17 Ocak 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

: a Rİ, v Sayfa İspanyada harbeden ecnebiler SON POSTA Âsilere karşı çarpışan İngiliz, Alman, Fransız ve İtalyanları kimler idare ediyor ? > Yer altında 45 s€ K 1141 p Karadağlılarla Tür# N . » « » * oi © birbirlerine girmişlök < *x & Asi diğ Beş gün devam eden karşılıklı muhaf€j “We > sonra Zonguldağa bir ganbot yanaştı V asker çıkardı. OKaradağlılar suçlu idi “e ceza görenler Türklerdi Atiedir., N zan Yazan : A. Naim gol Rİ — Şirket gelmiş, şirket gelmiş! İcak Şimdi, hükür sız şirketinin Ha şunu, kuyu dibinde kulsktan kulağı fıslanan bir haberle öğrendik. Şirket gelmiş! Hoş geldi, safa geldi. İşlediği- mizin karşılığını bize «para» olarak ö- der mi bu şirket? Mesele yok. Halbu - ki kazın ayağı öyle değilmiş. Gelen şir- satın aldığı Fran- ya sermaye koyu-| | vatlı de iki taraf böylece # İırlarken kasabanın # yet daha korkunç bit * taraf birbirlerinin Beynelmilel fırkaya mensub ecnebi askerlerden birkaçı İspanya o müteaddit sahne olmaktadı dır. Üçüncüsü. de proleter si hükümfermadır. İspanya harbi. İspanyanın civarında bulunan ülkeleri ziyadedesile mütees- sir eden bir anafora benzemekledir Bu öyle bir ansfordur ki, birçok insan ları kendi cereyanı içine sürüklemiş bulunmaktadır. İspanyada bütün dün ya tarihini alâkadar edecek, üzerinde uzun müddet durduracak bir hâdise başlamış ve devam etmektedir. Bu mü cadeleyi mahalli bir ihtilâf telâkki et- mek kadar büyük bir yanlış olamaz. * Bugün İspanyada dünyanın dört bir tarafından gelen insanlar çarpışmak * mm üksek sınıflar arasında bir mücâ- Sosyalistler, Cumhuriyetçiler, Demok- ratlar, Liberaller, sadece ihtilâlciler bile vardır. Bu sergüzeştlerin en mü- himmi ve bir faşist düşmanı olan Emil Kleber, içinde birçok İspanya taburla rının da bulunduğu beynelmilel sergü zeştçiler fırkasının andanıdır. Ge- peral Kleber bir Komünisttir. Avus «- turyada doğmuştur. Umumi harpte A- vusturya ordusunun bir zabiti olarak Ruslarla çarpışmış, esir edilmiş ve bi- lâhara kaçmağa muvaffak olmuştu. Ruslara karşı harbederken bile, Komü nistleri seviyordu. Tekrar Avusturya ordusuna döneceği yerde Kanadaya gitti, Orada bir müddet yaşadıktan Si- beryaya sevkedilen heyı seferiyeye katıldı. Böylelikle Rusyaya ulaşabil mek yolunu buldu. Nasıl oldu, biline- mez, bir gün kendisi Uzak Şark Cum- huriyeti namına Rus kuvvetlerile bir - likte çarpışırken görüldü ve bu Uzak Şark Cumhuriyeti, Sovyet Rusyaya il hak edilince, Kleber işinin bittiğine j kani oldu ve Siberyadan epe tecrü be görmüş, ve harp san'atini öğrenmiş bir asker sifatiyle vatanını döndü. Bunu, Avrupa ve Amerikada uzun ve biraz da karanlık mücadele senele- suy Bunların arasında, Komünistler, Andre Malraux ridin muhasarası başladığı gün de fır Kasile Frankonun kuvvetlerine hücum etti, Kleber Cumhuriyet orduları safın - da görülünce, milisler de yeni bir ruh hamlesi görüldü ve hükümet kuvvet- leri böylelikle ihtilâleileri püskürtebi) rek Cumhuriyetçilerle birleşti ve Mad ketin ne olduğunu; beş yerine bir Ve-| saldırıyor, tabanca 0 rip, bir yerine on çalıştırıp bizim ca »İ darbeleri altında bir nımıza okuduğunu sonradan öğren -İve yaralı düşüyordü. 