5 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

DI Ekonomi Bire karşı üç milyon On beş günde ihracatımız lehine ' böyle bir fark var Gümrük ve İnhizarlar Vekâleti 1s- © tatistik ve Tetkik Müdiriyeti şubat “ayının son 15 günlük ithalât ve ibra- atını toplamıştır. Hazırlanan istatistik hulâsasma göre 15 günde ithalâtımızn 1,991,747 İiralık bir kıymet göstermesine karşı ihracatımız bunun 1,308,624 lira faz- İasile 3,300,371 lira olmuştur. Bu suretle şubat ayında ithalâtımız 4,765,047 ve ihracatımız 5,820,663 li ralık bir kıymet göstermektedir. Bu senenin ilk ayma ait rakamlar © bu son rakamlara ilâve edilince, iki aylık ithalâtm 10; 744,976 ve ihraca» ve la da 18,082,198 lirayı bul- muştu. şubatı ikinci 15 gününde baş- apre ig radar aşağıda gösterilmiştir. Mthalât Eşya isimleri Yün ve kıl iplikleri 89,322 ,», Mensucat 74,120 112,668 hve 66,851 Sargılık kâğıt 34,005 20,460 'amuk iplikleri 92,915 » » Makara ve sair $6- killerde 27.008 Pamuk mensucat 350.903 Her nevi demir 21.611 Demir saç lâvha 18.574 Her nevi demir boru ve rap- e 21137 Demir fıçı ve bidon 55.014 ler 10.796 Demirden hamur şeker ve sn- ire makinaları 18.205 Benzin 21.986 Petrol 49.442 Serom ve aşı müstahzeratı 20.277 Sair eşya BB6.423 Ihracat Eşya isimleri Hira 91,482 Koyun, Keçi 102.178 Yumurta 86.244 Av derileri 96.233 Tiftik 21.345 Buğday 19.905 19,177 Kuru üzüm 144.821 w . İncir 22.123 Fındık 23.801 Tütün 2.032.218 Palâmut 49.865 hülâsası 35.458 Azan 116.402 Kereste 22811 Pamuk 44.262 Maden kömürü 110.030 Sair eşya 263.016 Pamuk konferansı ir Prağda beynelmilel bir pamuk . Bu konferansa bütün pamuk müstahsili iştirak edecektir. İerindeki stokları sarfetmek imkânla . rını tetkikle meşguldür. Prağ konferansı bilhassa bu nokta- BORSA (İş Bankasından alınan cetveldir) 4 MART 1933 Alışam Fintları İstikrazlar. $ Tahvilât İatanbul dahili Elektrik Di ek di yalları 7. $ Tramvay a, Muvahhide 6250 $ Tünel — Gümrükler © 576 $ Rahim az Guydi mahi o Ze $ Amade 46, ... T. nak, Tas - İzmir Bale mel B4s0 İatikrazı Sİ mesaili 53,40 ESHAM !, Bomonti be Aş Mage, ye İ yem ve » n Müpmie 1I9— $ Çimente Ar. 3150 35 $ hiüihatdey. 27. Reğ 435 $ Şark dey, 170 GK inişe “ei ; Balya, 150 T dark m sen ZAŞ Umumi Sigorta 11.— $ Telefon Am ÇEK FİATLARI Pas Prağ 1802 banda e Viyana 425 erk — $ Madrit sas Milano, 927 $ Berlin 201 Brüksel 338,20 $ Varşova gina 264 $ Peyte 307125 a Amsterdam LAZ, 5 Merkova 107013 NUKUT (Satış) Kuruş Kuraş 20. Fratarz 1 mlm ŞA m an, Yor — 5 1 Mark ,— » çi 210,— 1 Zeleti 2— 25 Balçik iz YE a 33,— 3 levisre 0207 $ 20 Diner ör lere 28— $ 1 Çerneveç a" Bö, 4 1 Alim v2 | Kur Çek 122— $ 1 Mechliym 38— Banlnct 20— ların halline ehemmiyet verecektir. Selânik panayırı Yunan hükümeti bu sene Selânik panayırınn fevkalâde olmasına çalış- maktadır. Bu seneki panayıra Türkiye sureti mahsusada davet edilmiştir. Yunanis- tan Türkiyenin başlıca müşterilerİ- den