18 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Mısır donanması yollandı... Mehmet Ali bu hareketi kendi emelleri- ne çok uygun gördü. v Şermemmagann a ker ve mensucat fabrikaları yap tırmıştır. | İşte Yunan ihtilâli başlarken | Mısır da böyle bir vaziyette bu- lunuyordu. Fakat asıl mühim olan cihet, Mehmet Aliye hari- ci siyasetinde kuvvet ve emni- yet veren âl Mısırın yeni- Gden vücude getirilmiş bir ordu- ya malik olması idi. Bu ordu yetli askerden mürekkep bir ordudur. Bu ordu “Nizamı ce- dit,, üzerine vücüde getirilmiş bir ordudur. Zabitlere yeni usulleri öğret- mek için üç sene lâzım geldi. Bu üç sene nihayetinde ilk mun tazam taburlar vücude getiril- |miş oluyordu. Fakat bu faaliyet |bir takım eski kafalıların muka vemetini celbetmekten geri kal mamıştır. herşeyi ” letten bekliyordu. Mehmet Ail '> bunu bildi; ö Vanekete geçmiştir. ' den evvel arazinin en bü- kısmı Memlüklere ait bu- rdu. Yahut ta hükümete aitti. Diğer Tiğım arazi ise “mültezim,, de- ve aşağı yukarı 6,000 kişi #adar olan bir sınıf eşhasın elin 18 bulunuyordu. Diğer bir kı- arazi ise evkafa ait idi. Mehmet Ali Memlükleri or- Tdan kaldırdıktan sonra onla- aN ldı. Mültezimle- 181 de vaziyetine nihayet ver- » Köylü ile hükümet arasında g nevi vasıta olan bu mülte- 'nler ortadan kalktıktan sonra İZehmet Ali artık köylü ile hü- kimeti doğrudan doğruya te- İ? as ettirmiş oluyordu. Hükü- Tet demek, Mısırda, Mehmet vü demekten başka bir şey de- zldi. Bu suretle memileketin a- (Bitmedi) Neclâ H. Nizameddin B. ile barıştı Dr. Nizameddin B. tarafın- f n K dan yaralandığını iddia eden Misırın köylüsüne gelince; ğ l - lellâh, Misir köylüsü :::Lîl—l. dün hastaneden çı delik ala-| — Bir muharririmiz Neclâ H. 1 e t0P-İdün Nizameddin B. in yazıha- Z B verillnesinde görmüş ve — kendisine mmîhm atfedilen sirkat isnadı hakkın- .B y a ideki irkü atf nf da atideki beyanatta bulunmuş af tür. del mukabilinde satın alınış| — — Gazetelerde Nizameddin Fellâh kendi haline bıra| g. in bazı Eğyalarının benim ta- ter. Çünkü kendi hali-| çatemdan çalındığını okudum. ikıldığı takdirde, ihtiyacı| Bunu reddederim. Ve bana is- nat edilen sarhoşluk, kimsesiz- lik te kat'iyen yalandır. Bunla- rı Nizameddin B. e de giderek söyledim. Diğer cihetten Nizameddin B. kadınlara hürmetkâr oldu- ğunu söylemiş ve eşyalarının çalındığında israr ederek muha, kemelerinin 29 haziranda Be- yoğlu birinci sulh ceza mahke- mesinde saat 10 da icra edilece- ğini ilâve etmiştir. Hususi istihbaratımıza göre, Doktorla Neclâ H. barışmışlar- dır. Dr. Nizameddin B. in iddi- aları tahkik ediliyor. Taksim merkezinde darbe- dildiğinden şikâyetle muhtelif resmi makamata istida veren Dr. Nizameddin B. in müddei umumilikçe tahkik edilmekte- dir. İlk tahkikat zımnında Tak- sim merkez memurunun ifade- si alınması muhtemeldir, —amsam — P. İleana gitti.. Alinin ziraati ıslâh| gekep yaptığı diğer mühim Hiş te Nil suyunu getirmek | 4 bir çok cetveller açtırarak nin sulanmasını temin et- h Ssire — n faaliyetin en mühim neti 819 da açılan ve İskenderi Nil nehrini bağlıyan bü- '& Mahmudiye kanalı olmuş- » Bu kanal sayesinde