28 Mart 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Sayfa 3 Ai Pi ei Fransız Başvekili Mussolininin nutkuna mukabele edecek Londra, 27 (Hususi) — Mussolininin dünkü nutku, beynelmilel matbuatta muhtelif akisler yapmıştır. Sovyet ve Amerika gazeteleri umumi- yetle, nutku şiddetli bulmaktadırlar. Yransız ve İngiliz matbuatı ise, birkaç gazete müstesna, mutkun mutedü ve an lassa zihniyetile meşbu olduğunu kabul eimektedirler, Kutuk hakkında İtalyan gazetelerinin tefsirlerinden istihraç edilen manaya gö- ve, Roma hükümetinin bilhassa şu üç talebi, ileri süreceği anlaşılmaktadır. 1 — Akdenizde tam bir kuvvet ve hi kuk müsavatı. 3 — Tunus, Cibuti ve Süveyş kanal hakkında yeni bir anlaşma, 3 — 1915 te Londra mushedesile İtal- yaya yapılan vâdlerin yerine getirilmesi, Parişten alınan haberlere göre Çarşam- ba günü bir nutuk söyliyecek olan baş vekil Daladyenin, Mussolininin nutkuna temas ederek, Fransanın vaziyetini ta- rih etmesi muhtemeldir. Nutuk ve hükümeti Londra, ZI (AA) —D. N. B. bildiri- yor: Mussolininin mutkundan sonra bâş- vekâlette büyük bir faaliyet görülmek- tedir. Nutkun bilhasa Fransız - İtalyan #htilâflarının tasfiyesi imkânım: sezdiren kısımları alâkayı çekmekte ve Mussoli. ninin müzakereye girişmeğe amade ol- duğu rannedilmektedir. Keza barıları İngilterenin bu müzake- relere iştirakine veyabud, Taymis gaze- tesine nazaran, iki taraf arzu etliği tak- dirde mutavassıt rok ifasına amade gö- rünüyorlar, Japonlar Çinde bugüne kadar 900.000 asker kaybetmişler Çin kaynakları Japon ordusunun yeniden mühim mağlübiyetlere uğradığını, orduda isyan hareket- lerinin aritığın: bildiriyorlar Şinking, 27 (A.A.) — Japonyanın 'Teş-| kaç gündenberi şiddetli muharebeler ol- #inlevveldenberi yaptığı askeri ogaflırı|maktadır. tahlil eden Central Daily News diyor ki:İ Çin kıt'alarının, Veyhayvey, Fonten ve Japonya Çinde 900 bin kişi kaybet- miştir. Halbuki 1905 Rus - Japon muha- rebesinde Japonların kaybı 200 bin; geç- memişti, Japoyyanın, iyice tesbit edilmiş asker ve siyasi plânları mevcud değildir. Bun- dan başka Japon ordusunda maneviyat ta bozulmaktadır. Bozgunluk hâdiseleri ve isyan hareketleri gittikçe çoğalmak- tadır. Şunking, 77 (A.A) — Resmen bildiril diğine göre, Mart ayının ilk on beş günü içinde, Çinliler ve Japonlar arasmda 20 çarpışma vukua gelmiştir. Bu çarpışma- larda 15.309 Japon askeri ölmüş ve 1236 Japon askeri esir edilmiştir. Çinliler, 138 at, 547 tüfek, 21 makineli tüfek, 9 top ve 4000 kâsa mühimmat elde etmişlerdir. Bundan başka düşmanın 53 tankı tahrib edilmiştir. Sekiz Japon gemisi hasara uğ- ratılmıştır. 