3 Mayıs 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

Danzige tecavüz | harp doğuracak (simi > . Dünya buhranı karşısında Belçikanın vaziyeti nedir ? çi Dahiliye Nazırı bunu izah ediyor ' inde | Brüksel, 2 (A.A.) — Dahiliye | yapamaması lâzimgelirdi, nazırı Albert Deveze bugün söy- | ki bize onun idaresine tâbi bir memleket mazârile baksin... Ne Pransa böyle bir şey düşünebilirdi | ve ne de bunu kabul ederdik. İs coromik ve beki politik istiklâlini zusudur £ elçi, Polom meselesini müzak uğunu ve fakat kuvvet ön. oyun eğmiyeceğini kay'de Üç Devlet Hariciye Nazırı | arasında müzakereler erim in w.) Arap çeteleri yayanın vereceği cevap| Londra, 2 ( yanma Şölene eya “ 'Nasıraya girdiler, İngiliz için on beş Sİ Daberlere 5 verlere göre Alman muhtı- | zephesinde çalışması : A e Polonya tarafından verılecek | mayısta Cenevrede ngilir, Fransız | taraftarı arap'arın evlerini ateşledi er de Tarnameler İt Veren bir kanun lâyihası “P elen, u iştir, ümulü olmu. meğer lediği bir putukta Belçikânn en - | ternasyona! vaziyetini anlatmış - * ii yi İki Viciye hazırı Bekin Diyet | ve Sovyet hariciye nazırları arasın: > y tır, hi, Vİ beyanatta bu Jı |da müzakereler olacağını haber âl- | di Yani geleç peni ba Nİ Relecek cuma günü te Fransız Pörig, 2k > “Polonya ittifakı A.A) ği rşova y hariciye nazırı Bekle Büyük elçisi ara nda yapıl. | olân mülâkattan bahsec Tanay takviyesi ve Polonya Pazirmın Parisi | ziyareti | an görüşüldüğünü yaz- "eiltere yitleri tay Yova, L ada ari, iye ve Fransanın 2 (AA) — Matbuat t İngiliz mahafilin m beya. m b etmektedir. Matbuata 1, İngiliz - Leh mü- Re ve Po berraklığa şarer et İriş a kendini tehd t al haya emi İngiltere ile rdımma koşacaklarına ty Vaatlerin gayet - sarih öle kaydetmektedi rler. N e ağ mamına Söz söy“ le Mr bir zat, nazır ” Yapılan Nu söylemiş; (a. BİR edilmiş olan | nek Yüzümüsün Miisedil. ! Miye etm Si CE ya Ve Şarki Prusyanın Vana tal ilhakı isteniyor e, 2 (AA — İillustro ürjer Codzienny bir makalede Siler Yalı ya mıntakatarının Po- Paların, duğunu ileri sürerek bu. nyaya ilhakı bugün a ile dir, temek Pol, bay, 7 kuvvet önünde Yan iğmeyecek York, a Ee, i anın Danzize k; Mer 'anzige karşı he: hi. şa reketi bir harp sebebi ola. aki #dilecektir, lerin kop in koridordan geçen bir şe- gelince, bu talep Polon, | “izle irtibatını kesmek, e A iz Nafi Atuf, Necmet. Ni » Nuri, Ramiz Gükçe, Re- le yetti Celâl, Şakir Hü. | hiç, “SP Taşkıran, Cevdet Kud. Ki a lke, Yardım ve propağan. | Meto €ncllmeni azaları: Ah. htx, Malettin, Ali Nadi, Beh. May yeti, Burhan Cahit, Azime, İş kut, Ferit Celâl, Hak x ME Hafız Cemal, Hüg, ai o Müeyyet, Nizamettin eti” Mer Lütfi, Semih Lütfi, ka, Zeki Talât, Vâlâ Nuret Terci Nüsir, Suat, va üme İşleri encümeni aza. Ya Abdül gi N Tuncer, kında beyanatia o bulunmaktan is. ediyorlar, Zannedildiğine gö” f Nih A Atar, Nurettin Artam, 48 yayar, Orhan Şalk, Rad. Yakar İZ Sabahattin Rahmi,| “ay ç Ali, Selâmi İzzet, b Nabi mal, Yusuf Şerif, Ya . » İzzet Melih, Zühtü. | muştur. İse am Ye geli G ay, Cek - Slovakya değildir. | mehfiller, İngiltere ile Sovyet Rus- ya arasında vereyan eylemekte olan müzakerelerin bugünkü safhası