May 6, 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ © mektep talebesinin en kuvvetli yar. Muallimlerin n en zengin kütüphanesidir. Çocuğunu se- dımcısı, çocu Beck “Polonyanın Baltıktan Asla ——Atılamıyacağını,, ie İLK k in söylemiş ve yi sulh içinde iye Nazırı Beck, beklenen nutkunu dün söylemiş ve Polonyanın u ş ale e hazır olduğunu, bunu şu esaslar dahilinde kabul edeceğini söylemiştir. | 1— Polonya, deniz ticareti ve deniz siyaseti dolayısıyle Danzigteki hak ve mirdEEk emesessessesas. P GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ den asla ve hiç bir şekilde feragat etmiyecektir. z ; ? 2 — Polonya, Baltıktan sürülüp atılmasına katiyen müsaadç etmiyecektir. e ” 3 — Polonya Pomeranya Voyvodalığı olan Koridorda Almanyaya her kolaylığı göstere- istiyor. Kendine hürmet eden bi 4 — İngiltere - Polonya anlaşması hiç bir kimse aleyhinde olmadığı gibi Almanya aley- hinde de değildir. 5 — Sulh, ancak sulheuyane niyetler ve sulkeuyane hareketlerle temin olunabilir. Polon-| Va, bu esas dairesinde sulh müzakereleri yapma ref ve namusunu her şeyden üstün tutar, aaaaeeaesarereaaaeeeaesenereeaseeei Almanya Niçin Telâş Ediyor? ie Mi Alman gazetesi şunu bilmeli- dir ki, Cümhuriyet Türkiyesi eski Osmanlı İmparatorluğu devrindeki Türkiye değildir. Bugünkü Türkiye, memleke:| bu menfaatleri korumasını bi- len bir hükümetin elindedir. Bunun için de hariçten telkin! ve direktif almıya ihtiyacı yoktur. Yazan: M. Zekeriya SERTEL Airanya Hariciye - Nezare- tinin fikirlerini iplomatisehe © Correspondenz| Bazetesinin dün Türk matbua - tında türkçe tercümesi intişar eden Türkiyeye ait yazısında İ- ki nokta bariz bir şekilde göri nüyor; Biri Türkiyenin kendi menfaatlerini müdafaa için gi - Tiştiği müzakereler karşısında Almanyanın duyduğu telâş; di- Zeri Boğazların anahtarını Tür- kiyenin istediği gibi kullanması ihtimaline karşı tehdit. Almanya niçin telâşa düşü; Çünkü, Almarlara gö ile Türkiye arasında cereyan eden müzakerelerin hareket noktasını Tür kiyenin Balkan Paktı azasından lunması teşkil oder. Binaenaleyh Al manlara göre Türkiye bir Balkan devletidir, Almanyanın Balkanlar hakkın - daki noktai nazar: ise malâmdur. Bu Roktai nazarı da resmi Almanyanın fikirleimi pek sadık olarak aksetti - Ten bir Berlin mecmuası 19 nisan ta- Tihli nüshasındaki bir makalede açık bir lisanla izah etmiştir. Mecmuâ Or-| ta Avrupa ile Balkanlar âleminin Alma ile olan alâka ve münas* betini, şimal Amerikası ile cenup A- merikası devletlerinin £ vaziyetine benzetiyor. Ve buralarda Osmanlı ve Habsburg imparatorluklarınm kur - Mağa bir türlü muvaffak olamadık - lari nizamın, üçüncü Reich'in politi- kası İle tecessüs edebileceğini söylü - yor. Bu politika için örnek olarak ö-| ne sürdüğü şekil de Romanya muka-| Velesidir. Demek ki bütün Balkan devletleri Almanya ile ayrı ayrı böy“ neşreden | ir devlet, kiç bir zaman tek taraflı imtiyazlar vermez. ıl a hazırdır. .... Polonya Hükümeti, Iki Şartla Almanya le Müzakereye Girişecek “Sulh Ancak Sulhcüyane Niyetler; Sulhcüyane | Hareketlerle Temin Olunabilir ve Polonya Bır Farz Timimemeimeler ilmeğe MERMİ ği Varşova, 5 (Hususi) — Le histan Hariciye Nazırı Bet beklenen nutkunu söyledi ve| Lehistanın Alman notasına &e- vabını bildirdi. Diyet fevkalâ - de kalabalıktı. Almanya sefi rinden başka bütün kor diplo - matik nutku dinlemekteydi. Miralay Beck, gayet metin ve va kur bir lisanla memleketinin noktal nazarını anlatmış ve bilhassa Lehis tanın Baltık kıyılarından atılamıya- İngiliz - Lehistan tüği ve Lehis - tanın sulhü her neye mal olursa ol- sun kabul etmiyeceğini söylediği za- man fevkalâde hararetle alkışlan - mıştır. Meclis, nutku tasvip o Etmiş, Ukranyalı mebuslar ds nutku tasvi-| be iştirak