21 Temmuz 1933 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 4

Memleket Manzaraları Hopa'da Kahvede Z !Musevıler Karar Verdiler: Oturan Köpekler Hopa (Hususi) — Kars ve Artüvin havalisinin yegâne mah- reci ve Karadeniz sahillerimizin son iskelesi olan Hopa, karşıdan görünen bodur minareli camii ve oldukça- yüksek otelleri ve çok şık bir bina olan gümrük ve sa- hil sıhhiye dairesile sevimli man- zarah, seksen yüz haneli kutu gibi derli toplu merkerzidir. Hükümet binası, telgrafhanesi, belediyesi, lman dairesi eczahanesi hep sahili takip eden cadde üze- rindedir. Hükümet — karşısında küçük bir bahçesi ve içinde Gazi Hr. nin ufak bir kaide üzerine konmüş güzel bir büstleri ve yanı başında çok zarif beyaz boyalı bir bon- mMmarşesi vardır. Kasabanın içinde evden çok dükkâz var desem caizdir. Kaza- | | yapmıya nıiH, merkeze oldukça uzak bir iki de mahallesi varsa da bunlar karşıdan bir köy gibi görünmek- | edir. Birçok yerlerde olduğu gibi burada da mesken buhranı var- dır. Bu yüzden memurların bir kısmı mecburen kasabaya yarım saat mesafede olan bu mahalle- lerde oturmakla ve öğle paydo- sunda bizzarur evlerine — gide- memektedirler. Birkaç ay evvel hükümet bi- nasının arka tarafındaki çarşı içinde oldukça mühim bir yangın zuhur etmiş ve birhayli dükkân yanmıştı. Şimdi bu yanan köhne inaların yerlerine çok metin ve zarif dükkânlar yapılmakta ve çarşı eskisinden daha güzel man- zara almaktadır. Şehrin havası, suyu iyidir. Bir misafir geldiği zaman mahçup kalmıyacak kadar temiz otelleri ve lokantaları vardır. Belediye binası pek yeni ve zariftir. Halk güzel Türkçe —konuşuyorsa da bazan aralarında mahalli, dilleri olan lâzcayı dahi kullanmakta- lırlar. Bu dilin yazısı yoktur. Sekiz on bin kelimeli ve Hopadan Pazar kazasına kadar olan me- | safede sakin " ahali — tarafından söylenir mahalli bir lisandır. ve birçok — kelimeleri — Rumcadan alınmıştır. Şehrin gümrük binasına bitişik güzel bir iskelesi varsa da sahi- leri sığ olduğu için gelen vapurlar iskeleye yanaşamamakta ve mü- nakalât motör ve kayıklarla ya- pılmaktadır. Merkezi kazanın Arhavi ve Viçe ve Kemalpaşa isimli üç şirin nahiyesi ve on altı tane de büyücek Köyü vardır. Vaktile kaza halkı Rusyaya gider ve orada çalışarak hayli para kazanırmış, İşte o bol ka- zanç zamanında “elde edilen servetle yapılan kâşane gibi ikişer üçer katlı metin kârgir evler köylerde — bile ekseriya — göze çarpmakta ve güzel manzaraları ile insana büyük bir zevk - ver- mektedir. Bura halkı ava çok meraklıdır. Halk kışın tazı ve kobay besle- mekte ve bu av köpeklerini kahvehanelerde —soba — başında yatırmaktadır. Bu köpeklerden birkaç tanesi sobanın — etrafını alınca başka kimsenin ısınmak için sobaya yanaşması mümkün — değildir. Bunlara gerek kahveci ve gerekse müşteri ağız açamaz ve “köpeği- nin hatırı yoksa sahibinin de mi yok,, deyip geçer. Bu köpekler * canları sıkıldığı zaman - insiyaki bir hareketle kalkıp burunlarile kahvehanenin — kapısımı — açarak gidip biraz gezinir ve bir müddet sonra güya kahvehanenin demir- | baş bir müşterisi imiş gibi yine gelip sobanın etrafına yanlar ve akşamlara kadar orada pinekler. Merak edip köpek sahiplerinden bu hali sordum. * Bize bu haleti rubiye, istilada Ruslardan kalma- dır,, dediler ve özür dilediler. u. $e küçük bir kaza ' Ve Diyarıbekir , (Hususi) — Mem- | Tekette Müsevi: lerin Türkçeye karşı gösterdik- | leri alâka gittik- çe inkişaf etmek tedir. Şehrimiz | Müsevileri bun- dan sonra Türk« çe konuşmıya ve Türkçe — ibadet karar vermişlerdir. Bu 5 karardan sonra hayra da ilk de- fa olarak Türk- çe dua ve iba- det yapılmıştır. Diyarıbekir Mu- sevileri hahambaşısı İlyas Ef. Urfa Musevileri tarafından tertip edilen bu duayı bütün