9 Şubat 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM POSTASI Sekibi ve Nesriget Müdürü © Hasan;Rasim,Us İDARE EVİ» istanbul Anka onla hn deyer Bid, elgra drene Hatasi Yazı işleri telefonu:.23872 idare F.., Ye 2 24370 ilân 3 “Aso olmamam aa Almarıyada neler oluyor ? İR kaç haftadan beri Almanya dan gelen haberler, bu mem- leket iç politikasının bir kriz gaçirmek- te olduğuna delâlet ediyordu: 1 — Doktor Schacht istifa edip çe- kilmiş; fakat ekonomi bakanlığına ge- şen Dr. Funk filen vazifesine başlıya- muyordu. 2 — Nazi rejiminin beşinci yıldönü- mü münasebetiyle Reyştag meclisinin |$ içtimuna karar verilmişken son daki- ka bu içtima tehir edildi. Bu münase- betie yapılan merasim bu sene çok sö- nük oldu, Hattâ Hitler nutuk bile söy- lemedi, 3 — Harbiye bakanı mareşal von İİ kurman Blomberg ile parti ürasında ihtilâf çık- tığı anlaşılıyordu. Bu yüzden von | ! azar günleri eğlence yerlerinde fiyatlar neden pahalı ? İstanbulda, eğlence yerlerine po- sar günleri arız olan bir hastalık 4 vardır ki, yazdan yaza nükseder. Geçen serv de bu hastalıkla müca- E dele edilmesi ve belediyenin alâka- |i dar olması için yazılar yazmıştık. Mevsubahs hastalık, pazar günleri eğlence yerlerinde fiat listelerinin hiçbir sebebe istinat etmiyen yilk- 8 selişieridir. Halkın eğlenecek tek W günü olan pazarlardan, ihtikâr 4s. mönin bile az görülebileceği şekilde & # istifade yolunu tutan bu gibi mies- & sese sahipleri, bilmeyiz neden hâlâ 5 bamboş biralalıyorler, i #4 Şimdiye kadar edece püsar gün- $ lerine mahsus olan bu fiat farkının E yavaş yavaş kışa da sirayete başlar & MW ödığim bir arkadaşımız anlattı. Ni İstikldi caddesinde olan ve diğer 5 günlerde biranın dublesini 175 ku. İĞ rua safan bir birahane, pazar gün- | leri hiçbir hakla olmadığı ve iddia n 5 olunduğuna göre . belediyeden deli tasdik ettirmediği halde, fiahn 275 VW şa çıkarıyormuş. i Belki bunlardan, "beğenmiyorsa başka yere gitsin!” diyenler buluna- Blomberg, beşinci yıldönümü geçid İf yilir, Ama bizce kazın ayağı öyle ii resminde bulunmadı. A — Nazi partisinin belli başlı uzuv- Yarından biri olan B. Schtrelcher tara- fından neşredilen yahudi aleyhtarı Stu- ermer gazetesi tatil edildi, Fakat bir- kaç gün sonra tekrar intişara başla dı. Bunler bir taraftan parti, diğer ta- raftan da Hariciye Vekâleti, askerler ve yüksek sanayi arasında Üçüncü Rayhın iç ve dış politikası Üzerinde derin iktilâfların mevcud olduğuna de- lil olarak gösterilmekte idi, Fakat Al manya ve İtalya gibi, otoriter -<jimler- de bu ihtilâflar son dakikaya kadar giz- li kalır, Hatti Almanyanın hariciye ve harbiye vekâletlerinde ebemiyetli inkı- Jâb yapıldığını bildiren beyannamelen sonra da bu ihtilâflarn mahiyeti sarih olârak anlaşıldığı iddia edilemez. Hit- İerin gazetelerde çıkan Oosmirna - mesiyle yapılan değişiklikler şöyle hu- Jâsa edilebilir; 1 — Harbiye nazırı Mareşal von Blomberg çekiliyor. Ordunun başına bizzat Hitler geçiyor. Fakat baş ku- mandanlık dairesi şefiğine tayin ettiği general Keitel, Hitler namına harbiye bakanlığı vazilesini görecektir. Prusya böşvekilliğini, hava bakanlığın ve sair vazifeleri uhdesinde bulunduran Gö- ring Mareşal oluyor. 