4 Temmuz 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

v —-7:95 AnkaFa DAFLAR ORTA ANADOLUDA KURAKLIK Başbakan Konyalılara Dert_ Bırakmıyacağını Söyledi (HUSUSİ MUHABİRİMİZ BİLDİRİYOR)| Ankara, 3 Başbakan Inönü, Urfa saylavı Fuat Kökbudakla kuraklık etrafında konuştukları sırada, Konyanın derdini mutlaka halle- deceğini söylemiştir. Fuat Kökbudak Başbakanın bu sözünü Kon yalılara bildirmiştir. Bu müjdeden çok sevinen Konyâlılar sonsuz hürmetler ve de- rin bağlılıklarını bir kere daha İsmet İnönüne bildirdiler. Kon- ya gazeteleri Başbakanın bu sözünden alkışlarla bahsediyorlar. Ziraat Müsteşarı Eskişehirde Ankara, 3 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Ziraat Bakan- lığı müsteşarı Atıf beraberinde Ziraat genel direktörü Abidin olduğu halde bu sabah otomobille Eskişehire gitmiştir. Atıf Es- kişehir bölgesindeki kuraklık sahasını, Çifteler çiftliği, Sakarya pamuk sahasını gözden geçirecek ve cumartesiye şehrimize dön- müş bulunacaktır, Yeni Müddei Umumimiz 'Ankara, 3 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Açık olan Is- tanbul müddei umumiliğine İstanbul üçüncü ceza reisi Hikmetin tayini tasdik edilmiştir. Nüfus Sayımı Hazırlıkları 'Ankara, 3. A. A. — Aldığımız bilgeye göre, genel nüfus sa- yamı hazırlıkları ilerlemektedir. Hazırlıkları kontrol edilen vilâyetler 20 yi bulmuştur. Sayım hazırlıklarında hizmetleri görülen Kastamonu ilbayt Fazıl, 'Kuışun'lu Kammun bayı Fevzi ve Gebze ilçebayı Osman Nuri, Başvekil İsmet İnönü tarafından birer beğenme bitiği (takdir- name) ilc kayranmışlardır. (taltif edilmişler). Romanya ile Ticaretimiz ; I»_Xnkıra, 3 (Husüusi muhabirimiz bildiriyor) — Romanya ile tecim anlaşmasına varınak için Romen elçisi ile Ankarada yapıl- makta olan görüşmeler, müsait safhaya girmiştir. Romanya hü- kümeti namına görüşmeleri idare eden zat bir kaç gün için Bük- ee _;ind;eeıdr. Görüşmelere yakında bir son verileceği umul - Tacirlerimizin bir formül dahili; —— — ——— izmirde De Yzmir, (Husust muhabirimiz büldi- riyor) — Kabot :_“l:h_ vertiai hakkının Türk ge önümü emalifi günün onuncu Tanmıştır. ' iz tezahüratla kutlu - Bu münasebetle 1i; limandaki vapürlar, "’“"İ;r ve k'ıldyıklumgnr,: ;'__”"n',:_'“"b;"'fı& Büyük vapurlar 9,30 da Araklarını çekmişlerdir. Saat 9,30 da Âtatürkün heykeli önün- Romanyadaki bloke paraları meselesi de müsait inde halledilmek üzere bulunmaktadır. ğ niz Bayra mı de sülel mızıkanın çaldığı İstiklâ! Mar- $t ile törene başlandı. Denizcilik Ku- ıl:ıw idare heyeti üyesinden Sü- ymanın söylevinden sonra Atatürk keykeline mütcaddit çelenkler kondu Ve törene son verildi. Gece denizde vapür gezintileri ve fener alayı tertip edildi. Halk gece yarısından sonraya kadar körfez vaj zisaler yapa l T EnTler ge ea EREE 8N Ü YA y Ü A Bu Yıl 60 Bin Muhacir Gelecek (Baş tarafı 1 incide) meleri için Bakanlar üç aylık bir karar alınmıştır. Kamutay, toplantılarına baş- Laîuıx(ı sonra bu mesele hak - n amutaya bi; G Sölecektin y e Gaki İç Bakanlık Romanyadan ge- lecek muhacirlerin - yerleştiril - Mesi için lâzım gelen tedbirleri almaktadır. Yapılan teşebbüs ne ticesinde Bulgaristandan gele- cek muhacirlerin beraberlerin - de hayvalarını da getirmelerine Bulgar hükümetince müsaade e- heyetinden | dilmiştir. Yüksek iskân komisyonu