1 ü dik, kânlar, iki tarafın yanl , 3 Mahkemelerde yaş tashihlerine Şa-| mezbahaya dönüyordür Gİ Nor, bidlik edenler, şahadet ettikleri kim *| Muharebenin beşine ta tabaj senin doğumunu bir tarih vak'asile Karadağlılarla Boşnak Din doğrulamak isterler, Meselâ; büyük mayna olmak istidadı Sisa, hareket, Yunan harbi, (Aksaray yan “| Zonguldak açıklarnd8 Ei orun, gını filân gibi. Ereğli şirketinin Zon- göründü. Bütün toplsi Yesi guldak mâdenlerini Fransız sermaye| üzerine çeviren bu bast? Ski 5 si lehine İstismara başlayışını da işte bayrağı taşıyordu. Mir... i böyle bir vak'a ile hatırlıyorum. «Deryalar aştı, gemi öğle; Zonguldak Havzasındaki kömür cev) «obuldan gelen «Mİİ herini sömürmek için Frasızlar hesa - Zonguldak açıklarında 0 bug bına ilk sermaye tohumunu atan opelerle karaya asker Sİ rağ «Yanko».İsminde bir Rumdur, Bülkasnn kumandasındliğ kâh Rum, aynı zamanda «Bahriyej şâhâ - A3 askeri, o kada Di nez nin de mimar, idi. Bu sermaye tohumu, ne feyizli ve ne bereketli imiş ki boyuna yabancı ka - ediyordu ki, hepsi Kö basmaz avcı hattına †diler. Kleber, cidden çok alımlı ve gü zel bir.adamdır. #1 yaşındadır. Mühey iyeline geçti. Bir müddet sonra, dün- ya, onu Çinde müsellâh 36,000 kişilik bir Kızıl ordunun başında General ©- larak gördü. Mareşal Şiang Kai Şek'in 1,200,000 askerile çarpışan Kleber se kiz ay devam eden sistemli bir ricat- ten sonra ofdusunu sapasağlam ve hiç bir paniğe uğratmaksızın, Mareşalin kıskacından kurtardı, Burada da işini bitiren Kleber tekrar Kanadaya dön - kel bir boyu vardır. Burnu geniş ve yas $ı, elmacık kemikleri çıkık, dudakları kalın ve kaşları gürdür. O ©âna yakın tebessümü olmasa, yüzündeki ifade tsm hayvani bir ifadedir. Askerleri ken disini aşırı derecede severler, Ve âde ta ilâhlaştırırlar. Kleber fevkalâde nişancıdır. En buh ranlı anlarda askerlerine nümüne ©- lacak bir şekilde cesaretle hareket e- der vardı ve bu çeşme de Karadağlıların inhisarı altında idi. Günün birinde bu çeşmeden su dol- durmâk isteyen bir Türk çocuğu, Ka - radağlıların tecavüzüne uğramıştı, Çeşme başında şaklıyan tokatın akis * aya ilerl ten y salı giğirn ve emilen engin br) yere zanmışlardı > AE a cuda getirdi. i e Yanko beyin elile liman imtiyazını meki Şek sz o lane koparan Fransız şirketi biraz sonra şi- ÇE dilemişti, Ve bu 40 mendifer imliyazını ele geçirdi. Onu bir silâh patlasa, me it ü e maden işletme imtiyazı tâkib et - askerinin yaylım ateş # “ el Şirket man İnşasma başlamıştı. den Mey ne : Mendirek için kullamlan