havralara tamim etmiştir. —- Yüz Yirmi Beş Talebe Mezun Oldu ” Bütün ilkmektep imtihanları M. Kemalpa#'da İ 'Bir Şarkı Yüzünden'! Bir Cinayet Oluyordu Mustafa Kemalpaşa (Hususi) — Kazamızın Camandar karyesinden Hüseyin, Adem ve Mustafa isinin- de üç arkadaş ayni köyden Meh- met oğlu Ömer isminde birisinin başını yararak tehlikeli - surette yaralamışlardır. Mesele bir şarkı , yüzünden çıkmıştır. Köyde Hüsey- nin üzerine bir şarkı icat edilerek herkes tarafından söyleniyormuş. Hüseyin bu şarkının Ömer tara- fından çıkarıldığını zannetmiş ve Ömerden intikam almak istemiş- tir, Bunun üzerine Hüseyin ya- nına iki arkadaşını almış ve sopa- larla Ömere hücum — etmiştir. Ömerin başı ağır sürette yara- lanmıştır. Hayatı tehlikede olan Ömer hemen Bursa hastanesine kaldırılmıştır. — Failler - yakalan- mıştır. Bir Çacuk Arkadaşını Kazaen Öldürdü Bahkesir, (Hususi) — Geçen- lerde burada feci bir kaza oldu. Ve bir çocuk diger bir arkada- şını öldürdü. Hüdise şöyle 'o- müuştur: ü Hâdise günü evinde düğün olacak bir çocuk. Yengesinin do- labı. - karıştırmasından — istifade ederek orada gördüğü dolu bir tabancayı alıp sokağa çıkmıştır. Diğer bir arkadaşı bunu görerek oynamak üzere tabancayı elinden almak istemiştir. Bu esnada iki çocuk arasında bir mücadele başlamıtır, Bu esnada ertesi gü- nü sünnet olacak bir çocuk ta arkadaşlarının — yanına — yaklaş- mıştır. Fakat bu anda tabanca patlamış ve çıkan kurşun - son gelen çocuğun ağzından girmiş ve ensesinden çıkmıştır. Başka bir facia daha oldu. Bostan kenarında oynayan bir çocuk kuyuya düşerek boğul- du. ğ SON POSTA | | talebelerden bir grup ikmal edilmiş ve 125 talebe şe- hadetname almıya muvaffak ol- muştur. Bir Şerir Yakalandı Adam öldürmekten suçlu olan ve firar halinde bulünan Emin iııışiııîleki şcm._şehııde gezerken n iştir Koza Satışında Mütevas- Nedir sıtl 30'9?' g Diyarıbekir Hahambaşı sı Hyas Ef... Bu sene Diyarıbekirde mezun olan arın: Rolü 'Bundan Sonra Türkçe Konuşacaklar Türkçe Ayin Yapacaklardır görülmüş ve der- ! hal yakalanmıştır. Lâğvedilen Tütün Atelyesi Şehrimizde se- nede 180 bin kilo kadar tü- tün paketi işliyen bir atelye vardı. Bu atiye, İn- hisarlar Umum Müdür lü ğün den gelen bir emirle lâğvedilmiş — ve bütün — tesisatı Urfadaki atelyeye gönderilmiştir. Bu lâğv dolayısile bir müdür, bir muavin, bir ambar memuru, iki makinist, bir harmancı, bir odacı, iki bekçi açıkta kalmıştır. İnhisarlar umum müdürlüğü, bunların ilk münhale tayini için müskirat fabrikası mü- dürlüğüne bir emir vermiştir. Bursa kozahanı faaliyetinden bir manzara Bursa (Hususi) — Bursada ko- zacılık belli başlı bir meşgaledir. Bütün Bursa köylüleri koza istih- sal ederler. En fazla istihsal ya- pan köyler Kayapa, Omaç köyleridir. Bursada Koza alış ve satışı pek hararetlidir ve daha 25 gün kadar böyle devam edecektir. Fakat alım ve satımda sakat bir usul yardır: Köylü kozasını getirip sattığı zaman satın alan köylüye bir tezkere verir, köylü bu tezkereyi tezkere kırıcı denilen bir adama götürür. ve yüzde 20 para ko- İnebolu'da Akçeler; ... misyon vererek parasını tahsil eder. Tezkere kırıcı köylüye pa- rasını Verirken borsa resmi ola- rak ta bir miktar para keserler, müstahsil borsa resmi olarak kendilerinden 26 santim yerine 36 santim alındığını iddia etmek- tedir. Borsa resmi için böyle mü- tevassıt kullanılmasa, ve köylü parasını doğrudan doğruya müş- teriden alarak bu tezkere kın- cılar ortadan kaldırılsa çok isa- betli hareket edilmiş olacaktır. Bu takdirde köylü koza satışın- dan 20-25 lira daha fazla para alabilecektir. — B. K. İnegöl'de Yumurtacılar Birleşerek !Kozalar İyi Fiatla Satılıyor Bir Şirket Yaptılar İnebolu ( Hususi ) —. Burada yumurtacılar - birleşerek araların- da