hak re beyanalta bulunmak için elyevm Sovyet Rusya ile Bulgar hükümeti arasında cereyan memleketleri de tecavüze karşı ga” vanti altma alacaktır. giltere ile Frat ya garantisi Uzak şarka şamil olmr yacaktır. Hayfa, 2 (A, A.) — Arab çeteleri Kormel dağı civarında İngiliz kıtan. a etmişlerdir. Çeteler cum ederek şehre gir Harbi kim teşvik ediyor? Berlin, 2 (A.A. — Gazeteler, Polonyayı ? “ te bulunmak am etmektedir. İlan mubasar Nesirsys h İ mişler ve İn İ 1ab ailelerinin evlerine ateş verdik- ! Gazete başlıkları manidardır. O | den sonra sehirde iki saat kalmış. Hamburger Fermdenblatı, Polon. | jar ve biihare İngiliz kuvvetlerinin | yanın Almanya aleyhindeki tahri- | muvasalatı Yezrine çekitmişle kâtından sahsetmektedir. Zeit gazetesi söyle diyor: “Polonya, va tas geliyor.,, Hükmet tekrar vaziyeti ele al » Essende çıkmakta olan National | müetir. Çetelere karşı çok şiddetli Ze'tung, şu fikirdedir: bir sankil harecs'ı hazırlanmakta « “Polonya, bize hakaret ediyor!,, /dır. Borsen Zeitung, yazıyor: | Hayfa 2(A. A.) — Evvelki ak. “Varşova, kılıcını çekiyor ve har- | sam bir askeri karakol ie bir Arat İ çetesi arasmda ateş teati edilmiş - İ tir. Atılan mermilerden biri elvar- bir manastır pencere- k bir İtalyan rahibesi, mi yaralamıştır. liz taraftarı olan A- Kitaat telefon hatlari kesilmiş ol. J dı ğundan daha evvel haber alıp ye- tisememiştir. be teşvik edi Polonya tiyatro trupuna yapılan tecavüz Varşova, 2 (A.A) — Grosstrilitz | te Katoviç Polonya tiyatro trupuna karşı yapılan tecavüz hakkında | Kirjer Poranny gazetesi, 1920 da| Oppeluda Katoviçten © Alman hu-| mıntakasına gelen (o Poloryalı aktörlerin gene müfrit Almaz vatan ferverlerinin tecavüzüna o uğramış oluktarını: hatırlatmaktadır. Pu gazete. Polonyada Alman ti. | da buluna sirden gi: İspanyanın. vaziyeti Londar,ı2 (A. A.) — İspanyanın Londra büyük elçisi dük d'Alba bu- rada bir ziyafette söylediği nutukta İspanyanın kendi iktısadiyatını sulh içinde diriltmek ve komünist mem. Jeketler müstüsna olinak üzert bü- tün memleketlerle samimi milnas, fanivette b NX | devtemiet r, e a İtalya - Romanya Görüşmeleri dostane bir şekilde cereyan etmiş | | Roma, 2(A.A.) — Gefenko, Pa, ir İngiliz - Sovyet'müzake- releri dostça devamediyor iondra, 2 (A.A) Bugün A- vam Kamârusında muhalelet i; <tsi resi Attlee başvekilde: gine >ovpet, işimle balkan İfenko, hariciye nazırı kardinal Mag- da İizahatta bulunmasını tekrar riça | Mona ile görüşmüş a görüşmüştür. #tmiş ve efkâı umumiyenin »bır. | İtalya ile Romanya srâsi ndığını, bu müzakerel, £- İ görüşmeler, bilâmel hitâme örmiş- i tw hükümet ta İn yapılıp ya wimadığında Italyan mahafili, bu görüşmelerin güldüğünü söylemiştir, pek dostane bir şekilde cereyan et. miş ve Roma ile Bükreş arasmdaki! münasebetlerin inkişafını itimadie derpiş etmeğe medar olmuş olduğu- nu beyan etmektedir. İyi malümat almakta olan maha- file nazaran, görüşmelör şu hokta-| lar hakkinda cereyan etmiştir: i — İtalya ile Romanya arasın. deki siyas? ve iktısadi münasebetler ve bunların inkişafına şahid olmak arzusu. — Rodmnya ve Macaristan 2- rasındaki münasebetler ve Bükreş ile Budapöşte arasında bir anlaşma- yı