30 Mart 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

30 Mart 1937 tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Va 10 Sayfa - SÖON POSTA Radyo bahisleri: Parazite karşı çare bulundu mu? ıT $ Radyo âletlerine musaullat olan en büyük ârızanın parazit) olduğu ma - lümdur (Parazit) fransızca bir keli - me olup mukabili (tufeyli) dir. Tu - feyli ise gerek insanlara, gerek neba- tat ve hayvanlara musallat olan arsız mahlükat veya haşerata'denir. Bu iti. barla (radyo) Jların verdikleri tatlı musiki sesleri arasına karışarak — sesi de, musikiyi de berbat eden cızıltıya (parazit) isminin verilmiş olması çok doğrudur. Radyoların son senelerde pek ziya- de tekemmül ettiğini hepimiz biliyo - ruz. (Parazit) olmıyan zamanlarda radyolar, her hangi bir memleketteki | veya her hınmı konseri, konferansı neşriyatı, bazan aslından daha vazih, daha ahenkli hir surette bize isal et - mektedirler. Radyodan gelen bir musiki parça - sını tatlı ta erken birdenbire a - raya (parazit) ler karıştı mı artık rade yonun kıymeti kalmıyor, hemen düğ - meyi çevirip âleti susturmağa mecbur oluyoruz. (Parazit), ya ahvali havaiyedeki bo- Zzukluklardan, meselâ bir yerde fırlına neticesi şimşek çakmasından veya e lektrik santralının ve sınzi - tesisaltın havada yaptığı bizce gayri mahsus te- Şevvüşattan husule geldiği ve butla - rın da radyo mevcelerini karışlıracağı malüm bulunduğu cihetle şimdiye ka. dar radyoları, bütün tekemmülât — ve terakkiyata rağmen, (parazit) ten kur- tarmak kabil olamaz zannediliyordu. | lanmasıdır. İki buçuk yıl sonra çalış Halbuki ilim âlemi çalışa çalışa bu - nun da çaresini bulmuş veya bulmak üzere bulunmuştur. Meselâ radyolara şimdi öyle cihazlar konuimaktadır, ki bunlar yalnız radyo mevcelerini al - makta, bu mevcelere yabancı her han- Bi bir cereyara reddetmektedir. veya bazı muhteriler de mevceleri alırken, yabancı olan sesleri, gürültüler, tefrik eyliyen bir takım tertibat imaline mu- gelmediği gibi, bunların ilâve edildiği fletler de çok pahalıdır, binaenaleyh —— Mart 30 İş Bankası hey'eti UMUMİYyESİ Maesikimiz dün Ankarada toplandı Dünkü içtimada okunan ve memleketin iktısadi vaziyeti (mc ni K NAR. ile bankanın faaliyetini anlatan şayanı dikkat rapor (Baştarafı 1 inci sayfada) başında denilmektedir ki: — Sayın bayanlar ve baylar, Bankamızın on üçüncü yılına ait mu amelât raporile birlikte 1936 yılı bilân çosu, kâr ve zarar hesabını yüksek he- yetinize sunuyoruz. Maruzatımıza baş- larken, kıymetli mesai arkadaşımız Bay Mahmut Saoaydanla Bay Nuri Conkeri kaybetmiş bulunmaktan doğan tessür. lerimizi ifade etmek iste: Huzuru nuzda iki arkadaşımızın yüksek hâtıra larını saygı ve sevgi ile anarız. Dünyanın umumi vaziyeti 1936 yılı, bazı siasi hâdiselerin mey- dana getirdiği umumi bir emniyetsiz- lik ve kararsızlık içinde geçliği halde, dünyanın ekonomik vaziyet! geçen yıl- dan fazla düzelme ve inkizaf göslermiş tir. Milletler arası ticaret mübadeles.. hacim ve mikdar itibarile artmakta de- vam etmiş; kıymet bakımından da e-ı hemmiyetli bir fazlalık göstermiştir. İç vaziyetimiz | Dış memleketlerin umumi ekonomik vaziyetlerinde görülen inkişaf, memle- | ketimizde, daha geniş bir mekyasta be lirmiş ve devam etmiştir. Büyük £$ lerimizin idareleri altında Cumhu hükümetimizin, yapıcı, ilerletic! ruyucu tedbirlerine güvenen ve di nan halkımız, huzur ve emniyetle bet çalışmalarına devam etmiştir. Memleketimizde ferd ve m rin