toplanıyor “Ankara, 3 (Hususi muhabiri. miz bildiriyor) — Yüksek iskân komisyonu memleketimize gele cek ve Trakyada iskân edilecek olan muhacir işlerini tetkik et - mek üzere cuma günü toplana - caktır. Komisyonda bulunmak üzere Bükreş elçisi Hamdullah Şughi ve Trakya genel müfet - tişliği iskân müşaviri Hulüsi Ankaraya çağı e yENS ' " ibrahim Tali B e . iyileşti Ankara, 3 (Hususi muhabiri- miz bildiriyor) — Trakya genel müfettişi İbrahim Tali iyileş - miştir. Yarın hastahaneden çı - kacak ve iki aylık mezuniyetini :| geçirmek üzere yarın akşam İs- tanbula hareket edecek ve İs'- tanbuldan Çeşmeye gidecektir. İbrahim Talün iki aylık me - zuniyeti zamanında Trakya ge- nel müfettişliğini vekâleten ida- re edecek olan İç Bakanlık müs- teşarı Remzi bit haftaya kadar Trakyaya hareket edecektir . Dış bakanık genel sekreteri geliyor Ankara, 3 (Hususi muhabiri- miz bildiriyor) — Dış Bakanlık genel sekreteri Numan Rifat bir kaç gün kalmak üzere İstanbula hareket etti. Atina ataşe kommarsiyali Ankara, 3 (Hususi muhabiri- miz hildiriyor) — Atina ve Pire ataşa koömmersiyalimiz iktisat doktoru Naci yeni memüriyeti başma gitmek üzere bu akşam İstanbula hareket etmiştir. Mardin sıhhat müdürü Ankara, 3 (Hususi muhabiri- miz bildiriyor) — Mardin sıh - hat müdürü doktor Halil görü- len lüzum üzerine vekâlet emri- ne alınmıştır. Liman ve Rıhtım idaresi genel direktörlüğü Ankara, 3 (Husust muhabiri- miz bildiriyor) — İstanbul li- man ve rrhtım idaresi genel di- rektörlüğüne, emlâk ve eytam bankası idare meclisi üyesi Raif tayin edilmiştir. Ekonomik Alanında Gençliğe Iş Yok mu? (Baş tarafı 1 incide| eri: Ma- Sigortaclık: Sigortacılık baş- ka memleketlerde çok yayılmış, bir meslektir. Bizde ise Türk gençliği ta- rafından henüz lâyık olduğu dere- cede rağbet görmemiştir Kooperatifler: Parti Prog- ramının büyük bir ilgiyle işaret €tt- ği “Geniş kooperat hu alabilmek, muvaffakıyeti eli mek için birçok gençlerin hizmetin! ihtiyaç gösterecektir. Bu bi ir O yalnız ba;;: bi YE MESELESİ,, 'olmakla kalmaz, bu her şeyden önce değerli eleman” lar bulmak meselesidir. Ulusal Endüzstri şubele vit Geniş ulusal endüstçi programı- mız gençliğe, ilk bakımda rzannedildi- ğinden çok daha geniş çalışma saha- ları hazırlamaktadır, Engüstriye her yerde, her zaman şu üç unsur ©8© men kalmıştır; a) İstihsal metodlarının teknik sa- yesinde durmadan rasyonell! b) “İlk maddelerin,, sa! da rol oynıyan Ekonomik şartlar. €) Çıkarılacak eşyanın satış VE SÜ- rümünde rol oynayan ekonomik gart- lar, Görülüyor ki Endüstri - davamızın ü cpi kadar önemli bir de dün Ekonomik, Sosyal uygun bir yoldan satış işlerinin or- Banize edilmesidir. İstihlâk yapan halk yığınlarıyla da- imi temasta bulunarak; hakiki ihti- yacı, istihlik gücünü doğru ölçebi- İecek elemanlara ihtiyaç vardır. Eko- nomik ile Teknik arasındaki Skr bağlar buradan geçer. Bundan başka, Devlet fabrikaları. nın çıkaracakları malların satığı İşi- nin bir iki firma elinde fiili bir monopol şeklinde kalacağını hiç sanmıyoruz. — Fabrikalarımızın Mallarını satmak, sürmekde nt ka- dar çok yurddaş çalışırsa o kadar hayırlı olur. SAMİ Not: Yi çıkacak üçüncü 1 N fDı.Tulı.