16 Ekim 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6
ami lm, el Bİ mİ 8 Sayfa LU Baltık denizinde Estonya “| | Sovyet - Estonya anlaşmasının stratejik ehemmiyeti Baltık denizi, her zaman için, Estonyanın hayatında fevkalâde mühim rol oynamıştır Estonyanın hükümet merkezi Tallin'in o uzaktan (görünüşü Bovyeller Birliği, Baltık denizinin sağ kı. yılarını işgal eden Estonya, Letonya ve Lit- vanya hükümellerile skarşılıkı yardım; paktları imzaladı. Baltık denizindeki müva- seneyi Soryetler lehine çeviren bu paktiarın: ehemmiyetini İyice anlıyabilmemiz için bun. Jarın her biri üzerinde ayrı ayrı durmak mecburiyetindeyiz. ) Biz bu yazımızda, Sovyetler Birliğinin 28 Eylül 1930 tarihinde Estonyu ile imaaladığı akaşşılıklı yardım» paktından ve bunun 6- hemmiyetinden bahsedeceğim. bin tonluk 8 vapurla, beberi 30 bin tonluk iki büyük gemi ayni samanda inşa edilebi- lirdi. O devirde bü tersanelerde 5 binden faz- 14 işçi çalışırdı. Gene 1913 yılında Revalde Noblesser adlı bir ikinci tersane kurulmuş- tur. Bundan başka Revalde 2 bin amelenin çalıştığı bir vagon fabrikası vardı ki bu fab. rikanın senelik vagon imalâtı: 3 bin yük va- gonuna, 150 yolcu vagonuna ve 1300 de muh- telif tipte aakeri nakliyata yarayan vagona varmakta idi, Fakat EstoriYanın ekonomik membalarının Sovyetler Birliği ile Bstonyama imzaladık. | darlaşması dolayısle bugün Reva. şehri bu Jarı bü paktın birinci maddesine göre pakti ehemmiyetini kaybetmiştir. #nzalıyan her )ki taraf gerek Baltık denizin- | Estonyanın ikinci mühim şehri, Embeh den, görekse karadan büyük bir Avrupa dev. nehri üzerinde bulunan 28 bin nüfulu "Tar- Metinin ister doğrudan doğruya, ister bliva-İ$u veyahud Yüryev şehridir. Bu şehir, tele. sta, taarruzuna uğradığı takdirde, askeri, yardım da dahil olmak üzere birbirlerine her #ürlü yardımda bulunmayı taahhüd altına almaktadırlar, Paktın ikinel maddesine göre Sovyetler Birliği, en ucuz şerait altında Estonya ordu-! suna ber türlü askeri techizat vermek mec- burlyetindedir. Paktan üçüncü maddesi iwe, Bovyetler Bir- M8! Estonya kıyılarında bulunan Saaremaa (Ezsl) ve Hiyumaa (Dago) adalarile Baltık denizi kıyısında bulunan Paldiski limanın. da, Sovyetlerin Baltık filosu işin birer bahri Ke birer hava meydanı hakkını vermek. | yanın umumi vaziyetinden ve sizatejik mev. kilnden bahsedelim: Estonya, Umumi Harb neticesinde Avrtpa. da teşekkül etmiş bükümetlerin en Küçükle. rinden biridir. Estonyanın messhni sathiyesi 14549 kilometre murabba; 1 Kânunusani 1938 yılına nazaran nüfusu da 1,131,125 &ir. Estonya hükümeti Çarlık Rusyasının Est- Mind ve Liând adi: iki vilâyotinden teşek-| kül etmiştir. Estonya hükümeti, Baltık denizi kıyıların. | da bulunmaktadır. Baltık denizi şarkta Fin-| andiya ve Riza isimli iki büyük körfeze ni- bayetlenir. İşte Estonya bu Iki körfez sra- sındaki araziyi işgal etmektedir. Emonyanın komşuları: Şarkta Soöryetler Birliği; cenubda Lalonyadır. Estonyanın