2 — Hariciye Vekili von Meurath çekiliyor. Yerine Londra elçisi von Rib- bentrop geçiyor. Fakat hariciye işleri için “gizli bir konsey” kurularak re- isliği von Neurath'a veriliyor. Konse- yin diğer azâları, yeni haticiye vekili von Ribbentrop, Mareşal Göring, baş- Kumandanlık dairesi şefi Keitel, donan- ma kumandan; Radder, propaganda vekili Göbels ve devlet nazırı Hess dir, 3 — Roma büyük elçisi von Hossel, Tokyo büyük elçisi Direkşon ve Viye na büyük elçisi von Papen geri çağrı- larak vekâlet emrine alınıyorlar, 4 — Dr. Funk ekonomi bakanlığını filen ifaya başlıyor. 'Bu sansasiyonel hâdiselerin şlmul ve ehemiyeti üzerinde bugün kati bir mü- talen dermeyan edilemez. Fakat bir müddettenberi Almanyada her şeyin yolunda yürümediği hakkında haberle- ri teyid etmektedir. Nazi partisi, ma- lümdur ki, yüksek endüstrinin yardı- miyle iktidara geçmiş ve onun maddi yardımiyle kuvvetlenmiştir. Partinin, memlekette sol cereyonları İkide et- mek, işçiyi disiplin altına almak ve al- man endüstrisine odenizaşıripiyasalar açmak gâyesine matuf faaliyetini, al- man yüksek endüstri erbabı memnu - niyetle karşılamışlardı. Fakat son ?a- manlarda parti endüstriye müdahale etmeğe başlamıştır. Ve dört yıllık ikti- sadi programın tatbikine başladıktan sonra bu müdahale artmıştır. Bir nevi sağ cenah sosyalizmi olan bu Hareket, © yülksele endilstrinin höşüna gitmemiş. tir. Bu yüzden müfrit parti adamlarile & i değil. Memlekette belediye talimat. & nümesi ismini taşıyan bir sey var- | “dir Mi, buna mâni olacak maddeleri &i ühtiva etmesi Uzumdır, Eğer tali. ti matname bu gibi halleri önliyecek Hi kadar vasıh değilse, derhal düzel İl tilmelidir, Yok, eğer böyle bir tioa- reti mübah addediyorsa halkın aley- $i hine olduğu izaha bile muhtaç olmı- yan bu halin önüne geçmek için en kısa bir samanda kaldırılmalıdır. ingiliz Kralı Resmen Parisi ziyaret edecek Londra, 8 (A, A.) — Resmen bildi- rildiğine göre İngiltere kralı ve kra- liçesi 28 hazirandan bir temmuza kadar Pariste Fransız reisicumhuru Lebrun'e resmi ziyarette bulunacak « lardır. Kral bu ikameti ösnasmda Villersde büyük harbde ölen Avustral- yalılar için dikilen âbideyi açacaktır. endüstri erbabının araları açılmıştır. Ekonomi Baldelığı etrafındaki müca- delenin mahiyeti budur. Askerlerle politikacılar arasında ihti- Jâf, alman iç politikasının çoz eski ana- nesidir. Bismark da hatıralarında asker- lerle mücadelelere büyük