başaramıyacağı veya bunları mesi, milli ekonomi bakımından fay h görülmiyen teşebbüslerin, devletçe e- le alınması hususunda atılan ku i müs *| adımlara, bu yıl da yenileri ilâve olun- muştur. Çalışmağa başlayan veya inşaalı de vam etmekte bulunan pamuklu, kâğıt, | sun'i ipek ve merinos fabrikalarından başka, endüstri sahasında, geçen yılın en mühim hamlesi; Karabükte kurula- cak demirv ve çelik fabrikasının ısmı maya başlıyacak olan bu fabrika, en-| düstri hayatemızın, değerli ve mânalı eserlerinden birini teşkil edecektır. ı Birinci beş yıllık endüstri plânının, zamanından evvel başarılması -| H inkişafını göstermektedir. Bayındırlık, endüstrileşme ve müda faa teçhizatlanması gibi her biri büyük vaffak olmuşlardır. Fakat bu tertibat ! fedakârlıkları istilzam eden iş progra. ve cihazlar, henüz tam surette kemale | Mina, geçen yıl ziral kalkınma ve su- | lama işi de ilâve olunmuştur. ATATÜRK devrinin İNÖNÜ hükü- fevkalâde addedilecek bu yeni âletleri! metlerinin tarihe mal olan eserlerinin elde etmek herkesin kârı olamaz. Bil. bassa bir çok kimselerin elinde mev - taaddüdü, Kemalist Türkiyenin müvacebesindeki şerefli mevl kuv- cut âletler bugün de az çok işe yara -| Vetlendirmektedir. dığı cihetle kimse bu âletleri bırakıp tabil yenisini almak istemez. Zirsi mahsullerinsiz Geçen yıl başlangıcında, havaların Yalnız bizim gibi efradının mali kud-| Müsait gitmesi, mahsullerimizin arla - zeti mahdut olan bir memleke! için de-| Sağı kanaatini vermişti. Bazı mıntaka. | ralık bir kıymet göstermektedir. Bun: ği F.ansa gibi zengin bir memdeket | larda mevsim ortalarında başlayan yağ' lardan bir mityonluk kısmının vadesi için de bu mahzur olduğumu düsünen | Mürlu ve anormal havalar, beklenilen bir aydan kısa, |ki buçuk milyonu bir Fronsız radyo mütehassıs; bu defa *Saslı neticelerin husulüne mâni oldu. | yıl vadeli, altı yüz bin liralığı da vadelidir. « (Parazitsiz Telsiztelgraf) ünvanlı bir| Büna rağmen 1936 yılını bereketli ve kitap çıkarmıştır. d ma vutu bulan (parazit) almak için yapılacak tel lay visayada bulunmaktadır. Kitap muhtasar yazılmıştır, topu 119 sahifeliktir, 60 aded de resmi var- dır. Kilabın sonuna umumi bir tablo da ilâve edilmiş, bunda her nevi (pa « razit) e karşı kitapta gösterilen Ççareler hülâsa edilmişlir, ki bu da kitaptan is- tifadevyi büsbütün kolaylaştırmıştır. (parazit) ler, (hava parazit) leri ve (s:. Nai parazit) ler diye iki kısma ayrılır. Maamafih gene müellifin iddıasımca bir çok (parazit) lerde sırf âletlerin ku surundan (âhize . Recepteur) terti- batındaki bozukluktan ileri gelmekte- dir. İşte müellif bu bozuklukları her - kesin kendi kendine bulup düzeltmesi için lâzım gelen malümatı çok açık ve rş olan k:"!' elerde da?. | önünü | ibat hakkın-| lâ satılmıştır. Bilhassa Ege mıntakas, da çok mmeli, çok vazih ve tatbik. ko -| tütünleri kapılırcasına elden çıkarıl. ,|sekkülümüz geçen yıl normai bir İhra- bir yıl olarak tavsif edebiliriz. Tu" ; geçen yıldan fazla mikdarda ve iy kalitede elde edilmiştir. Kısa bir za manda geçmiş yıllardan yüksek fiyat - mıştır. 