gi- malinde - Finlandiya körferinin diğer kıyı- sında bulunmakta olan - Finlandiya vardır. Estonya sahillerine serpilmiş olan Moonsund amini alan irili ufaklı bir yığın takım ada, Estonyaya aiddir. Estonya bir ziraat ve çoban mem'eketidir. Estonya arazisinde çayır ve çimenlerin işgal ettiği saha 1933 yılında 1772 bin hektarı bul. makta idi. Bu rakam Estonya topraklarının “ 913 Ünü taşkll etmektedir. Baltık denizi, her zaman için Estonyanm hayatında fevkalâde mühim bir rol oynamış- $ir. Estonya Ilmanları Çarlık Rasyasının ti. garetinde en mühim birer ihraca: limanı va. zifesini görmüşlerdir. Bügün Tallin ismini taşıyan ve Estonyanın hükümet merkezi olan Reval şehri, her za. man için Petersburg şehrinin yedek bir lma- nı rolünü oynadı. Finlandiya körfezi buz tut. tuğu zamanlar - bu hal senenin 4.5 ayı de- vam eder - Petersburg limanının vazifesi Re- vale İntikal ederdi. Estonyanın hükümet merkez olan Tallin (Revan) şehri 1219 ylında kurulmuştur. Bu gebrin Osmanlı tarihinde meş'um bir hatı. rasi vardır. Meşrutiyet inkılâbından az er. yel, Osmanlı imparatorluğunun (taksimine bu şehirde karar verilmişti. Reva) şehri yıllarca Çarlık Rusyasinın Bal. tıktaki filosu için bir Üs vazifesini görmüş. tür. Bunun içindir ki Ravalde, ticaret gemi. Jerinden maada harb gemilerinin yapılması. na ve tamir edilmesine yarayan tersaneler de vardı. Umumi Harb #snasında Çarlık Rusyasına mensub Baltık filosunun hafif aksamı bura- da barınmıştı. 1913 yılında Reva! limanında, hemen hemen Rusyanın en büyük tersanele- rinden biri olan Rus - Baltık tersanesi kurul. muşta. Zamanmda bu tersanade beheri üçer ifon ve telgraf malzemesi yapan bir fabrika- sile meşhurdur. Eslonyanın üçüncü büyük şehri, Narvadır. Bu şehir de mensucat fabrikalarile meş. hurdur. ” * Çarlık Rusyası, buzün küçük Baltık hükü- metlerini teşkil eden sahilleri elinde bulun- durmak sayesinde nisbeten küçük bir İllo ile Baltık hâkimiyetini dalma kendi elinde tnt- mak imkânlarını elde etmiştir. Bu yerlerin kıymetini ve ehemmiyetini İlk takdir eden adam büyük Petro oldu. Rus Çarı Petro, XVI inci yüz yılın başlangıçlarında İsveç. illerle yaptığı uzun muharebaler neticesinde İlikönce Baltık sahillerini, 1009 yılında oda | Pinlandiyayı #aptederek Baltık denizini bir Rus gölü haline getirdi. Büyük Petroyu takib eden muhtelif Çar. lk hükümetleri gerek Pinlandiyayı, gerekde Finlandiya körfezinde bulunan A'and ada- larını bir deniz Üssü haline getirdikleri gibi, Estonya, Letonya, Litvanya sahillerinde bu- Iunan Reval, Libava, Lindava gibi başlıca İL. manları da tahkim ettiler. Bu tahkim edilen yerler arasında bugün Estonyaya «ld bulu. nan Moonmma takım adaları bilhassa büyük dir ehemmiyeti haizdir. Moonzuna takım adaları, bir yandan Fin. landiya körfezine, diğer yandanda Riga körfezine hâkimdirler; bunun neticesi olarak bu.Iki körfez arasındaki bötün deniz yolla- tını kontrolları altında bulundururlar, Bu takım