33 kilometre demiryolu bozul- muştur. Üç Japon tayyaresi düşürülmüş- tür, Hongkong, 27 (A.A) — Çin ajansı bil diriyor: Cuikovda Hann şehrini geçmeye teşbbüs eden Japon kıt'aları tamamile imha edilmiştir. Şunking, 27 (A.A) — Çin ajansı bil diriyor: Şantung eyaletinin şarkında bir Malatyalılar, İsmet İnönünün babası Reşid Beyin mezarını ziyaret ettiler Miupini istihdaf eden taarruzları muvaf- İakiyetle neticelenmiştir. Bu şehirler el de edilmiştir. Düşman, geri çekilmekte. dir, Düşmanın zayiatı mühimdir. Çinli. Jer, mühim miktarda ganaim de ele ge- girmişlerdir. Türk Ticaret Bankasının heyeti umumiye içtima! Ankara, 277 (AA) — Türk Ticaret Bankası hissedarlar umumi heyeti bugün toplanarak bankanın 1938 senesi mua- melâtına aid idare meclisi ve murakıblar raporları ile kâr ve zarar hesablarını tas- dik etmiştir. İdare heyeti raporuna nazaran 1838 yı- Imda bankaya yapılan tasarruf tevdiatı 1.377.515 Erası vadesiz olmak Üzere 3.329.544 liraya varmıştır. 1997 yılında yapılmış olan tasarruf tev- diatı yekünu 2.504.454 lira idi. Gene rapora göre, umum! mevduat he- sablarında O1937 esenesne Omizaran 2.908.713 bralık bir tezayüd vardır. Ban- kanın 1987 sonunda 682.721 lira olan tu- tar gayri safi kârı bu sene 108 lirası ge- çen yıldan müdevver olmak üzere 1026.027 Mraya baliğ olmuştur. Meb'us seçimi münasebetile Malat -|metli adamın hatırası taziz olunmuş, lilar MİK Şefimiz İsmet İnönünün| Malatyahlar Büyük ölünün kabri ö - ası Reşid beyin kabrini ziyaret etmiş- | nünde hürmetle eğilmişlerdir. İerdir. Mezar başında memlekete İsmet Yukarıdaki fotoğraf bu meresimden İnönü giki bir Şef yetiştiren bu kıy -| biç intiba: tesbit ediyor Eden, ingilterede yeni bir kabine kurulmasını istiyor Grinsby 27 (A.A) — Dün akşam burada bir nutuk söyliyen Eden, sulh taraftarı olan Avrupa devletleri ara - sında bir birlik vücude getirilerek Al- manysanın genişlemesine mani olmak için bütün partilerin iştirakile derhal yeni bir kabine teşkilini teklif etmiş - Rumen Başvekilinin yeni beyanatı “Alman - Rumen iktisadi mukavelesi son hâdiselerle alâkadar değildir,, e tir. Hatib demiştir ki: Paris, 27 (A.A.) — Paris.Soir gazete «Birleşiniz ve derhal harekete geçi- sinin Bükreş hususi muhabir. Jules yiz, Kaybedilecek bir dakikamız yok- Sauerwein'a beyanatta bulunan Roman-| tur. Öyle hareket ediniz ki dünya İn- ya bâşvekili Armand Calinescu, demiştir | eilterenin uyanık bulunduğunu #nla - ki: İsın. Partiler arasında mütarke taraf - «Hiç şüphe götürmiyen bir nokta varsa! tarı olan siyaset adamlarını derhal ça” o da şudur: ğırınız. Mümkün olduğu kadar geniş «Taarruza uğradığı gün Romanya kir yir esasa müstenid bir hükümet teşkil me karşi olursa olsun kendini müdafaa eğiniz. Bu hükümetin vazifesi şu ola- ederek topraklarının tamamiyetini *bü-| caktır tün kuvvetile muhafaza edecektir.» I — Hariçte yeni tecsvüzlere muka- Celinescu, Almanya le Romanya &r8-| vemet etmek için sulh taraftarı mem - sında akdedilen fktısadf mukavelenin) şekerleri bir araya toplamak Üzere a - son beynelmilel hâdiselerle alâkadar ol-| ymkâmne bir haricf siyaset takib et- madığını, çünkü bu husustaki müzakere-| mek. Bn siyaset bülün partileri sine- lerin Şubatta başlamış olduğunu ilâve| sinde toplıyam bir hükümet tarafından çamiagi İ takib edildiği takdirde muvaffakiyet letlerle hazırdaki