1 Fındik mahsulü 1935 yılının büyük rekoltesinden aşağı ve fakal normalin fevkindedir. * | Üzüm fiyatları, mevsim müddetince, | yüksek seviyelerde seyrettiği için Ü - züm Kurumu piyasaya fazla müğahale etmek lüzumunu görmemiştir. Bu te- cat yapmışlır. umumi surette vermiştir. Bu eseri bizim (radyo) müdü (radyo) dan bihakkın anlar bir müt hassısa tercüme ettirip te abonelerine dağıttıracak olursa hem bugünkü rad- yo sahiplerine hizmet etmiş olur, hbem de (radyo) nun memlekette taarmmü- münü kolaylaştırmış bulunur. Buğday mahsulü, evvelki kurak yı- la nazaran yüzde on beş kadar fazla elde edilmiştir. Başlıca buğday müstah sili memleketlerde, kuraklık yüzünden az mâhsul alındığı için geçen yıl buğ- day talepleri fazlalaşmış ve diş piy: larda fiyatlar artmıştır. Memleket ihti- yacından geriye kalan kısım az olduğu için fazla mikdarda ihracat aypılama- mıştır. Zeytinyağı mahsulümüz geçen yıl - dan az mikdarda ve daha düşkün kali- tede olmuştur. Rakip memleketler mah sullerile de gayri müsait hava şartla- rından dolayı ayni vaziyette bulundu. ğu için zeytinyağı fiyatları piyasada yükselmiştir. çi Dış ticaretimiz 1936 yılında bütün mahsullerimizi iyi şartlar ve yüksek fiyatlarla satmış bulunuyoruz. Dış ticaretimizin seyri, sevinilecek bir tarzda inkişaf etmekte. dir. Kıymet bakımından diş ticaretimi- zin yeküna 184,685,000 Jiraden 210 milyon 265 bin liraya, ithalâtımız 88 milyon 823 bin liradan 92,532,000 Ji- raya , ihracatımız ise 95,861,000 Jira- dan 117,733,000 K Geçeen yıl ticaret müvaze de 25 milyon Jiralık lehimize bir fazlalık gö- rülür. mi Umumi teşebbüsler Kömür işlerimizden geçen yıl da nor mal neticeler aldık. D zam faali- yetle başarmış, sadece amortisman bo- delini ve masraflarını karşılamıştır. Şişe ve camdan mamul eşya Iht cımızın mühim bir kısmını, bu fabr mız muvaffakıyetle imal etmektedir. Milli sigortacılık sahasındakı müsbe" faaliyet, yurda faydalar temin edecez kıymettedir. 1936 yılı başlangıcında Türkiye İn- hisarlar İdaresi ve Ziraat Bankası ile a lmüqlereieu bir «Tütün Limited» şirke- kurduk. Şirket bir yıl zarfında tütün mahsulümüzden dışarı memleketlere iyi gatışlar yapmıştır. «İş Limitede ve «Pamuk İş Limiled» şirketleriniz de bu yıl çalışmalarında |muvaffak olmuşlardır. «Ergani Bakır Şirketi» ; 1938 orta- larında bakır ihraç etmek üzere tesisa- tını ikmal ile meşguldür. Bilânçommuz Müuhterem heyetinizin tasvibine ar- zettiğimiz, bilânçonun tetkikinde : Aktif'de; «Kasa ve Bankalare faslın- da görülen umum! disponibilite 26 mil- il < z kanunu mucibince ayırdığımız «munzam lik kasası» bu fasla ithal edilmişti İbrazında tediyeli mevduat hesapla- üzde 48 ini tecavüz eden dis. ponibilitemiz geçen yıldan — 9.802.079 lira fazladır. Hazine bonoları hesabı, 4.417.574 li- iki ye « . Resimli zabıta » A . * hikâyesinin a . hâl şekli enç kız kendi gaybubeti esna- sında uşağın odaya girdiğini ocağın tazelenen ateşinden anlamıştı. (1, 4 ve 6 numaralı resimlerde kö- mür kovalarına bakınız) genç kız ye rinden kımıldayamıyan babasının bu işi herhangi bir şekilde yapamıyaca- ğını biliyordu. Hizmetçinin söylediği bu açık yalana iki adam arasında mevcut husumet te inzimam edince | ilk şüpheler doğdu. Genç kız doktora, doktor da polise açtı. Polis te cesedi dikkatle muayene edince ihti; â- damın başı üzerinde hizmetçil el izlerini bulmakta gecikmedi ve kati- li yakaladı. Milli endüstriye iştirak cüzdanımıza; Malatya kambinası ve Üzüm Kurumu- na iştirakimiz hisseleri ilâve edilmiş- tir. Bu fasıl, 12,440,143 liradır. Ticari senetler cüzdanımız; 4.562.101 lira artarak 11.735,922 liraya yüksel. miştir. | Esham ve tahvilâ; cüzdanı hesabı ; cüzdanda mevcud valörlerimiz. göster. mektedir. Geçen yıla nazaran ; Emtea mukabili avanslarda 795.276 Hiralık bir fazlalık vardır. Esham ve tahvilât