ıu Alanında Sı?nlıt.'m TAN Yurdun ee Ne elektriğin faydasından, ne de elektrikleşmenin devlet elile olması gerekliğinden bahsede - ceğim değilim. Elektrikleşme, daha doğru ta birile elektrifikasyon, endüstri- yel bir devrimi yalnız umım!_n- yan değil, ayni zamanda sağ - lamlaştıran ve kökleştiren bir iş C. Elektrifikasyonsuz ne endiis- tri olabilir, ne de teknik temele dayanan modern ulus kalkınma sı.. Bu dava inkılâbın öz işidir hattâ bir anlama göre inkılâbı bizzat kendisidir. Başka bir yerde ve başka bir yazımda söylediklerimi yine tek rarlayayım: Sosyal ve ekonomik devrimli, yalnız madde yeniliği ve madde değişikliği değildir; ayni zaman da ve belki bunlardan daha ön- €e o maddeye el atış metodüu - mnun yeniliği ve değişi Te İnkılaptan evvel de şimendifer vardı; fabrika vardı; hattâ elek trik vardı. Türk inkıdâbının yap tığı şey sade bunları çoğaltmak, kuvvetlendirmek — olmamıştır; Ayni zamanda bunlara cemiye - tin en atış ve tâkim oluş me'o- dunu değiştirmiştir. Şimendi- fer, ecnebi kapitali ve ecnebi fert işletmesi mahsuliydi; bunu cu » muriyet Türk kapitali ve dev - let işletmesi metoduna bağladı. Fabrika için yaptığına gelince, büyük endüstriyi devlet elinde ve bir toplu plân altında birleş- tirmek cumuriyetin eseri - oldu. Şimdi elektrik işine el atmış olü yoruz. Ecnebi kapitali ve ferdi işletme usulile yurda giren elek- trik, büyükçe şehirlerimizden nahiye merkezlerine ve hattâ köylere kadar mahalli işletme - ler şeklinde yapıldı. Yurdun he men her köşesinde bir dizel mo tör veya küçük bir türbinin işle- diğini, elektrik ışığının artık her yere girdiğini görüyoruz. Elektrikleşmenin evrim yoli - le en normal genişleyişi bundan başka türlü olamazdı; ama bu kendiliğinden olmakta ilerliyen evrimin, bir devrim hareketi ka- lıbıma girmesi için inkılâp meto dunun kullanılması gerekleşti: Bütün bir yurd için toplu bir e- lektirifikasyon plânı ve bunun devlet elile ve en yüksek tekni- ğe dayanarak tatbiki!.. İşte kı- saca adına E. İ. E denen elek - trik işleri etüt idaresi,, nin ku - rulması bu amaca doğrudur. E, İ. E, nedir? Bu yalnızca elektirifikasyon davasının doğurduğu yeni bir kürum değildir; E. İ. E. devlet elile yapılan işlerde hem proğ - Tam ve etüt yapan, hem tatbik €den karışık idari makanizma Yerine yepyeni bir makine ko- Mak kararınım ilk tipi ve nümu - nesidir. Etütveplân işini, sadece idari bükümetcçilik maki- Nesinden ayırmak yetişmez; onu ıibaşına ve teknik bir idealiz me bağlayarak yürütmek — icap ederdi. İşte elektirifikasyonda İ. E. idaresini kurmakla bu Yapılmıştır. Elektirifikasyonda atılan bu ileri adımdan sonra en- düstri, şimendifer, liman, nafra işleri ve hülâsa bütün teknik ve kültürel ilerleyişe ait çalışma ve girişmelerin etüt dairelerini tat bik ile uğraşan kurumlardan a- Yyırmak, ve bütün etüt daireleri- | ni de bir yerde ve bir başta wî- $ ak yolu açılmış demektir. te bu yolda ilk adım clektrikleş Mmek davasile beraber atılmış - tür; ve bu adımın böyle genel ve sevinçli sönlara crişeceğine de Şüphe etmiyoruz. E. İ. E. hükmi sahsiyeti haiz, klâsik devlet bu Rokras siste - minden uzak bir idaredir. Ken - di kanununda göreceği işleri gös teren ikinci maddeye göre E. İ. E. nin çalışma sahasını şöyle kı saltabiliriz: <A — Enerji kaynaklarını (su, kömür, vesaire) etüt etmek; B — Elektrik işlerinin santral laşması plânlarını hazırlamak; C — Elektrik ve bu