ve istikbaldeki mü nasebetlerinde bir değişiklik husule ge- tirmiyecektir. Franko kıtaları Madride toğru ilerliyorlar Londra, 27 (Hususi) — Madridin tesli- mi için müdafaa konseyile Franko ma- kamları arasında geçen Çarşamba günün. derberi cereyan etmekte olan müzake- relerin akamete uğraması neticesinde, İ- ki taraf ârasındaki muhasema! tekrar başlamıştır Madridin cenubu garbisinde ve şimali İ garbisinde Kordoba ve Toledo şehirleri istikametinde kuvvetle taarruza geçen Franko kıt'aları, hemen hiç mukâvemet gürmeksizin hayli ilerlemişlerdir. On bin cümhuriyetçi asker Frankist- Tere teslim olmuştur. Madridde dahili is. yan çıktığına dair verilen haberler tek- zib edilmektedir. Ancak, Madrid ve civa- rından binlerce halk Valense skin et- mektedir, Madrid radyosuna göre müzakerelerin inkıtaıa, Franko makamlarının cümhu- riyet hava kuvvetlerinin Cumartesi gü- nü akşamma kadar teslim olmaları için ileri sürdükleri taleb sebeb olmuştur. Müdafsa konseyi ise, maddi imkfinsızlık karşısında bu talebin ancak Pazartesi gü- nü (dün) is'af edilebileceğini bildirmiş- tir, Bunun üzerine Frankocular başlamışlardır. Burgos 27 (A.A.) — Nasyonalistler bu sabah cenuba doğru, Talavera ve Toledo mıntakalarındı hücuma geç - miştir. Nesyonalist (o kıt'slar, Tagoyu geçmişlerdir. Şimdi Nava ve Hermo - zaya doğru İlerlemektedirler, Umumi kararşâhm saat 16 da verdi- ği bir tebliğ cenhesinin merkez mın- takasında yarılmış olduğunu bildirmek tedir. Valensiya, 27 (A.A.) — Halen burada bulunan general Miaja, aşağıdaki beya. natta bulunmuştur: — Müzakereler bir anlaşmaya varaca- ğımızı sandığımız bir anda kesilmiştir. Milf konsey, yalmız İspanyayı ve halkın sardet ve sulhumu düşünmüştür. Kan dö- külmesinin önüne geçmek içim obalkın davası bahsinde, konsey, her türlü feda. kârlıkları yapmıştır. Her şeye rağmen, yeniden müzakerelere başlıyabileceğimi. zi ümid ediyaruz. Buna muvaffak olun. mazsa hiç kimse, olacak şeylerden bizi mes'ul tutamaz. Zira, biz, İspanyada ye. niden kan dökülmemesi için elimizden gelen her şeyi yaptık. Etrüsk ve Denizbank tahkikatı Ankara 27 (Hususi) — Maliye ve İk- asad Vekâleti in Etrüsk vapuru ve Denizbank hakkında yaptık- ları tahkikat evrakı İktısnd Vekâleti tarafından tetkik edilmektedir. Rapor mündericatı hakkında Vekâlet bugün- lerde Anadolu Ajansı vastasile bir teh- diğ meşredecektir. Tebliğde şimdiye ka dar gazetelerde yapılan neşriyatın ma- hiyeti ve yolsuzlukların nelerden iba - ret bulunduğuna dair malümat var taarruza İdir. Bu mukavele, Romanyanın diğer dev-| sanslar, çok büyük olacaktır. 