30 Ekim 1941 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 14
TÜRK TİYATRO TARİHİ Iv | Yazan: S5. Nahit BILGA | Bibliyoğrafya Gedik Paşa tiyatrosunda ve sâ- ir tiyatrolarda yüzlerce defa tem- sil edilmiştir. Bu iki isim Türk tiyatro edebiyatının başında gelir.... Orfe — temaşa külliyatı cüz'ü 2 işbu oyun Fransa ed- basından «Hektor Karambo» nam zat tarafından esâtiri tezriyif yo- lunda yazılmış ve muzikası dahi ıneşhur J. Oftibah tarafından ter- kip ve tertip edilmiştir. Müterec- cimi: H. Bedrettin, Maarif neza- ret celilesinin ruhsatile — birinci defa olarak Kırkanbar Matbaasın- da tab olunmuştur. İstanbul 1292 her hakkı mahfuzdur. «Orfe» ope- ra bulun iki fasıl, Dört perde bin iki yüz doksan iki senesi Zilhic- cenin on sekizinci Pazar akşamı Gedik Paşa da vak'a Osmanlı ti- yatrosunda mevkii temaşaya kon- muştur. Bşhas : Arine Politon — Manakyan, Jupiter, Bekliyan,! Orfe, Mihran, Jonseni, Fasulyeciyan, Merkür. Berberyan, Yafküs. Famik, Mars. Kalpakciyan, Evridis, Siranuş. Di- yan, V. Karakaşyan, Bikârı umu- miye. İrakiye, Jonun. Bayzar, Siranuş. Asidgik, Kerpidon, Agav- ni, Minerva. Nereza. Periler, Peri- fetri, ve Gahirhem..... Senelerce evvel Gedik Paşa tiyatrosunda birçok opera komik- ler oynamıştır. Çok muhteşem de- korlar içinde temsil edilmiş olan «Orfe» sahne resimlerini görmüş olsanız hayret edersiniz ve elbise- leriuin de dekorlardan aşağı olma dığını görürsünüz senelerce evvel bizde tiyatronun mühim bir rol oynadığını anlayacağız hazırlamak- ta olduğum bizede operet ve opera yazısında bu resimleri dere edece- gim o zamanın Gedik Paşa tiyat- rosunun Hakkı hüviyetini de an- lıyacakaınız... Amuca bey — Yeni sahne kül- liyatı, No. 2; Amuca bey muthi- 288 — — Servetifünun 2358 ke 3 perde. Nekili: Besime Raut. Tâbi ve Naşiri: Beyazit'te bakır- bılarda « Hizmeti umumiye >» mü- essesatı müdür umumisi İsmail Fa- ik, Tarih teşisi 328 olan hizmet umumiye müeggesatını merhula sanatkâr İsmail Faik bey kurmuş- tur. İsmail Faik beyin vücude ge- tirdiği yeni sahne bir müddet Şeh- zadebaşında ve Tepebaşı tiyatro- sunda Anadolunun muhtelif yer- lerinde temsiller vermiştir. Yeni külliyatından dört kitap çıkmıştır. Bunlar sansar: telif Mehmet Rauf Kayseri Gönülleri: nakilleri Münir Nigâr ve Hüseyin Suad beyler (Bu eseri son defa hazım ve arkadaş- iarı Adapazarında temsil etmişler- dir 1939 yazısında) Amca bey: Be- sime Rauf İzmirli kız: nakili Ke- malEmin beylerdir. Bu dört piyesi Yeni sahne tarafından Tepebaşı ti- yatrosunda temsil edilrniştir. Amca bey 328 Kânunuevvelin dokuzuncu Perşenbe günü ilk defa olarak Bey- oğlunda Tepebaşı tiyatrosunda Ye- ni sahne sanatkârları tarafından temsil edilmiştir. Hşhas: Sabire: Aznif Hanım Şefika: Eliza Bine- meciyan hanım Nebile Adriyen hanım Rnhsar: Beatris, Hamide: Füsun hanım Hüsamettin: Emin Beliğ bey Mansur Behzad bey : Ne- dim Raşit Rıza bey Necmi: Mevhit uşak: İsmail Galib bey doktor Celâl Yakup bey. Fırsat yoksulu : İbnürrefik Ah- met Nuri Fırsat yoksulu, güçügücü yetene, kadın tertibi. Kitabın de- rununde bulunan üç komedi, Ge- dat Simavi beyin onbeş adet ak- varelile müşeyyendir. Diken neş- riyatı Nuru Osmaniyede <Serveti- İfünun> matbaasında dairei mah- susa tevzi meşkezi: Babıâli cadde- sinde Halk kütüphanesi matbaai Ahmed İhsan ye şurekâsı 1334 - 1919 çok kuvveğli bir nakil olan Ahmed Nuri beyin bu küçük ko- medisi bugün bile zevk ile okune- cak bır şekildedir. Mükğfat ifet — Fıkra yahut mükâfat ifet müellifleri Hasan Bed- rettin, Mehmed Rıfat temaşa kül- İliyatı ikinci oild cüz 4 Maarif ne- zaret celilesinin ruhdatile birinci defa olarak Kırkanbar matbaasın- da tabolunmuştur. İstanbul 1293 her hakkı mazbuttur.. Hasan Bedri ve Mehmed Rıfat beylerin ilk Bu dört fasıl dört perdelik faciası bir İstanbul konağında geçer. Bu ilk tiyatro müelliflerimizin eseri tam yerli bir hava taşır ve O za- manki konak hayatı göstermek ba- kımından çok güzeldir. Türk ordusu düşmana düşman, barışa dosttur.