işlerde ——— (1) Birinci yazı 26 Haziran tarihli y * e BIR DEVRİM DAVASI Elektrikleşmesi : | masını temin etmek; | E: kullanılan makinelerin plânlaş - D — Elektirk bilgisinin ço - ğalmasına, bilgiç teksiyenlerin yetişmesine çalışmak. Ekonomi Bakanmın, muvaf - fakiyet sırrını, her şeyden evvel yapacağı işlerdeki tam zamanı- nı seçmekte ve bu en pratik ve muvaffakiyetli usulü tatbik edi şinde aramak lâzımdır. Elektri- fikasyon, bundan iki yıl önce belki bugünkü kadar çekici ve müsbet kararlar alınmaya isti - datlı bir mevzu olamazdı. Çünkü o zaman, henüz endüs tri plânımızın birinci kısmı bile yapılmamış ve tamamlanmamış tı. Elektrifikasyon yurdün plân l ve santrallara bağlı bir elek - trikleşme işi olduğuna göre, Sa- nayi ilerleyişine uyması lâzım - dır. Devleti elektirifikasyon mev zuuna, yalnızca şehir ve kasaba- lardaki sokak ve meydanların aydınlanması amacı sürükliye - mez, Aydımlık işi, ferdi ve ni - hayet lokal bir mevzü olpı_ıkun ileri gidemez; fakat işin ıç.ıntıh.ı reket karışınca, yani endüstri is tekleri devletin karşısına çıkın - ca elektrifikasyon da ferdi ve lo kal dava olmaktan çıkarak, ge - nel bir devlet işi olur. Bu bakım dan elektrifikasyon —mevzuuna şansı çok fazla olan müsait bir zamanda el atılmıştır. E. İ. E. nin hele su enerjisine hüyük ve çok önemli bir yer ve- receği anlaşılıyor. Su enerjisi, yüksek yaylaları olan bir mem - leketin başlıca servetidir. Biz bu hususta elimizde bulunan im kânları şimdiye kadar ancak dal galı şekilde hissetmekte idik. Bir iki büyük santral kurmak üzerinde şimdiden hazırlanma - ya başlamış projeler olduğunu gözönüne alırsak, E. İ. E. nin su enerjisinden derhal istifade edeceğini sevincle söyliyebili - GÜZELLİK MUSABAKASI Yavaş yavaş onun da şavkı söndü. Eski parlaklığı Yedi ülkenin yetmiş şarından seçilen dilberler gördüler ki; çok güzellik te başa belâdır. O- nun için genç kızlar bu müsaba- kaya girmiye eskisi kadar rağ « bet etmiyorlar. ae Ben olsam, başka bir müsaba ka tertip ederim: Huy güzelliği müsabakası.. Diyeceksiniz ki: — Sarmısak bile gelin ql:nll! ta kırk gün kokusunu belli et - memiş... Kırk bir gün beldfnm efendim. İster istemez günün birinde kokusunu dışarıya Vu - rür. Böylece dünyanın en güzel huylu adamı meydana çıkar. - Lâkin söz aramızda şüphesiz bu adam temiz yürekli ve saf bi- risi olacaktır. Böylesine de halk dilinde “bön,, derler. Bi Bu müsabaka, kazanan için kâr yerine zarar verir. Her şey- den evvel - eğer genç yaşta ise - kadınlar hemen — kendisinden yüz çevirirler. Müsabakadan evvel gülümsemelerini toplaya- bildiği kadınlar bile böyle hrm- bıllığı dünyaca tanınmış - bir a- dama bakmaz olurlar. Çünkü; neden bilinmez. Ka- dm kısmı, hoyrat, sert ve acar adamlara düşkündür... Ameri- kadaki haydutların binlerce tut- kunu vardır. Lâkin tarihte bir ermiş adama âşık olunduğu işi- tilmiş değildir. İş hayatında bu kadar saf bir adamın bugünkü şartlara uygun olmadiğı düşünü lerek kendisine - hattâ vezne- darlık bile - verilmez. Belki kalp bir para yuttururlar korkusile. Böylelikle dünyanın en güzel huylu adamı meydana çıkınca, aşkta ve işte kaybetmiye başlar. Eğer istidadı varsa hemen zayıf tarafını anlayarak bu ünvanı u- nutturmak için evini, sanmı hat- tiz. Bu, endüstri hesaplarımız - da maliyet fiatlarını