2 — Dahilde, bu hükümetin vazife- İsi memlekete mümkün olduğu kadar kısa bir müddet içinde azami askeri grvretler sarfetmek imkânını verecek tedbirleri almak ve tatbik etmek ola - caktır. Askerlik bedeli nakisi için Maliyenin bir tamimi Ankara, 27 (Hususi) — Muvazzaf hiz- mete tâbi erattan bedeli nakdi vermek istiyenler hakkında askerlik kanununun 105 inci maddesinde bedeli nakdi mikta- rının 250 Tira olduğu ve bunun mükellef namına Türkiye dahilindeki malsandık- larına resmi makbuz mukabilinde defa- ten veya iki taksitte yatırılacağı yazılı dır. Kanunun tatbikini mübeyyin #MlH8 Müdafaa Vekâletinde tanzim olunan ta- matnameye göre bedel vermek istiyen- ler bulundukları mahal âskerlik şubesi- ne islida ile müracaat ederek bedellerini bir veya iki taksitte vereceklerini bildi. recekler, şube bedel verecek olanın kay- dına bekârak bedel vermek hakkı varsa bedelinin alınmasına bir min! olmadığı. m ve bedelinin kabuMinü istidası altına yazarak omalmüdürlüğüne gönderecek ve malmüdürlüğü de parayı bedel sahi- binden resmi ve matbu bir makbuz ile alacaktır. Bedel sahfbi veya vekili bu makbuzu şubeye gösterecek ve şube de bü makbuzun tarih ve numarasını kütük ve yardımcı defterine ve bedel verenin cüzdanının askerlik hanesine yazacak ve bedelinin alındığına dair malmüdürünün vereceği cevabı da dosyasına saklıyacak- tır, Askerlik şubelerinden bu suretle ge- İlen arzuhallerin bazı malsandıklarınea kabul edilmiyerek askerlik şubelerinden tafsilât müzekkeresi istenilmektedir. Ma- Hye Vekâleti bu yolda muamele yapılma. sın: alâkadarlara bildirmiştir. Şeker fabrikaları şirketinin heyeti umumiye içtima: Ankara, 27 (AA) — 'Mirkiye şeker İrabrikaları şirketi hissedarlar dördüncü umum? beyeti bugün toplanmıştır. Şirketin 1939 senesi muamelâtı ve he- sabatı hakkındaki meclisi idare ve mu- rakıblar raporları ile bilânço ve kâr ve zarar hesabları tasdik edilmiş ve yeni &- dare heyeti azaları seçilmiştir. Umumi heyet şirketin muamelâtından busule gelen 1.612.398 )ira safi kürdan yüzde on adi fhtiyat akçesi ayrılarak ge- ri kalan kısmından vergiler indirildikten sonra tediye edilmiş sermayenin yüzde 6:45 ine tekabül eden miktarının hisse- darlara temettâ olarak tevziine ve arta- cak bakiyenin senel atiyeye devrine ke- rar verilmiştir. Litvanya kabinesi i istifa etti Londra 27 (Hususi) — Almanya ile Memel'in iadesine aid anlaşmayı im - istifa etmiştir. Litvanva erkinharbiye reisi Gene - ral Şeltus'un riyaseti altında kurulma- sı muhtemel olan yeni kabinede, mu - halif partilerin temsili de derpiş edil - mektedir, zalamış olan Litvanya kabinesi, bugün| ti Xteidke g Şarka teveccüh eden Alman tazyikı Yazan: Selim Ragıp Emeş ersay ypuahedesinin çizdiği Aw rupa haritası üzerinde bir tas raflı tadillerine devam eden Almanyanın bu hareketinin, bu haritanın nimetlerin den isüfsde etmiş olan memleketlerde We yandırdığı endişe hergün. biraz daha aw tan bir nisbetle devam ediyor. Çekoslex vak ve Memel hâdiselerinden sonra Ah manyanın ortaya atabileceği yeni yeni meseleler olup olmadığını araştıranlam, bu devletin hangi noktada durabileceğik ni ve hangi haddin bilhassa İngiltere içim fili bir müdahale mevzuu Leşki? edebiles ceğini soruşturuyorlar. Bütün bu sebeli ve şartların tesiri altında Avrupanın sk yasi durumu son derece gergindir. Bam kısımlarında mıntakavi Alman aleyhtam lığı görülen