8 Mart 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

PAZAR MART 1931 6 ncı sene, No 1822 NUSHASI 5 KURUŞTUR İ 1930 senesi, Türkiyenin me tarihinde mühim bir merhale n beri, ilk defa ola: A vazenemizde ihracat lehine ir fazlalık vardır. Türkiye, ti- di moya ünde olan bir memlekettir. İt- ialât ile ihracat arasmdaki bu uvazenesizliği Kırım muhare- haricen yaptığı” ,007,539 lira da ithalâttan faz- ia ihracat vardır. Bu, mali hayatımızda mü- him bir hâdisedir. Ancak bunda ir takim fevkalâde şeraitin esiri olduğunu da hâtırda tut- ak lâzımdır. 1929 senesi, itha İât noktai nazarından fevkalâ- ie bir sene olduğu gibi, 1930 Senesi de fevkalâde bir senedir. 1929 da yeni gümrük tarifesi latbik edilecek diye tüccar piya Sanın kaldırabileceğinden fazla mal ithal etmişti. Bunun için İthalât fazlalığı 100 milyon lira Yi geçti. Bu istoklar 1930 sene- sine de intikal ettiğinden geçen Sene ithalât az yapıldı. Bunun için ihracat lehine 6 milyon fazlalık hasıl oldu. Binaenaleyh 1929 fazla ithalât noktai naza-| rından ne derece fevkalâde ise,| 1930 da az ithalât noktai naza; rından o kadar fevkalâde bir se- nedir, Diğer ehemmiyetli bir nok- ta da şudur ki, 1930 senesinde ithalât azaldığı gibi ihracat ta bir sene evvelisine nisbetle azal mıştır. Yani ticaret muvazene- sinde ihracat lehine görülen faz lalık, ihracatın artmasından de- gil, salât yukarıda izah et- tiğimiz şerait altında az olma- Sındandır. Eğer 1930 ihracatı, 1929 ihracatından fazla olsaydı, ve ihracat fazlalığı bu yüzden hüsule gelmiş bulunsaydı, bu, ticaret hayatımızda her devle- tin varmağı gaye addettiği bir Sıhhate delâlet edebilirdi. An- 1929 daki ihracatımızm ye- künu, 155,214,076 ira iken, 1930 Senesi zarfındaki ihracatımız an Sak 137,968,850 lira olmuştur. Gerçi yalnız ticaret muvaze- hesi bir memleketin iktisadi Tefahı için yegâne miyar de- ğildir. İngiltere gibi zengin bir devletin bile ticaret muvazene- Si çök bozuktur. İngilizler, it- halâtlarının ancak yarışı kadar ihracat yapmaktadırlar. Fakat ticaret muvazeneleri açık oldu- ğu halde, hesap muvazeneleri açık değildir. İthalât ile ihracat arasındaki farkı şu şekillerde telâfi ederler: 1 — Ecnebi memleketler na- mma yaptıkları nakliyattan al- dıkları navlunlardan. 2 — Ecnebi memleketler na- Mma yaptıkları sigortalardan aldıkları primlerden. 3 — Borsa muamelelerinden aldıkları komisyonlardan. 4 — Ecnebi memleketlerde- teşebbüslerinden al- dıkları dividanlardan. $ — Ecnebi hükümetlere yap tıkları ikrazların faizlerinden Türkiye gibi iktısadi hayatı henliz inkişaf halinde olan bir memlekette bütün bunlar aleyh tedir. İngiltere navlun alır, biz navlun veririz. İngiltere sigor- ta primi alır; biz sigorta primi veririz, İngiltere faiz alır;- biz ecnebi borçlar için faiz vermek mecburiyetindeyiz. Türkiye için bugünkü şerait altında yapacak şey, mutedil bir himaye usulü ile ithalâtı makul bir had dahilinde tutmak Ve bundan da daha ehemmiyet- K nokta, ihracatı çoğaltmak tar. İhracatı çoğaltmak ta hükü Metin alacağı tedbirden ziyade carlarımızın teşebbüslerine bağlı bir meseledir. Ahmet ŞÜKRÜ ee MAHER catımız me 4 Fal Berrislerin vaziyetleri » pit edilecek, vali metruke komlsyo- üncü sahifede, lek, Hikâye, d- Roma 5 İnci sahifede: Yunanlı güresçiler mağlüp