bir şirket tesis etmiye karar vermişlerdir. Yumurtacıların bu şekilde — birleşmelerinden büyük faydalar hasıl olacağı, bilhassa başka eller karıştırlmadan doğ- rudan doğruya ve kiralanacak vapurlarla ihracat yapılmasından mühim istifadeler temin edileceği umulmaktadır. Hayat Ucuz İnegöl:( Hususi ) — Bu sene koza fiatleri çok iyidir. Fiatler 80 kuruşla 110 kuruş arasında tahavvül etmektedir. Burada satı- lan kozalardan başa Bursaya da hergün 2000 kilo koza sevkedil- mektedir. Hayat pek ucuzdur. Ko- n Eti 30,kuzu 25,Sığır 15ku :ı“hlmıktadıı. En âlâ Enyığı 2:)? peynir 20, yoğurt 5, soğan 1 kuruşa, taze fasulya yüz para, yumurta 30 paradır. » J Harp Bilgileri T Harp Maddeleri We Evsafta Olmalıdır? Kimyada görülen maddelerin hemen ekserisi zehirli olmakla beraber hepsi harplerde kullanı- lacak evsafı haiz değildirler.. Harp maddeleri olarak işe yara- ya bilecek olan zehirlerin muhak- kak gaz olması da lâzım gel- mez, Bunla üç hali vardır: sulp, mayi ve gaz. 1 — Sulp hal bulunanları mermilerle, bombalara dolduru- larak infilak aninde küçük zer- relere ayrılır.. etrafa intişar ve tesir ederler. Bu çeşite misâl ola- rak Chloracitophenon'u göstere- biliriz ki işte bu sulp halindek: madde infilak ile beraber havaya zerrelerile yayılarak sukuta baş- lar.. canlı mahlükatın teneffüsünü bozar, gırtlağı yakar, öksürlür. Gözlere igne gibi batarak yaşar- tır ve kanlandırır. Açık cilt üze- rinde kaşıntı yaparak su dolu kabarcıklar vücude getirir. Bu madde ile rahatsız olanların hemen açık ve rüzgârlı bir yere çıkmaları yegâne kurtuluş çare- keridir. 2 — Mayi halinde bulunan kimya harp maddelerine gelince; bunların dolduruldukları mermiler dahilinden infilâk zamanınde hararetle gaz haline inkı. ederek iyon suretinde tesir gör terici dağılmaları vardır. lgun— lardan mayi oldukları halde de istifade edilebir. Geçit veya emsali gibi muayyen ve mahdut kısımlara serpilir ise orayı geçil- mez bir hale koyarlar. 3 — Gaz halinde “bulunan kimyevi harp maddeleri ise., Mayi maddelerin tesirinin aynını ya- parlar. Gaz olarak muhafazaları güç olduğundan tazyik altında mayie tebdil olunarak hususi tüpler dahilinde saklanır ve nak- lolunurlar. Muharebede kullanılacak kim- ya maddeleri nasıl evsafta olma- hdırlar?.. Bu hususta birçok noktaina- zardan münakaşa edilerek şöyle bir neticeye vasıl olunmuştur: 1 — Havadan kesif ola- cak... Ve Havadan müteessir ol- mıyarak inhilâl etmediği gibi su- dan ve diğer kimya maddelerin- den de müteessir olarak bozul- mıyacaktır. 2 — Kokusuz ve renksiz o ması tarassut ve hissolunmak noktasından çok mühim- bir - is- tektir. « 3 — Tahaffuz süzgeçlerinden mümkün olduğu kadar geçme kabiliyetinde olarak sakınmıya, ve korunmıya çalışanları da müm- kün mertebe muharebe ve saf harici etmesi lâzımdır. 4 — İcabında her türlü vası- talarla düşman arazisi içine sev- kolunabilmeli, atılmalı ve nakli ile ihzari istihsali kolay olmalı- dır. Meselâ memleket dahilinden ve gayet kolaylıkla, basit usuk- lerle elde :dileîıilmelidir ki ucuza ve az zamana malolsun. 5 — Uzun müddet tesir kıy- metini kaybetmeden ve ta- hallül eserleri göstermeden kal- ması ile her zaman için ken- disinden istifade edilmesi müm- kün olmalıdır. Bu son iki maddenin ihtiya ettiği evsafın çok mühim olduğu ilk nazarda göze çarpar.. Çünkü en müşkül harp anlarında dahil- den harp maddesi temini ve mu- hafaza vasıtaları ihzarı çok şa- yanı temenni bir iştir, ki... kat'i ve nihai zaferlerde büyük roller oy- nar.. Bu hazırlıklar da mali ve ikti- sadi vaziyete müstenit olduğun- dan gerek taarruz ve gerek mü- dafaa silâhlarının. memleket içim ucuza ve içeriden mal edilme- sini başlıca esas ittihaz etmek ve bu uğurda çalışmak her vatan evladının. borcudur. »