May 6, 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

We RYAB © Mayıs SON POSTA Sayfa 11 Lehistanın Almanyaya cevabı azimkârane, fakat mutedil oldu (Baştarafı 1 ici sayfada) Gllerda kordiplomatik yer almıştı. İnleyicilere aid yerler tamamen dol- Muştu. Bek'in oldukça uzun olan nut - ku büyük bir dikkatle dinlenmişti Bek, öon aylard aliy izahat vereo lif devletler a daha ferdi Ve manzara iktisab etmi duğuna işaret etiiklen | yardım esena ad e- den son itilârın safhalarını ehemmi - e anlatmış, Varşova İle Paris ara - la Avrupa siyaseti Hold iye en esaslı unsurlarmdan bi- 'Uğuna İş#ret etmiştir. “ n - Leh münasebatı anlaşm, © Nazırı, bundan sonra, |; 4 yete geçerek nasebatında di mir ke ebatından bahsetmi Al y İ enkei) Polonya - İngiltere anlaş- Yvğ © 34 iti Afını fesih için bir se - vr etmiştir. Almanlar tarafından leri süre ahiyette muhtelif itirazlar i- sürülmüştür. Gi ha enizle, an hükümeti olan ve eğ ğumu; Meleri bukukşinaslara Al - bügün tevdi edilecek : v Alman muhtırasına vermiş ol- 2 cevabın metnine müracaat et tavsiyesinde bulunacağım. Hüdisenin hususiyetleri Bu hâdiseri v âdiserin dirlomatik en Tipe Uzun p:omatik eşkâli üze- müddet iki izi celbi * nazarı dikkatinizi etmek İstemem, Yalnız, bu hâdi - i hi ir e Ye hüye ehiyeti hakkında ne İngilte - metini nn ne de Polonya GR alealarını tetkik etmeksi - İtihaz Kiel rine istinad ederek, inlay <ibet, bir güna müşkü - m avdei mekte idi. Nitekim Tondra- kabuy Sela etmez, Alman sefirini “tir, a Se amade olduğumu beyan firsatta şeileyh, bugüne kadar bu Medi, Stifade etmeğe lüzum gör - Bu ha; | Yeti li Neden dolay: halzt ehemmi - Sa ç Almanyanın maksadı? Açık olan ye hakeme eden herkes için şey varsa o da bu kararın olan şey, Polonya - ve ne de metinin, mu-! i hilâfına olarak Mahya arasında 1934 dilmiş ola; Yüsundan, tediğini bil ?0* kendim “Mesele i Yan nedir?. dinabiimma, kkimda sahil bir fikir e. iz T şeyden evvel «ni. 7» sna zu bahsolan mesel ir, © RİİNİ irad etmek muvafık z a yaden ve buna cevab Künlür Şen Ayan Polonyayı alâ mm me hakkımdaki be “in mi lâyda ç i mekliğimize imkin çim Re re tur. ntzig... TSI hattı p, bahsettim, si > ime dair Alm li Mdan Yapılan teklif — mi ö lesine Po. sile Alman ndaki muya y aTeKEtİM izde, 9 bazı Umumi mg mü - yaıyacağım. Dant iş e muahede - bi CE Asırlardan. ir lan Âzım sedir Doğrusunu ri | © €bab ve sva- Leh ve Alman şekilde tef. şol -İsi n ey sirinin neticesidir. Dantzig'deki Alman tacirleri Polonyanın denizaşırı ticare - ti sayesinde bu şehrin inkişafını ve re- fdhını temin etmektedirler. Mazide bu şehrin yalnız inkişafı de- gil, hikmeti vücudü de yegâne büyük Polonya nef âin ol- kat'i surette bağlı idi. de bu şehir Baltık denizile ir- tymızı temin eden nehir yolunun hea şimendifer hattının üstün - adır. Bu, hiçbir yeni for. remiyeceği bir hakikat - Uzlastırıcı hal çareleri Dantzig halkının hâkim ekberiyeti, bugün Almandır. Fakat bu şehrin mev ve refahı, Polonyanın mekni ıma bağlıdır. Bundan ne gibi se çıkardık? Biz daima kat - e deniz ticaretimizin ve Dan'zig ilk defa olarak Alman devlet reisinin 28 nisanda söylediği nutukta gördüğümü be iyan etmek medburiyetinde bulunuyo » rum, İ Evvelce yapılan bazı görüşmelerde u - Jpumi bir itilâfa varıldığı takdirde, Slo - İvakya meselesinin görüşülmesi ihtimali - İne telmih edilmekle iktifa olunmuştur. | Başkalarınm menfaatlerini pazarlık İmevzuu yapmak itiyadında olmadığımız. n, bu kabil görüşmeleri derinleştirme- iğde uğraşmadık. 25 senelik garanti meselesi Gene bunun gibi sdemi tecavüz misa » kının 25 sene için temdid edilmesi husu- su, son görüşmeler esnasında bize müs - bet hiç bir şekilde teklif edilmiş değildir. Gene bu hususta yarı resm! bir takım tel. mwihlerde bulunulmuştur ki, bunların Al; man hükümetinin mümtaz mümessilleri zikretmiş olduğu kelime olan, «sulh ©- Jacaktır. Hangi şartlarla müzakerelere girişilecek Sulh, şüphesiz Polonya siyasetinin çe- tin ve büyük gayretlerinin hedefidir. Bu kelimenin hakiki kıymetini tamamile ik- tisab edebilmesi için, iki şartın yerine getirilmesi lâzımdır. 