23 Nisan 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 8

Ankaralının Defteri Veliaht Şehzade Mecit Ef. Mecit Ef. ile paşanın muhaberesi ve Veliahtın bir mektubu Ankara, 28 K. evvel, 1921 | İstanbulda, saltanat hanedanı- nın faaliyetinde Veliaht Hecit E- fendinin hususi bir vaziyeti var. Zahirde, onun öbür ( şehzadelere benzemiyen bir edası, o bir gidişi var, Zihniyet ve seviye ( itibarile diğerlerinden de farklıdır. Fakat bütün bir hanedanm ve belki salta- nat ve hilâfet makamının mukad- deratı mevzuubahis olduğu bi: da bu zihniyet ve seviyenin tesiri olur mu? İşte bunu (hesaplamak güçtür. Bir kaç gün evvel, Mecit Efen- diden Ankaraya yü me Meclisi Riyasetine bir m. miş... Bu mektup, şehzadenin ilk mektubu değildir. Abdülmecit E- fendi zaman zaman Mustafa K. mal Paşaya mektup yazıyor, milli davaya mânen müzaheret ini söyliyor, her vesile ile kendini ha- alla istiyordu. M. Kemal Pa- şa; gerek doğrudan doğruya dığı ve gerek İstanbula idiler ve orada bulunanlar vasıtasile teb- iğ ettiği cevaplarmda kendi şah- sının hiç bir ehemmiyeti olmadığı- Bı, Ank bütün salâhiyet ve kudretin Büyük Millet Meclisinde toplandığını, eğer anlatacak (bir fikri ve derdi varsa doğrudan doğ- ruya meclisi muhatap yapmasını tavsiye ediyordu. İşte son mektup resmidir, resmen © Büyük Millet Meclisi Riyasetine yazılmıştır. Mustafa Kemal Paşa düşündü: Abdülmecit Efendinin mektubunu aleni bir celsede mi okutmalı, yok- sa hafi celsede O mi?.. Eğer bu bu mektup aleni celsede okunursa, meb'uslar tarafından bazı tezahü- rat ile karşılanabilir. Bu tezahürat, belki de saltanatı, saltanat hane- danmı kuvvetlendirir. o Halbuki hâlâ saltanat makamını işgal eden zatın millet aleyhinde, milli müca- dele aleyhinde yapmadığı melânet kalmıyor. Hem de kim bilir; bütün zevahire rağmen bu mektubun ya- zılmasında bizzat Vahideddinin tesiri, malümatı lâhik değil mi? Mecit Efendi, Büyük Millet Mec- İisini resmen tanıyor, ibare arasın- da Meclisi Kebiri Milltimiz diyor. Halbuki ayni çatı altında oturan sultan; ir meelisimizi tanıma. mıştır. Her gün tehditlere, taras sut ve taharrilere maruz olan bir şehzade; sultanın haberi ve muva- böyle bir mektup yazabilir mi? Hattâ bundan İngi- malümat mebuslar, bu mektubu şiddetli bir alkışla karşıladılar. Mustafa Ke- mal Paşa, tahmininde aldanmamış- tı. Bu mektup hakkında, düşündük- lerini, tasavvur ettiği ihtimalleri meb'uslara uzun uzadıya anlattı. Meclisin ekseriyeti, Reis Paşanın fikrine iltihak > Kararlaşan hat- tı hareket şu oldu: Mektup aleni bir celsede okuna- cak. Meb'uslar, hiç bir | tezahür yapmadan dinliyecekler.. Sonra diğer evrakı vâride gibi cevap yar zılmak üzere Divanı Riyasete ha- | vale edecekler.. Hattâ yazılacak fi Veliaht Abdülemcit Efendi. . miştir. Bundan dolayı müteessiriz. 3 — Anadoluda fitne ve fesadı himaye ve teşvik eden padişahın; millet sinesinde boş bıraktığı yeri, size vermeğe millet hazırdır. 