yer veriyor. Hattâ bir defa bu yüzden intihara ka- rar verdiğini yazıyor. Bismarktan daha zayıf devlet adamları daima askerlerin tahakkümü önünde boyun eğmişlerdir. Büyük harbtan evvel, askerler Alman- yaya Avrupada hegemonya temin ede- cek bir harb plânı çizmişler ve politika- cılara: — Devletin harici siyasetini buna gö- ze uydurunuz, demişlerdi, Fakat Almanya'nın yetmiş, seksen se- nelik tarihinde askerleri dalma ifrat ta- ralında görürüz. Bu defa Blomberg ile Nazi partisi arasmdaki ihtilâfta roller değişmiş görünüyor, Açık bir sırdır ki, Blomberg, Almanya'yı henüz hazırlık - larını tamamlamaları harda sürükliyebi- lecek bir İtalyo ve bilhassa Japonya it- tfakına aleyhtar olmuştur. Almanyanın İsparyada ve orta Avru- pada riaha faal bir politika takip etme- sine taraftar olmayanlardan biri har- biye vekâletinden von Blemberg, diğe- ri de hriciye vekâletinden von Neu- rath idi. Her ikisinin de beraber çekil meleri herhâlde tesadü! eseri değildir. Sehazht, von Neurath, von Blomberg Artık bunların hizmetine nazi partisinin ihtiyacı kalmamıştır. Bu, haddi zatında değişikliğin delâlet ettiği manayı izaha kâfidir. Partiye mensub olsun olmasın, mutedil (o ünsurlar arkaya çekiliyor. Müfrit uzuvlar ön plâna geçiyor. Baka- Irm mukadderatını tevdi ettiği yeni eller Almanyayı nereye doğru götürezek- tir? (Ulus'tan) A.Ş. ESMER ii“ Hatıralarını anlatan CEYMS NOBODİ RE SE Entellicens Servisin en meşhur casuslarından Belçikalı vatanperver, Alman casusunu metresinin evinden çıkarken iki kurşunla yere serdi — Aziz dostum, buraya vicdani bir meseleyi mevzuu bahsetmek (için gek dim, , — Nedir Allahaşkma?, Fon der Bânken ile Bergam beni dost larmızdan Möcsel. Dömeoru öldürmeğe memür ettiler, Bokeman eridişe ile söylendi: Aman yarabbi! Bu ismi nereden nmişler?. — Bilmiyorum, Bildiğim bir şey var- sa Almanların son zamanlardaki hâdi- seleri hep onun idare ettiği kanaatine varmış olduklarıdır. O gün başımdan geçenleri birer birer anlattım. Bokeman kulaklarına inana - mıyordu. Beni tebrik etti ve; — Bravo azizim, deği.. Bize bir kere daha değer biçilemez bir hizmette bu- lundunuz.. Yüzbaşı Marsel Dömor fil- bakika bizim mukabil casus teşkilâtı şeflerinden biridir. Yalnız Almanlar ©- nu Hanvrdi aramakla bataya düşüyor- lar. O şimdi Havrde değil. . Sevinçle haykırdım: — Ne iyi tesadüf! Almanlar müvaf- fakıyetsizliğimden şüpheye düşcmez- ler, buruya tekrar dönmem mümkün 0- Jur. Havrda olmıyan bir adamı benim orada bulundurmam nasıl kabildir? Yalnız yüzbaşı Marselin Havrda bulun- madığından emin misiniz? — Nasıl emin olmam? Kendisiyle her gün görüşüyorum! — O halde kendisine vaziyeti lâtfen bildrimenizi rica ederim. — Hay, hay.. Hemen bu gece söyle- rim, — Şimdi asıl meseleye gelelim. “Serbest Belçika,, ya nasıl intisap etti- ğimi Kara Şeytana