10 Ağustos 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

B > (Baş tarafı 1 inci sayfada) Slan general Franco kuvvetlerinin Tuzaffer olması beklenirken, gene - fal Mola, askere hitaben mneşrettiği bir | Bektedir: K p “'ıpı.nyı'yı hâkimiz. Bu ay içinde Seni Madrid telsiz istasyonunda dinli- Htceksiniz. Mücadeleye derhal giriş - Beeliyiz.» Ln:ııırgııı. 9 (A.A.) — Havas ajansı Südiriyor: Ç En modern silâhlarla mücehhez *tzayir kuvvetlerinin Cebelüttarıktan tek karaya indikleri haberi halk | Sasında büyük bir sevinç uyandırmış- #- Lizbon'dan gelen haberlere göre, Heneral Franco kuvvetleri — İlora, del Ko ve Paura şehirlerine girmiştir. Ay- | & haberler, müstakbel rejim hakkın - & teyiâma müracaat edilinceye kadar inal Secura'nın kral naibi seçile - &| Seği hakkındaki Amerikan haberlerini lamaktadırlar. | » Londra, 9 (A.A.) — Siyast maha: Ü, bugün daha nikbin görünmekte - " Çünkü Almanyanın İspanyol iş« İletine müdahale edilmemesine dair o- Man itilâfı kabul edeceğine ve Barselon- | & dört Almanın idam edilmesi dolayi- tile yapmış olduğu teşebbüs üzerine Madrid hükümetinin Alman metaliba- C) a tatmin edebilecek bir hale gelme- intizar eyliyeceğine kani bulun - TMaktadır. y — Almanyanın vekayii tecil etmeğe : :i“""m pek &z ihtimal verilmek- « Landra, 9 (A.A.) — İngiltere ve Fransa hükümetleri, İspanyol harp ge- -| Milerinin Tancadan geri çağırılmaları için Madrid hüküme, nezdinde yeni- $ bir teşebbüste bulunmağa karar | Yetmişlerdir. " | , Her iki hükümet, Almanyanın hal- =7ardım etmekten ibaret olan insant *ir maksatla Tancaya harp gemileri * töndermesine müsaade edilmesi tale- | Bini is'afa karar vermişlerdir. Malüm Osluğu vechile Versay muahedename- R Alman harp gemilerinin Tanca li - Mhında demir atmalarını menetmek- kedir. C| ,;Madrid, 9 (A.A.) — Harbiye Na- ” İ hükümetin elindeki harp gemile- ît Fhin dün Larache, Ceuta, Tariffa ve ) mltxiıuı limanlarını muvaffakiyetle Lo"’ıbaıdımaın etmiş oduğunu bildir - N_Rİ:. Geceleyin donanma, Fasdaki l kuvvetlerin yeniden İspanyaya lerine mâni olmak için Cebelüt- Sevincimizi — tarif j Yaşarın yaptığı maçlar | Bo TELGRAF HABERLERi İspanyada âsiler arasında ikilik mi başgösterdi? : General Mola: “Bu ay içinde beni Madrit telsiz A istasyonunda dinliyeceksiniz,, diyor tarik boğazını tarassut altında bulun- durmuştur. Radyo ile neşrolunan - bir tebliğde keyannamede ezcümle şunları söyle -|Fas âsilerini nakletmekte olan bir va- purun batmış olduğu bildirilmektedir. Harbiye Nazırı, hâlihazırda Ordoba şehrinin teslim olmuş olması muhte - mel bulunduğunu beyan eylemiştir. Guaddamrara cephesinde hükümet kuvvetleri, taarruza hazırlanmakta 0- lup âsilerin mevzilerini bombardıman etmişlerdir. Âsilerden mürekkep bir kuvvet Navarrede mağlüp edilmiş ve âsiler muharebe meydanında 200 mak- tul bırakmışlardır. Grenada'dan gelen mülteciler bu şehirdeki amele mahallesinin âsilerin eline geçmemiş olduğunu ve bu ma - hallede henüz şiddetli çarpışmaların devam etmekte bulunduğunu söyle - mektedirler. Hükümet kuvvetleri bir kasabayi aldılar Barcelone, 9 (A.A.) — Gazeteler Formentera adasının hükümet kuv « vetlerinin eline geçmiş ve hükümet tayyarelerinin Vicayı bombardıman etmiş olduğunu haber — vermektedir - ler. Âsilerin umumt karargahında infilâk Bayonne, 9 (A.A.) — Âsilerin O- yarzun yakınındaki umum? karargâh- ları hükümet kuvvetleri tarafından ya- SON POST K Peşin para alan Yunan Mebusları Arap Birliği tezahürleri Yuı_ıan hükümeti paraların geri alınmasına karar verdi Atina, 9 (Husust) — Başvekil mu- avini ve Maliye Vekili Zaviçyanos tahsisatlarını peşin alan meb'uslardan, aldıkları