July 23, 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 7

bizim hislerimizle birleşerek içimizde bir şeyin kırık dığını ve yeniden, yapıldığını duyar gibi oluyoruz. Bün'at in hayat gibi çok kere bu tezniların ifadesi ve bu tezalların mübdüdir: yeter ki sonunda bizi güzele ve samimiye çekip sürüklesin. Şüküle Hf, işle bu yaratıcı sırra erenlerdendir, « Tul Daireleri» ne gelince... İftet Halim Hmf buudan birkaç sene evvel « Füsun » isimli bir şiir kitabı dalın neşretmişlerdi. Fakat o kitabın içindeki parçalarda çok samimi duygular olmakla beraber nasım lisanı fazlasile kü- gurluydu. Eserde tam bir müptedilik göze ve kulağa çaryiyordu. Fakat aradan geçen zaman zarfında İffet Halim Emi, nin görüş ve ilade ediş itibarile öidden tekâmül ettiklerini ve şimdi büsbütün başira bir şahsiyetle edebiynt sahasına çıktıklarını görüyo- ruz. Bunun delili de, bu defa neşretükleri «Tul Dir ireleri » namındaki küçük, fakat orijinal eserleridir. Hana, üç renkli, kübik bir kapak derünunda mus tatil şekilli bir risale de diyebiliriz. Topu topu 45 sayfa... fakat bu şeklen garip ve çok şahsi Olan küçük eserin ruln da yepyeni bir hususiyete malik- tir. Şairin, zevcile birlikte Asya'daki seyahatlerinin intibalarından örülmüş olan yedi tane şiir,. kitabın yarısını işgal eden ve kitaba ismini veren ilk mar güme de bunların en uzunu... Şair bu manzumede, bemen bütün dünyanın kuşbakışı haritasını çiziyor: bizi hayalen Acemistan'a, Hint'e, Çin'e, Leningrat'a, Osuka'ya, Arjantin'e, Ürugzyay'a, hatta İzlanda'ya ve diğer mıntakalara, memleketlere götürüyor. Manzu- mede, yenileşen veya yenileşmek istiyen muhtelif ırkların, muhtelif insan tabakalârmın kalp çarpiutı- atını dinliyoruz. Diğer taraftan, İffet Halim Hnif, fen âleminin mucizelerine de meltundür! l Tikitak tirik trak telsizler işliyerler, Bu, işle dalga dalya böyle genişliyorlar Diye terennim ederken asrın mesafelere hükme den ve mesafelerden sesler getiren en büyük keşfine karşı hayranlığını anlatıyor. Ve bu uzun manztme bize, ince bir (ransız şairi olan Mme la Comtesse de Nünailles'nn ('Tayyarenin tekâmülü hile san'ata yeni ilham ufukları açmıştır. Meselâ evvelce ancak top- rağın üstünden gördüğümüz. tübian şimdi bulutların üstünden de görüyoruz, Bu yukarıdan bakış, nasl ölür da şiirde yepyeni tahnssüsler doğurmaz!) diye haykıran sesini bize uzaktan tekrar işitirir gibi olu yor, Nihayet kontese de, İffet Hanimna da hak ve riyoruz. Tul Dairelerinde, her şeye fağmen, bazı şiirlerde — gağrliiradi diyebileceğimiz — mistik bir temayül seriliyor bu da, Ihtimal, Şark soyahalinin tabii bir intibaıdır, Fakat şair, bilhasan, çırpinan, wrap çe kon halk kütlelerinin maşeri ruhunu İnlak etmek istemiştir. Bunuda da — Nâzım Hikmet'in hafit bir tesiri bertaral edilirse — kismen muvalink ta ol mustar, SERVETİFÜNUN 115 Nazım İisanı temizdir, kolakta oldukça yeni bir ahenk ile de çağlıyor: Ancak bu 14 heveli ve 7 *7 taktili siirlerin bazı muısralarının biribirini takip eden ayni yedi heceli rmaralarin tekorrüründen ibaret ol ması bu ahengi ihlâl eden mühim bir kum sayılar bilir, Bu nevi musralardan İltet Halim Hm, herne dense bir zevk almışlar. Fakat ben bundan hiçbir şey anlıyamadım. Bu manasız tekrarlar içini Böyle harökel edileceğine bu sözleri doğrudan doğruya bir tek yedili ile bir kere yazmak kâfi gelmez miydi? Çünkü bu nevi mısralamı lekrir bile demek doğru değildir. İşte rüsgele birkaç nümune: Halk yeri yıkıyordu, halk yeri yıkıyordu Canını sikacaklar, canını sikabaklar O göceleri saydı, o geceleri saydı Alevden işkenceler, alevden iükenesler dl... Bü ne dömek?,, Nasil bir teknik? anlıyamadım. Maamafih bu kusurlar, bir bakışa göre, ihtimal höş görülebilir. Zira, ufak tefek böyle aksıyan yer- lerine rağmen, 'Tul Daireleri'nin bize yeni bir âle- min kapısım açan esörlerden biri olduğuna hiç şüphe yoktur. Bilhassa Binbir Gece şarla ile bu şiirlerin canlandırdığı Şark arasında ne büyük farklar görü- yorüz. Burada şairini tebrik ederken, edebiyatımızda hemen İlk defa açmış olduğu bu yeni âlemden bize daha kuvvetli seerler getirmesini samimiyetle temen- ni ederim. Yalnız şunu da dilerim ki bu şiirlere, dünyayı yeni bir rejime kavuşturacıkları ve böyle- likle dah mes'ut edecekleri hulyasında Olan bazı başıdımanlıların tesiri nüfuz etmesin, Manmafih İffet Halim Hi, nin ince hassasiyetleri ve İnce geküları müstakbel sanatları için ancak bir endişe hâlinde kaydettiğim bü tehlikeye düşmekten uzuktur, Ben yalmz burmdâ bir düşünceyi kaydetmeden ge- çetiedini, Çünkü, halk kütlelerinin ıstrabını hisseli mek için kâinatı mutlaka kırınızı bir menşur içinden geyretmek İâzngelmediğine İffetlalim IHınf, de bizim kadar iman etmiştir sanırım, Esasen, içtimai hayatın çerçevesi içine de girmek şartile, kadın rühübün binbir İnceliklerinden akisler getirecek mevzular m yoktur? Şiirlerindeki tasvirlerde çok canlı levhalar çizebilen İffet Halim Ilim. dan bilhassa Anadolu'nun renklerini beklemek hakkımızdır, Görüşlerindeki can hlk pek âla gösteriyor ki şüri, İstedikleri zaman, bir yesim gibi de kullanabilecekler. Bu zengin pale tin şiirde yaratacağı güzel tabloya sabırsız liyelim ..» |