adaların en mühimleri, burün Sovyet. ler Birliğinin Estonya ile imzaladıkları pakt mucibince birer deniz üssü kurmak bakkını kazandıkları Evel adazile Dago adasıdır. Bu adaları elinde bulunduran Çark hü. kümetinin Baltık filosu, kendisine kat kat faik düşman kuvvetlerine karşı Petersburg ile diğer Baltık Umanlarını kolayca müdafaa edebilmisti. Buna en canlı misal 1891.56 mu- barebesldir. O zamlar Çarlık Rusyasınm düsmanları, dünyanın en büyük deniz dev. leltleri olan İngiltere ile Fransa idi. Ayni va- ziyeti 1914-18 harbinde de görmekteyiz: U. mumi Harbde Rus Baltık filosuna kat kat faik olan Alman filosu hlebir #aman, ne RI. ça, ne de Finlandiya körferlerine sokulama.. mist. Baltıktaki bahri üslere ve tahkimata dayanan Rus filosu ssdese kendi toorukla. rını müdafan etmekle kılmıms, bu denizde- Ki Alman muvasala yollarını #n kesmetti, Eyel ile Davo adalarının Baltık hakimiyeti üzerinde np kadar mttim bir ral oynadığını anlamak Isin İnetlizlerin bir tarihte burala- rını Estonvadan satın alarak tahkim etmek Istemelerinden de an'ıvahiliriz. Rusra, İniitere. Amerika. Fransanın Es- tonva İle #ienrt minaashata verdikleri ehem. miveti efsönüne aldığımız zaman An, Eston- venin Belk müvazenesindeki rolünü teba- rür ettirebiltriz. Servetler Rirlifi bu son anlasma fe ticari mübadele ashamndn da nek büvük istifadeler atmtetir. Cünkü: 1937 yılında Petonvanın İn. ehtere fe olan Hesret mübadelesinin yek. mw S4A46z kmrondu. Amerika İn SARt: Soy. vetler BiSİM fle &2M2 iarondin. Ha'beki be son arilasma İlevBoveefler Birlii, Estonya Ne olan tisnri mibadelesini 39 wivon gibi mwarsam bir yeküina çıkarmağı düşünmek. tedir. Siyah satenden şık bir rob Siyah satenin mat ve parlak tarafları j kullanılmıştır. Psrjak tarafından, ön - deki büzgülü kaloş parça ile yaka ve piâs ıfron yapılmıştır. Esasen ön parça ikin - 'cilerin bir devamı gibidir. Kalan yerler satenin mat yüzünden - dir. Biçimi belki biraz fazla itinalı... Fakst umumi çizgiler yünlü değil. İtina- sna râğmen rahat giyilme bakımından bir kusuru yok, Kalçalar, göğüs, kollar en pratik şekilde. Süş yakasile, ön parça sında toplanmış. Abiyye rob için bu kadarı fazla sa -| yılmaz. Tayyör altına giyilecek yün bluz Kısa görünmekten endişeniz yoksa ; güzel model; tayyör altı için seçefilece- Biniz en müsaid, en elverişli bir bluz ola- bilir. Evde kendi elinizle örebilir, dışatı- da başka birine ördürebilirsiniz. Bu; si- zin bileceğiniz iş... Yalnız, tuvalet tay- yör altından giyeceğiniz yaldızlı gibi bir renkte ve mümkünse fbrişimden örme - Wisiniz. Alelâde spor tayyörler için ince yünü tercih etmelidir. Tek kat bir fiyonga gibi bağlanan sik iğne, kapalı yakası bluzun belki en şık yeridir. Seyrek sıralar arasında çizgili bir kumaş tesiri veren sık çizgilerde ondan geri kalmıyor. Önden düğmeli oluşu bluza düğmeleri- le bir şıklık Mâve ettiği gibi giyip çıkar 1 da kolaylaştırmaktadır. Bol etekler yen yeni moda olmıy: başladığı (ozamanlar bu bolluk elbiselerin daha ziyade ön tara fna o hasrediliyordu. Tekmil kloş ve büz - gülü modeller de yok değildi. Ve bunlar yaza doğru büsbü tün arttı amma şiş * man gösterdikleri i « çin kadınların çoğu tarafından bir ke « narda bırakıldılar Az bol ve yalnız ön- leri bol etekler umu: miyetle bunlara ter - cih edildi. Bu sonbahar “bol eteklere yeni bir şe- kil getirdi: Arka bol luğu... Gerek kloşu, gerek büzgü, gode ve pliyi arkaya topla - mak, diğer tarafları hemen hemen vücu - de uydurmak. Bu tarz; bol etek- lerin en fazla sevile- ni olacaktır. Çünkü : Ne tekmil kloş ve büzgülü elbiseler gi- bi insanı şişman gös“ termek tehlikesi, ne de yalnız önleri bol elbiseler gibi karın gişkinliğini meydana çıkarmak ihtimali var. Bu düşünce ile, kahve rengi çizgili lameden pılan ve bu tarzın seçkin bir nümunesi olan şu modeli çok geneceğinizi o umuyoruz. © © Pısırık İnce dudakla” nasıl boyamal” iğ â ald | | | İ Yaşadığınız herhangi bir muhitte, gi- rip çıktığınız herhangi bir mecliste hoş bir tesir birakmak (istiyorsanız pısırık olmayınız. Pısırıksanız kiminle nasıl konuşacağı- nizı, nerede ne yapacağınızı, neyi yapma- manız lâzım geldiğini bilseniz de bunları istediğiniz gibi yerine getiremez, kalaba- ıkta daima pot kırmak tehlikesine düşe- bilirsiniz. ; Kurtulmak için basit çare: mz şu iki eee emer Her şeyden evvel «Pısırik olmıyaca - ü dini, temiz ve vazıh çizgisi Krm» deyiniz. Ve kendinizle mücadeleye lüşe nasıl zeki bir mâna katacağın! girişiniz. târiflerden daha iyi göreceksiniz. Ç& Utanacağınız bir yere gittiğiniz vakit| (Biz yalnız şu noktalara dikkal apıyi çalmadan elbisenizin ve tuvaleti- mek İsteriz. Üst dudak kalınlaştırılmış, bi nizin düzgün olup olmadığım çabucak orta yerindeki oyum tebarüz eti”. gözden geçiriniz. Kombinezonuzun sark-| e. ait dudak çizgisi muhaf: madığından, çoraplarınızın düşmediğin -İ şir, den, burnunuzun podrasız kalıp parla - madığından emin olunuz. Bezelyeli omlet İlk söyliyeceğiniz sözü kendi kendini-| #etediğiniz kadar yumurtayı -iki “e ze bir kere tekrarlayınız. üç yumurta yeter- Köpük halinde Söylenenleri şükünetle dinleyiniz, Ay-|barıncıya kadar Çelkalar, dö rılma 1 bir misafirin gelmesin -| İçine -üç yumurtaya bir fincan Gi > pi 5 var süt katarsınız. Bir çimdik un ilâve den, bir misafirin gitmesinden istifade ei ediniz. Söz ortasında yalnız başına Git -| yadiğiniz omlet gibi kızgın yağı miye kalkmak daha çok dikkati çekeri|kersiniz. Kızarınca ortasına, sudâ Utangaçlığınızı arttırır. lanmış, bezelyeyi kalın bir sıra Daima hoşunuza giden ve yaraştığına | yerleştirirsiniz. Tıpkı wlelâde inandığınız elbiseler giyininiz. Sadelik -İpar gibi kızaran yumurtayı kendi a ten ayrılmayınız. Kalabalığa sik sek çık-|kaymak lülesi şeklinde katlarsını— © mıya fırsat arayınız. Başınızı dik tuta -İye arada kalır. Görünmez. Yalnız * — ak yörümiye alışınız: ” çe Tezzetini duyatınız: Bi. İnce dudaklı bir ağzın boyalı ve