paraların memleketin sosyal ihtiyaçlarına sarfedilmek üzere, geri verilmesini hükümetin istemeğe ka « rar verdiğini bildirmiştir. Yeni kanunu esasi Atina, 9 (Husust) — Bazı gazete- ler şimdiki şeraite uygun yeni bir ka» nunu esasi hazırlanmakta — olduğunu yazmaktadırlar. Sefirimiz Metaksasla görüştü Atina, 9 (Hususi) — Türkiye elçi- si Ruşen Eşref, dün başvekil Metaksa- sı ziyaret etmiştir. Bu mülâkatta iki memleketi alâkadar eden muhtelif me- seleler görüşülmüştür. Makedonyada vaziyet Atina, 9 (Hususi) — Hariçte Ma- kedonyada ahvalin vahim olduğu et - rafında çıkarılan şâyialar tekzip edil- miştir. Makedonya umum valisi bütün Ma- kedonya ahalisinin iş ve güçlerile uğ- raşmakta olduklarını bildirmiştir. Yunan Kralı Korfoda İngiliz Nazırile görüşecek Atina, 9 (Hususi) Kral dün Korfo'ya varmış, hükümet memurları ve ahali tarafından hürmetle karşılan- mıştır. Kral Korfo'da eylülün on beşl. ne kadar istirahat edecektir. Kral ta- yafından misafir edilecek olan İngil » pılan bombardıman neticesinde alev -İtere Ticaret Nâzırı bugünlerde adada ler içinde yanmaktadır, Çünkü ıîllh beklenilmektedir. ve mühimmat deposunda bir infilâk| Kralım Korfo'da bulunduğu müd - vukua gelmiştir. Krali A, Prag, 9 (A.LA.) — Eski İspanya Kra- h Alfons,Meternich Kontun malikânesin- de oturduğu Kıjnzhart deniz kenarı — şeh-| *" det zarfında Başvekil, Başvekil mua » vini ve Harbiye Müsteşarı icabettikçe Adaya gidip kendisile temas edecekler- rinden otomobille Avusturyaya — hareke'| Yunan komünist partisi etmiştir. — Fransada Silâh imalâtı Paris, 9 (A.A.) — Âyan meclisi silâh imalâtının millileştirilmesine ait olan projeyi, ufak bazı tadilât ile ka « dağılacak (Baş tarafı | inci sayfada) dirilmektedir. Başvekil Metaksas ko - münist partisinin dağıtılması için bir kanun lâyihası hazırlamaktadır. Komünistlerin tehdidi Atina, 9 — Atina ajansı bildiriyor: Otoriteler, hükümetin mukabil ted- bul etmiştir. M. Pierre Cot, projenin |birler almasına müsebbip olan karışık- hava işlerine müteallik olan kısımları- nı müdafaa etmiştir. M. Pierre Cot, askert tayyarecilikte yapılacak islâhatın Fransanın: «Asla lhık unsurlarını yakalamaya devam et- mektedir. Dün bir komünist delegasyonu baş. kanhk müsteşarı Yorgakopulos'u zi - kullanmıyacağını ümit etmekte ve fa-|yaret ederek, amelenin, hükümetçe kat elinde bulunmasını arzu eylemek. te olduğu» silâhlara malik bulunması- ni temin eyliyeceğini söylemiştir. .. . Yaşar dünya şampiyonu (Baş tarafı | inci sayfada) edemem — Yarın k Türk bayrağı çekilecek, bütün dünya sporcu gençliği Yaşarı ve onun Hahsında Türk sporculuğunu alkışlıyacak. birincilik — direğine merasim - Ömer Besim Yaşar Greko Romen güreşlerde beş müsabaka yapmiş, Danimarkalı, Ja- ve İtalyan hasımlarını tuşla diğerlerini de kâhir bir sayı hesabile kazan- kararlaştırılmış olan mecburi hakemli- ği hiç bir zaman kabul etmiyeceğini, ve buna, yalnız 24 saatlik değil, ica - bında 248 saatlik bir grevle mukabele edileceğini, icabında sokak muharebe- lerine bile girişeceğini kendisine bil « dirmiştir. Komünstlerin orduda bile propa - gandada bulundukları ihtarı üzerine komünist delegeler şu cevabı vermiş- lerdir: «Orduyu zehirlemek lüzumlu değil- dir. Fakat, eğer sınıflar arasında bir mücadele başlıyacak olursa ordu, kızıl olacaktır. Çünkü bu böyle olmazsa, o- nun dağılması mukarrerdir.» D ünkü hususi haberlerimizin — birine göre Kahirede çıkan Elmokattam gazetesi Irak, Arabistan ve Yemen hü- kümdarlarının Filistin — Araplarına — karşı tatbik olunan İngiliz siyasetini protesto et tiklerini ve bu protestonun İngilterede de- rin izler bıraktığını