muk. avanslarda 150,321 liralık, Senedat muk. avanslar da 56,372 Jiralık. Mütenevvi teminat muk. Aavanslarda 715,785 Jiralık kı cem'an 922.478 liralık eksilme vardır. Barçlu cari hesaplarla açık krediler. de; geçen yıla nazaran 2.490.372 lira- lik artış görülmektedir. Bu hesapların 8.333.824 lirası doğrudan doğruya kon trolümüz altında bulunan müesseseler lehine ve 5,003,081 Jirası da piyasaya açılmış bulunan kredilerdir. Kefalet mukabili krediler; 2.420,160 lira, sair muhtelif borçlular 4.052.569, — lira, ipotek mukabili avanslarımız da 4.662.981 liradır. Menkullerimiz hesabına bu yil ayır- dığımız itfa bedelinin tenzilinden sanra bu 248.230. — lira düşmüştür. yri menkullertmize; yeni kıymet. ler ilâve olunmuştur. Bu fâsıl 1.945. 614. — liradır. Bu yıl ayırdığımız 101, -|416. — liralık tahsisatile birlikte itfa 'bedeli hesabı 613.905, — Ülraya çıkmış tır. İlk tesis masrafları bakiyesi; bu yıl ortasında Ankarada Yenişehir de açtı- | ğımız bir ajans ile Ceyhan da açılan bir şube dolayısile bir miktar artmıştır. | Bu fasıl için mevcut karşılıklara inzı- mamen, bu yıl ayırdığımız itfa bede- linden sonra bakiye, 22.737. — lira kal mıştır. Bu bakiyeenin 1937 yılı içinde de temamen itfası düşünülmektedir. Kefaletten dolayı — borçlular; 5.969, 066. — lira artarak 24.916.538. — lira. ya yükselmiştir. Bu meblağın 15.098. 227. — lirasını büyük ecnebi bankala. rın hesapları teşkil etmektedir. Pasifde; ihtiyatlarımız 3,040.000 —- liradır. 1936 bilânçosundan ayrılacak 210,000, —. Jira ile ihtiyatlarımız ye - ıkünu. 1-1-1937 tarihinde 3.250,000. — liraya çıkmış bulunacaktır. Muhabir bankalar hesabı 4.8667.102, İ tiradır. (Baştarafı 7 inci sayfada) gözlerinin içi, hırs kıvılcımının, — zekâ ışığını bile sönük bırakan aydınlığı be- lirdi: — Bir nağme, bir medeniyetin kıy sikadır. Bu bakımdan, piyasaya kalp nağme sürmek, kalp para sürmekten daha büyük bir suçtur. Halbuki bu . gün piyasada nağme kalpazanları, pa- ra kalpazanlarından çoktur. Ve onlar, bizim duyamıyacağımız kadar aşağı - hk, ve yabancı nağmeleri musikimize kabre maletmekle, medeni haysiyeti. mize suikast yapıyorlar. Binaenaleyh, ya bundan sonraki güfteler! ve beste - leri bir jüri tashihinden geçirmek, ya- hut ta, mevcut bestelerin kalplarını üç katlı müstehcen saymak farzdır. — Ya şimdi? diyorum. Bize nelet hazırlıyorsunuz? — Kendi yazdığım beş yüz mısralık inkilâp ve istiklâl tarihimizi besteli - yorum. Bu eserimin tamamlanmış kı- sımları, büyük Atatürkümüzün lütüf- kâr takdirlerine de mazhar - olmuştu. Bu eser için tam dört senedir çalışıyo- rum, İstiklâl savaşımıza ve inkilâbı - mıza dair okumadığım roman, hikâye, görmediğim vesika ve dinlemediğim | menkabe kalmadı. Çok yakında çıka - rTacağım bu yepyeni tarzda yapılmış e- serde bütün bunlarla beraber, Koro, Solo marş, ve çok bol hareket var. Ayrılmadan önce, «Yanık Ömer» in değerli bestekârının bugünkü san'at - kârlarımız hakkındaki kanaatlerini d, öğrenmek iştiyorum: — Bence, diyor, hepsinin kendileri « ne mahsus bir okuyuş janrleri var. Ben beştllerimi mevcut san'atkârları . mızin târzlarına ve seslerine uydurmı- ya da dikkat ederim. Çünkü bir beste. kârın, bir san'atkâra şarkı uydurması lpkı bir rejisörün bir aktöre rol uy « durması, ve bir piyes müellifinin, mev. cut elemanların malüm kabiliyetlerine uygun lipler yaratması gibi bir şeydir. Fakat erinde, iki san'atkârımız vardır ki, her rolü başarabilecek kıy . mette artistler gibi, her