4 — Ankarayı teşrif için bir haç defa vâki olan istirhamın kabul e- dileceğinden ümitvarız. Cevabı dinliyenlerden bazı ze- vat sordular: — Farzımuhâl olarak, Mecit E- fendi bu mektup üzerine kalkar, Ankaraya gelmek isterse ne olur? Buna gene Mustafa Kemal Pa- şa cevap verdi: — Onlardan hiç biri bu feragati gösteremez. Gelse de endişe etme- yiz. Fakat gelmesine hiç ihtimal vermem. Ben İstanbuldayken ken- disine bundan da (bahsetmiştim. Buradan hususi haberler ve mek- tuplarla da tekrarlamıştım. Mecit Efendinin Anadoluya gelmesinde bazı faydalar mülâhaza etmiştim. Fakat aldığım cevap daima ayni şey olmuştu: — “İstanbulda O bir çok siyasi teşebbüslerim oldu. Bun- Sıhhatiniz Himaye . dilmiştir * Şikâyet Maliye vekili de şikâ- İ yetçiler arâsında ANKARA, 22 (Milliyet) — Anka- rada bina vergisi tahriri etrafında şi- kâyetler tevali etmektedir. Tadilât ko misyonları tahrir neticelerini usulen hem mükellefe, hem de varidat idare- mal etmişler, de hemen bütün vergi mikdarlarına itiraz ederek hepsine birer mikdar zam yapılmasmı istinaf komisyonuna yazmıştır. İstinaf komisyonu da bazan mükellefleri, bazan da varidat idüre- sini haklı görerek vergi lât veyahut zam yapmıştır. Mükellef- lerden şimdiye kadar istinaf komisyo. nuna müracaat edenlerin mikdarı dört bine yakındır. Bunların bin kadarının muamelesi intaç edilmiştir. Bu intaç edilenlerden kendilerine zam yapılan mükellefler bina vergi temyiz komis- yonuna müracaat ettikleri gibi, tenzi- lât yapılanlara zam edilmesi için va. ridat idaresi de bu kabil muameleleri temyiz etmitşir. Ahiren fırkaca da gö- rüşülen ve mükellefler lehine teminat- ta bulunulan bu mesele Ankarada me raklı bir mevzu olmuştur. Evine ko. nan vergi hasebile Maliye vekilide şahsi itiraz hakkını istimal etmiş ve is. tinaf komisyonuna bir itiraz istidası vermiştir. Bina vergi temyiz komisyo- nuna vâki müracaatlar yüzü geçmiş- tir. Temyiz komisyonundan şimdiye kadar çıkan kararların dörtte üçü mükellefleri haklı çıkarmıştır. | 1500 liralık yardım ANKARA, 22 (Miliyet) — Halk fırkası Ankara idare heyetince Anka- ra spor kulübüne bin beş yüz liralık bir yardım yapılmıştır. Sulhan uyuşuldu ANKARA, 22 (Milliyet) — Brüik- selde atelier metalüjik de traveaüa müessesesinin demiryollar idar&imize satmış olduğu sekiz İokomotifin'#ük- hürle tesliminden dolayı istihkakım- dan kesilen 30,600 lirndan 28,000 lirs- rasmın tesviyesi şeklinde sulhan uyu- şulması Heyeti vekilece tasdik edil miştir. ya benzi ————— ——— larm neticesini beklemeğe mecbu- ruml..,, MİLLİCİ Tahrirden “ JHariciyeteşkilâtı Alıcılarm en müşkülpesent bulun- © Yenilâyihaya göre ya- pılacak değişiklikler ANKARA, 21 — Hariciye Vekâ letinin yeni teşkilât kanunu lâyi- hasının icra vekilleri heyeti tara- fından kabul edilmişti. Vekiller heyetince kabul edilen bu lâyiha kanuniyet kesbettikten sonra Hariciye Vekâletimizin teş- kilâtmda değişiklik olacaktır. Lâ- yiha ile merkez teşkilâtmm en üs- tünde büyük elçi rütbesinde bir zatın bulunacağı bir kâtibi umu- milik ihdas olunmuştur. Kâtibi u. | Wumi idari miünmelâre #söğgal olmıyarak devletin harici siyase- | tile iştigal edecektir. Bir kâtibi umumilik kalemi ih- das edilecek ve bu kalem coğrafi | taksimat ile ihtisas üzerine kurul- ğer daireler arasında iş be: | i tanzim edecektir. Kâtibi umumiden başka elçi rüt besinde bir zat müsteşar olacaktır. Müsteşar idari işleri çevirecektir. Bugün Hariciye Vekâletinde coğrafi taksime göre muh letlerle münasebetlerimi: ve idare eden dört daire, ayrıca Cemiyeti Akvam işlerile uğraşan bir daire ve bir de protokol işleri — si