29 Haziran 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

— 2090.6-.935 Ankara GAT AR Cep Klavuzu Basılıyor “Ankara, 28 (A.A.) — Türk dili araştırma kurulu genel sekre- terliğinden: Karşılıklar kılavuzu üzerine gelen önergeler gözden geçirilerek gerekli görülen katma ve düzeltmeler yapılmıştır. Kılavuzda karşılığı gösterilmiş sözler ile yeni karşılıkların şekil- ce birliği üzerine yapılmakta olan son irdellerin arkası almır alın- maz kılavuz biri “osmanlıcadan türkçeye” öteki “türkçeden o6- manlıcaya” olmak üzere iki kısım “cep kılavuzu” halinde basıla- caktır. Karşılıklar kılavuzunun kitap şeklinde basma hakkı ku- rTumumuzca kanun yollariyle alınmış olduğundan, başkalarının bu yolda kitap basmağa kalkışmaları kanüuna karşı olacağını her kesin gözü önüne koymağı ödev sayarız. DENİZ TiCAREİMİZ 4 On Dört Yeni Ticaret Vapuru Alınıyor EHUSUSI MUHABİRİMİZ BİLDİRİYOR) Ankara, 28 ; Deniz ve hava yolları müste- şarı Sadullah, gazetemize şu malümatı verdi: “— Yalovadaki otelin inşaatı devam etmektedir. Denizyolları idaresi tarafından almacak va - purlar etrafında Avrupada va - pılan tetkikat hakkında bir ra - por hazırlanmaktadır. Bu rapor la tetkikat neticesi bakanlığı - mıza bildirilecektir. Filvaki alı- nan tahkikatla 14 vapur satın almak düşünülmüş ve hattâ bun ların sür'at, tonaj ve diğer ev - safı da tesbit edilmiştir. Bugün için, rapor gelmeden birşey söy lemek doğru değildir.,, dedi. Harab Cami Ve Medreseler Boş Bırakılmıyacak Ankara, 28 (Hususi muhabi - Timiz bildiriyor) — Yeni Evkaf genel direktörü Fahri şehrimi- ze gelmiş ve vazifesine başlamış tır, Kendisini gördüm. Bana Ev- kaf genel direktörüğünün mem- leketin işleri hakkında şu iza - hatı verdi: — Kamutayın son toplantı - larında çıkan yeni vakıflar ka - nunu 6 ay sonra meriyete gire- cektir. Daha şimdiden kanunun esaslarından başka yeni vaziyet etrafında birşey söylemek im - Kânı yoktur. “Yalnız kanunun m t;m:'_ıur:gıhu'gbch: terir bir nizamname projesi ha- zırlayacağız. Evkaf memurları kefalet san- dığı nizamname projesi Devlet şürasında tetkik edilmektedir. Nizamname, diğer dairelerin ke falet sandıklarına ait nizamna - melerin aşağı yukarı aynıdır. Genel direktörlük yurdun her kösesinde mevcut cami ve ma- halleleri kısım kısım - tasnif ve tasfiyeye tâbi tutmaktadır. Bu hususta vilâyetlerden istenilen listeler peyderpey gelmektedir. Harap ve içinde namaz kılın « maz bir halde olan cami ve mes ciltleri yurda nafi bir şekilde kullanılacak bir hale koymak is- tiyoruz. Tasfiyeye tâbi tutulan cami ve mescitlerdeki hademe- leri diğer açık yerlerde kullana cağız, Bu gibi cami ve mescitlerde bulunan mefruşat ta ayrıca tas- fiyeye tâbi tutulmaktadır. Bun- lardan asarı atikadan madut ©- lanlar müzelere ve diğerleri de mevcut cami ve mescitlere veri- lecektir. Harap cami ve mescit- leri kullanılacak bir şekle sok - a camı ve mescitleri kapat - mak yolunu tuttuğumuz anla - şılmasın. Yurdun her köşesinde cami bulunmıyan yerlerde ca « mi veya mescit yapılmakta ve yapılacaktır da... Meselâ Hey - beliadada gördüğümüz