müna- ÇAt açılmış, İskenderiye bol h suya kavuşmuştur. Bul kanaldan ettiği istifade büyük olmuştur. Söylendi- göre Mahmudiye kanalı- nşasında 300,000 Fellâh ça- 7,500,000 frank sarfe İktısadi inkişat Alinin Mısırı iktısa- bir faaliyet şubesi haline mekti.. Onun için itha-| — Prenses İleana dün — Regel ihracatta inhisar gö—szrol vapurile Köstenceye mü- yordu. Avrupalılar ken-'teveccihen şehrimizden hareket bundan mutazarrır ol-/'etmiştir. Prenses — Kahiredeki söyliyerek ticaret ser müddeti ikametinden memnuni akılmasını çok srar et-| yetle bahsetmekte ve tekrar av di. Fakat Mehmet Ali o det arzusunda olduğunu söyle- ecnebi imtiyazlarına| mektedir. n bu israrlara mukave- ilmiştir. M. Rist bugün raporunu lâtın artması, ithalât| hazırlamağa başlıyacak tın hukümeı_ inhisarı M,. Rist dün şehrin muhte- cereyan t_"“"'_”)'“m'; lif yerlerini gezmiştir. Mumai- hazinesi zengin olmuş Teyh bugünden itibaren raporu- ihzara başlıyacı N Öenmet Atinin ahit | LA baslyacaktır. eti hakkında bir fikir vere- için zikredildi. Mehmet n harp vesaitine verdiği e Ankara resim sergisi Güzel San'atlar Birliğinden; | Ankara resim sergisinden iyeti anlatmak için de haleserler gelmiştir. Üç gün zar- iği mütehassıslara| fında alınmak üzere saat 17 den MİL HARİCİ HABERLER.. AN 1930 Istifa |.. Mısır kabinesi istifa etti.. Kabine, mvcute vazi- yeti şerefsizlik addetti. KAHİRE, 17 A.A. — Kabi- nenin bugün istifasını vereceği söyleniyor. Alınan bazı haber lere göre Başvekil geçen Pazar günü başmabeyinci ile görüştü ğü sırada kabinenin parlâmen- tarizm usulünün muhafazası i- Çin neşretmeği evvelce vadet- miş olduğu kanunları bu içti- ma devresinde — parlâmentoya tevdie muvaffak olamadığını, binaenaleyh, kabinenin daha ziyade bir müddet iktidar mev- refile telif edilemiyecek bir ha- reket olacağını söylemiştir. | KAHİRE, 17 İstifa eden Mısır Başvekili Nahas Paşa” vekil bu sabah saraya gitmiş ve kabinenin — ist'fasını kırala vermiştir. Içtima yakın.. Türkiye-Irak hudut komisyonu Mardin ;16 (Milliyet) — Türkiye- irak daimi hudut komisyonu sekizin ci içtimamı Mardinde — yapacaktır. Türkiye baş murahhaslığına vali Tev, fik Hadi B. intihap — edilmiştir. As- keri müşavirliğine yedinci kol ordu 'erkânı harbiye reisi miralay Hüsnü bey tayin edilmiştir. Hüsaü bey Mar, dine muvasalat etti. Irak heyeti muta *-f Pebsin ha. yin ziyaseti altın- dadir. — Siya: askeri müşavirliği ne de İngiliz Mu sul mümessili si yasisi tayin edil miştir. Irak heyet, bugün — Musuldar Mardine — gelmek üzere hareket et Maiyetlerindi bir başkâtip vı zumu kadar kâtir bulunacağı haber Immıştır. Musul Mardine gündür. Hükümetimiz namıma Nu- seybin kazası " hududunda ve vilâye- timiz namına — vilâyet hududunda Opo sevnik rladi B. etoömobille bir Jandarma kumandanı binhası Refik ve Nusaybin kazası kaymakamı Ne- cip Beyler höşamedi beyan edecek- lezdir. İrak heyeti valimiz ve baş mu- rahhasımız H Tevlik Hedi B. taralın ile Nusaybir. arasında halinde askeri w- polis müfrezelerile| memürini mülkiyeden bazıları tara- fındari istikbal edilecektir. Itak heyeti vilâyet konağında pek| iyi bir surette tefriş edilen