vardır. Bunlara ilâve ola- rak iktısat işleri dairesi ile zat iş- leri ve memurin dairesi ihdas olu- nacaktır. Bu suretle merkez teşkilâtı sekiz daireye çıkacaktır. Daire şefleri ikinci sınıf elçiler, maslâhatgüzar lar veya büyük elçilik müsteşarla- rından intihap olunacaktır. Yük- sek bilgili hariciye memuru yetiş- tirmek gayesini istihdaf eden ve- kâlet teadül kanununda da bir ta- dil temin etmiştir. Hariciye Vekâletine memur ol- mak için hariciye ile alâkadar yüksek mekteplerin birinden me- zun olmak ve garp lisanlarından en az birini bilmek zaruridir, Mü- Edirne sporcularının Ankara sporcu” lar: tarafından istasyonda samimi karşılanmaları Halkevi kütüphanesi bugün açılıyor ANKARA, 22 (Milliyet) — Halk- evi kütüphanesi yarın açılıyor. Kütüp hane her gün saat on dörtten yirmiye kadar herkese açık bulunacaktır. Memleketimizin sayılı zengin kütüp- hanelerinden birini teşkil edecek olan bu kütüphanenin, yalnız kitap cephe- sinden değil, kitap salonu ve okuma salonu cephesinden de müstesna bir mevkii olacaktır. sabaka ile Vekâlete girecek bir memur doğrudan doğruya on bi- rinci dereceye ataşe olarak almna- caktır. Bundan sonra hariciye me- murlarının derecesi şu suretle ile- riliyecektir: 10 uncu derece üçüncü kâtip, 9 uncu derece ikinci kâtip, 8 ve 7 inci dereceler başkâlip, 6 ıncı de- rece orta elçilik müsteşarlığı, 4 üncü derece maslâhatgüzarlık, 3 üncü derece ikinci sınıf elçilik, 2 inci derece birinci sınıf elçilik, 1 inci derece büyük elçiliktir. Bu de receler arasında terfi için ikinci bir garp lisanı istenecektir. Ankara SİNEMALARI Bugün buzace Yeni Bu gece Dünyanm en büyük tenoru Jean Kipura'nm fevkalâde bir surette temsil ettiği şaheser BİR GENCİN ŞARKISI neşe zevk ve harikulâde bir ses. ilâveten: Dünya haberleri bir de şort. Yeni Fişer karoserl Bugün bugece Kulüp BATAKANE GÖLGELERİ Hary Piel Baştan sonuna kadar müheyyiç şah- nelerle dole aşk ve sergüzeşt filmi IN Nİ 1 N in aha geniş, ŞEVROLE ACANTALIKLARI Bu günkü program 15 den Itibaren Halk Evinden 3 isa merasimi 5 18 den 1845 kadar Saz (Nihal Tevfik Has sam). 18,45 ten 18,40 kadar orkestrm. 18,40 ten 20 Doktor İhsan Hilmi Bey tara- fından çocuk haftası münasebetile konfe- naklen 20 den 21,30 Bedayii Musikiye heyeti. 21.30 den 72 Madam Riçi tarafından taganni, 22 den 22,30 kadar Gramofon, Amme ve bor- »« haberleri, saat ayarı. ANKARA, 1538 VARŞOVA, 1411 M 1105: “Ayin, 13.20; Filharm, konser. 1525: Musahabe. 16.10; 17.30, ak Kahve musikisi. 245 Dame masikisi BUDAPEŞTE, 550 M 1835: eKrışık neşriyat. 2036: Peşte ope vanından “AİD porası (eVrdi). müteaki- ben Sigan musi MÜNİH, 532 M. 19.55: Keman ve orkestra konseri, 21.30: veya 22230 “Meistersaenger von" Nürnberg” e vere operasmın 3 Üncü perdesi, 5 gevenmüsikini, VİYANA, 517 M. 20.35: Kanseri, 21.18: Josef Heber takı- .. Viyana haliç musildak ii, Taganni kanseri. 2335: Yeni dans MİLÂNS - TORİNO - FLORANSA 20: Haberler - Plâk. 2128: Radyo erkes. rası, 22: Opera temsili, PRAG, 587 M. 19: Almanca musikili neşriyat, 2005 Ka- rşık seşriyat. 2108: Askeri musiki, 22067.. 2525; Hafif ve dana musikisi ROMA, 441 M. 2150: “KEUSCHE Oparet, BUKREŞ 324 M. 11183 oKnsar. 12: Plâk. 1320; Plâk. 17: Karışık konser. 1820: Devamı 20: Radyo. orkestrası. 