olması itibarile memleketimiz ma mulât ve masnuatını teşhire davet ©- dilmektedir. Türkiye sergiye iştirak ettiği taktirde 300 metre murabbelik bir kapalı pavyon tahsis edilecektir. Yunanistan - Yugoslavya arasmda takas Yunanistan ile Yugoslavya arasın- da aktedilen yeni takas mukavelesi mucibince Yugoslavya Yunanistandan m otuz beş nisbetinde mal ala. la el yebi otuz beşin tütün ve tuz olarak alınma» sı kararlaştırılmıştır. İranda tütün inhisarı iranda tütün inhisarı teşkili tekar- rür etmiştir. Kabul edilen kanun mu- cibince yeni idare 21 mart 1933 tari- hinde faaliyete geçecektir. İran hükü meti tarafından bu maksatla beş mil- yon riyallık tahsisat kabul edilmiştir. Bu paran iki milyonu ile tütün de- poları yapılacak ve üç milyona ile tü- tün satın almacaktır. Avusturyada parası kalanlar ISTANBUL, 4. A. A. — İktisat ve kâleti ile Ostro- Türk şirketi arasında ak- tedilip tatbikine başlanan Klering muka velesinin Avusturyaya ihraç edilip pa- rası orada bloke kalanlara / dair bir ta- kem alıkdımı vardır. İhracat ofisi, alâkadarları bu hususta daha fazla malümat almağa çağıriyor. Mersinden ithalât ve ihracat İhracat Ofisi Mersin limanının 1932 senesi harici ticaret vaziye- tini tespit etmiştir. Mersin Ticaret verilen exkama nazaran geçen sene zarfında Mersin limanı vasıtasile memlekete 4.701.160 li- ra kıymetinde ithalât yapılmış ve bu limanın ihracatı 5.987.936 lira- ya baliğ olmuştur. Bu rakama gö- re Mersin limanının 1932 senesi ihracat fazlası 1.167.766 liradır. Mersin limanı vasıtasile Türkiye- | ye 1932 senesi zarfında en fazla ithalât yapan me: etler sırasile aşağıya dercedilmiştir: ITHALAT Memleketler Kilo Lira Almanya 9.186.053 1.124.627 İngiltere 1.530.378 O 592.242 İtalya 1.188.496 © 577.238 Japonya 637.125 — 495.310 Misir 802.820 428.707 Belçika 3.834.085 293.682 8.5.C.I. 2.857.460 — 251.047 Çekoslovakya 1.500.538 O 188.276 Hindistan 795.821 (o 174.845 Fransa 268.824 — 132:736 İsviçre 196.273 — 125.402 Amerika M. Hi. 70.162 82.582 ye 318.232 o 59621 Mersin limanmın 1932 senesi zarfında en ziyade ihracatta bu- ei memleketler ehemmiyet sırasile şunlardır: İHRACAT Kile Lira 16.847.566 1.273.848 16.842.356 5.075.968 11.193.886 vr 7.449 5.842.620 936.011 9 684.787 641.202 i Mersin limanından muhtelif me lar en fazla ihraç ettiğimiz. maddeler aşağıda & gönteriminir: Maddeler yla Ke; Arpa 21 vdar 17.411.230 luğday 4.509.422 Yulaf 2.941.306 Tohumlar 1.179.497 Meyveler 240.713 Fidan, çiçek (| 6.643.559 Ağaç, kömür, 8.574.167 £ 405.414 ereste Pamuk 8.592.672 2.623.992 Mersin limanmından Türkiyeye en fazla ithal edilen maddeler de Ee İn. Kilo Lira Şeker ve ma- 3.113.672 294.729 mulâtı Kahve, kakao, çay 334.888 © 145.577 Küğit ve mamulâtı 316.404 © 33.600 Pamak ipliği 29.863 © 98,698 Pamuk mensucatl.454.711 1.401.414 Her nevi demir 12.482.182 1.109.976 ve çelik Makineler 838.800 536.078 Besi 1.353.404 © 80.728 