Lehistan tam bir seferbet “ olmuştur. İsviçre hükümeti hududlarımı da fevkalâde tedbirler alarak hali hari tehlikesi ilân etmiş gibidir. Slovak ve Macar küvvetleri işe fili muharebe ha lindedirler. Bütün bunlar gösteriyor ki 1914 - 1918 muharebesinin neticelerini kendi menfaatlerine uygun bulmıyanlar rım her am çıkarabilecekleri bir patırtı karşısında artık hiç kimse gafil bulun imak istemiyor. Almanyanın tasavvurlari hakkında kendi kendilerine «ndişeli sual soranlara gelince; bunlar için müstakbel hattı hareketlerini tayin etmeye yarıya bilecek ortada çok sarih bir düstur var- dır: Her Hitlerin «eKavgılarım» adh ki. | tabı. Maamafih hâdiselerin umumi cere- yanı dikkatle takib edilecek olursa görüs ür ki Cermenliğin milli ve ırki inkişafı nı temin maksadile tutulan yolun istika« meti, şimdilik muntazaman şark istika- metini takib ediyor. Bunda İngilterenin ve İngiliz siyasetinin ne derece şuurlu bir tesiri vardır? Kat'i bir şey söylenemez. Fakat kı'avi Avrupada cereyan eden mü- him hâdiseler karşısında ancak lâf21 pro- testolar ve prensip noktasından ileri süs rülmüş itirazlar istisma edilir ve İngilte renin küçük parmağını bile kıpırdatma. dığına bakılırsa, imparatorluğun hayati İ menfaatlerinden hiç biri henüz tehdide uğramamış demektir. Aksi halde, artık hazır bulunduğu şüphe götürmiyen İn. gülterenin eflâtuni demarşlarla iktifa © edemiyeceği kolayca anlaşılabilir. Mevsimin kış olması, Almanyanın ve İtalyanın henüz bardağı taşıracak son İ damlsyı five etmekten sistematik bir ğ surette ihtiraz göstermiş bulurmaların. dan dolayı bugünden yarına bir harb zuhür edeceğini ileri sürmek muvafık değildir. Mevsim bir defa geçmeli, sonra da bu iki devletin hattı hareketinin ne olacağı biraz daha (taayyün etmelidir Kat'i hüküm ancak 6 zaman verilebilin İtalya başvekitinin evvelki günkü nutku ahvalin fevkalâdeliğine rağmen bir de receye kadar makulât hududunu aşmadı ğı gibi Romanya hududlarına dayanan Alman tazyiki de, en hassas noktasında besablı bir tevakkuf göstermesini bilmiş. jtir, Eğer bu böyle olmasaydı. slâkadar devletlerin bu tazyiki durdurmaya te vessü! etmeleri bir zaruret olacaktı. Bu isebeble biraz daha beklemek lâzm geli. yor. — Selim Ragıp Emeç Mecburi askerlik meselesi İngiliz kabinesinde ihtilâf çıkardı Paris, 27 (A.A.) — Londradan bildiri. İyi haber alan mahfellerde söylendiği. ne göre mecburi askerlik hizmeti mese- lesi İngiliz kabinesinin başlıca 'meşguli- yetini teşkil etmektedir. Nazırlar arasın. da bu hususta çıkan ihtilâf dünkü tefsir. leri izah etmektedir. Mecburi askerlik hizmetine taraftar 0- lan Lord Halifaks başvekili bir dereceye kâdar noktai nazarına iştirak ettirebik. miş ise de Hoare ve Simon bu fikre şi&- detle itiraz etmekte ve mecburi askerlik hizmetini kabul ettiği takdirde hüküme- İmparatorluk müdafaa komitesi, son celsesinde bir nevi mecburi hizmet şekli lehinde karar vermiştir. Faka: amele partisi mecburi hiçbir hizmet şekli ka bul etmemektedir.