indiren, ve sanayiin genişlemesine imkân veren, ayni zamanda şehir ve kasabalarda hayatpahalılığını azaltan mesut bir hâdise olacak tır. Kurulacak bir iki büyük san tral, yurdu hareket bakımından toplu merkezlere bağlayacak, ve yalnız yalçın vadiler oyarak geçtiği yerleri tahrip eden su kuvvetlerini inkılâp, kendi emri ne alacaktır. Tabiat kuvvetine cemiyetin bu el atışını, ve bu kuvvetlerin altıma alışı yurdun her tarafında sonsuz bir sevinç ve hissedilir bir refah doğuracak tir. Su enerjisi dışında kömür ve diğer enerji kaynaklarından da istifade etmek, ve bu kaynaklar da santrallar kurmak E. 1. E. nin uğrasacağı önemli işlerin başındadır. Zonguldak kömür ocakları orta Anadoluya ve An- karaya kadar elektrik enerjisini yollayabilir; yurdun diğer taraf larında bulunan linyit ocakları- mızdan da elektrifikasyon nokta | sından çok istifadeler temin edi lebilir. Bu imkânların etüt edil- mesi işinde de E. İ. E.nin büs - bütün hazırlıksız olmadığı, şim- diden hesapları yapılmaya başla mış projeler olduğu da düşünü- lürse, yakın bir ünde yurdun e- lektrifikasyonu davasının bitiril miş olacağına inanmak gerek - tir. Bu suretle endüstri inkılâbı Mızdan sonra, madenlerimizin işletilmesi mevzuuna da kolay- lıkla geçilmiş olacaktır. E. İ. E. ekonomik - ve sosyal devsim yapımızın - sembolüdür. Bü büyük hava yurdun can da- marlarmı kuvvetlendiren, dev - rim işimizi ebedileştiren büyük işlerden biridir. A. Hamdi BAŞAR Balkan birliği da:mt? meclisi şleri Ankara, 3 (Hususi muhahiri- miz bildiriyor) — Bükreş elçili- ği ikinci kâtipliğinde bulunan Bülent UşşaklıgilLondra büyük elçiliği kâtipliğine ve Londra el- çiliği bas kâtibi Faik Balkan bir liği daimi meclisi işlerini gör - mek üzere Bükreş elçiliği baş tâ memleketini de değiştirir. İs- tidadı yoksa bu güzel huyile- haşır neşir olur. Can sıkıntısı ve yaşama sıkıntısı içinde söner gider, Böyle bir müsabaka olsa kazara kazanırım diye ben kati- yen girmem... Siz de sakının ha! B. FELEK j Lehistan Almanya - (Baş t -afı 1 incide) kında görüşeceğini yazmakta | dir. ' Bu gazete, iki hükümet ada « mının, Dançiğ - Polonya anlaş- mazlığını inceleyeceklerine ih - timal vermektedir. Çünkü, Po- lonyanın tezine göre Almanya, Dançiğ ile Polonya arasındaki meselelerle ilgili değildir. Ziyaretin manasi Bu görette heyecan verici un- sürlar aramamalıdır, bu göret — sade Alman - Leh komşuluk münasebatında elde edilen yak- laşmanın sonucudur. v Şekle gelince, göret, Hitlerin güvenini kazanmış Alman ba- — kanlarının Varşovaya yaptıkla- — rı görete cevaptır. Göretin ta - — mamen nezaket göreti olduğunu — söylemek muhakkak ki mübala: galı bir sey olur. Fakat yeni & yasal belgeler bağıtlanması da gözönüne alınmış değildir. Leh bakanı, Hitler ve iki memleket komşulük — münasebatına — ve iki — devlerti - ilgileyen ge- nel meselelere dokunan haber alma suretinde görüşmeler ya - pacak ve Lehistanın, büyük — mareşalının siyasasına devam e- deceiikhıkkmdı Hitlere inanca — verecektir. Lehistan kamoyu — hükümetin, mukabele ve ayrı el- yem devresine son vermek için olan bütün uğraşlarını arkalay caktır. v ——— Ekonomi Bakanı — — teşekkür ediyor. Ankara, 3 A.A. — Ekonomi Bakânı Celâl Bıyı:dhboujhy' v T n onuncu yıldönümünden ömdüim g&lwd&üm teb. rik tel yazılarına teşek . ae