January 11, 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

(Baştarafı 1 inci sayfada) tal Bayar, bir iki gündenberi mat - mevzuu bahsolan beynelmilel kaçakçılığı meselesinin bu- Tüzmameve ahnarak görüşül - üzerine kürsüye ge iys Vekili Şükrü Saracoğlu, Haziran 938 tarihinde toplanan grup De. m, Umumiyesinde Hariciye Vekili Vip *vfik Rüştü Arasın beynelmilel Kaçakçılık şebekesinin İspanyol mu Türkiye namma tayyare hakkında Hariciye Vekâletine bar üzerine yapılan tahkikatm © vakit Adliyeye intikal etmek Olduğunu bildirmiş olduğunu ha- izahatma berveçhiâti devam iy ai ai 77 Bazirenn $ik günlerinde Franko "Türkive mümessili Ha - ll Vekfletine müracaat İyyare yüklü vagonların Ame- hareket etiğini ve bunlarin hükümetine sid olduğunun id #dildiğini söyliyerek doğru Olup & M Haziran 1938 Ne ui gton sefirimizden aldığımız dn avni mevzun temas edi- Amerikada 'Türkiye mubayaatı Uöraşan resmi makam Vaşing- X Mfaretimiz olduğuna göre bizde 0 Mmevzuuhahis sevkiyatın bir K8- xE #6bekesine aidiyeti hissi ve zan- İ olmuştu. Haziranda gerek İspanya mümessi - Verdiği haber ve gerek Vasington ai i di Faz izden alınan telgraf birleştirile - ” Mim Müdafas Vekâletinden rn M4 Haziranda bu Vekâleten al - ti, cevabda böyle bir mübzyaanın aya ve hiç bir tayyare sipariş €- İİ we "Türkiye namına bütün si * Mitlerin Vaşiniten sefaretimiz vesta ie Yapıldığı bildirilmiştir. Bu cevab ve milmessilinin ihbarı Vaşineton time tebliğ olunmuş ve beynel - bir sahtekârlik şebekesile karşılağ- üz hinei htcil olduğundan setaretin vide Mevewd evrük ve vesaikin asılları, akar, ve mümkün değilse musad - *. ve bu tekzible hususi ellerle hiç tayyare satım alınmadığı ve bir alış verişle Türkiyenin alâkası olmadığı bildirfimiştir. Hariciye Vekâletine ge- Adliye Vekâletine tevdi olun- fi, | A ğ Vekilinden sonra işin adi için kürsüye gelen Adliye Sılay bu hâdisenin Ankara müddelirmumiliğine 22.6.9338 intikal ettiğini ve meselenin Mg miri itibarile resmi evrak sahte Suçunu a, teşkil ettiğini tebarüz et- LU N Sonra izahatına şöylece devam ilen memlekette bulunmuyan König meşhur Ekrem Hamdi isminde- 2 ve 3 Temmuz 1937 tarfhinde Vekili ile Hariciye müs » imzalarım ve mezkür Vekâlet- kâğnd ve mühürlerini taklid Kanadada bir fabrikaya “ümhuriyeti namına tayyare si- . Bu siparişi slan fabrika vasıtasile teyid etmek is- iye hariciyes'ne bu siparişin edilmediğini 17 Ağustos 1937 #fla sormuştur. Fakat bu tel- İciye Vekâletine değil, hariciye mum müdürlüğüne çekilmiş - Protokol dairesi memurlarm- 2 ih tarafından alınmış ve 'ksizin Exrem Köniğe tev . Ekrem König bu telgrafa isimle 18 Ağustos 1937 ta - #iparişi teyid ettiğini telgrafla cevab vermiştir. tayyareler yola çıkanl - 1 MY # FE li 1 7 i fi alarak Ekrem Könize tevdi e- İsmi geçen Ruhi 27.6.938 altına alınmış ve cür - Königin şeriki olduğunu rhe tevkif olunmuştur. Waştırmada Ekrem Königin An- 1 gi in Aliye ve Hariciye Vekilleri dün tayyare Sur kaçakçılığına gid tahkikatı anlattılar iyede bütün parti Fransaya karşı birleştiler Kara emniyet müdürlüğünden alırmış ©- (Baştarajı 1 inci sayfada) lan 188.997 tarihli pasaportla 248.857 ta- artık Şam hükümetini tanımamaya az- rihinde - yani mevhum şahıs imzasile €©- | metmiş görünüyorlar, Frans? istihba - vabi telgrafı çektikten altı gün SONA *| yat memurları elile idare edildiği bura- Avrupaya gittiği tesbit olunmuştur. Mu- | da herkeşin malümu olan bu hâdiseler, maileyhin Fransada olduğu anlaşılarak | merkezt Şomda bulunan Suriye nas - evrakı hariciyeye gönderilmek suretile yonalizmini derin bir endişe ve beye - iadesi esbabına tevessül olunmuştur.» İcana düşürmüştür. Fransanın Suri - İ «AdM tahkikstın begünkü safhasına yeyi ezmeğe kater vermiş olduğu ka - göre İstanbal matbuatında intişar eden: | manti umumidir. 1 — Helen meb'us olan bazı kimsele -| Waziyetin vahameti hakkında bir ft - İrin bu işle alâkadar bulundukları, İkir vermek üzere şu hâdiseyi zikrede- 2 — Posta müvezilerinden bir gehsm | isim, Düne kadar birbirlerine kara yukarıda bahsi geçen telgrah Ekrem Kö-| can düşmanı gibi muhalif iki saf tut - nige vermek suretile vazife memuriye *İymş olan Vataniler #e doktor Şelben- tini sulistimal ettiği. İder taraftarı bulunan muhalifler, kı - 3 — O zaman yüksek bir vazifede bu |sy bir müzakereden sonra müttehiden lunan bir zatın Ekrem Köniğe Türki “| harekete karar vermiş bulunuyorlar, leri o Çemberlayn dün Paristen geçti, Romada bugün müzakereler başlıyor Paris 10 (Hususi) — Romaya gitmek üzere bu sabah Londradan hareket etmiş olan İngiliz büşvekili Çemberlayn o ve hariciye nazırı lord Halifaks, evvelce ka- rarlaştırıldığı veçtüle Puriste tevakkuf etmişlerdir. İngiliz nazırları gerek Kale, gerek Pa- rirte tezahüratla karşılanmışlardır. Mi - safir narırlar, İngiliz ve Fransız bayrak- larile süslenmiş olan Şimal istasyonun - dan doğru Fransız hariciye hnezaretine giderek, akşam çayını Daladye ve Bone ile birlikte içmişlerdir. Bir tebliğ neşredildi Bu münasebetle dört dost nazır ara - sında cereyan eden mülâkat, bir saat sür- müştür. Mülükatın sonunda neşredilen müşterek bir tebliğde, dört nazır arasın. yede sahte bir pasaport vererek ve hak. kındaki tahkikatı kendisine ihbar ede- İrek kaçırmış bulunduğu, 4 — Gümrük idaresi nezdinde An » kara müddeiumumiliğinin mevzuuba - İhis tayyarelerin Türkiyeye gelip gel - medikleri hakkında tahkikat icra et - miş olduğu, 5 — Buişten dolayı Hariciye memu- ru Rubiden başka kimselerin mevkuf bulunduğu, Hususları gayrivâkidir. em Köniğin iadesi hakkındaki teş ün intacı beklenilmektedir. Geldiğinde şeriki cürmü ile beraber mahkemeye tevdi edilecektir. İstanbul matbuatının bu mesele etrafındaki sor | neşriyatı üzerine de tahkikatın tami - kine ve ihbar edilen hususların tevsi - kına başlanmıştır.» Adliye Vekilinin bu izahatmı müte- ak'b birçok (o hatibler söz söyledikten sonra Başvekil Celâl Bayar tekrar kür- süve gelerek Adliye ve Hariciye Ve » killerinin verdikleri izahata nazaran bugün hükümet elinde bulunan delil ler üzerinde vâsıl olunan neticelere gö- re takibata devam edildiğini, ve eğer yarın ele yeni bir delil geçerse onun Ü- zerinde de yürümekten kendilerini me- nedecek bir kuvvet olmadığını tebarüz ettirdi ve vak'anm memlekette kökbu- dak salmış bir iş olmayıp menfaat sai- kasile malim olan adamlarm yaptığı bir fezahat olduğu anlaşıldığını ve bey nelmilel bir kaçakçılık şebekesine da- da tetkik edilen bütün meseleler etrafın- da tam bir görüş birliğinin mevcud ol - duğu