lüzum ve zaruret üzerine bir cami yap- tırmaktayız. Maksadımız dediğim gibi, is- tifade etmek imkânı olmıyan ca Mi ve mescitleri kullanışlı bir hale getirmek ve bu gibi cami ve mescitlerdeki hademeleri de ibadet edilen camilere yerleştir mektir.,, . Buğday İniyor (Baş tarafı | incide) larımızdan 177 ton buğday, 45 ton da un gelmiştir. Buğday piyasasının mütema- diyen düşmesine rağmen narh komisyonunda henüz hiçhir ha- reket görülmemiştir. Komisyo - nun salâhiyettar bir üyesi nar- hın ne zaman değiştirileceği yo- Işundaki sorgumuza: “Fiyatların düşüklüğü, ek- mek fiyatlarına tesir edecek de- recede değildir.,, 4 Cevab.... vermiştir. : Buğday F, .tları üc gün için- de 50 para indiği hakde, piyasa- yı yakından takip etmesi lâzım gelen belediyenin, narhı tenzile Jüzum görmeyişi hayretle kar - şilanmıştır. Daha üç gün evvel, gayet cüzi bir yükseliş üzerine, derhal toplanan ve ekmeğe bir kurüş zammeden narh komis - yonunun, bugünkü durumu göz önüne almaması garip görün - - 15 günlük mutat müddetin dolması bekleniyorsa, bu da *“komisyon lüzum gördüğü anda toplanacaktır.,, yolundaki temi- nata taaruz etmektedir. Tamanmen halkın menfaatine uygun gelen bu tenzil isinde da- ha fazla geçikmemek lâzımdır, Diğer taraftan, bozulan ek - F L A S ŞŞ ç çN Celâl Bayar ş (Baş t-rafı 1 incide) umer Bank genel direktörü Nurullah Esat, Iş bankası genel direktörü Muammer Eriş, Ba - kanlık tetkik heyeti başkanı İl- hami Nafiz, Petrol — direktörü Cevat Eyüp, elektrifikasyon di- rektörü Hamdi Töker bu seya - hat sırasında Bakana refakat e- deceklerdir. Celâl Bayarın Rus- yadaki tetkikleri bir ay kadar sürecektir. e Şnkın. 28 A.A. — Çağırı ü- zerine yakında Sovyet Rusyada bir etüt gezisine çıkacak olan E- konomi Bakanı Celâl Bayar, ev- velki gün öğle yemeğinde Baş- bakan İsmet İnönünün köşkün- de çağrılı olarak bulunmuş ve dış işleri bakanı Tevfik Rüştü Arasın da bulunduğu bu yemek- te yapmak üzere bulunduğu ge- zi konusu etrafında Başbakan i- le görüşmüştür. Dün Atatürk ile Tstanbula git miş olan Celâl Bayar, bu yolcu- luk sırasında da Büyük Şefin bu gezi etrafındaki yüksek direktif lerini almıştır, ——— ——— ğu henüz devam etmektedir. Bütün şehirde, bu kontrolsuz- luk_taı'ı' şikâ_yet"e_u;ı_ıiyeıı semt ve ltan mabkaslımırs snamlabar | -|Kambiyo kararname sinin bir maddesi Ankara, 28 (Hususi muhabi- rimiz bildiriyor)— Türk parası- nn kıymetini koruma hakkın - daki 11 numaralı kambiyo ka - rarnamesinin 32 inci maddesi Bakanlar Heyetince değiştiril - meiştir. Yeni me"de şudur: Türkiyeye aldığından fazla mal satan ve Türkiye ile bir kle- ring veya t »nzeri anlaşması ol- mıyan 'nemle'cetlerde koönten » jan kararnameleri hükümleri dahllinde mal ithal .