varmak imi 5 — Polonya « Almianya münase. | batı, bu bubda Romanm Gafenkoyu Polonyanm Danzig hakkındaki Al) man mütalebatmı dostane bir su - relte tetkik etmesi için müdahalede bulunmağa iknes çalışmış olduğu! tahmin edilmektedir. Üsküdarda bir kaza gı sevi şu veya bu dü; ei» bülunmaktan menedeme, - Attleenin bu gibi o düşünceleri md ve İngiltere ile Sov. arasında müşkülüt çıkarmak Zânnetmiyordum, k dostane mahiyette müazkere- ruz. Birçoktefer- alınması icap “diyor ve diğer hükümleri de gözü. inde tutmaya mecburuz. Sahırsız* ik gösterilmesini anlamıyorum. Fa at Avam Kamarasını temin ede im ki, eğer anlaşmanın akdinde ta ur oluyorsa bunun sebebi İngir hükümetinin iyi niyetler göster nemssinden vellit değildir. Fransa, İngiltere ve Sov- yetler arasında karşılıklı yardım paktı Lora 5 * Hükümete yakın olan tessik edeceği | | itün Bir marangoz kalfasının. parmakları koptu Dün Üsküdarda bir kaza olmuş, bir adam parmaklarını o makineye kaptırarak yaralanmıştır, küdarda Balaban iskelesi i le 15 numaralı Hakkı ustanın f marangoz at inde çalışan 55 yaşında kalfa Manok, dün atölyede çalışırken elini kazaen makineye sıkıştırmıştır. Adamcağızın İstim dadı üzerine makine durdurulmus, Manok baygın bir halde, tedavi e. dilmek üzere Nümune hastanesine kaldırılmıştır. €ylemekte olan kerelerin neticesini bekliyor- r, İngiltere, Sovyet Rusyaya üç iz. bir Fransız - İngiliz - Sovyet xarşılıklı yardım paktının aktedi!. nesini teklif etmiştir. Bu üç taraflı pakt, Sovyet Rusyaya komşu olan Fakat İr- anın Sovyet Rusya. Nazır, 1936 da Belçikayı müs . takil siyaset takibine sekeden Av- rupa vaziyetindeki. değişiklikleri batırlattıktan ve bu siyasetin an& hatlarını çizdikten sonra demiştir #le Lokarno yerine ve Belçika için çok daha iyi bir vazi- yet hâsıl olmuştur. Gerek bizzat kendi nefsimize, gerek komşula - smiza karşı enternasyonal taah . hütlerimizden dönmeden, bir Av- rupa harbi takdirinde toprakları" ez ihlâl edilmiyecektir. Bunun ü hem ordumuz hem de bü- tür, komşularımızın namuş sözü . dür, Ancak kaydetmek istediğim bir nokta vardır ki, o da Alman dek- larasyonu ile İngiliz * Fransız dek larasyonu arasında mevcut fark » tir. Bunu tavzih etmek lözumdır. Evvelâ Almanya, Belçika büküme tinin tam hukuku hükümranisine sahip olarak müstakil bir siyaset takip etmek hususunda azmini be. yan etmiş olduğunu senet ittihaz eylediğini bildirmiştir. Filhakika, Fransa ile arasında kiçbir zaman askeri bir #ifak mevcut olmamıştır ve ola maz da, Çünkü Fransa böyle bir İttifak akdetmek için, dünyanm bir yerinde olursa olsun istediği siyaseti Belçika ile daha evvelden mutabık kalmadan ta - kip etmemek ve herhangi bir mu- Aahede imza eyleyememek gibi fe. dakirlığa katlanması lâzımdı. Zi “/ra ittilak Fransız siyasetinin bü *| rlü bir şey İngiliz Kral ve Kraliçesi Gumarlesi günü seyahate | çıkıyorlar Londra, 3 (A. A) — İngiltere kral ve kraliçesi, önümüzdeki cu- Bartesi günü Portamouth'a gitmek üzere Londradan ayrılacaklar ve Portamutta Kanadaya gitmek üze- re vapura bineceklerdir. Küçük prensesler, valide kraliçe mari, dük ve düşes de Gluçester, dük ve düşes Kent, vapura kadar krai ve kraliçeye refakat