taşlar, şim. | 894 etmesi işden bil eğik, di koskoca binalarla, betonarme apar.) Bereket versin sek b, tumanlarla çevrelenen bugünkü Zon -| Kumandanı zeki Ve ş ati guldak çarşısının bulunduğu yerde | Jamımış. Tereyağında yontuluyordu.. Bu işde çalışanların | ber şeyi halletti. Teni hepsi de, çepkenli, sivri çarıklı, piş -| Tereyağından kıl çok a k tovlu Karadağlılardan, Boşnaklardan | yi halletti ama, ne de “8 orta ibaretti, Çarşıda topu topu bir çeşme|pitülâsyonlar belâsı ( lebaasına dahi boyun ei Di 4, rında idik ve öyle OÜEME*ki cürüm Karadağlılarda Me ortadaki vak'aya suçlu ği 9 da; Tular vaktin en ünlü S8 Ming dan seçilmişti. ri takip etti. Bu yıllarda Kanada tabi- dü. Bir sene evvel de, İspanyaya gide- —) m agg GONUL İŞLERİ “ Bu kadın sevdiğini Neden saklıyor? ,,, İzmitten N. Ç. imzasile mektub yolliyan bir okuyucum diyor ki; 23 yaşındayım. Askerliğimi yap- tım. İki aydanberi birisini sevmek- teyim. Bu kadın 19 yaşında bir dur dur. Vaktile evlenmiş, kocasile ge- çimememiş, bir münazaa neticesin- de ayrılmış. Şimdi benimle meşgul, ra sıra ötekine berikine bahsetti - ğini ikitiyorum. Fakat karşılaştığı- miz zaman Soğuk davranıyor, sev « mez görünüyor, acaba neden? Bu basit suslin basit bir cevabı var: Kadın evlenmiş, böşanmış, bo- şandıktan sonra da kim bilir kaç kişi ile konuşmuş, tecrübe sahibi - dir. Üzerine düşülen erkeğin kaç - mya mütemayil olduğunu bilir. Bildiğini veya işittiğini tatbik-et - mektedir. Bunda şaşılacak ne var? * İki gönül bir olunca. «Vans dan S. D, imzasile bir mek- tub aldım, Aynen aşağıya geçiriyo- bSE rum: 20 yaşındayım. Orta balli bir ser- vete malikim. İstikbalim de var - dır. 19 yaşında bir kızla sevişiyorum. Yegâne gayemiz birleşmektir, fa - kat her ikimizin de anne ve babala- rımız evlenmekliğimize kat'iyetle muhalefet ediyor. Büyüklerimizin hoş görmedikleri bir şekilde birleş- meyi de biz kabul etmiyoruz. Ne yapalım? * Büyüklerin muhalefet etmeleri için ortada bir sebeb olmak lâzım. Bu sebeb ya doğrudur, ya değil, Karşı karşıya geçip anlaşmak icab eder, Sonra ortaya iki tarafın da iti- mad edeceği bir mutavassiti koy « mak da mümkündür. Fakat bu okuyucum mektubunun başına «iki gönül bir olunca» ser - levhasını neden koymuş, anlıya » madım. İki gönü! bir olunca saman- hık seyran olur derle, amma bu da okuyucumun mütereddid görünme- sile kabili te'lif olmaz. TEYZE Bu beynelmilel fırkanın yanında, hükümete taraftar İtalyanlar Zümre- sinin başında, harbi umumide gösterdi yararlıklardan dolayı #len madalya alan ve münevver olduğu kadar da, iş adamı olan Pacciordi vardır. Paccior- di bir avukattır. Harpten sonra bir ko- münist veya radikal olarak değil, bir cumhuriyetçi sıfatiyle politikaya atıl- mıştır. Şurasını da tasrih edelim ki İtaj yada «Cumhuriyetçi» nin mânası bizim anladığımız gibi, bir cumhuriyet ida - resi taraftarlığı değil, Liberalizm