nasıl anlatmalıyım? Bokeman gene düşünceye daldı: — Ne yapsın unaar #fayer vr yalar uydursak? Lui Bril Jâfa karıştı; — Düşündüğünüz şeye bakın! Kara Şeytana benim İsmimi verin.. Almanlar beni kâfi derecede tanıyorlar, sözleri- nizden şüpbe etmek akıllarından bile geçmez. — Ne diyorsunuz betbaht! diye hay- kırdım. Bu sözlerim sizi idama kadar götürebilir! « Gülümsiyerek cevap verdi: — Ne yapalım? Nasıl olsa bugün- lerden birinde bu iş başıma gelecek... Biraz evvel veya biraz sonra olmuş, ne ehemmiyeti var?,, — Ne ehemmiyeti var olur mu? Siz yatanınız için değerli bir uzuvsunuz... Güldü: — Bu mantıkla irisan artık biç bir şeye cesaret edemez olur Sonra birden ciddileşerek ilâve etti; — Zaten merkezi komiteden emir al- dım, bir hain: üirmeğe memurum.. — Bir hain mi? Kim? — Evet. Filip Bakı eleveren adamı öldüreceğim. Bu emir yerine getirile - cetkir, — Peki sonra? — Sonrası şu: Yarm benim ismimi Kara Şeytana söyleyebilirsiniz., Hiç bir mahzur yok. » — Neden? — Çünkü osaatlerde zaten ben onun eline geçmiş bulunacağım.. — Demek derhal tevkif edileceğinizi sanıyorsunuz?, — Sanmıyorum, bundan eminim. Hayretle kendisine baktığımı görün- ce ilâve etti: — Çünkü idm hükmünü güpegün- Güz ve herkesin içinde infuz edeceğim Bu idamın bir ibret dersi olmasını isti- yorum , Lui Brili korıdırmak ve fikrinden vaz geçirmek kabil olmadı. İsmi Nesl dö Rod olan adamı gizlize öldürmek iste- miyor, ille kalabalık içinde öldürmek fikrinde ısrar ediyordu. T--ar ve rica- İarımız fayla vermedi. Kahraman çocuk, öldüreceği adeenm bu idama ne kadar lâyik olduğunu bana isbat etmek kaygusun» düstü.Neel dö Rodun mazisini ve yaptıklarını aydın- Jatan bir sürü dosyayı önüme yığdı. i i Belçikanm en şerefli ailelerinden biri- ne mensup olan sefil, tamamile Alman- yaya setılmuş bulunuyordu. Yapmadi- ğı hiyanet ve alçaklık kalmamıştı. Ba- bası albay Rod onu evlitliktin reddet- mişi; o kadar ki ölüsünü bile kabul et- medi ve: — Bir oğlum vardr. Faka bu oğlum vatanıma hi; i di oğlum yok- : benim evin işine böyle bir örlamın ölüsü bile gire- mezl Neel dö Rod, zavallı Filip Bakı ele vermekle kalmamış, hapishanele onun hücresine girip mevkuf rolü öynaya- rak ağzından malümat almıştı. Bu 8e- beple Bilip Bakın idamını tamamile o mümkün karıştı. Fâkat alçaklığı bu kadarla kalma- aştı. Flip Baktan istediği kadar ma- lümat alamadığı kanaatile zavallının karısma müracaat etmiş, kocasından haber getirdiğini söylemiş ve onun yap tığı işi beraberce yapmaları teklif etmişti. Böylece teşkilâtın bütün sırla. * rmı öğrenmek gayesini güdüyordu. Fakat madam Bek ondan şüphelenmiş- ti, tekliflerini reddetti. Alçak herif, bu muvaffakiyetsizliğe pek sinirlenerek oraya buraya saldıran kuduz bir köpek gibi, “Serbest Belçi- ka,, ya mensup bildiği vetanperverleri birer birer Almanlara