bildirilmektedir. Surive etraftan parçalanırken hiç ok mazsa merkezde bu suretle birleşmiş bulumuyor. Bu ittihada dair üç günden| beri bir takım şayialar dolayıyordu.! Romaya hareket Dünkü El Evvam gazetesi döktor Ab -| Çemiberlayn ve Lord Halifaks, bera - dürrahman Şehbenderle yapılmış bir | berlerinde hariciye nezareti daimi kâtibi mülâkat neşretti. Bu mülâkat, Şehben- Sir Aleksandr Gadogan ve hususi kâtib- der taraftarı olan bu gazete ile leri olduğu halde saat w de ekspresle bazı İngiliz gezeteleri muhabirlerine inan er güm İma g Simi ingiliz nazır! muv: a Yen seniz sariyeni” fezalide | duğu ii, hereketleri esnasında da Da - vahim olarak göstermelrte ve bu şera - ladye, Bone, İngiliz sefiri Sir Erik Fips it içinde bütün mW kuvvetler arasın. | V* diğer hükümet erkânı tarafından ha- da itihadım farzolduğunu söyledikten |Terete uğurlammışlardır. sonra bu kuvvetlerin bundan böyle Su |, 70725 sabah İtalya hududuna varacak riye istiklâlini temin edecek olan faa- | ola İngÜliz nazırlanı, öğleden sonra Ro- liyete hasredilmesint ilâve eylemekte - | 7AYa muvasalat etmiş bulunacaklardır. dir. , | Bome'nin beyanatı . : Paris 10 (Hususi) — Kabine konseyi Birkaç gündenberi Suriye parlamen | bu sabah toplanmış ve bilhassa öğleden tosunda da ateşi! müzakereler olmak- | sonra İngiliz nazırlarile yapılacak olan tadır. Bu müzakereler neticesinde Su- | görüşmelerin mevzuunu tesbit etmiştir. Lİ MDR il nr Hariciye nazırı Bone, bu münasebetle ya konuşmalar neticesinde İngiliz sefirile dün olduğu mülâ- lâve edilmiş olan zeyillerin ipka edil - |kat hakkında Mh inmegi. > mesi kararı verildi. Bone, könsey toplantısını müteakıb Diğer taraftan, son zamanlarda Su - | gazetecilere de beyanatta bulunarak, riyede Fransızlar tarafmdan, bir pro - | Fransız - İtalyan ihtilâfı hakkında Pa- pasanda bi'hessn dilketi celbe Ifyık- ris ve Londra hükümetleri arasında tır. Türkiyenin, Almanya ve İtalya ile |tam bir noktai nazar birliğinin mevcud birleşerek Süriyeyi istilâ etmek emei- olduğunu söylemiştir. Bu noktai nazar lerinde bulunduğuna dair yapılan bu)birliği, ihtilâfın münhasıran iki alâka- propagandalar, Fransa himayesinin Suriye için elzem ve zaruri olduğunu herkese anlatma gayesini takib etmek- yandığım söyledi. Ve haddi zatında vak'anm teessürü mu cip olduğunu, şu veya bu şahıs gibi bir tefrika imkân #wrakmadan mülerimleri cezalandırmamın kat'i ve samimi kararı olduğunu ifade etti, Bu nasl kat'i ise, masura olar bir takım vatandaşlarımızın da şereflerini spekültsyon mevzu yap- maktan kurtarmak hükümetin borcu ol » duğunu ve hükümetin ba ki esaslı nok - tayı ayni hassasiyetle we kendisini bununla mükellef bildiğini bil- dirdi, Başvekilin bu izahatı umum! heyetçe tasvib olundu, eelseye nihayet verildi. Hükümetin Mecliste beyanatta bulunması muhtemel Ankara 10 (Hususi) Tayyare kaçakçılığı işi hakkında hükümetin B. M. Meclisinde beyanatta bulunması ve umumi efkârm bu suretle geniş tarz- da tenvir edilmesi ihtimali kuvvetli - dir. Sabık Dahiliye Vekili de beyanatta bulundu Ankara 10 (Hususi) — Sabık Dahi - liye Vekili Şökrü Kayanın da bugün - kü Parti grupunda gördüğü lizum & - zerine beyanatta bulunduğu haber ve- rilmektedir. istanbulda yeniden iki Halkevi inşası düşünülüyor (Baştarafı 1 inci sayfada) yük ve modern olmasına gayret edile cektir. İki Halkevinden birinin İstanbulda, diğeri Beyoğlu cihetinde yapılması dü- şünülmektedir. Beyoğlunda yapa v cak olanın Taksimle, Harbiye arasın * da, İstanbulda yapılacak olanın da Sul tanahmed civarmda inşa edilmesi mu- vafık bulunmaktadır. Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdar bu işle yakından meşgul olmakta, tet- kikler yapmaktadır. tedir. Bu gülünç propagandalar ara - sinda Hatay rejiminin Suriye Tehine tadilini mümkün kılacak bir siyasi ta- havvül vüöcude getmekte olduğu sözle- ri de vardır. E. König, Fransada izini kaybettirdi Dün İstanbula döndüğünü öğrendik. Bir muharririmiz avukatla, yazıhane- sinde görüşmüş, Necib Abdullah mu - harririmize şunları anlatmıştır: — Ekrem Köniğin asıl ismi Ekrem Hamdi Bakandır. Kendisile birkaç yıl evvel kızkardeşinin bir davasında ve - kili iken, bu münasebetle tanışmıştım. | cereyan edecek olan görüşmelerde, bil- Ekrem, Vekâletlerde, şunun bunun i-| hassa şu dört meselenin tetkik edilece- dari ve ticari işlerini takib ederdi. İşi| ği söylenmektedir. buydu. Bir gün bana, İngiliz «Anato-| İspanya meselesi, Süveyş kanalı mü lia Mining Corporation» maden şirke -İrurive tarifesinde tadilât; Filistin me - tinin Riçerç ismindeki bir mühendisi | selesi ve Yahudi muhacereti meselesi. müracaat etti. Bu adam, şimdi ölmüş - Tavassut meselesi tür. Bu maden şirkeli memleketimiz -| Londra 10 (Havas ajansının muha - biri bildiriyor) : Siyasi mahfellerde söylendiğine gö * re, Ramada yapılacak olan İngiliz - İ- ri temamile geri almması imkânları - nın tetkikine tahsis edilmiştir. Romada parlak tezahürat yapılacak Londra 10 (Hususi) — İngiliz na - olmıyacağı anlaşılmaktadır. İngiliz ve İtalyan nazırlan den işleri ile meşgul milessesenin Et- bank olduğunu, oraya müracaatı lâzım geldiğini söyledim. Bu iş için yanımda mühendis, şimdi Hatay Cümhurreisi - nin yaveri bulunan binbaşı Zihni ol - duğu halde, bundan 3 yıl evvel, Anka- raya gittik. Etibanka müracaat etti E- tibank, bu işe mütemeyfi göründü.. Bu muhtemeldir. Bu mahfeller, İspanyol Gene bu sıralarda, Ekrem Perapalas ©- | Belçika şirketi aleyhine parasını alama teli sahibi ile yeğeni Emin arasındaki bir | dığından dolayı, açtığı dava idi. davayı bana getirdi. Fakat, bilâhare Ö€| Ayni şekilde, Ekrem, Fransız sefaret - künetin birinci şartı telâkki edildiğini ilâve etmektedirler. Dolaşan bir şayiaya göre İngiliz - talyan müzakereleri esnasında yarı reğ- mi Fronkist ve Cümhuriyetçi İspanya müşahidleri ağlebi ihtimal Romaya gir deceklerdir. Due d'Alba. zannedildiğine göre Bur gos hükümetini temsil edecektir. Cüme buriyetçi İspanyayı temsil edecek za « tın kim olduğu heniz malüm değil « dir. Paris 10 (A.A) — Bütün gazeteler Çemberlaynin Ramada Paris ile Roma « rasmda mütevassıt gibi hareket etmiye « ceği mütaleasını serdetmektedirler. Petit Parisien, diyor ki: «Tavaasut meselesi mevzuu bahsolamağ, Çünkü tavessut denildi mi burdan ber #ki tarafın fedakârlık» ta bulunması ma. nası çıkar ve bu da ekseriya «terk ve fe Tağı manasını tazammun eder» Beynelmilel konferans Le Journal, Romadan istihbar edijeon «Elde eğilmek istenilen gaye, ber 28 » man olduğu gibi beynelmilel bir konfe « rans #kdini temin etmektir. Bu manevra sayesinde Fransa, madun ve bab s tâ belki de münferid vaziyette kala « caktır. İngilizlerin bundan bir şey ka « zanamıyacakları zannolunur.