kısımda misafir — edileci Müzakere on gün kadar sürecek, İçtimada Türki- ye - Irak hükümetleri arasında hu- dut vekayli ile siyasi mesail görüşü- lecektir. Mardine evvelki gün bu komisyon şerefine bir muallim idaresinde aske- Ti bir bando heyeti gelmiştir. Türk -Yunan Bahri tahdidi teslihat için müzakere açılacak ATİNA, 1 A.A. — Türkiye ile Yunanistan arasında bir dostluk misakı ve iki devletin deniz silâhlarının, bahri kuv- vetler arasında müsavat esası - na müsteniden, tahdidine dair ,İnisi üzerine beynelmilel sulh bürosu |kiinde kalması haysiyet ve şe- AA — Baş- Alina mektubu Balkan birliği | Ne olacak ? Bir itilâtf zemini Yunanlılar buhusus- bulunabilecek mi ta ne düşünüyorlar? Papa, din işlerini dün- 'ya işlerine karıştırıyor! LONDRA, 16 teşkilâtı Balkan devletlerine araların-/| kanla zuhur ede> daki dostluğu bir kat daha arttırmak gile tahaddüs € için ne düşündüklerini sormuştu- i Bundan Edirne Meb'usu Zeki Mes :"'ŞĞL': h:'.',?.' ut Bey "Milliyet,, sütunlarında vakı-| Va 58. TC fane bir surette bahsetmişti. metle müzakerat Bu mektupta biz yalnız Atina ma- ta bulunmak : hafilinin bu hususta ne düşündükle- l tini kaydedeceğiz. re Londraya ge Mesele Yunan parfementosuna da Miş olan Malta getirildi.SabıkBaşvekil Papa Anastas başvekili — lort ya, önümüzdeki teşrinievvelde Atina' c, — z da toplanacak olunu::!ıgrryc bül ws"'“k""d' bir metçe müzaheret edilmesini istenmiş| gazete muhabi- tir.Bu vesile ile alâkadar Yunan ricali rine şöyle demiş- nin bu mesele hakkındaki - fikirleri mevzü bahsolmuştur.Gerek Başvekil | gerek fırka reisleri Balkan memleket € MW keri arasında — konferanslar aktedi- hazırız. Fakat, siyasetimiz ken-| —esinin bu memleketlerin müstakbel di işimizdir. Eski Papalar, pis- münasebetleri itibarile pek mühim ol koposlar ve rahipler hakkında duğunu söylüyorlar. Bunun neticesi olarak Balkan memleketleri arasında $ C? islerdir. Siradiki P: bir birlik tesisi kabil olacağı ümit Saade etmişlerdir. Şimdiki Papa edilmektedir. |ise bu gibi şikâyetleri dinlemi Yunanlılar bu meselede herkesten istemiyor. Papa, lâyuhtidir. Fa | öne geçmek istediler ve Balkanlarda kat, papazların lâyuhti olmala-| dostluk ve Birlik tesisine herkesten rı zaruri değildir. fazla ehemmiyet / verdiklerini anlat- n ; mak istiyorlar. Masmafih M, Venize — Lört Striekland, meranuuni- | 108 bu köngrenin matlup olan netice- Yetbahş bir hal şekli bulunması | Atina, 12 (Milliyet) — Geçen teş- rinievvelde Atinada bir sulh kongre- si toplanmıştı. Bu konj temen- Vati- f dolavı- | tir: — Biz, dini Papa İmizi Romadan telâkki etmeğe mahkemesinin kararı, Türk ef-| St talep eder.,,. (Yarın ) aleyninde yeni bir dava açıldı «Mahkeme kararı Türk efkârı umumiyesini rencide etmiştir » tarzında yapılan neşriyat | Ankara müddei umumisi «Yarın» aleyhinde dava için müsaade istedi ve mahkeme bu müsaadeyi verdi ANKARA, 17 (Telefonla) -|bir mana ve mahiyeti haiz de- Ankara Cümhuriyet müddei u-| gildir. mumisi Ankara Âsliye ceza ma| — Henüz kesbi — kat'iyet etmi” hkemesi riyasetine bir tezkere| yen bu kararı ittihaz eden he- ile müracat —ederek “Yarın, | yeti muhteremenize bir