edecekler. dir. Mari, dü kve düşes de Gluçester, 12.20 saraydan ayrılacak ve mevkibo muhafız kıtaatı refakat ©- decektir. Çemberlayn ile Lord Halifaks, trenin Vaterlo istasyonundan hare- keti esnasında hazir bulunacaklar. dir, e Kral ve Kraliçe, Empress of A, usiralia ile seyahat © edeceklerdir. Gemi, saat 15 te hareket edecek- tir, ———— Şiddetli bir.zelzele Yanardağ faaliyete geçti Redding, 2 (A.A) de) 2153 de şimali Kalilorniyada şiddeti bir zelzele olmuştur. Birle- sik Amerika devletlerinde mevcut yekâne yanardağ olan oLavvenden sıcak dumanların çıktığı görülmüş” tür. Bu dağ 1915de şiddetli bir zelzele neticesinde hasıl olmuş. tu Belçika | (Amerika. | Diğer taraftan Almanya Belçi. kaya verdiği garantiğen “Alman - yanın iştirâk edeceği bir herbde ri harekete yardı ü,, istisna etmiş Belçika müstakil siyaset takip edeceğini ilân eylediği bir anda İbu ihtiraz kaydini koymakla Al . manya muhazkak ki, Milletler Ce- miyeti paktının 16 ve 17 nci mağ delerini düşünmüştür. Çünkü bu maddeler müşterek askeri tedbir - ler tatbik nda aza devletlerin top. raklarından geçit hakkımı ver . mektedir. Filhakika geçit vermek askeri bir harekete yardım etmektir ve merkür iktiraz kaydinin konul - muş olması tenkit edilmiyecek bir ihtiyat tedbiridir. Fakat şunu katiyetle beyan e » deriz ki, Milletler Cemiyeti paktı. nın 16 ve 17 nci maddeleri aza dev letleri geçit hususunda hiçbir mec buriyete tâbi tutmamaktadır. Bina enaleyh Belçikanın hürriyeti bu sahada da tam olarak kalmaktadır ve kendisi taahhütlerine riayet et- memekle itham olunamaz. Fiilen cenup komşularımız da bizim istik lalimize riayet etmekten başka bir şey düşünmüyorlar, Herbangi noktal lâa edilirse edilsin Belçikanı ternasyonal vaziyeti, milletler ce . miyeti azası olmaktan dolayı hiç bir hipotek altına girmiş değildir ve Alman garantisine mezkür ihti raz kaydinin bulunması da bu ga - edeceği ahva- men» “ieelerine katlanmamızı icap | rantinin hukuki ve manevi kıyme | İettirirdi. Evet başka t itini asla zayıflatmaz. İngiltere Romanyaya kredi açıyor Londra, 7 (A. A.) — Financisi Taymis gazetesinin Bükreş muhabi. ri bildiriyor: İngiliz hükümeti Romanyıs'a beş sene muteber olmak Üzere beş mli- yon ingiliz liralık bir kredi açmağa nesinden İtibaren başlıyacak ve ham madde verilmek suretiyle yapı- Ieeaktır. Kredi silâh satmalınması için kullanılacaktır, Frederik Leithorss'un reisliğinde İ ki İngiliz ekonomi heyeti yakında Bükreşten Atlnaya gidecektir, Taymis gazetesi başmakalesinde bu sarahati vermemekle beraber, | “İnsiliz heyetinin muvaffakıyeti, Romanya ile Yunanistanm malhsul- lerini İngilterede ve diğer memle, ketlerde serbest döviz mukabilinde satabilmeleri için yapacağı anlaş . maâlarla ölçülecektir, demektedir. viziğemiz “ Inhisarlar idaresi Ucuz kolonya çıkaracak Inhisarlar umum müdürlüğünün yeni sene bütçe ve kadroları ha - gırlanmıştır. Yeni bütçede eksper, harmancı | gibi tizxün teknisyenlerin kadro - su takviye edilmekte ve maaşlara da zamlar yapılmaktadır. Yaprak İtütün ve sigaralarımızın hariçte propagandası ile tütün hastalıkla. rile mücadele için bütçeye hususi tahsisatlar konmuştur. İdare, ispirto fiyatlarını ucus - İatmasına rağmen halka satılan kolonya ve losyonların hâlâ pahalı ve makbul evsafa uygun olmadığı Belçikanın onun aleyhindeki aske , amadedir. Borcun ödenmesi 1940 se| rak öğley? kadar bitirilecek ve öğle den sonra imuallimler — talebelere Ğcıslere ait tatbikat yaptıracaklar» idi. * Tedrisat müddetinin o desleri bitirmeğe kâfi gelmediği anlaşıldr ından tatil nilkldetinin kısaltı ma, si kararlaşmıştır. * Tramvay, tünel ve elektrik ida» teleri belediyece mülhak bir bütçe ıle idare edilecektir. Bütçeyi tetkik etmek üzete çehir meclisi yakında fevkalâde olarak toplanacaktır * Belediye © Tepebaşındaki şehir tiyatrosu binasını yıkarak yene, yeni bir bina yapmak tasavvurun* dadır. ,,* Kadıköyündeki manavlar bele. viyeye müracıatla Kadıköy hâlinin kendilerine tahsisini İstemişlerdir. * Milli sanayi birliği buğün öğle- den sonra top'anarak, Galatasaray» da açılacak Li irci yerli mallm ser. gisinn hacırtıklarile meşgul oi tır, * İpek kadın çoraplarının sağ'am olarak main, temin İçin ticaret © dasile milli sanayi birliği müşte. ek çalışmağa karar vermişlerdir. * Usküdarda inşa edilecek ta'.ak' kuk ve tahsil şubesinin temelatma merasimi yapılmıştır. “ Paris ticâret konseyliğine tayin edilen iç ticaret umum müdürü Mümtaz Kek bu akşam vazifesi ba. ına hareket edecektir. * Frans mühim miktarda tülün alme ik yet gönde, > * Letonya hükümeti Tophanede Denizbank yoscu elinde la ma yısta iki gin sürmek üzere bir ser, gi açacaklır. ” Alman bandıralı Milvoke vapu- jile limanımıza 300 seyyah gelmi; tir. Dün akşam Adenin Pp Jetmişlerdir. | DIŞARDA: * Roma valisi prens Colonna ve penses, oBerlinden Budapeşteye gelmişlerdir. * Pransırlarla Almanlar arasmda" ki ticari müzakereler dün öğ:eden wa ticaret nezaretinde başlamış" İ tır. * Evenirg Standard gazetesinin Ramadan istihbaratına göre İtalya | dahiliye nezareti yakında 50 Alman | basyonal sosyalist ajanmı o hudut haricine çıkaracaktır, | * İngilterenin Roma yeni büyük elçisi Sir Percy Loren dün öğleden sonra Romaya varmıştır. * Yugosavya naibi prens Polun İtolya seyahati münasebetile Napo. lide yüzden fazla harp gemisinin iştirakile b'r tezahür yapılacaktır. * Macar ticaret nazırı Kunder, Romaya gelmiştir. Mumaileyhin bu zivaretinden maksat, İtalya ile Ma. caristan arasında iktisadi mübade- İcierin inkişafını temin eylemektir. * Polonya ile Macaristan arasın. da burada öktedilmiş olan ticaret itilâfnamesi, 10 haziranda mesiyet mevkiine girecektir. Bu itilâfname, LürMacar mübadeleleriniy yüzde İ5 nisbetinde arttırılmasını oderpiş j etmektedi * Burgostan alınan bir haberde bildirildiğine göre maarif nazırı don Pedro Saız Rodriguez ile Franco jarasında çıkan bir ihtilâf üzerine nazır azledilmiştir. * İyi bir menbadan öğrenildiğine göre, Almanyanın Londra (sefiri Direksenir hafta nihayetinde vazifesi başına dönmesi muhfemel- dir. nı görerek, piyasaya ucuz ve ara- jrulan evsafı haiz bir nevi kolonya ,Şıkarmağı kararlaştırmışdır. Bun. lardan başka bilhassa tütün yeti - şen mıntakalardaki köy mekteple* rinde çocuklara okutulmak üzere bir tütün bilgisi kitabı hazırlan - veaktaler. Köylüler küçük yaştam tütün yetiştirme usullerini öğren. miş olacaklardır.