917.509 o 76.642 Bein tbbiye 656.742 SANAN a MİLLİYET, PAZAF PAZAR 5 MART 1933 100 genç geliyor Bunlar yeni mekteplere muallim olacaklar Bu sene haziranda Avrupada tahsillerini ikmal eden 100 genç memleketimize avdet edecektir. Bunlar yeni açılacak İlise ve orta mekteplere muallim tayin edilecek lerdir. Önümüzdeki sene bütün memlekette orta tedrisat kadrosu genişletilmiş ve kuvvetlendirilmiş olacaktır. Memleketimize dönecek 100 gencin birkaçının doktora im- tihanlarını gelecek seneye tehir e- decekleri tahmin edilmektedir. Fuat B. gitti Maarif vekâleti orta tedrisat W- mumi müdürü Fuat B. dün Anka raya avdet etmiştir. Ecnebi mekteplerde Türkçe Maarif dn tarafından ha- zırlanmakta olan bususi ve ecnebi, ekalliyet mektepleri talimatname- i ikmal edilmiştir. Talimatname önümüzdeki ders senesi başmdan itibaren tatbika başlanacaktır. Ve kâlet bilhassa ecnebi mekteplerin- de Türk ve coğrafyasına, çok ehemmiyet vermektedir. Önü- müzdeki seneden itibaren bu ders ler büyük bir dikkatle okutulacak tır. Bu dersleri okutacak muallim lerin intihabında liyakat bilhassa nazarı dikkate almacaktır, Geçen sene bu mekteplerdeki türkçe mu- allimleri arasmda esaslı bir tasfi- ye yapıldığından, bir sene tel kr açığa çok muallim çıkmıyacaktır. Vekâlet ecnebi ve ekalliyet mek- teplerindeki türkçe hocalığını bir meslek haline getirmektedir. Tahliye isteniyor Avrupaya altın kacırırken yaka lanan Yataklı Vagonlar şef dö tre- ni Marsel Pillo'nun muhake: ne dün devam edilmi polis memurunun şahi miş, sonra mazhunun vekili 300 li ra kefalet akçesi omukabilindeki tahliye kararına itiraz , evvelki mahkümiyetin 6 ay olduğunu, maznunun 5 aydan beri mevkuf bulunduğunu, mahküm olsa bile verilecek cezanın 3 ay olduğunu, âzami cezanın altı ayı geçmediği- ni söyliyerek kefalete lüzum olma dığını iddia etmiş ve kefaletsiz tahliye kararı istemiştir. Muhake- me bu hususta karar vermiye ta- lik edilmiştir. Türk - Yunan mahkemesi Muhtelit Türk - Yunan mahke- mesinde dün 30 davaya bakılmış- tır. Bunlardan 8 i talik, 22 si red. dedilmiştir. Reddedilen davalar- da hültümetimizden istenen tazmi nat mikdarı 456800 lira idi. Dün yeniden hükümetimiz aleyhine 3 dava ikame edilmiştir. Bu davalar da tazminat olarak 24500 lira isten mektedir. 650 bin lira Gümrük idaresi asliye dördüncü hukuk mahkemesine müracaat e- derek Rıhtım Şirketi aleyhine 650 bin liralık bir dava açmıştır. Da- vaya sebep, muhtelif tarihlerde Rıhtım Şirketi antrepolarına veri- len eşyanm gümrük resmi verilme den ortadan yok edilmiş olması- dır. Mahküm oldu Aksarayda bir kavga neticesin- de üvey babası Cemali öldürmek 'kastiyle yaralamaktan suçlu Enve rin muhakemesi dün neticelenmiş, Enver dört sene iki ay hapse, mah kümiyetini bitirdikten sonra 4 se- ne iki ay müddetle de âmme hiz- metlerinde çalışmaya mahküm ol- Kayıtlar değiştirilmiş mi? İstanbul gümrüğü muhasebe kâ tibi Mehmet Ali Bey gümrük