*mek isti - yenler, bu malların bedellerini satıcı namına Türk parası ola - rak Cu 1mriyet Merkez bankası- na yatırırlar, Satıcı, bu parayı ancak Türkiyeden Türk malı a- larak aynı memlekete ihraç su- retile kullanabilir. Bu muamele bu mermnleketlerii klerinkli ve - ya benzeri anlaşmalı memleket- lere munhasır kontenjan karar- nameleri ile listelerinden de isti falelerine hak verm-z. Bu maddede yazılı ithal ve ih raç muneleleri muvakkat an - laşmalara bağlı huzusi takas lis tclerinin tâbi tutulduğu takas - larda kıyimet biçme hükümleri dahilind. cereyan eder. ,, Ke--rname buvün Finanis Ba- |" kanlığınca alâkadarlara tebliğ edilmiştir. Ankara - Zongu'dak telefonu Ankara, 28 (Hususi muhabi- rimiz bildiriyor) — Zonguldak telefonunun bitirilmesine çalı - şılmaktadır. İlk eşrin ortaların da hat bitirilecek ve Cumuriyet bayramında kotşmalara başla- nacaktır. ıKÜÇÜK ANKARA İ HABERLERİ * Ankara, 28 (Tan) — Italya ile hükümetimiz arasında mev- " <as anlasr D SAa PERS AAA di Bu liste tevsi edilmiştir. * Ankara, 28 (Tan) — Mı - sırla ticari vaziyetimiz lehimize olduğundan Mısırdan gelecek malların bedelleri hakkında Türk parasının kıymetini koru- ma hakkındaki kararnammenin 32 inci maddesi tatbik edilecek- tir. * Ankara, 28 (Tan) — Eko- nomi Bakanlığı iş bürosu reisli- ğine mülga İktısat yüksek mec- lisi umumi kâtibi Enis Behiç ta yin edilmiştir. Eden Lavalla Anlaşamıyor (Baş tarafı 1 incide) » pılan görüşmelerin ilk konuşma da gözönünde tutuları mescle - lerin kotarılmasına doğru hiç bir ilerleme sağlamadığını yaz - maktadır. Bunların kotarılması için Lon dra ve Paris arasında uzun da- nışmalar gerek görülmektedir. Eden görüşmelerinin nreticelerini anlattı Londra, 28 A.A. — Uluslar sosyetesi bakanı Eden bu sabah kabine arkadaşlarına Pariste Laval ve Romada Mussolini ile yaptığı konuşmaların sonuçları- nı anlatmıştır. Bu sabah Avam kamarasın - da bir saylavın, Paris ve Roma görüşmeleri üzerine bir diyev yapıp yapmıyacağı hakkındaki sorusuna dış işleri bakanı Sir Samuel Hoar bunu ancak pazar- tesi günü yapabileceği cevabını vecmniştir. 25000 lira veren Nuriye madalya Hava kurumuna - 25,000 lira veren Nurkalem fabrikası sahibi Nuriye, dün, saat on birde ken- di fabrikasında, İstanbul Hava Kurumu Başkanı tarafından ma RAN YOL SİYASASI Nemiryollarımızı da Bes- leyecek Şoselerimiz Verimi Önünde A — İ göneleri üzerinde çalışmakla beraber, memleketi birbirine bağlayan iyi ve son tekniğe göre yapılacak köprüler ve şove örü'lerine kavüş- mak için, pratik bir prograta to) B — Sose yapılarında : <- Demiryollarını planacaktır” 'da besleyecek dikel yönetler gözetilerek » übi. Ekonomik düşünceye yer verileceği gil z Yurdun güvenlik ve savğası düşüncesine de ayrıca dikkat edilecektir.” — Bit yandan, büyük görelme ve kuvvetlenme aracı olan Demiryolları- mızı yapmağa —devam ederken, öte yandan da bu demiryollarını — besle- yecek, şoselerin — yapılmasına ve mo- dern köprüler kurulmasına devam e- dilmiş ve edilmektedir... a — Ülkemizin şehir ve kentlerini birbirine bağlayan İl şoseleri üzerin- de çalışılmış ve çalışılmak — ve gçosa- lar üzerinde iyi ve son tekniğe göâ': yapılmış köprülerimizin sayısı günden güne çoğalmaktadır ... Bıgmdırl.