> Otuvre gazetesinde Bayan Tabouis, Yö» ziyor; Hitler ile Mussolini, Fransanın serfürü edeceği zanzına kapılmışlardır. Şimdi bu fikri terketmeleri icab etmekte olduğutr dan bir dörtler konferansı toplanmasını temin edememekten endişe etmiye baş « lamışlardır. Berlin Polonyanın bitaraf « lığından emin olduğundan İtalyaya daha ziyade müzaheret etmiye karar vermiş « tir. Hitlerin yeni düşüncesinin İtalyanm Fransaya hücumu takdirinde İngillere « nin bitaraf kalacağına dair Çemberlayn- den bir vâd koparmak olduğu söylen « mektedir, Buna mukabil Almanya da b- tarsf kalmak vâdinde bulunacaktır. İngiliz gazetelerine göre Daily Telegraph, şöyle yazıyor: «Bugün Pariste İngiliz ve Fransız nazırları ârasında yapacak içtimaşa İngiliz o nazırlarına, (Fransız - İtalyan münasebetleri meselesi Romada mev « zuu bahsolduğu takdirde ne şekilde ha- reket edeceklerini tayin etmek fırsatı» nı vereceği tahmin edilebilir. İngiliz nazırlarının şu suretle hareket etmele- ri muhtemeldir. İtalyanın Fransadan talebleri arazi sahasında ise İngiliz » İtalyan! d#tüâh hükümlerine muhalif addedilecektin, | Bu talebler eğer arazi ile alâkadar de filse, meselenin doğrudan doğruya Fransa ile İtalya arasında halledilme « si lâzım gelir. Komisyon Anıt - Kabir hakkında teklifini bildirdi (Baştarafı 1 inci sayfada) Grupuna mütalen olarak teklif eyle meğe ekseriyetle karar vermiştin, Komisyon azalarından üçü bu ka « rara muhalif kalmışlar ve amıtın Çan « kayada yapılması mütaleasında wrar etmişlerdir. Öğrendiğime göre bu son mütaleadan bulunanlar arasında Fa « Hh Rıfkı Atay ile Ferid Celâl Güven vardır. Kat'I kararı Grup verecektir. X Ankara, 10 (Hususi) — Parti Grupu » nun Anıt « Kabir yerini görüşmek üzere meselesinin diğer bütün meselelere Perşembe günü toplantıya daveti muhte» takaddüm edeceğini, çünkü bu işin sü-İmeldir. Ekremin sakeri fabrikalar müdürlüğüne , maziyülevvelini tahkik değil cemazi « yaptığı bir inşaat müracantında kendisi- | yülâh'rini de tahmin etmek icab ede « ne bu işde delâlet ettiği, Protvay isimli|cek> Balıkesirde dikiş, nakış kursları Balıkesir, (Husüyi) Balıkesiz reti vekâletini alamadığımdan, Ekremi 4-| hanesi vekili Billoteye de vekâletname | Halkevi tarafından geçen yıllarda ol « radım. Avrupada olduğunu vermiştir. İşte Ekrem hakkında bütün |duğu gibi bu yıl da Mitatpaşa ifkoku « 1937 yazında, Avrupadan döndü, kısa bir | bildiklerim... Ankara müddelumumili -İlunda bayanlar için dikiş, nakış, biçki, zaman sonra, tekrar Avrupaya gitti. Git- | ğinde ve bilâhare İstanbul 1 ine! sorgu | metod ve çiçekçilik kurslarile bay ve meden bana !ki davasını takib için, u - hikimliğinde, şahid olarak, ifademi aldı-|bayanlar için okuma - yazma kurslar mumt vekâletname vermişti. Bunlardan |lar. Ekremin ne tipte bir adam olduğuna | Halkevinde de fransızca, almanca, in « biri Alpullu şeker fabrikasının, Ekrem | muttali oldum, Fakat, ne yaparsınız, bun | gilizce kursları açılmış ve tedrisata baş aleyhine açtığı biz alacak davası; diğeri, |dan sonra müvekkillerimizin sadece ce-|lanmıştır.