be- yannamelerinde tahrifat (o yapa- rak hukuku hazinenin ziyama meydan vermekten suçlu olarak ağırceza mahkemesinde muhake- me edilmiye başlanmıştır. Mehmet Ali Bey tahrifatı katiyen inkâr et miş ve aslı olmadığını söylemiş. tir. Muhakeme Galata gümrük mü 'dürü Mehmet Ali Beyin şahit ola- rak dinlenmesi için başka güne bı Son gün Tahkikatın bugün bitmesi muhtemel Vagon - Li hâdisesi tahkikatı de vam ediyor. Müddeiumumilik tet- | kik bürosu şefi Sabri Bey dün'de birkaç kişiyi isticvap etmiştir. Bunlar arasında Komerçiyale ban- kası müdürü ile banka memurla- rından biri ve birkaç talebe vardır. Vakit gazetesi müddeiumumiliğin istizahına cevap vermiş ve müdür M. Jonnone'un Türk dilini tah- kir ettiği havadisini gazeteye A- yaspaşada oturan Tevfik Bey isim İi bir kariin verdiğini bildirmiştir. Bu zat ta dinlenecektir. Tahkika- tn bugün'ikmal edilmesi muhte- meldir. Tevfik Beyin vereceği ma rai dikkate şayan görülmekte- ir, Belediyede Gm iş Yeni asfalt yollar Heybeliadada (İsmet Paşa) ve (Lozan zaferi) yollarının asfalt olarak inşası tekarrür etmiştir. Bu yollari 21 bin liraya keşifleri yapılmıştır. Bundan başka Beykoz » Akbaba - Deresek yolunun tamiri de 15 bin liraya ihale edilmiştir. Bu yollar * önümüzdeki yaz ik- mal edilmiş olacaktır. Unl deği ; Unkapanı değirmeni Maliye ve kâletine iade edilmiştir. Vekâlet te değirmeni Emlâk (Bankasına devretmiştir. Elektrikli plâkalar Elektrikli plâkaların hususi oto mobillerde . kullanılabilmesi için belediye müsaade etmiştir. Husut otomobillerde bu plâkalar matlüp faydayı verirse taksi otomobilleri ne de teşmil edilecektir. Halkevinde Çok okuyan var “stanbul Halkevi bir istatistik yâpmış ve merkeze kes Buçistatistiğe göre Halkevi şehrin en Fazla işliyen Meielerin Kçün vasati TDi okumaktadır / Yüzde 90 ı ortamektep, lise ve yüksek mektep talebeleridir. Bir | senede 8956 kişi kütüphaneye gel- miştir. Kütüphanede kitap adedi 2400 dür. Kitaplardan başka kü- tüphaneye ecnebi memleketlerin. de çıkan birçok mecmunlar da gel mektedir. ——ma Poliste Tü ETİ EPA Edirne yolu Kırklâreli Valisi gö- rüşmek için geldi Kırklareli valisi şehrimize gel miş ve vali ve belediye reisi Mu- hittin Beyi ziyaret etmiştir. Bu zi- yaret esnasında İstanbul ile Edir- ne arasında yapılması mutasavver olan asfalt şoşe yolu hakkında gö- rüşmüşlerdir. Yol için bu işle alâ- kadar vilâyetler bütçelerine ne ka dar tahsisat koyacakları anlaşıl- dıktan sonra, İstanbul - Edirne - Kırklareli ve Tekirdağı valileri bu rada toplanacaklardır. Üçer aylıklar başladı Üçer aylık maaşların dağıtılma sma dün başlanmıştır. Defterdar Mustafa Bey şubeleri gezerek tev- ziata bakmıştır. Jandarma kumandanı Vilâyet Jandarma kumandanı Ziya Bey Silivri, Çatalca mmtaka- larmı teftişten dönmüştür. Avukatlar ve imamlık Avukatların mahalle imam ve muhtarlığı yapıp yapmıyacağı me selesi baroca tetkik edilmektedir. Yeni tahakkuk memurları