ık Bakanı Ali Çetinkaya' nın Büyük Kurultaydaki izahların - dan bir kez daha öğreudlllııki:omınh (600) yıllık bir yaşı olan İmparatorluğu göçüp — paraçalandık- tan sonra bugünkü Cumuriyet Tür- kiyesi içinde bıraktığı göselerin tuta- nyıg“” kilometre 've esaslı - ekâgir köprülerin sayısı da (105) idi.,, 4 Bu yolların (4.450) — kilometresi toprak düzeylemesi (tesviyci türa- biye) halinde, 13.885 kilometresi de bakımsızlık yüzünden — harap olmuş ve genişlikleri 3 metreye inmiş €388- ı onarıma mühtaç bir hale düşmüş idi... . Recep Pekerin nafia bakanlığı sı- rasında ülkemizin ihtiyaçlarına daha uygun le konan (şose ve köprüler kanunu) ve beş yıllık yol - programı ile değerli girişmelere imkân elver- miş, bu geyzde Cumuriyetin son & yılı içinde 951$ - kilametrelik yeni, teknik ve $ metre genişlikte şose yol- ları ve 69,da kâgir köprü yapılmıştır. Harap olan 13885 kilometrelik şo- senin de 8.000 Hlomıtı:ı:immınlmış,k“ı iyi ve teknik birer a) sokul- :u’. geriye kalan ’::xs kilometresi de tekerlekli taşıma araçlarının işle- yebilecekleri bir bale getirilmiştir. Böylece bugün Cumüriyet Türki- yesindeki rimizin tutarı 30.000 kilometreyi geçmiş, kâgir ve modern köprülerimizin sayısı da 174 U bul- müştur.., . Parti programı madde: (26). özleri içinde kalan İllerimizden ve şlş:luifııizdcn ü dikel şoselerin devam olunması Büyük kurultayca esas olarak kabul edilmiştir. Bu çok önemli ve değerli bir karar- der : Bunün sebebi açıktır: Bir kere, — demiryollarına arasıl (muvazi) olan şoseler, demiryollarını beslemez... Birbirlerile yarışa girişire ler ve birbirlerini zarara — sokarlar... Bir kaç yerde, göselerde işleyen kam- yen ve otobüs şirketlerile yaptıkları gibi, demiryolları ile birbirini — yıkrer yarışa giriştikleri olmuştur... Böyle olmasa bile gene birbirine arasıl yol- lar, o yöl üzerindeki — taşıma işlerini yol sayısı kadar dağıtırlar, her yola düşen pay o nispette azalır. Asıl de- miryollarına dike (umut) olarak, ve- ya onların ucuna eklenerek demiryo- İunun henüz ulaşamadığı yerleri ona bağlayan göselerdir ki hem demiryol- larını besler, hem de o yolda çalışan Kara taşıma araçlarını.. Bunün da ülke ekonomisi bakımından değeri apaçıktır. Yurt savgası — bakımından değeri ise, ondan belki daha üstündür. Onun içindir ki, Cumuriyet Halk P>"tisinin 4 cü Büyük Kurultayının onayladığı Parti programının bayın- dırlık alanımda, 26 cı maddeyc katı- lan yukarıdaki B (bölek) i çok yerin- de ve çok önemlidir. Yeşilköy: Ali Rıza EREM Doktorlar (Baş tarafı 1 incide| tüdler için doktorlara bu suret- le imkân hazırlandığı yazılıydı. Meslek hukuku itibarile gü - nün en alâkalı mevzularından o- lan kazanç vergisi kanununda ya pılan tadilât ile bazı hususi has- tahanelerde'açıları ücretli polik- linik işlerinin nasıl b.ıllıdıldiğı de raporda kaydedilmişti. — Rapor okunduktan sonra üye Nüşünmali we kargılastırmalı ki, | lerden biri ücretli poliklinik me şoete yolu ve modern köprü alanında da, Osmanlı İmparatorluğu devrinin 6 asırlığını .Cumuriyet 6 yıla sığdır. mıştır. Yeni yapılan yollar arasında : En önemlileri : A — Trabzon - Etzurum - Karakö-, şe « Bayazıt - İran sınırı., B — Balikesir - Balya - Çanakkale yollarıdır : A— Birinci yol 600 kilometreye ya kındır. Bu yolun 3 değerli önemi vardır. I.