etmişlerdir. ! Anadolu Ajansı nutku tebliğ edi- yor: Vahim Hâdiseler Önünde “Son aylar zarfındaki faaliyetim: de görülmüş olan bazı boşlukları dol- durmak için parlimentonun toplan- tısından istifade etmek isterim. Bey- nelmilel hâdisatın seyri, hiç şüphesiz bir Hariciye nazırının benim âyan meclisi hariciye encümenindeki yegâ- ne İzahatımdan daha çok defalar söz j alarak beyanat ve izahatta bulunma» Isını muhik gösterecektir. Fakat di- İğer taraftan hâdisatın pek seri olan cereyanı, beni, umumi surette beya- natta bulunmamı siyasetimizin esas- Iı meselelerinin daha olgun bir şekil alacağı zamana, talik #tmiye sevket- İmiştir. Her iki mecliste de (o mütcaddit defalar bahsetmiş olduğum kollek- tif beynelmilel mücsseselerin zâfa düşmesinden ve devletler arasın: birliği usullerinin de | He yeniden gözden ge- çirilmesinden mütevellit olan ne tayiç, dünyanın muhtelif aksa mında yeni bir takım meseleler) silsilesi doğurmuştur. Bu değişme lerin netayici, sen aylar zafında, Polonya Hariciye Nazırı Kolonel Beck Ribbentrop Ciano Bugün Görüşüyor Roma, 5 (Hususi) — Almanya Hariciye Nazırı Von Ribbentrop ile Kont Ciano yarın Milânoda toplana- caklar ve konuşmalarına başlayacak- lardır, Bazı rivayetlere göre konuş - maların en mühim © mevzularından biri Macaristan ile Yugoslavya Diğer taraftan San Remoda gün kalacağı sanılan Göringin İtal ya devlet adamları ile temas ve Ci no : Ribbentrop müzakerelerine | on Ve birer mukavele (o akdetmelidirler. Kendi aralarındaki ihtilâfları da, Çe koslovakya tasfiyesinde olduğu gi halletmelidirler. (Sonu: i Sa. 10, Si: 5 teri Yak etmiyeceği bildiriliyor. Sayan orduları kumandanı gene- Cümhuriyet hudutlarına © dayan. maştar. Bu meseleler münasebetile dahâ ven her babanın yavrusuna verebileceği en güzel hediye. dir. Mücisesemiz tarafından neşredilmiştir. Evinizde bir tane bulundurunuz. Nutkun Akisleri P Londra mahafili, Beckin nutkunu çok kar malı” demektedir. Varşovsda merak uyandıran bir nokta telmihlerin nelerden ibaret olduğudur. Bir riv ildirdi olonya hariciye nazırı Bekin nutkundan, Berlinin akşam gazeteleri bir tek kelimeyle dahi bahsetmemişlerdir. Berlin mahafili, nutuk hakkında mütalea serdinden çekinmektedir. İ Sadece nutkun bir gok noktaları tenkit olunuyor. Her Hitler, Fon Ribbentropla birlikte nutku fetkik etmiştir. Bu içtimada Danzig komiseri ile Danrig âyan reisi de bulunmuşlardır. İN İamış ve her türlü tecavüz düşüncesinden uzak ve muvazeneli saymıştır. Paris mahalili de, nutuktaki sükünet ve Vekarı takdirle karşıla- J #kimivetini ite ine razı olmaz. Almanya, burada tek taraflı imtiyazlar İ mıştır. e e e a > Romaya gelince, Sinyor Gayda, Polonyaya nasihatler vermekte, Danzig meselesinin ergeç | ve mutlaka hallolunacağını anlatarak “Polonya işi inada bindirmemeli, uslu ve uysal davran- da, nutukta Berlin tarafından yapıldığı söylenen yete göre, Almanlar, bir aralık Lehistana Sov- z i v ea i e v ek nu iş, icabında i a” 5 5 kü, Polonya: şe-İlyet Rusya aleyhinde tekliflerde bulunmuşlar ve Beck nutkunda bunu kasdetmiş, cal 6 — Bolduya 'het'neye mal.olurel on. su? taraftarı değillir. Çüğkü w bunları ifşa ederek Alman siyasetinin iç yüzünü tavzih edebileceğini anlatmak istemiştir. —areaeeaearereeeeeeeeeee Hariciye | Vekilinin İzahatı P. Grupu, Hükümetin Noktai Nazarını « İitifakla «Tasvip—Etti- Ankara, 5 (A A.) — C.H.P, Mec lis Grupü bugün (55.9364 sant on yedide-Reis Vekili Hasan Sakanın reisliğinde toplandı, | İçtimaın mevzuu, Hariciye Vekili- miz Şükrü Saracoğlunun “harici si- yaset hakkında vereceği izahattı, İlk söz alan Şükrü Saracoğlu; harici messilin heyeti umumiyesi ü- zerinde — beyanatta bulundu. Ayni mevzua dair muhtelif hatiplerin mü- talesları dinlendi ve hükümete te cih edilen