Eminönü 2 numaralı tahakkuk memuru Mehmet Ali Bey, Divan- yolu bina tahakkuk memurluğuna ve Divanyolu bina tahakkuk me- muru Niyazi Bey de Yenicami ta- hakkuk memurluğuna nakledilmiş lerdir. Kulüplerde Turing Kulübün müsameresi Türkiye Turing ve Otomobil klübün Türk - Yunan şubesi tara- fından verileceğini yazdığımız çay ziyafeti ve müsamere bugün Mak sim salonlarmda verilecektir. Prog rama nazaran Darülbedayi arti” leri tarafmdan “Hava oyunu” is- minde bir perdelik komedi temsil edilecektir. Şehrimizde bulunan Yunan operet kumpanyası prima donnası Mm. Pavlo ve M. Kavafa- kis ve M, Kostantanidis tarafın- dan şarkılar ve danslar yapılacak- tır ve Maksimbar artistleri tarafın dan muhtelif varyete numaraları gösterilecektir. yler ürpertici cinayet İki kardeş Topkapıda bir sütçüyü on sekiz yerinden vurdular Dün sabah, güneşin henüz doğdu- | e çe vara pe As i » Maktul, Mal tepenin Ayvalı köyünden 45 yaşların da sütçü Mehmet ağadır. Mehmet ağa, bermutat, dün sabah şafak sökerken hayvanma süt gügüm- lerini yüklemiş ve Topkapı'ya doğru yola çıkmıştır. Yeluh büyük bi İmer bilâ hâdise geçmiş, Mehmet tık. sura yaklaşmış, Topkapıya 156 metre kadar bir mesafeye gelmiştir. Saat sabahın 6 buçuğudur. Tam bu sırada, Mehmet ağanın ar- kasımdan sabahın sükünetini yırtan bir tabanca sesi işitilmiş, sütçü sırtma isabet eden kurşunun tesirile hayva- nından yere yuvarlanmıştır. Tabanca yı atan Mehmet ağanm köyünden ve sabık gümrük muayene memur dan Aziz Ef. nin 20 yaşmdaki oğlu Reşat'tır. Reşat, yere düşen Mehmet ağanın tüm işini bitirmek içim si- | lâhını birkaç el daha boşaltmak iste- | mişse de tabanca ateş almamıştır. Bu- nun üzerine Reşat yere düşen sütçü | nün yanma koşmuş ve tabancasının kabzasile Mehmet ağanın kafasına şiddetli darbeler indirmiye başlamış- tr. Mehmet ağa can hevlile kendisini müdafaa ediyordu. Bu kısa boğuşma. Roşat'a refakat eden 18 yaşındaki Mile Ahsen'in müdahalesile niha- vücu- Ahsen, sütünün dünde aça bıçağile 18 derin yara açmış- | hay PAN ar Ahsen ve Reşat, eri polis merkezine giderek tes. ie ağa, Guraba hastanesine kaldır ken yolda vefat etmiştir. Reşat ve Ahsen, sütçüyü validele- | rile olan bazı münasebetlerinden do- layı öldürdüklerini ifade etmişlerdir. Palto hırsızı Pangaltı sinemasma gitmiş, filmin en hararetli bir yerinde ayağa kalkarak loca aralıklarında dolaşmıya başlamış tır. Süleyman bu sırada seyircilerden Halil Efendinin paltosunu çalarak ar- kazma giymiş, fakat tam kapıdan çi- kacağı zaman yakalanmıştır. Dayak iddiası Beyoğlunda Yeniçarşı caddesin- de 36 No: lı evi kiraya veren Hi- ristonun ayni evde oturan kiracı- lardan Madam Goi ve kızı Andro- niki'yi döğdüğü iddia edilmiş ve tahkikata başlanmıştır. Kavga ve yaralama Nikoli ve Manol isimlerinde iki game Mısır Çarşısı kapısında kav ga etmişlerdir. Kavgada Manol muhtelif yerlerinden ağır ve Ni- koli de elinden hafif surette yara- lanmışlardır. E