— Birincisi : bu yol, kamşumuz, dost İran ülkesini, Cumuriyet Tür- kiyesinden, geçerek — Karadenizde Trabzon limanına — bağlayan çok ö- memli ve değerli bir (Transit) yolu- dur. Bunun ekonomik ve Tecimel önemi bir bakışta kavranabilecek kadar açıktır. 2.— İkinci değeri de şudur * Sivas » Erzurum — demiryolu bitin- ce, bu yol o demiryolunu da besleyi- €i ve ona dikel bir yol olmuş olaca- ği için, güzeyden (Trabzon), (Gü- müşhane), Güneyden de (Karaköse) ve (Bayazıt) illerini o demiryoluna bağlamış olacaktır. O zaman da bu yolun ekonomik ve tecimel ve tarım- Sal değeri daha çok artmış ve yük- selmiş olacaktır 3— Üçüncüsü ve en değerli önemi, bu yolun sınırımıizın — gerisinde ve ona arat (muvazi) — ve boydan boya devam etmesidir ki bunun yurd savgası bakımından — değerini söyle- meğe bilmem ki lüzum var mıdır? B — Balıkesir - Balya - Çanakka- de yolunun da iki önemli değeri var- dir : 1 — Biri: Bandırma - İzmir demir- yoluna dikel olarak Çanakkale ilini bu demiryoluna we Kütahya - Balı- kesir demiryolunu da Çanakkale İli- ne bağlamış olmasıdır Bundan ötürü bu yol, hem Bandır- ma » İzmir demiryolunu dikel ola- rak, hem de Kütahya - Balıkesir de- miryolunu tamamlayıcı olarak her iki demiryolunu da besleyici bir durum- da oluşu bunun ekönomi ve tecim bakımından da değerini attırmakta- dir... 2.— İkinci ve daha değerli önemi de : Yurd savğası bakımındandır. Bu yol Balıkesir istasyonundan Çanak- kale Boğazına giden en iyi yoldur. Bundan başka : C) (Hopa - Borçka), Ç) (Malatya - Elâriz) göseleri de yeni yapılmış şoselerimizdendir... « Bir —taraftan — demiryollarımız, programa uvgun olarak — vanılırken selesinin hâlâ halledilip edilme- diğini sordu. Başkan Niyazi Göz cü, Fransız İtalyan ve Sen Jorj hastahanelerinde evvelce birer poliklinik olduğunu ve bunların muayene ücreti olarak 25, 15, 10 kurüş aldıklarını, fakat bu ücretin kanuna muhalif olduğu için alımmaması hakkında Sıh- hat direktörlüğüne tezkere ya - zıldığını ve alman cevapta da ar tık poliklinik ücretlerinin alın - mıyacağı yazılmakta olduğunu ve meseleye halledilmiş nazari- le bakıldığını söyledi. Maktu vergi hakkında idare heyetinin fikirlerini öğrenmek isteyen bir üyeye karşılık ola - rak başkan dedi ki: “— Seçtiğiniz idare heyeti ya ni biz, hem hükümetin ve hem de bütün doktor arkadaşlarımı- zın hakemiyiz. Binaenaleyh ih - sası rey edemeyiz. Hem sizin ve hem de hükümetin itimadını ha- iz bir heyet olduğumuz için bu kanuni mescele üzerinde müna - kaşa açmayı doğru bulmam. Yalnız mütalealarınızı dinleye - biliriz. Mütalealarınızda bizi şu veya bu sekilde bir karar verme- ye icbar ve bizi kendi düşünce - lerinizle empoze etmemelisiniz,, Söz alan başka bir üye, yeni muayenehane açmış arkadaşla - rın vergiden tamamen muafiye- ti değilse bile asgari vergiye tâbi tutulup tutulamıyacağını sordu. Başkan, Niyazi Gözcü: “— Doktorlar iki türlü vergi vereceklerdir: Birisi nisbi, diğe- ri maktu vergi... Nisbi verginin azlığı veya çokluğu sizin eliniz dedir. İsterseniz azaltabilirsi - niz. Maktu vergiye gelince, onu biz, sizleri sınıflara