suallere Vekil taraf icap eden cevaplar verildi. Neticede hükümetin bu husustaki moktat na- zarı grup umumi heyeti tarafından ittifakla tasvip olunarak celse niha- yet buldu. Saracoğlunun bir Fransız gazetesine beyanatı I İste çıkan “Intransigcant” ga Hariciye Vekilimiz Şükrü Sa» racoğlu ile yapılan mülâkatı neşret- mektedir. Mülâkatı yapan kadın mu. barrir Lili Sergveiev Ankarada bir kabul resmi esnasında Şükrü Sara- coğlu ile görüşmüş ve muhtelif su- ellerine tahriri oluruk şu cevapları Almıştır: *“— Bulgaristanla dostane münase- (Sonu Sa; 10, Sü 4 de)| Tetkik “Ediidi ve g Kapanış nutkunu söyliyen Hasan Âli Yücel lie Mesaisini Bitirdi Encümenlerin Raporları Üzerinde Hararetli | Müzakereler Oldu, Bütün Dilekler ve İstekler Mühim Kararlar Verildi Ankara, 8 (Tan Muhabirirden) — Birinci Türk Neşriyat xongresi bu- gün öğleden evvel ve sonra olmak ü- zere iki celse akdetti. Maarif Vekili- mizin kapanış autkile mesaisine son verdi. Oğleden evvelki celse saat 10 da Ismetpaşa Kız enstitüsünde açıldı. Eski zabit okunup kabul olunduktan sonra rels Hasan Ali Yücel, kongre- nin bundan evvelki celsede verilmiş olan kararın tatbikatından olarak E- bedi Şef Atatürkün kabrine minnet çelengi konduğunu, Cümhutreisimiz MiMi Şef İnönüne, Kamutay Başka- nina, Başvekile kongrenin tazim ve şükranlarını bildiren telgraflar çe kildiğini, cevap alındığır: bildirdi, Raporların müzakeresi Bundan sonra kongrenin yedi en- cümeni tarafından hazırlanan ra porların tetkik ve müzakeresine ye- çildi. Ilk olarak basın ve yayın enci- menin raporu lu. Encümen raporunda hulâsa olarak gazete ve mecmuaların o b dut olmasının £i fında bayi bulunmadığını, bir çok bax yilerin satış paralarını göndermedik: lerini, muhtelif sebeplerle kitap ve İngiltere ve Fransa Mukabil Tekliflerini Moskovaya Bildirdi Tecavüze Uğrıyacak Devletlere Derhal Yardımı Bildiren Üç Deklârasyon Neşri İsteniyor Londra, 5 (A. A.) — İngiliz -Sov- yet müzakereleri Fransız hükümeti tarafından tasvip - 'odildikten sonra | yetlerin bir ittifak muahedesi hak - dün gece telgrafla Moskovaya bildi. İkındaki teklifini reddetmekte, fakat rilen İngiliz cevabi notası üzerine de- herhangi bir taarruza marüz kalacak vam. etmektedir. Londra - Paris ve |devletlere derhal yardım edileceğini Moskova arasında evvelce teati edi-İbildiren üç deklârasyon neşrini tek - len notalarda olduğu gibi yeni vesi-İlif eylemektedir. Bu muhabire veri - ka hakkında da sık! bir gizlilik mu-İlen malâmata göre, Londra hüküme rinin öğrendiğine göre, İngiliz nots- si heyeti umumiyesi itibariyle Sov- “Brauchitsch ile İtalya Har « m Sa, 4, Sik. 3) (Sonu Sa. 10 Sü. 1) hafaza edilmektedir. ti üç taraflı bir ittifakın bir mukabil) Bununla beraber, Ajans muhabi- (Sonu: Sa. 10, Sü: 6 da) mecmuaların pahalıya mal olduğumu: halkın neşriyatı tanımadığını, hâdi. selerden haberder olamadığı, posta fiyatlarının çok yüksek bulunduğunu ve bunların halli lâzım gelen en mü. him meseleler teşkil ettiğini bildiri- yordu. İ Encümenin tavsiyeleri arasında sa- tış işlerinin bir elde toplanarak bir İşirket kurulması, kazalara varıncaya kadar bayi teşkilâtmın vücude geti- İ rilmesi, çıkacak her eserin gazete ve mecmualara gönderilerek . iblivog- rafya » sütununun mecburi olarak ya- ulması, kâğıtların gümrük resmin- den muaf tutulması veya az bir gü rük resmi alınması, kitap ve mecmu- #lardan bugün kilo başına alınmakta olan 6 kuruş posta parasının bir ku- ruşa indirilmesi, kitapçıların kazanç vergisinin tenzili isteniyordu. Kurulması istenen şirket 15 mü- €ssesenin iştirakile kurulacak, maa- rİf neşriyatı bu şirket tarafından İ- İdare edilecek, gazete ve mecmua sa- | hipleri isterlerse şirkete iştirak ede- (Sonu: Sa, 4, sü, 4) /Dün Neşriyat Kongresi