tecavüz gazetesi haleyhinde dava açıl-| va tahkir mahiyetinde olduğu - |miştir, ması için müsaade istemiştir. Müddeiumumi, bu tezkeresinde Yarın gazetesinin 14 Haziran tarihli nüshasında “Ankara kârı umumiyesini — rencide et- serlevhalı yazısını işa- ret etmekte ve demektedir ki zaman, tercüman olamıyacağı aşikâr olan Türk efkârı urnumi- yesine yüksek mahkemenizin kararını cfkârı umumiyeyi ren- cide edecek kadar gayri kanuni olduğunu bildirmekten — başka na şüphe getirmiyen memuriye timiz, mezkür gazete aleyhint takibatı kanuniyeye tevessül i İçin icap eden müsaadenin ita- | , — Asliye ceza mahkemesi bü talebi tetkik etmiş ve hâkimle- i: |tin haysiyet ve şerefini ihlâl e- şikâyetlerde bulunulmasına mü |“Bu neşir, münferiden hiç bir| decek mahiyette görerek Yarı gazetesi aleyhine mezkür neşri- |yatından dolayı takbiatta bulu- nulmasına müsaade vermiştir. Müddeiumuminin talebi ve mahkemenin kararı takibat İs- tanbul — mahkemesinde yapıl- |mak üzre oraya bildirildi. yi verebileceğinden pek de ürit bes- Mümkün olduğuna İtimadI Oldu | aai DA AAA lemiyor. Beynelmilci sulh bürosu Balkanlar i da altı devlete kongrenin toplanaca- g. iresi KSD Üa bildirmiştir. Bu kongreye nim' İüifesinde icrasmı temin . için resmi bir mahiyet veriyor. Bundan ihtimal bir takım tedbirler itti- Tarakki firkası reisi olan M. Kalan-/ hazı bir zaruret olacaktır. daris t> bu teşebbüsün bir çok mâni- —et lere tesadüf edeceğini söylemiştir. Maamafih bu müşkülât izale edilmez gibi değildir. Mubalif tırka reisi M. Çaldaria Balkan ittihadı fikrini esas itibarile tasvip ediyor. Fakat bunun| devlet adamları tarafı İleri sürüş © Toneiye mesi zamanının geldiğini bi'miyor. | kü çekilişinde: İşte Yunanistandan muhtelif fırka | — 1886 senesinde çıkarılan tah- ve zümrelerin fikirleri hulâsatan bu-/ villerden 295,209 No. 50,000 aıı;. 'nebilir ki Bılkan birliği fikri he d AD gm a ae c i Balkan l ağöz Balkanldarı he türlüğ Tağnileri villerden 631t195 No, 50,000 ortadan' kaldırmağıdı gevkedebilecek | — 1911 senesinde çıkarılan tah- şekilde kuvvetli bir'fikir haline gel- Vvillerden 241,173 No. 50,000 memiştir. Frank ikramiye kazanmışlardır. merikanın yeni gümrük tarifeleri ve.. Biz... ğunu beyan etmiş ve demiştir intihabatın nısfet Kredi fonsiye KAHİRE, 16 A.A. — Yüzde 3 faizli ve ikramiyeli Mısır kte- di Fonsiye tahvillerinin bugün- İhracat eşyamızın hemen hepsi ağır resimlere tabi tutuldu. Amerika hükümetinin yeni| yesinin umumi duygularına ter- İve umumi bir gümrük - tarifesi | cüman olmaktadır. Müdür bu İyaptığı ve bunun Amerika mec beyanatında demiştir ki: Ameri lisi âyanı tarafından da kabul e- ka'da neşredilen yeni gümrük dildiği malümdur. tarifesi kanununu pek ehemmi- |— Bu tarifenin bizim Amerika-| yetli ve vahim bir tedbir mahiye ya ihracatımız üzerine ne dere-| tinde telâkki ediyorum. Açaba, ce müessir olduğunu ve bizim | hükümet ve parlâmento Fransız ihracat e;Yamız, Amerika güm-| tarifesini yeniden tadil etmek- ,Tüklerinde ne kadar bir zam ya-| teri başka bir suretle hareket e- pilacağını tetkik ettik. Elde et- / debilecekler mi? Şimdiki halde tiğimiz malümata nazaran