oldular.. Yeni namzetler belli değil. Halk Fırkası Fethi B. ile arkadaşlarının | ANKARA, 7 (Telefonla) — Mevcut meb'uslar arasmda dev let memuriyetinde ve ya diger iktisat işlerinde çalışmağı ter- cih edip te bu intihabatta nam- SE Siyasi hayattan çekilecek olanlardan muhalefetin iki bariz şahsiyeti Fethi bey Nuri bey zetliklerinin konması isteme” yenler, mebfuslardan sorulmak suretile öğrenilecektir. Meb'us namzetleri ANKARA, 7 (Telefonla) — Yeni meb'us namzetleri hakkın da devam eden neşriyat hiç bir esasa müstenit değildir. Eski Meclis azasından yüz kadarı- intihabına (yardım — m E Namzetliklerinin konmasını istemiyen meb'uslara devlet memuriyetini tercih edip nın Üsteye giremeyeceği yazılı yorsa da böyle bir şeyin şimdi den bilinmesine imkân olmadı- ğı düşünülünce o neşriyat sırf tahmine müstenit olduğu Anlaşılır. Cümhuriyet Halk fır kasr müntehibi sanilerinin tak- dir ve intihaplarma arzoluna- cak namzetlerin listesi fırka re isi umumisi tarafından tanzim ve imzalı bir beyanname ile müntehibi sanilere teklif edile ceğine naazran o Reisi umumi Hazretlerinin tasavvur ve tak- dirleri hangi namzetler üzerin- de toplandığı malüm olmadık- ça bu hususta bir şey söylenmi yeceği tabiidir. Binaenaleyh Gazi Hazretlerinin nainzet ! tesi intişar edinciye kadar vu- kubulacak üeşriyat bir tahmin mahiyetini geçmiyeceği gibi bu hususta kehanetin doğru bir hareket olmadığı aşikârdır. Yalnız muhakkak ve malüm olan ve siyaseti hazıramızın za ruretinden çıkan bir nokta var ki, oda Fethi Beyle rüfekayı mesaisinin tekrar intihaplarına imkân bulunamamasıdır. Filha kika Halk fırkasının €sasna etmiyecek.. etmiyecekleri sorulacak | muhalefet etmiş olan bu zeva- tn.ne fırka namına namzetlik- lerinin vaz'ma ne de müstakil namzetliklerine frrkaca müza- heret edilmesi mutâsavver ol- madığı gibi kendilerinin münfe riden bir heyeti intihabiyeleri de bulunmadığından Fethi ve Nuri Beyler hayatı siyasiye- den çekilecekler demektir. Ağa oğlü Ahmet Bey ilim ve irfana, tetebbü ve telife haşr mesai €- deceğini yakın bir dostuna söy lemiştir. Şurası mühakkaktır ki, Gazi Hazretlerinin tatbikini tasav- vur buyrdukları ıslahat tedbir- lerine müteallik kanun lâyiha- larını yeni meclise bir an evvel verebilmek icin —intihabatm memleketin her tarafımda aza- mi sür'atle icrası takarrür et- miştir. Dahiliye vekâleti bu mü İhim noktayı bir tamim ile vali-, Kendisini ilim bayatına ve tetebbuata tahsis edeceğini söyleyen Ağaoğlu Ahmet bey lere bildirerek günün en müb- tem vazifesini teşkil clen bu mesele hakkında alâka ve faali yeti tahrik edecektir. B, M. Meclisinin tecdidi inti- hap kararını müteakip dahiliye vekâletinden vilâyete verilen emir üzerine derhal faaliyete en intihap heyeti teftişiye- Silk iş olmak üzere intihaba esas teşkil edecek cetvelleri ta bettirmeğe başlamış ve mesai sinin bu kısmını ikmal etmiş- tir. Tabettirilen cetveller iki kı sımdır. Bunlar boş olarek dün akşam kaza merkezlerine tevzi edilmiştir. Kazalar, cetvelleri alır almaz mahallelere gönder- mişlerdir. Cetvellerin bir kısmı yaşma kadar, diger k on sekiz yaşından yukarı olan- a e — — doğ! ocuklardan on sekiz | t i Min ısmr da) kesbi kanuniyet etmemiş oldu.