ihbar etmeğe koyuldu. Lai Bril işe bu sırada müdahale et- ti. Haini takip ve suçlarını delillerile tesbit ettikten sonra “Serbest Belçika,, merkezi komitesinden onu öldürmek müsaadesini olmıştı. Zaten öldüreceği adam tarafından kendisinin de yakında |: Almanlara ihbar dileceği muhakkaktı. Dediğim gibi, Lui Brili, bana yardım #öm yaparıği Faasta meram vaygarti” mek müthkün olamadı; hemen “ertesi sabah Necli metresinin evinden çıkar» ken yakaladı. Cinayetlerini yüzüne vur duktan sonra: — Cezanı şimdi çekeceksin! dedi, Ölüme hazır ol! Casus, talıncasını çekmek üzere eli ni cebine götürmeğe teşebbüs etti, Fa- kat onun hareketlerini gözden kaçırma yan Lui Brii buna vakit bırakmadı. İki kurşunla haini yere serdi . Bu işi müteakip, vicdanı müsterih, , vazifesini yapan bir adam halile oradan; uzaklaştı. Mütekait Belçika albayı Bel trankurun evine gitti, Bu hadise tabii Almanları müthiş kızdırdı. Askeri polis “Katil, adını verdiği şahsı bulmak için Brükseli alt üst etmeğe koyuldu. Belçikalılar İse ona, şimdi tarihe malolmuş olan bir öd taktılar; Âdili Alman askeri valisi hadise ile bizzat alâkadar oldu, Yüzbaşı Bergama, Bel- çikalkk vatanperverler Alman casusları- nı birer birer öldürmeğe kalkorlarsa işin nereye varacağını hiddetle sordu. Bu hiddet tesirini göstermekte gecik- medi. Nasıl ve nereden malümat aldı ise aldı Kara Şeytan birkaç gün sonra Lui Brili gizlendiği yerde bulup tevkif ettirdi. Zavallı derhal Berlemon sokağı mer. kezine götürülerek sıkı bir isticvaba tabi tutuldu, Sonra Sen Yil hapishane- sine sevkedildi. Orada “cürümlerini itiraf etmesi ve arkadaşlarmı ele ver- mesi 'için,, kendisine işkence yapıldı. Dövdüler ,ellerini çizmeli ayaklarla ez- diler ve nihayet zowallı Neel dö Rodu öldürdüğünü itiraf etti, Almanlar istediklerini elde etmişler di, Lai Bril divanı harp buzuruna çı- karılârak bir celsede idama mahküm edildi. İdam hükmü 11 şubatta infaz olundu. Havrdan Brüksele dönüş Lui Brilin feci akibetini Havrda “Kara Şeytan,, hesabma bulunduğum sırada öğrendim. Kardeş gibi sevdiğim bu delikan'ınm ölümü beni çok müte- essir etti. Sen Jilden Bob Parker ile Con ; Kollinsi ve diğer altı mevkufu onun 9 ŞUBAT — 1938 9 ŞUBAT — 1938 ÇARŞAMBA Heri 1385 — Zilhicce: 8 Güneyin doğayı Gbteşin HU 704 1735 Vakit mihan Op date Akşam var GE 5.40 1228 15,16 17,35 1008 S2 Lüzumlu Telefonlar Yanpın Muhastal ypie: 24723, Beyeğin içtmç düddü, BABİ içini BAd3A, Usküdar İçim: Yezütküz, Kahirkiy, Beyeğin: 44189. Başik eanemeziyei RIZOR, Üni Marazaz Bm. 3378. Made METAN, va GA Taksi otomobili istemek Iç Meyoğin epeliş 42054, Bebek eti; 30 « İL hüy eihetiz 404T, Deniz yolları Fletemı Aetammal mremirliği: 21140. Karakiz: 4AHAR, Miudaayara! Pazar, Bah, Perşembe, Osma santi 820 ön Teşbase mhtımından İm'iemr, san neak olân