yeni | Fransa'nın Amerika'ya olan ih- Amerika gümrük tarifesi bizim racatı 3 milyar olduğu halde A- ihracat eşyamızın resimlerini merika'nın Fransa'ya ithalâtı 7 de arttırmaktadır. Başlıca ihra-| milyarı geçmektedir. Şu hesaba cat eşyamızdan — kuru incirin göre, Amerika ile Fransa ara- gümrük resmi 2 sentten 5 sente, | sındaki ticaret — muamelâtında tiftik 31 sentten 34 sente, fındık| Amerika lehine 4 milyarlık bir Wiç;i 5 sentten 10 sente, kabuklu |fark ve kâr mavcuttur. Belçika, |fımndik 2,5 sentteh 5 sente tezyit| Almanya, İtalya, İngiltere, Fe- (edilmiştir. lemenk ilâh.... ayni suretle mu- Halıdan eskidlen ayak murab| tazarrır olmaktadır. Milli san' bhar başma kıymetine — nazaran ait menfaatlerin müdafa- yüzde 55 gümrük resmi alınır- ası için ister istemez bir araya ken yeni tarife ile 83 sent ktyme | gelmek icap etmektedir. Avru- tinden fazla olanlara yüzde 60, pa milletlerinin lâyikı — veçhile aşağısından yüzde S0 alınacak-| takdir edilen menfaatlerinin tır. ? |mir olduğu üzre bir Avrupa hi 'Tütün gümrük resmi 35 sent kümetleri birliği vücude getirile İmiyan kökü yarım sent, Afyon cek olursa Amerika — müttehit |3—b6dalar ve kuru üzüm resmi (hükümetleri m'frit iddiaların- 2 sentte ipka edilmiştir. dan çarçabuk vaz geçecekledii Bağırsak, paldmut ve alelü-| — —— —**emse-— — mum av derileri eskisi gibi rTe- simden muaftır. d iRbil WASHİNGTON, 17 A.A— Reisicühur M. Hoover, yeni İgümrük tarifesinin tatbikmı mü rakabeye tâbi tutmak — hakkını muhafaza ettiğini söylemiştir. Fransızlar da müşteki. . PARİS, 17 A. A. — Harici ticaret milli idaresi müdürünün Ocuvre gazetesi muhabirlerin- den birine yeni Amerikan güm- Taç giymemaerasimi BÜKREŞ, 17 A.A. — Hükü met, kıral Karol'un birinci Teş- rin ayında taç giymesi münase- betile yapılacak merasime işti- rak için müteaddit devlet reisle- Sırp seyyahlar Şehrimizde bulunan Yugos- lavyalı seyyahlar dün Tarabya ve Bentlerde bir tenezzüh yap- B. M. Meclisi dün kapandı (Birinci sahifeden mabaat) takrirler kabul edildi. Bu sene başka içtima — olmıyacağından bu celsenin zabıt hülâsası okun Bilâhare Gazi Hz.ne — Mec- lisin teşekkürü hakkırıda bir ka rar - ittihaz edildi. Bundan sonra Kâzım Pş. Hz. ayağa kalkarak nutkunu irat et- ti ve devamlı alkışlarla Meclis dağıldı. Kâzım Pş. Hz. nin beyanatı Reis Kâzım — Pş. Hz. ayağa kalkarak: — Muhterem — arkadaşlar! dedi, Meclisi âli içtimai fevka- lâdeye lüzum görmezse Teşri- nisaniye kadar içtima etmiye- cektir, 80 içtima âktetmiş ve 265 iş in- taç etmiştir. Bu — işlerden 194 ü kanun lâyihası, 17 si tefsir, 52 si muhtelif muameledir. Hükümet, Meclis ve millet elele Meclisin bu seneki mesaisi bilhassa iktisadi sahada — çok mühim ve memleketi için çok mâfi olmuştur. Mali ve iktisa- di vaziyetimizin inkışafı için Meclis, Hükümet ve millet hep beraber — çalıştılar, Bunların faydalı tesirlerini memnuni- yetle görmekteyiz, 4 buçuk ay tatil esnasında dairei intihabi- yelerinizi gezçrek halkla yakın dan temas neticesinde yeni ih- tiyaçları tetkik edeceksiniz.Bu tetkikattan gelecek seneki dev- rei içtimaiyede bayırlı neticeler göreceğimize eminim, Hepini- ze