|i$e başlayarak cetvelleri dol- İntihap hey'eti teftişiyesinin dün akdettiği Uk içtima. Intihap cedvelleri tevzi edildi.. Muhtarlar perşembe gününe kadar cedvelleri doldurarak iade edeceklerdir. Müntehibisanilerin intihabına nisanın ilk haftasında başlanacak.. larm esamisini ihtiva edecek- tir. Bu suretle evvelce yapılmış olan tahriri nüfus nazarı itiba- râ almmayarak yeniden tah- zir yapılacak ve bugünkü haki- ki nüfus tesbit olunacaktır. Cet vellerin doldurulması için de kanunen beş gün müddet bu lunduğuna naazran bu iş per- şembe günü akşamma kadar itmiş olacaktır. Her ne kadar Mecliste inti- bap hakkını 21 ve ya 22 yaşını ikmal etmiş olanlara verilmesi yeni | için bir kanun Jâyihası teklif e- dilecek isede henüz bu cihet undan intihap - hakkını haiz m m — olanların esamisini ihtiva ede cek olan cetvel 18 yaşını ikmal | İedenlerden itibaren doldurula- Jeaktır Lâyiha, kesbi kanuni- yet ettikten ve bu hususta e- İmir alındıktan sonra 18 den 21 İve ya 22 yaşına kadar olanların İisimleri cetvellerden çıkarıla- aktır, Çıkarılacak meb'us ade- di nüfusu umumiye nisbetine İnazaran olduğu cihetle 1$ ile 21 ve ya 22 yaş arasında olan- İların intihap hakkından mah, rum edilmeleri meb'us adedine tesir etmeyecektir. Mahalle muhtar ve heyeti ih tiyariyeleri bugünden itibaren (Devamı altinci sahifede) İ ! İnu mayısta toplandığı İsmet Pş. Atinaya gidemeyor.. T.Rü ştü Beyin Yunan hariciye nazırına çektiği telgraf Mikalakopulas ATİNA, 7 (Apo) — Türki- ye Hariciye vekili Tevfik R tü Bey Büyük Millet Meclisi- nin kendi kendini feshe karar vermesi ve yeni intihap icrası- nın ilânı münasebetile Yunan Hariciye nazırı M. Mihalâkopu| lasa bir telgraf göndermiştir .| Tevlik Rüştü Bey, bu telgra- | tında, Avrupa birliği komisyo-| zaman Cenevrede kendisile görüşece- ğini ve İsmet-Paşanın M: Veni zelosa Atinada iadeli tarihini birlikte tesbit edece; ni bildirmiştir. Bu tegrafname- ye göre.İsmet Paşanın iadei ziyareti, Cenevredeki Avrups | birliği komisyonunu esasen ta- til ve mevsimin ademi mü desi münasebetile İsmet Paşa- nın iadei ziyareti teşrinievvel- de vuku bulacaktır. m. Örfi idare kalktı.. İZMİR, 7 — Menemen örfi idare müddeti ,bu gece yarısı) saat 24 te hitam bulmuştur. | Yarından itibaren Menemen- de seyahate mevzu takyidat ve muhabereye mevzu sansür usu- lü kalkacaktır. Harp divanma gelince: Mahkeme esasen perşembe gününden itibaren faaliyetini tatil ve hapse müteallik olarak iği son kararları örfi idare İmmitakası âmiri Fahreddin Pa- şanın' tasdikine arzetmiştir. Hapis cezasma duçar olan- lar arasında bu civara mensup bulunanlar müddetlerini kış- men Manisa ve kısmen de Balı kesir hapisanelerinde geçire- ceklerdir. İZMİR, 7 (Hususi) — Örfi divan: harp bugün vak'â günü İalay nöbetçisi yüzbaşı Mehmet Aliyi muhakeme etti. Bu gece 24 te örfi idare Menemende kal dırılacaktır. a m Yıldız Meşrutiyet Tahsin Paşanın halıratı. Abdülhamidin Meşruti - yetin ilâmın niçin ve ması abul ettiğini, Yıldız sara- yının bütün esrarını bu ha- ürat sahifeleri size öğre- tecektir. Pek yakında vereceğimiz izahat ve taf- silâlı bekleyiniz. ziyareti müzakeresi iki a hâdise çıkması Yeni İran sefiri Mehmet Sa- dık Han Müsteşarıddevle Fiz. şerefine dün konsolosluk bina- sında saat on beşte bir resmi ka- bul tertip olunmuştur. Sefir Hz. İne şehrimizde bulunan İranlıtar İtakdim edilmiş