ve Demokrasi taraftarliğı demektir. Poç- ciordi, harbe girmiş olan mütekâjtler. le birleşerek bir fırka kurmuş, şimdiki Habeşistan valisinin bir Sosyalist gaze te aleyhine açtığı davayı da gazeteyi muvaffakıyetle müdafa etmiştir. Fâşistler iktidar mevkiine gelince Patciordi vaziyetin güçleştiğini anla - muş, ve yakalanacağından tam bir sa- at evvel İsviçreye kaçmıştır. Lâkin o- rada da barınamamış, Parise gitmiş - tir. Pariste senelerce g âzelecilik yap- mış, orada evlenmiş, İspatya harbi çı- kınca da hemen oraya koşmuştur. Gene beynelmilel alayın siyasi mü- şavirlerinden biri, bir zamanlar Mus- solini ile birlikte çalışmış olan Nenni- dir. Aile ismi belli olmıyan ve esâsen de ararmıyan Alman Hans da Nazi aleyh tarı olduğu için hükümet ordularında yer abmış, eski bir zabittir. Hans, harp | deceğiz. esnasında Nasyonalizmden nefret et - lerini, kılıflarından' sıyırılan tabanca. ların patlaması tâkib etti. . Nitekim; hâdisenin sebbibi olarak vaktin <ÜĞİR * iyi Bir saat içinde arbede öyle büyüdü)le çavuşlarından Vey Yi ki, çarşı kanlı bir meydan mubarebe-| çavuş ve Ali çavuş Bol“ aş si halini aldı. Odununu kapan civar o-İ boylamışlardı. / ye e li NR eb miş, Radikal Sosyalist mecmualarda,| Karamanda tayyar? Sosyalist gazetelerde muharrirlik et - ği i miştin Hitlere karşı açtığı mücadelede! Karaman (Hususi) mağlüp olunca Almanyayı terketmiş, taları için istasyon ©! Pariste yerleşmiştir. İspanya harbi çı-|şarkında bulunan at M€ kınca, sırf «serbesti: yi müdafaa için | fade edilmesi kararlaf” İspanyaya koşmuştur. da tetkikat yapmakta © Beynelmilel alayın meşhur simâla - başısı Abdullah hus” rından biri de Sarlı Katolik edip Gus- KE > ba ta Reglerdir. nu hazırlıyarak An ii an Tiny, e ” kiş Bunlardan manda hükümet safların |tif- Taktı da çalışan birçok İngilizler, Almanlar,| At meydanı sahasın8” Pena Fransızlar da vardır, Hepsi de kendi işİişareti konulmuştur. ie VE teş lerinde ihtisas sahibi olmakla beraber, | istifade bir hale geti üre âsilere karşı harbetmeyi tabii ve yerin ğtül çi de buldukları için, ve sırf Faşist aleyh Va ze hele PR ade tarı olduklarından cân ve gönülden çar e * SE ba pışmaktadırlar, şehsimize yolcu tayy* ye ta Hükümete sadık tayyare filoların -|cektir. |, Bek dan birinin ismini taşıdığı meşhur i ta Fransız romancısı Andr& Malraux da Halkevinin edebi”. bi rahat odasını, masasını birakarak si - Ki ui perlere koşmuş, Frankoya karşı har -İ,, e ae (0 betmeye başlamıştır. dü iğeh gözlü ökpei sasi 5. Ola * halk edebiyatı gecesi ter? SOU, kar Burada bütün beynelmilel fırkanın |'&m sudur: 4; tanınmış şahsiyetlerini sayacak deği -| (1 - Açış.2 - Konfera in liz. Yalnız, hükümet safında hayli mü-|den örnekler, 4) Kayık i. akim him insanların dövüştüğünü işaret e -|caoğlandan, 4'- Bir ka€ söz, 5 - Halik şiirlerinde © Dertli'den, Bi; Cevheri” (New York Times)