bildiriyor. Haberin dağru olup olmadığını bilme- mekle beraber bu münasebetle adı geçen Azap memleketlerile beraber Misır,Suriye, ve şimali Afrika gibi Arapça konuşan bü- tün memleketlerin de Filistin hâdiselerin: den mustarip oldukları ve oradaki Arap- ların muvaffak olmalarını istedikleri şüphe götürmez. Bütün bu memloketlerin matbuatı, Fi- listin Arapları lehinde neşriyat yapmakla we het muhitte efkârı umumiyeyi Araplık davatı lebiade harekete getirmekle yer yü- zündeki bütün Araplar arasındaki birliği tebarüz ottirmektedirler. Arap Birliğinin bir kaç cepheden inki- şaf etmekte olduğu, son zamanlarda — en fazla göze çarpan hâdiseler arasındadır. Her şeyden önce Araplar arasında kültürel birliğin günden güne kuvvetlen- diği vüzuh ile görülmektedir. Bir aralık muhtelif Arap memleketle- rinde mahalli lehçeler, yazı dili üzerinde tesir etmeğe, yazı diline hâkim — olmağa başlamış. bu yüzden her muhitin kendine göre bir yazı dili inkişaf edeceği, Arapça konuşan milletlerden her birinin diğeri ta- tafından kolaylıkla anlaşılmaz bir lehçesi olacağı zannedilmişti. Son seneler zarfında bu cereyan kat'i bir mağlübiyete uğramış, bütün Arap memleketlerinde yazı ve edebiyat dilinii birliği muhafaza edilmiştir. Dil birl küktürel kuvvetlerin en mühimmidir. Modern muvasale, seyahat ve muhabe- re kolaylığı bu birliği sağlamlamağa — yar- dım etmiş, bugün bu birlik bilfül — tahak- kuk etmiştir. Fakat Arap birliği cereyanı — kültürel mahiyette kalmamış, ve yavaş yavaş siya- si bir mahiyet almağa başlamıştır. Bu siyasi birlikten maksad, birbirile - yi geçinmek, birbirini destekliyen, her hâ- dise ve meselede fikir ve iş birliği güden iktısadi bakımdan en sıkı münasebetlerle bağlanan hür ve müstakil devletler man- zumesi vücuda getirmektir. Bugün İrak, Arabistan, Yemen bu va- ziyettedir. Yarın Suriye ve Lübnan ile Mı- sır bu manzumeye katılacak, belki de Mı- sır ba manzumenin siyasal ve kültürel li- derliğini yapacaktır. Bütün bu Araplık manzumesi Filistini halis bir Arap yurdu tanıdığı ve bu Arap yurdunu elden kaçırmamak - için her şeyi yapacağı için Filistindeki mücadele kolay kolay nihayet bulmıyacaktır. Bu birleşik arap kitlesi bizim komşu. muz olduğu için, onun geçirdiği inkişafları takip etmek çok faydalı olur Ömer Rıza Doğrul İngiltere Kralı Akdenizde Atina, 9 (Husust) — İngiltere kra- hniın Akdeniz seyahatı esnasında bazı Yunan adalarına uğrıyacağı tahakkuk etmektedir. Kral Edvar Yunan adala.- rından Skires'de 'medfun Kanadalı Seyta 3 ” 2 E Almanya ile llalya niçin İspanyaişk — 2 buderece alâka göseriyorlar? spanya hâdiselerine karşı devletle . rin bitaraf bir vaziyet takınmaları lü. zumuna dair ve bu kanaati müdafaa eden Fransız notasına, bu işde başlıca alâkadar bulunan İtalyan ve Alman devletleri cevap — vermediler. İngilterenin, cevabı ise, müsbet bir muvafakat — kararı sayılamaz. İngiltere, bu davada, Fransanın” teklifini prensip itibarile kabul ettiğini söy- lüyor, o kadar. Demek ki prensip itibarile muvafık değişebilecektir. 1 Filvaki, bugünkü siyasi ve iktisadi şart- lar altında İspanya vukuatını, münhasıran İspanyayı alâkadar eden dahili bir kavga addetmeye imkân yoktur. Sonra, bu kav- gayı her iki taraftan hangisi kazanırsa ka- zansın, İspanyada umumi ve esaslı bir re- jim değişikliği olacaktır. Dünyanm gidi- şatı umumiyet itbarile faşizm — ve komü- nizm adile anılan bu iki istikamete doğru olduğuna göre, İspanyanın iç kavgası, bu bakımdan Avrupa devletlerini ve bilhanıa — İtalya ile Almanyayı alâkadar etmektedir. Almanya, nasyonal sosyalizm denilen fa- şizme benzer bir rejimle idare olunmakta. dır. İtalyanın tarzı