ve bir çay ziya- feti verilmiştir. Sadık Hanın beyanatı Sadık Han Hz. bir muharri- rimize âtideki beyanatta bulun- muştur: “— Dört güne kadar Anka- raya giderek Türkiye Reisicüm huru Gazi Hz. ne itimatnamemi takdim ve Şah Hz. nin birade- rane selâmlarmı arzedeceğim. İki memleket arasındaki sa- mimi ve dostane münasebatm daha ziyade kuvvetlenmesine çalışmamı temin edecek olan bu vazifeyi ifa edeceğimden dolayı çok müftehir ve memnunum, İ-| - İki hükümetin arzusu da bu mü-| nasebatı takviye etmektir, Za- ten tahsilimi kismen İstanbul- da yaptığım için burasını ikinci bir vatan telâkki ediyorum. İstanbulu çok değişmiş bul- dum. Eskisinden daha güzel bir haldedir. 'Tahranda Türkiye sefiri Hü Güreşçileri nire, İstrandaris Türk ve Yunan güreşçileri a- rasında yapılması mukarrer 0- lan güreşlere dün akşam de vam edilmiştir. Seyirciler, ev- velki akşamkine nazaran daha kalabalıktı, İlk güreş Haliç klübünden İNazif ile Harbiyeden Şefik ara- sında yapıldı, Şefik Nazife ga- lip geldi. kinci güreş, Beşiktaştan Hüseyin, Gedikli behriyeden Adnan arasında idi, Adnan, Hü seyini yendi. Güreşlerin en mühimi Yu- nan şambiyonu Zervinis ile Be şiktaştan Abbas arasında oldu. Abbas, on dakikalık hâkim bir ye ihtiyaç hasıl olmadan galip ilân edildi. Abbasın hasmını çok ezdiği Epey zamandan beri İstanbulda, Rusya, harbiye komiseri M. da konferanslar vereceğinden bahi intişar etmiştir. Fakat Mu Troçkinin ği anlaş yerleştiği minde ve mesai höcresinde görülen resmi bulunan İngilizçe gazete “ Th. ğr üzere “muhalif, bir garetedir. vor, demektedir. | güreşten sonra, hakem heyeti! tarafından ikinci defa tecrübe-| men, birisi sırtını yere getir ıştır. Geçenlerde Adadaki ikametgâh: yanan ikamctgâhında genc mesai hayatına başlamıştır. Bu yeni reş Daha aşağıdaki serlevhada “Lenin: Yeni İran sefirinin mühim beyanatı Ağrıdağında yeni hudut hattının tesbiti ya kadar bitecek Hudutta tam bir sükün ve emniyet var, bir da imkânsızdır Yeni İran sefiri Mehmet Sadık Han Hazretleri rev Beyle görüşerek Türkiyede ki terakkiyatı öğrendiğim için gördüklerimden mütehayyır ol madım ve gayet tabii addettim. (Türk - İran) komşuluk müna- sebatı günden güne artmakta- dır, Ağrıdağı meselesi Hudut meselesi henüz halle dilmemiştir. ( Devamı altıncı sahifede) miz 3 oyun- da da galip geldiler Zervinis, Abbasa, Papadakis, Mü- Saime yenildiler görülüyordu. Zervinis bir ham- le ile yere düştüğü zaman, kaşı nm üstü yarıldı. Bundan sonra Askeri sanayi den Şefik,Haliç klübünden Meh. met güreştiler, Mehmet, hük- men galip geldi, Beşinci güreş, Yunanlı Papa- dakis ile Münir arasında idi Beş buçuk (dakikada Münir, Papadakisi sırtmı yere getir- mek suretile yendi. Altmcr güreş, Saim ile İs trandaris arasında idi. Bu gü reş yirmi dakika devam etti ve yirmi dakika sonunda hakem heyeti Saimi hükmen galip i lân etti. Bu suretle, il hük mek suretile güreşçilerimiz üç galibiyet temin etmişlerdir. Kendilerini tebrik ederiz. 'M. Troçki Büyükadeda mesai höcresinde çalışırken. -Foto Vaynberg- Büyük adada bulunan sabık Sovye Troçkinin geçenlerde Norveçe giderek Osle Avrupa gazetelerinde bazı haberle | böyle bir seyahat niyetinde olmadı M. Troçki yeni M. Troçkinin önünde ve Lenin'i e Militant,, serlevhasından anlaşılac; muhalefetin mesaisinde yaşı