20.20: Neşeli saat. 2045: Kenae rin devamı, 22: Haft mwesiki. SUSANNE” isimli Gençliğin uyanışı, Zi konseri. Berlinden: Haflf musiki le dans musiklei.. Beşiktaş icra dairesinden: Mahcuz olup paraya çevrilmesi karar laştırılan iki adet mat (renkte büyük ayna ve bir adet müdevver saat ve üç adet taşlı masa ve bir adet dirhemlerile beraber yerli teraze ve © on adet bakır tepsile sairenin dellaliye ve ihale pul re- simleri müşterisine ait olmak üzere 8- 5-933 tarihine müsedif panartesi günü sant 13 tem 15 e kadar Ortaköyde çarşı yerinde amik arttırma suretile satılaca- ğundan talip olanların o gün ve o snatte hazır bulunacak memurine müracaatla. re ilân olunur. (2341) emek istemiyecek. | ül “0 FİŞER duğu bu son iki sene zarfında, en zi- O daha büyük, daha kusursuz ve daha ? Fakat Mustafa © Kemal Paşa; | havalandırma | tertibatı. yade beğenilmiş araba olan saz eğe > İmer fazla bir müd- (O Hanif zade biraderler Ankara lise ve onun salâhiyetine İİ Giler pencerede ayrı ayrı idare olunur.) nin 1933 senesi için size neler hazırla- zarfında ilk defa olarak bir esas 1s- N GE çok dürüsttür. Yazacağı ii | Kapak arabalarda çereyan tevlit hava dığı gelip bir ei görünüz ve icat et lahatı teşkil eden “ Cereyan tevlit et- Lewis Heck ve şeriki İstanbul müsveddesi hazırdır. Onu da ayni | İğ landırma tertibatı, konforu ihmal eden tiği yeni güzel modelleri zevkle tema- Ooo miyen (havalandırma tertibai”ni OR E Turreli İzmir bafi celsede okuyor, tasvip ettiri. || bir keyfiyet olup nezle ve hattâ daha s- Va ödiniz. haizdirler, :ş yor. Cavap; Mecit Efendinin seke |ğ ör. hastalıklara erden e Şevrole, her viteste daha sür'atlidir. & Müfti zade Mehmet Hayri e palı temeli kile beri en bü- Evvelden daha geniş, daha rahat, Tecrübe ile tanınmış Şevrole 6 silin- ve Ali Veli Mehmet Ali B. OG. Antep Sini taşıyan müsveddesi hâlâ e. İğ Yük skihat ve konfor üeili olan ve mi ği > daha güzel ve daha idareli. .. dirli motör, hem daha kuvvetli, hem limdedir. Cevabi mektubun esaslı | İl SER tarafından imal edilen cereyan tev- e vE de idarelidir. Serbest tekerlek tertiba. o Müfti zade Mehmet Hayri noktaları şudur: lit etmiyen havalandırma tertibat: sizi Şevrole nin bu sene tatbik ettiği tuıslah edilmiş ve ses çıkarmıyan ve Ali Veli Mehmet Ali B, o Mersin 1 — Malüm sebeplerle. Türkiye İğ vuğlan gen hisaye edecektir. n yeni tekemmülâtı görünüz : Sinkromeş ikinci vitesle kombine edil. © Erzurumlu zade Ahmet B. | Trabzon Büyük Millet Meclisi mi letin mur- | zi iyyen cereyan mevcut ol. ; miştir. ber” e Here rel İN a e Sl al Arabe imalinde en son prensip olan © Şevrole mühendisler ihtizamı kayı. - Aldi Kaçtı sade Rüştü Yene Memleketi kartarıncıya ka. İğ vulunanların ber biri diğerlerini rahat Aero - Dinamik Stili, arabaya büsbü- Yen imeneden yeni bir ihilrer zelah et- yei Samsun Jez mücadelede devam kararında. İl » *tmeksizinin istediği gibi arabayi tün başka ve fevkalâde asri bir görü- mişlerdir. O da motör mesnetlerinin Hacı Salih Efendi zade yız. Halbuki İstanbuldaki - padi- lammmamndrabilecektir. nüş temin etmektedir. lâstikten olmasıdır. Ahmet Şevki ve $ sı. Antalya , bize yardım edecek yerde €- | ee sületi bü be babe et. | BAYİLERİN TEŞH.R. ETTİĞİ YENİ MODEL AHİĞİĞSN Yİ BİR AN EVVEL GÖRÜNÜZ. Kğ RR