sıhhat ve afiyet ve — hayırlı seyahatler temenni ederim. A- zayi kiramı hürmetle, muhab- betle selâmlarım..,,. Reis Pş. Hz. şiddetli ve de - vamlı alkışlar arasında riyaset kürsüsünden indi ve B. Millet Meclisi bu devre içtimaını ta- til etti. KÂZIM Pş. nin HAREKETİ ANKARA, 17 (Telefonla - B. M. Meclisi reisi yarın *öğle treninc bağlanacak olan hususf trenle İstanbula — hareket edi- VON el p çe Fransız heyeti döndü MARSİLYA, 16 A.A. — Ça nakkaledeki Fransız mezarlığı- nı ziyaret etmiş olan heyet av- det etmiştir. Heyetin — başında bulunan M. Anteriou bu ziyare- te ait intibalarında Ajans — Ha- vas'ın bir muhabirine bahsettiği Şeylhi Saidin oğlu ile hempaları ANKARA, 17 AA ceza mahkemesi Şimali Ağın rdüs nın bir kısmını idaremizden ay- ırmağa çalışmakla maznun Şeyh Saidin oğlu Salâheddin ve arka- daşlarından Fevzi oğlu Mem- duh, Vartolu Ahmet, esbak Be- yazıt meb'usu Şevket ve mü- bhürcü Mustafanın muhakemesi- nebaşlanmıştır.İstintak kararna mesi okunduktan sonra maznun ların istiçvabı yapılmıştır. İrak harbiye mektebinde iki sene mec canen okuyan Salâheddin İrak ve Suriyedeki muhaliflerle te- maslarını inkâr ederek af kanu- İnundan bilistifade memlekete döndüğünü, kurmak istedikleri cemiyetin ilmi ve içtimat bir te- şekkül olduğunu,mühürdeki har flerin şark cümhuriyet gençlik kabul etmemiştir. Salâheddin Erzurumda evinde müsafir oldu İğu Memduh, cemiyetin siyasi maksatlarından haberi olmadığı nı ve Türkleri muzır cereyanlar dan koruyacak hayırlı bir teşek kül olacağına dair Salâheddinin sözlerine inandığını, mühürcü Mustafa mühürlerin kendisine yazdırıldığını fakat, maksadın ne olduğunu sorup öğrenmediği ni, Ahmet ve Şevket bu gibi iş- lerle alâkaları — bulunmadığını söylemişlerdir Muhakeme — 24 |Hazirana bırakılmıştır | Halit Fahri-Ertuğrul | Muhsin Beyler davası | ÇBirinci - sahifeden mabat ) zum vardı. Galip ile bunu mü- |nakaşa ediyorduk. O esnada |Halit Fahri B. geldi. Ona de- dim ki: — Fahri, bu seciyesizlik ve ahlâksızlık değil midir ki bir in |san menfeatine — dokunulduğu zaman dün iyi dediğine bugün fena, dün ak dediğine bugün siyah diyor.. Derken atıldı: — Sen bana hakaret ediyor- sun, dedi. Ve üstüme hücum et- ti. Kendisini menetmek için ellerini tuttum. O çirkin keli- meleri de kimse hakkında kuk lanmadım. Halit Fahri B. hak- kında hiç kullanınam. — Ben © tenkitlere kızmadım. Boğazın! kat'iyen sıkmadım. Sıkmak is- teseydim, sıkardım. Halit Fahri B. in cevabı H. Fahri B. cevap verdi: — Bir ona, bir de bana bakın Ben ona nasıl hücum edebilirim Dava şahit Galip, Lütfi, A- mışlar ve akşam konvansiyonel- | sırada “Türkiyede fevkalâde sa|lâettin, Nejat Beylerin celbi i* — tesisatı hatırlatmak|sonra birlik müdiriyetine mü -| bir itilâf akti için yakında mü- tük kanunu hakkında vaki olan 'le memleketlerine avdet etmiş- |mimi bir hüsnü kabule mazhar çin 5 temmuz sabahına talik e- — Sanayi sahasında da şe|racaat edilmesi rica olunur, — |zakereye girişilecektii bevanat: Fransız efkârr umumi | lerdir. olduk” demiştir. dildi. ; w* B K bi Bdeklennük —. h Orn A b A6 ç Ka £ Yl n diter . o A da d e tan cemiyeti namı altında vata- —