1 — Sulhcuyane emeller, 2 — Sulhçuyane hareket metomarı, Eğer Almanya hükümeti, memleketi - mizle olan münasebetlerinde bu iki pren- sibi tatbik edecek olursa, tabii biraz ev - vel izah ettiğim prensiplere riayet edil - mek şartile, her türlü müzakereye giriş- mek imkânı elde edilmiş olur. Sulhün fiatı Bu şekilde müzakerelere girişildiği tak- dirde Polonya hükümeti, âdeti veçhile, son zamanların tecrübelerinden de istila- yasetimifin hek ve menfaatleri | tarafından yapılmış olduğu muhakkak -İde ederek, büyük bir hüsnü niyetle me - a durduk ve bu sahada azimle tır. Fakat bu görüşmeler esnasında görü-| seleyi objektif bir şekilde tetkik edecek- aştırıcı hal ça -İşülen mevzulardan çok daha ileri giden | tir, Sulh kiymetli ve arzu edilen bir şey- şehirdeki Al - ideolojik ve Hürel inkişef üzerinde bilerek hiç- ik iera etmek istemedik. bir takım telmihler daha yapılmıştır. İcabında bu mevzua yeniden avdet et « mek hakkını muhafaza ediyorum. Alman şansöliyesi, söylemiz olduğu dir, Hi lerle kana boyanmış olan nesli- İ miz, şüphesiz bir sulh devresine lâyıktır. Fakat Sulhün de dünyadaki hemen bü - İtün şeyler gibi, fiatı yüksektir, fakat öl- sal yikretmek suretile nutkumu Uİnutukta, kendi tarafından bir fedakârlık çüsüz değildir. Biz Polonyalılar için her ak istemiyorum. Çünkü bu misa)- tla olursa olsun bu mese e karşı alâka göstermiş olanlarca kâfi derecede malümdur. Polonyanın kararı Fakat mademki hattı hareketimize ri ayet edeceklerini beyan ve «bu eyület ya arasında bir ihtilâf mevzuu etmiyecektir.» o mütaleasını serdeden Alman devlet gdanlarının müteaddid beyanatlarından sonra Dantzig'in Al - e ilhak edilmesinin istenildi - enmiş bulunuyorum. Madem - ki serbest sehrin mevcudiyet ve hu - kukunun müşterek garanti edilmesine dair olan 26 Mart tarihli teklifimiz ce- vabsız kalmıştır. Ve mademki, bilâkis bu teklifin müzakereden imtina ma - hiyetinde telâkki edilmis olduğunu öğ lde an nedir? Sualini irad etmek için kendimde bir mecburiyet orum. Asla tehdide maruz Ol - miyan Dantzig'in Alman hali h riyetleri mi, bir nüfuz meselesi mi, ni- havet Polonvayı Baltıktan sürüp at - mak meselesi mi mevzuu bahistir? Hal buki Polonya, kendisinin Baltıktan sü- wasma asla müsaade etmi - dahinmizm ir, Pomeranya Voyw İ hakkın - içinden yapılseak münak da da ayni mülâhazalar dert Tanabilir. eyan 0 - «Koridor tabiri sun'i bir icaddır» kelime- orum, Zir Çün Bu. «Pomeranyı leri üzerinde ısrar €€ pek cüz'i Almah kolonlar - k bulunan bir eyalet mevzuu z AK ının gümrük veya pü saport musmelelerine tâbi - Prusyaya geçmelerine mü münakalâtı için arı tetkik etmek teklifinde bulunduk. Burdda mesele, tekrar meydana çı - evzuu bahsolan ne- teki eyaletlerile mu - Alman o vatandaşlarına karmıtmız için hiçbir sebeb » Birinci ve ikinci meseleye ya ni Dantzig'in istikbali ve Pomeranya vasıtasi'e muvasala meselelerine ge - lince, Almam hükümetinin bizden 'dai- ma bir taraflı imtiyazlar taleb ettiği- ni görüyoruz. Kendine hürmeti olan bir devlet, hiç bir zaman tek taraflı im- tiyazlar vermez. Bu mütekabiliyet nerede kaldı? AJ - man teklifleri bu hususta garahatten mahrumdur, Başkalarm menfaatleri |“ Alman devlet reisi, nutkunda, Slovak. yada ilç taraflı bir condominturmdan bah. setti. Böyle bir tekliften bahsedildiğini İ olmak üzere, Polonya e Almanya ara - İsında mevcud olan hududu kat'i olarak İtamımak ve kabul etmek teklifinde bu - İlunmaktadır. Burada itiraz kabul etmez | jolan malikiyetimizi hukukan ve fiilen