vapur; Çanakkale, Kuşadası, Bodrum, Rados, Dalyan, Fi Kalkan, Kaş, Finike, Antalya, Alâlye, sin, Dörtyol ve Payasa uğrayarak (İskö” deruna gidecektir. Karadeniz postası: Sant 16 da hareketi edecek olan vapur, İnebolu, Sinop, sun, Ünye, Fatsa, Ordu, Trabzon ve 4 ye uğrıyarak Hopaya gidecektir. Münaka uznları * Gölcükte deniz fabrikalarında yopıl# cak inaşnt eksiltmeye konulmuştur. ye barmen bedeli 4375 lira olan bu eksi, menin günü; 10 şubata tesadüf eden rınki perşembe günü saat 14 de Ki paşadaki deniz levazım satınalma ki Ayasatva, Bn » Müeema, Yanan emerler ve GE Krgk, Askeri Müso ve sararlar, Ticaret ve Bansyi “| Ad, Bnb mai e ür Bar gin bant 10 dan 16 7 end .”, Türü ve Satine eserleri melireei Parartesiden il İ ber gön sani 15 &is 15 ya kviar ve Csa den 17 ye karlar mehtir. Teokmpı Müsesi her gün sant 5 Gen 16 ya nçıktır. Memleket dişıdeniz seferler! | Trmanya vapmrları! Osment mteri 13 ge KEİ veye; Bak günleri 18 de Pire, Barut iskenderiye0 gg | ,tstzan yaparlar: Cuma rözleri set 10 dm y Bicodiri, Venedik, Teiyesteye, Avrupa tktız e rin AY Erfe BAY ve z kur ve Avrupadan yelesi sexi 7.35 be Rirkerie Vanlı im) 0,09 dn kalkar, 1022 de pere gal “Elime pastan bee g5 âant 540 de barekek 49, de gelir. ANADOLU HATTTI pa : | er a e ai le on Da İve Sazın, 1030 dn mekişelir, 19,18 da AHAT İsor, 38 6 Adapazan. Ba üreslerdnm sakat b ân Hareket elem ASKAR | Şt parerteri, çarşmmba ve crm gönderi Ba X | atama kont efe elzem. ee Sesen Kiğier Dsi * İspanya harbinin 201 inel (Ogün Malaga asiler tarafından zaptedildi. a * İlalyan ordularının Habeşistat yagi mandanı maretv Badoglionun oğlü bul konsolosluğuna tayin edilmiştir * Tiyatrolar € TETKBAŞI DRAM MISME v Saat 2010 © 4 SÜRTÜK 3 perde yi Yazan: Mahmut OPERET KESME r SÖZÜN KISASI komedi 4 yerdi Yazan: Sehon Türkçesi; 5. M ERTCÖRCU #0 TEK YEYATROSU Bu gece (Üsküdar - Hele) sinemi”. w ÇİFTE KERAMET vodxli 8 & Çeviren: Reşit Nuri ŞEMZADERAŞI TURAN TEYİ iv Sanatkâr Naşit ve arkadaşla”? Hakkı Ruşen birlikte i Şatrin kızları şarkılı komedi 3 çeri Bayram günü ve geceleri büyük mü” ŞEHZADEBAŞI TİYATRODA y Pr.ZATİ Sungur yepyeni ve har e programla terrxillerine devam €d ren sinemada tiç film. Askeri mütekgitleri” kongresi ei Umum Müteksidini Askeriye Umumi kâğipliğinden: veri Cemiyetimizin o senelik Bi ” 20—2—938 larihine müsadif pasa yy saat 13 de Şehzadebaşında kin li merkez binasında toplanması dir. di A Cemiyet yasasının 18 inci Wi | yel Gill cibince kayıtlı ve aylık aldatır! vi man tediye etmiş olan szanın b rakalarını birlikle alarak saatte teşrifleri rien olunur. — Beyoğlu yabancı askerlik # Deniz sınıfına ayrılan ve (Ün şubelerine mensup olan tam e liler 1 mart 938 gününde hazır i ; da bulunmak üzere Beyoğlu vi ,Jik şubesine müracatları gün sayesinde kaçırmağa muvatfak munagıl unutabilirdim? # (Devamı