ayırmak su retile, tesbit edeceğiz. Hem hü- kümetin. hem sizin hukukunu - zü koruyacak olan heyetimiz, bu kadar ağır mesuliyetler karsı - sında, şüphesiz ki, kararını ve - rirken çok düşünecektir. Çün - kü, vergi tayini işinde heyeti - miz temyizi, istinafr olmayan bir heyettir. Bu salâhiyet ve me zuniyet, şimdiye kadar hiç bir kurul idare hevetine verilmemis 3 — EL MEVSİM MİKROB Kışın sizi hiç aramaz. " rast geldi mi? Hemen yapı — Görüşemiyoruz.. — Evet!, k'_ Vallahi o kadar. öz bere — Ben de öyle. , — Yok ama sen benim değilsindir. Dikkat edin. Tuzak kur 'Tekrar lâfı alır... — Neredesiniz?.. — Yine gazetede... — Hayır, hayır... Neret ruyorsunuz?. — Suadiyede... — Aman bir gün gele — Buyurun! — Adresi bilmiyorum.. — Suadiyede beni sorarı — Olmaz! Yanlış bir yı derim, Sen bana mufassa res ver.. Adresi aldımı? İşiniz du dır.. O pazar olmazsa öte zar saat sekiz buçukta d — Henüz kahvaltı etme nizdir. Bahçede bahçivan hut kapıda hizmetçiyle lâ leşir.. — Bey kalkmadı mı?.. — Şimdi kalktı.. — Bu ne tenbellik böyl yol öğle zamanı oldu... bakalım... Bana da bir haf kerli kahve.. Oooh, şöyle yırn... Bu sözleri bağıra bağır ler ki, içeriden işitsinler Siz pencereden görün mü?.. — Vallahi artık dayan dım. O kâdar göreceğim ki... Diye yakanıza yapışır.. yemeğinde muttasıl metheder, yemekten sonr sırın üstünde horlayarak Öğleden sonra çay, lin hülâsa bir kahvaltı daha. dan sonra da: — Şöyle bir dolaşsak!. bir de kendisini gezdirtir. Ertesi hafta ayni adan ka yazlıkta oturan bir ba nışı görür ona da: — © kadar özledim ki, desiniz?.. Diye sorar.. Ve böylece bir yaz mevsimini sayfiy çirir.. Böylesine mvesir robu denir. Mümkün oldı dar uzak durmalı, hele 1 vermemeli.. Çünkü gece ya da kalkarsa çoluk çor hatsız olur. O güzelim 1 adama cehennem gibi ge B. Fi Romanya İl Ka z Tecimimiz (Baş tarafı 1 il bekledikten sonra; yarısını mek tehlikesi ile karşı karşıy Özgür düviz exaslı anlaşmı tülüğüne bundan iyi bir misi nabilir mi? Ve klering sisten memizdeki isabet, bu durum da ne güzel canlanır? Parti p mızm verdiği direktif çok açıl na göre hükümetimize döşen &çık görünüyor. Buna rağme mi bakanlığının bugüne kadı bir girişimde bulunmamış ol seflenmeğe değer. Balık çıkatçılarının anlat! göre son yıllara kadar bizde yirmi milyon kadar çiroz ala gün de almak istiyen Romen leri, hükümetlerinin bulduğu Jer yüzünden biz şey alamar lar. Zeytincilerimizin, zeytin mMızın, taze meyvacılarımızın mürcülerimizin de yanıları b Romenlerle burada devam ran görüşmelerin bu derece güttüğümüz — ve değiştirer miz tecim politikamız esaxlı menlerin anlamadıklarına ka dabilir. Eski bir söz vardır: kantarla, alış veriş miskalle. luğun temeli iyi hesap olma ber, bu memlekete artık gür pılarımızı en büyük ni vette mak zamarnı gelmiş görünüy nomi Bakanlığı bunu yapma da geçikirşe tecimenlerimizi suğuru bunu yapacaktır. Mecdi S. S: Yazıda kullanıdan kelimeler : — Gürüşmeler — Değet — tema — teessür — Yeritilmekde — — Sonuç — betite — Değiş — le — İlgi — münasebet — di #ayritabime İye sahib — yalın « ıııl—'ncui_ıet—ıu_ıiı—ı