ta. nımak mevzuu bahzolduğunu tebyin et-| : İmeğe lüzum görmüyorum. İmgi bundan| şehri, hiçbir zaman Polonya İle Alman | şu netice hâsıl olur ki, bu teklif dahi, Al| manyanın bir taraflı ve otomobil yolu meselesindeki taleblerınin bir taraflı o - İlarak kalması keyfiyetini değiştiremez, İİ Alman muhtırasına cevab Bu mülâhazaların ziyası altında ben - den Alman muhtırasının son fıkrasına bir cevab vermemi, hem de haklı olarak, beklersiniz. Bu fıkrada şöyle denilmektedir: «Eğer Polorya hükümeti, Polonya - anya münesebatının yeniden muka - velevi olarak tanzim edilmesine ehem - miyet atfediyorsa, Alman hükümeti, bu hususa meyyaldir.» Zannıma kalırsa, hattı hareketimiz! » €sas itibarile » tarif ettim Beyanatımın vüzuhu için işte bir hülâsa yapıyorum: «Böyle bir itilâfın akdinde âmil, Al - man şansöliyesinin nutkunda ısrar ile ne pahasına olursa olsun sulh fikri mev- cud değildir. İnsanların, milletlerin | hayatında Baha biçii şey vardır: O da, ve devletlerin emivecek olan bir tek şeref ve namustur.» | Nutuk, Londra ve Pariste müsaid karşılandı Londra 5 (Hususi) — Polonya hari nazırı Bekin bugün iradettiğ: nutuk, ge İrek Londra, gerek Paris siyasi mahfelle - İrinde çok müsaid bir şekilde karşılan - İ mıştır. Nutkun azimkür, fakat mutedil olduğu ve Almanya için akere kapılarmın açılmış bulunduğu teslim edilmektedir. | Almanyada Manhaza, akşam çıkan Alman gazele- leri nutuktam hiç bahsetmemişlerdir. Ga- zetelerin nutuk hakkında ittihaz edecek- leri hattı hareket, bugün Berhtesgadende yapılan müzakereler neticesinde verile - cek olan karara bağlıdır. Filbakika Hitler, bugün Berhtesga - dende hariciye nazırı fon Ribbentrop ile Dançiğ senatosu reisi Grayzer ve Dönçiğ Nazilerinin şefi Forsteri kabul ederek, Bekin nutku ve teklifleri hakkında uzun boylu müzakerede bulunmuştur. Hitlerin bugün. Berlinden tayyare ile ! j | Münihe gelmiş olan Papa Nançiyosu'nu da kabul ettiği bildirilmektedir. Ribbentrop Romaya gitti Hariciye nazırı fon Ribbentrop, E- ler ile müzakereleri kib İtalyaya hareket etmiştir. Fon Ribbentrop ile Kont.“ Ciano arasında yapılacağı bildirilmiş © lan siyasi görüşmeler, Komo şehrinde de- ği, Milânoda vuku bulacaktır Berlinin bir tekzibi Londra 5 (Hususi) — Berlindeki resmi mahfeller, Dançiğ senatosu relsi Grayzer ile Nazilerin şefi Forsterin Berhtesga « dende bulunduklarını tekzib etmektedir. ler. Maahaza, iyi haber alan kaynaklar bu iki şahsın Hitler nezdine davet edildiğini ssrarla söylemektedirler, Varşovada Varşova 5 (A.A.) — Siyasi mahfellerde hâkim olan intiba, Bekin bugünkü nut - kunda müzakerelere kapıyı kapamamış ve bütün Leh - Alman meselelerinin kar şılıklı taahhüdler esası Üzerine muahe « deler yolü ile halledilmesi arzusunu kat'i şekilde bildirmiş oldi merkezindedir. izmitte mahkemelik olan tablolar (Baştarafı 1 inci sayfada) loları sergiden kaldırttı. İş mahkemeye intikal etti ve tablolar İstanbula gön » derilerek mütehassıslardan mürekkeb bir (ehlivukuf) heyetine gösterildi, heyet tabloların san'at eseri olduğuna karar verdi, Bunun üzrine tablolar tekrar ser » gideki yerlerine asıldı ve matbuatta gü- rültülü akisler uyandırmış olan hâdise de kapandı. Dün foto muhabirimizi İzmite göndere. rek mevzuübahs tabloların resimlerini aldırttık. Bu münasebetle İzmit müddelumumisi muhabirimize yeniden beyanatta bulu « narak ezcümle demiştir ki: — Bizce ortada izam edilecek bir me- sele yoktur. Bu alelâde adi! ise « den ibarettir. Meselâ bir müddetumumi bir hâdiseye el koyar, onu tahkikatın sen safhasına kadar takib ve hattâ suçlusu « nun idamını taleb eder de hâkim suçluyu beraet ettirir. Bu bizi enterese etmez. Bu bir kanun meselesidir. Sergiden resim kaldırma hâdisesi de bu gi küçük bir modeldir, | Tİ İn | | / | 1tağelanaya İ İl li ın ) İl ili