şarkıyı tuttu: rabilecek üstünlüktedirler. Bunlardan birisi Bayan Safiye, di ğeri de Münir Nureddindir. Kıymetli bestekâr, veda için uzat - tığım eli sıkarken, tevazuunu son had dine vardırıyor: — Eserlerimi yaşatan bu san'atkâr. ların eserleridir. Onlar - olmasaydılar, ben de olmazdım! diyor. Naci Sadullah Tarihten sayfalar: |Baştarafı 8 inci sayfada| Yirmi bin düşman süvarisi batak - Jıklara sörüldü ve çamurlarda boğul - du. Türk ve Tatar atlılarının kılıçları Mevduatta, 7.033.311 Jirası ibrazın« Sarçöz daki hesaplarda olmak üzere 10187680 | L*“;î rbebE İN GA LA lira bir fazlalık görülmektedir. Tasar- ruf hesaplarımız, bu yıl 2.429.649 lira - İârtmış; 22,620,293 liraya baliğ olmuş- tur, Tediye emirleri geçen yıla nazaran 1.448,974 lira artmışlır. Sair muhtelif alacaklılar 3.653,609 İiradır, , Geçen yıldaki bilânçomuzda görülen «Memurin tekaüt sandığı» hesabı aldı- ğ Mahiyeet itibarilebu yıel cari hsap- larımızın arasına girmiştir. t 1936 yılında elde ettiğimiz neticeden lüzumlu ihtiyatların tefrikinden sonra Dettiğini memnuniyetle arzederiz. El- de edilen bu kür, tevziata esas ittihaz ;buyrulduğu takdirde: 735.687.04 lire, |üzerinden evvelemirde, bankalar ka - nunile yeni ihdas olunan «ilerde vu. |kuu müuhtemel zarar karşılığı» namile |ve yüzde 5 hesabile 36,783.35 Jiralık, bir ihtiyatla nizamnamemiz hükümie- rine tevfikan da yüzde 20 hesabile "U“:;îoroıü ihtiyat tesis ettikten sonra 5,000, lira sermayeye yüzde 6 hesabile birinci temettü ıu_e.î ola- rak 300,000 liranın tefriki icap eder, Bunların yekünu olan 483.913,35 li- ra, umumi kârdan tenzil edilince ba- kiye kalan 251.773,69 liradan yüzde IP hesabile fevkalâde ihtiyata 26,086,65 Zira. yüzde 15 hesabile İdare Meclisi fzalarına 37.000 lira, yüzde 60 hesabi- le ikinci temettü olarak — hiss |?0000 lira, yüzde 10 hisse, beher hisseye 9 lira verebilmek üzere mü - essislere 22,338 lira tefrik ve tahsisile kalan meblâğdan memurları a ü & * — —wam ni e s eee GG b B d Ü A S Cat laeeia e 4 l e üü — e On bin altınla en güzel Aiman top larından doksan beş tanesi Türklerin ellerine. geçti. ©O akşam batan güneş Türk ordusu- nun zaferini selâmlıyordu. — Üçüncü Mehmet büyük bir sevinç - içindeydi. Fakat hiç şüphesiz ona kalmış olaydı çoktan İstanbuldaki sefahat kaynağı sarayına dönmüş olacaktı. 'Tam manasile — bozgunan uğramış, dağılmış ve hiç bir harp kiymeti ka: mamış olan bir ordu bir kaç ahç. ve yamağın, deveci ve sakanın gayretleri sayesinde yeniden can bulmuş; müthiş 35, il İT 735.687.04 liralık safi bir kâr tahakkuk | bir hezimet şanlı bir zafer olmuştu. Bunun içindir ki 6 muhaürebeye ba zı tarihçiler pek haklı olarak (Kepçe muharebesi) demişlerdir. Turan Can miza bir mikdar ayrıldıktan sonra ba kiye 1.349,04 liranın gelecek yıla dev- rini teklif ederiz. 1936 yılı kârımızın bu şekilde tevzii kabul ve tasdik buyrulduğu takdirde tamamı ödenmiş on liralık beher hisse senedine, yüzde 9,2 hesabile 92 kuruş. beher müessis hissesine ise 9 lira «ka- nuni vergileri tevkif edilereke 12 nu. maralı kuponlar mukabilinde 15 Nisan 1937 farihinden itibaren gişelerimizde dağıtılmaya başlanacaktır. Vefatını teessürle bildirdiğimiz İda- re Meclisimiz azasından Bay Mahmut Soydanın yerine, esas nizamnamem zin 26 inci maddesi hükümlerine levfikaa İdare Meclisimizce Kocaeli mebusu B. İbrahim Süreyya Yiğit intihap edilmiş tir. Keyfiyetin tasdikini dileriz. e" ” W a e lidikieii

Bu sayıdan diğer sayfalar: