı olun ca, Selânik valisi Hasan Fehmi P$, tebrik için İstanbulda -akrabasmdan bir genci göndermiş, Abdürrahman pş. böyle bir gença- damın gönderilmesini tahkir addede - rek: — Hasan Fehmi pş. bu kadar ar- kadaş kıtlığına mı uğramış ki, nez. dime gönderecek sakallı bir adam bu. lamamış? ce ae nezâi ii Alinizde bu kadar itibarda olduğunu bilseydi, her halde cins bir Malta keçisi gönderirdi:.. ce- vabıni verir. Pertevniyal lisesi İsmail Nedir ? Hazırcevaplardan birine sormuşlar: — Kocaya varan bir kadın nedir? — Sahibine vâsıl olmuş bir mektup. Henüz kocaya varmamış bir kız? — Yazılmış, fakat sahibine gönde. rilmemiş mektup. — Kocaya varmadan ihtiyarlamış kadm? — Postahanede unutulup kalmış mektup. Cevaplarını verir. Şehremini, Hakkı gm m 16 da Nankin civarındaki tayyare mey- daniyle askeri tersaneyi bombardıman etmişlerdir. 10 kadar Çin tayaresi Ja- pon taarruzuna mukabele etmiş ve vu- ku bulan muharebede bunlardan altı tanesi İmha edilmiştir. Çin ordusu yaman harbediyor Charghay, 13 (A.A.) — Havas 2- jansı muhabirinde: Japon ordusu namma söz pa ğe salâhiyettar bir zat, Japon kıtaatnın 9-10 ilkteşrin gecesi Changhay cephe- sinde taarruzda bulunmamış olduğunu beyan etmiştir. Maamafih dün bu zat, Lotien ve Liouhangda şiddetli muhare- beler vukua gelmiş; olduğunu haber vermiştir. Kendisine evvelki beyanat: kâtırlatı- Jan bu zat, kıtaatın devriye gezmekle ik tifa etmiş olduklarını söylemiştir. Bu süküt ile geçiştirmeler, Japon taarruzunun çok şidedtli bir mukavemö- te maruz kalmakta olduğuna delâlet et- mektedir. Filhakika birkaç gündenbe- ri Licuhangda muharebe, son derece şiddetle devam etmektedir. Ordu ma- mına söz söylemeğe salâhiyettar- zatın taarruz yapılmadığı ve hatlarda deği: şiklik vukur gelmemiş olduğu suretin- deki ifadesi, Çinlilerin mühim bir mu- valfakıyet elde etmiş ve Japon kuvvet- lerini üsşülharekelerine dönmeğe icbar rünmektedir.. ğın altından bir çizme çıkmış, X miş, çevirmiş, ne olduğunu anl) miş. Tanrı kavuştur$ Italya Hariciye Na” Me ee Me 1 İLKTEŞRİN — 1937 p l Kazma Kılıfı Köylünün biri çift sürerken *© Köyün kahvesinde sorduklar! öf” memiş. Yalnız içlerinden biri: — Hoca efendiye götürelim, 9 bir adamdır, mutlaka bilir... Demiş. Götürmüşler. Hoca efendi çi eline alarak şöyle bir baktıktan gülerek cevap vermiş: — Behey, cahil herifler! BUBU miyecek ne “var? Kazma kılıfı, © Sedad Ni Gelin: — Ah anneciğim çok üzüldü yınpederim ölmüş ha? &l Kayınvalide: — Sorma yavrum, sorma # Ben bu hasrete nasıl dayana Gelin: — Cenabıhak büyüktür, üzül! neciğim. Yakın zamanda kati! inşallah. Kont Çiano ii bu ayın ortasınl gelecek Huber verildiğizie köre, İtalya bari zızımın Ankarayı ziyareti — tarikimde gişiklik yapılmıştır. Ba ikiriciteşinin üçünde geleceği bildiri Ciano, ikteşrinin on beşine doğru z timize gelecektir. Italya 20 tahtelbabir yapıyor Londra 12 — İtalya hükümeti eylâldenberi o20 yeni hir inşasına başlamıştır. Ges mevsiminde inşaatı nihayet olan bu tahtelbehizlerle alya tahtelbahirden müteşekkil bi” bulunacaktır. Fransa - Yugosla Dostluk muahedesini sene uzattılar » Paris, 13 (A.A,) — Fransa— arpa dostluk muahedesiyle rahi uzlaşma mukavelesi beş sene 9” tecdit edilmiştir. * Nafıa Vekili Çine'de yapılacak bat sondaj işlerini gözden Aydın | IZ (A.A) — Atatür Li ve belediyeyi siykiet ettiktek ,otomobillerile Çine. istikamet” 4 rek Çine çayında, .yapılacak sondaj işlerini yakmdan gördü, ii da bazır bulunan su işleri rektifler verdi, Öğleden. si dan Aydma avdet eden Ali 4” Atatürke mülâki olmak üzer” Germencik istasyonuna harekti tir. “HABER?