3 Aralık 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 10

lü SERVETİFÜNUN No. 1842—137 ALTI NASIL SAKLANIYOR? Yazan! Bülent Nuri Akıllara hayret veren çelik kaleler — Almanyada ve İngilterede günden güne işsiz nde dinin fozlalaşmasınaı sebep olan buliran dünya altınlar rinin Fransa ve Amerikaya daha ziyade akmasını İntağ etti. Üç ay evvel Damat Bank tatili tediyat etmek mecburiyetinde kalmıştı. Bumun başlınc sebebi ecnebi sermayesinin Almauyada çekilmesi idi. 1924 te İngik terenin hariç piyasalamlaki sermayesi dört milyar İn- giliz lirasi idi, Ve bu server ikiyüz milyon İngiliz lirası faiz temin ediyordu. Bn meblağın kısım küllisi- Di ise Almanya vermekte idi, İşte, işsizliğin çoğal- ması ve itibar ve enimiyelii uzalmasıdır ki Alman buhranını büsbütün körüklemiş, onu tam bir çıkmaza sokmuştur. İngilterede ise Properisme İlkin toprağı bırakıp fabrikaya koşması ile büsbütün ziyadeleşmiş ve iştira kabiliyetinin azalmssı halihazırdaki vahim vaziyeti doğurmuştur. Beri tarafta ise Fransu tam bir relah içerisinde- dir. Orada her sabah belediyeden vesikn alan kimse- lere on santim mukabilinde iki kap yemek veriliyor. Buhran alevlendiği ve utrufa sirayet ettiği nispek tw bn harekete karşı koyabilecek çareler düşünülme- ge başlandı. Hükümetlerin kendi iktisadi ve ınali istikrarlarını temim için aldıkları tedabir Colleeticiste prensipler neticesi hep bir noktada birleşiyordu: Aİ- fin esasının tehlikesi, Altın... dünyamı felâket ve gandelini temsil eden maddelOnu elde etmek Jâzımdı. Almanya ve İngiiterede alim osusını kaldırmak hn susunda çok küvvetli ceryanlar uyandı. Bilhassa İn- piltere gümrük siyasetini serbest mübadele şeklinden Himayot tarzinn kalbederken altını dü esas olmaktan kaldırdı. Bütüm bu hareketler gümüşe kiymet ver- imiş ve onu -son gelen haberlere göre - yüzde kırk yükselimiştir. Altının esas olarak kullanılmamasını istiyen ceryandan başka birde dünya alünlarınn toplanarak bütün Lükümetilere nisbi bir şekilde tak- #imi mevzubahs olmuştur. Alinin esans olmaktan kaldırılmasını istiyenlere eski başvekil Paul Fainleri şunları söylüyor : (9) Aca ba gayet hassas bir derecede hastasının ateşinin kır- ka çıktığımı görünce «iu dereceyi kıralım, büraret #all olacaktır.» diyen tabip hakkında ne hüküm ver mek lizımgelir ? Fransu hükümeti elli dükuz milyar İrank gibi bir kıymeti haiz olan altınlarını en büyük hirs ve kip- Tes Annaleş Mecmuası, kançlikla saklamaktadır. Bunu izalı edebilmek için Sunday Referee gazetesi mulharriri bu mahzenlerin Cebelüttarık boğüzı kadar gayri kabilihnlül olduğunu söyliyor. Cihanın bütün tahrip vesaiti istimal edilmek şartile bu muazzam beton ve çelik mahfazaya anenk altı ayda girebilmek mümkün olabilecek. Filhakika, altınların sakhı bulunduğu mahzenlerin duvarları dört buçuk metre kalınlığında beton ve çelik inşnattan mürekkeptir, Tahtelarz otüz metre derinlikte kâin olan bu hakiki müstahkem mevkie dünyada mevont bütün tehlikelere karşı siperler Konulmuştur. Ne tay- yare bombaları, ne ağızlarından ateş ve mermi kusan delişet verici toplar, ne yangın, ne de herhangibir şeytani mnuhayyelenin mahsulü olabilecek İrsaızlık, he- define vasıl olamıyacaktır. Zira bu daireler akla gele ” bilecek bütün felâken ihtimallerine karşı muhkem balanmaktadır. Altınların gizlendiği mahzenlere bir vüğgönet vi sitasile giriliyor. Herhangibir zair, yanında bünkanın mühim bir memuru ve bir mulalızla gezebiliyor. Refakatinde malam öşhâstan biri bulunmıyanlar mahzene giremiyorlar. Vagonetten inilince bir dehlize giriliyor. Bu dehliz bir kayh içerisine nüfuz ediyor ve altından sun'i bir su cereyam akıyor. Buna mümasil birçek beton ve çelikten mamül dehliz geçildikten sonra nihayet onbeş bin kilo ağırlığında bir çelik menfez açılıyor ve bunun ayni olan on menfez ge gildiktön sonra altına geliniyor. Bari maden, râysız bir takımı vağonetler derunundie taşınmaktadır. Her gün kadın hademeler altınların torunu almadalar. Bir tarafta yangın ihtimaline karşı tedbir alımş muhafızlar bekliyor ve herhangibir gayri tabii hal müvnacehesinde derlhnl polis lıaberdar oluyor, Bu tedabir meyanmda elektirik zil tertibatı ve yeni bir icat olan İn/fra rowgee ziyaları ile bir nevi ihbar hilesi de var. Sayet hırsız bütün maninları bertaraf eder ve' içeri girmeğe muvnflak olursa altanlara dokunduğu esnada duvarlarda açılan çelik kapaklardan içeriye su ve icabında kum boşanmak- tadır. Keza zehirli gazler kusan ve sıcak hava püskürten tertibat ta vardır. Bu münzgam altın membat hakkında Rus matbma- tırın fikirlerini de aşağı kaydediyorum: (“| <Elli dokuz milyar altın Frank! Filhakika bütün (91 Vetehermtata Moskva Güzetesi,