baca Gece saat 22 de n- da Şükrü Beyin idaresindeki Hilâl Bisikletler de... Çarşıkapıdan Sirkeciye giden tramvaydan atlıyan 14 yaşında Adnan isminde birçocuğa arkadan gelen Hasan Efendinin bindiği bi siklet çarparak sağ ayağından ya sebep olmuştur. Ha- san yaralanmış, çocuk hastahane Ysk ğ Tırpan Kazanç ve masraf Ihlamur mu içelim, çay mı, kah veye incir mi karıştıralım nohut mu? Geçim yolları daraldıkça haya- tın kıymetini anlıyoruz. Masraf çeşitleri arttıkça itiyatlarımızdan feragat etmeğe kadar varıyoruz. Her yeni masraf eskilerden birka- çınm yerini zaptediyor. Sinema ih tiyacı eski ev eğlencelerinin bir ço ğunu silip süpürmüştür. Medeni hayat ucuz değildir. Ve biz bu hayata atıldıktan sonra ne baba yadigârı, ecdat hâtırası anti- kalar elden çıkmıştır. İtiyatlarımızla beraber aile ta- sarrufları da yeni hayatın ve yeni masraflarm ağzında erimiş, gitmiş tir, Ve bugünün medeni hayatı ile bugünün kazancı arasında nisbe! te kalmamıştır. Masraf arttıkça kazanç yolları daralıyor. Onun i- çindir ki bu hayati mesele bazan bir iktisat sistemi kadar bizi ve hattâ devleti meşgul ediyor. Çay yerine ıhlamur içmek, kahı- veye nohut veyahut incir karıştır. mak fikirleri hep bu zorun nötice- sidir. Düşünmeli ki bir evin bir yıllık halis kahve parası, o evin hanımını» ancak bir haftalık sine- ma parasıdır. Bir evin bir yıllık çay masrafı o evin küçük beyinin bir yıllık futbol papucu parasıdır. Şu halde evimizden, gıdamız. dan, midemizden kestiğimizi zev- kimizden, keyfimizden esirgemi- yoruz demektir. O halde bu işi da- ba esaslı bir yoldan tuttursak, memlekete kahveyi, muzu, anana- sı, çayı hiç koymasak ne sıkar, İsviçreliler dünyanm en zengin milletidirler. Fakat meselâ İtal. m portakalları pahalıdır diye spanyanın ceviz kadar ekşi porta. kallarmı alırlar. Çay, kahve içmesek, muz, ana- nas yemesek ne olabilir?. Burhan CAHİT Ticaret odası Oktruva ve ticaret Ticaret Odası oktruva resminin bazı ihraç ve ithal maddeleri üzerindeki te sirlerini tetkik etmektedir. termiştir. Ticaret odasına her gün bir çok mücs seveler ve fabrikalar ve iş sahiplerinden itiraz mektupları gelmektedir. Ticaret odası bu müracaatlar üzerine Türk gemileri mürettebatına tatbik Sıh hiye Vekâletince tensip edilmiştir. İnhisarlarda i makamağın çit türkçe tabir ka ötüm, rüskirat, & tuz ve ba- rut inhisarları muamelâtında müstas mel fenn, idari ve mütenmil istilâhla- rın da türkçe mukabillerini bulmaktır. Bir ayda yapılan içki 193Z senesi teşrinisani ayında İn- hisar idaresi fabrikaları ile husus i- malâthaneler tarafından 211762 kilo suma, 552028 kilo rakı, 33988 Kilo konyak 1478 kila tikör imal edilmiş: tir. Kaçak sigara kâğıtları satılıyor memleketimizin nan kaçak sigara kâğıtları İstanbil'a getirtilmiştir. Bu sigara kâğıtları, memleketten kontrol altında çıkarıl. mak şartile yarın bilmüzayede satila- caktır. Bu suretle satılacak sigara kâ- il . i