idaresi ise, M. Musolini- nin ortaya koyduğu otoriter bir makaniz- madır. İspanyol kıyamcıları, komünizme giden ve onunla ittifak aktetmiş olan bu- ehemmiyetle —— len bitaraflık bazı ahvalde, — a “el günkü İspanyol hükümetine karşı çıkmış- —— lardır. Davayı kazandıkları takdirde, kur- maları lâzım gelen rejim, komünizmi red- deden ve tam onun zıddi olmak lâzım ge- len bir rejimdir ki bu da faşizmden başka bir şey olamaz. Demek ki İtalya ile Almanyanın İspanya hâdiselerine karşı gösterdikleri sıkı alâka. « nn bir sebebi budur. Diğer sebebe gelinces — giradiye kadar İspanya, içine düştüğü dahili mücadeleler yüzünden, hemen hemen Av- rupa haritasında yokmuş gibi bir his bıra- kıyordu. Bu devlet, adetâ, haritai âlem- den silinmiş gibi bir şeydi, Bu mücadeleler, bir taraftan yeni kurulan cümhuriyet reji. minin teessüsünü temin etmek için ihtiyar edilmişti. Fakat İspanyada kuvvetli bir su- rette teşkilât yapmış olan komünistler ve anargistler, sosyalistlerle diğer cümhuriyet- çi unsurların mesailerini baltalamasının yo- lunu bildiler. Böylece, memlekette, umumi bir huzursuzluk ve endişe havası uyandır. dılar, O süretle ki askeri erkânın idare et- — tiği son kıyam patlak verir vermez, iktidar mevkünde bulunan İspanyol sosyalistlerile eümhuriyetçi anasır, derhal, komünistler- den yardım istediler. Onlar da, bu fırsati — ganimet bilerek bütün azalarını hükümet - — marifetile silâhlandırmaya muvaffak oldu- lar. O şekilde ki, şimdi kıyam bastırılsa bile iktidar mevkit tabiatile komünistlerin eline geçecektir. Bu ise İtalyanın ve Almanyanın tahammül etmek istemedikleri bir vaziyete tir. Zira, Akdeniz müvazenesi, kendi aleyh- lerine bozulmuş olacağı gibi, Fransız - Rus ittifak zincirine bir de İspanyol halkası ta- kılmış bulunacaktır. İspanya — hâdiseleri münasebetile, bu yarım adanın bir Avrupa sahai harbi haline gelmesi ihtimalleri de, iğe bercen ei eöirer. —— Si Boi Ruber Bruk'un mezarını ziyaret ede- cektir. Tan'da Ahmet Emin Yalman Türk oıdıı-ı sunun Trakyadaki senelik manevralarından bahsediyor. Bu arada Türk ordusunun ye- | gâne sulh ordusu olduğunu, Türk milleti- nin şerefli bir askeri mazisi bulunduğunu, ordunun sulhe destek teşkil ettiğini söylü- İyor ve bugün Türk mektebinin en mühim vazifesi yeni nesle işgal hatıralarının acılık- Tarını anlatarak bu nesli Türk - ordusuna bağlamak olduğunu anlatıyor. Cüumhuriyet'de Yunus Nadi “«Yunanis- tandaki muvakkat diktatörlüke başlığı al. tında yazdığı başmakalesinde Yunan büş- vekilinin son hareketini tahlil ediyor. ] ve intizamı Başmuharrirte göre asayiş kkenin önüne geçmiştir. Bu tehdit edici tehlike, yıkıp da yapamıyan — demokrasi meyanında bulunan komünistliktir. Yunus Nadi komünistliğin Avrupa üzerinde dola. —— >i Ğ w şan tesirlerini saydiktan sonra: — General Metaksasın Yunanistanda ilân etmek mecburiyetinde kaldığı muvak- kat diktatörlük, kendi mazeretini, memle- keti kan ve ateşe verecek kargaşalıkların önüne geçmek zaruretinde buluyor. Abidin Daver «Hem nalına, hem mihis — — © ma» sütununda «O gün doğdu» yazisile as- lan güreşçimiz Yaşarın kazandığı büyük za- ferden dolayı büyük sevincini — anlatıyor. Arkadaşımız bir kaç gün evvel — Mersinli Ahmedin üçüncülüğü münasebetile yazdı- tutan en keyfi idare asayişsizlik ve anarşi | ğı yazıyı hatırlatarak diyor ki: içinde yüzecek her demokrusiye müraccah- | — Yaşarın zaferi, Allahın, daima muzaffer tır. General Metaksas da diktatörlük ha- | olmak için yarattığı büyük Türk — ırkının reketile siyasi terbiye itibarile ileri bir mem- | olimpiyatlarda kazanacağı zaferin besme- leket olan Yunanistanda tehdit edici teh- |lesidir