12 Eylül 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

12 Eylül 1935 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

12-9-93$ LEHİSTANIN YENİ DEMOKRASI TECRUBESİ Uzun zaman, siyasal partiler de- mokrasinin ayrılmaz şartlarından biri sayılmıştı, Deniliyordu ki mokrasi ancak partilerin çoğalı sile idame edilebilir. Genel savaş- tan sonra partiler rağbetten düştü. Fakat demokrasi, yani devleti rede halktan kuvvet almak © yanı kuvvetleşti. Halkın ârasile, halk tarafından ve halk için hükü- met fikri eski hizinı muhafaza et- ti. Demokrasi ile parti sistemini te- lif edemiyen devlet adamları, bazı ülkelerde demokrasiyi feda ettiler. İkelerde iki vaziyeti telif et- çalıştılar. Bazı ülkelerde de parti sistemini kaldırarak demok- iyi muhafaza etmeğe çalıştılar, Uşüncü sınıf tecrübeyi yapan, yani partileri kaldırıp ta demok- rasiyi muhafaza etmeğe çalışan 80- nuncu devlet Lehistandır. Lehistan, 1921 yılmda yapılıp ta hükümete bir türlü istikrar temin etmeyen kanunu esasiyi ilga etmiş ve geçen Nisanda yerine yeni bir kanunu esasi kabul etmişti. Pilsuds- ki'nin yaptığı son işlerden biri olan bu kanunu esasi çerçevesi içinde geçen pazar yünü Lehistanda seçim yapılmıştır. Kanunu esasi fırkaları ilga ediyor ve seçimi şu şekilde ya- pıyor: Bütün Lehistan 104 seçim daire- ü rılmıştır. Her dairede! menlerin adedi yüz elli bindi bunlar iki saylav seçebilirler. Yani yeni Lehistan Leh Meclisi 208 âzalı olacaktır. Seçim için her daireye iki misli namzet tayini için bir kongre yapılır. Kon- greye belediye medisleri, tic» et, sana i ve ziraat odaları, is! kurumları, Barolar, basın kurumları gibi mes lek teşkilârisri mümetsiller gönde» | rir, Hiç öir'teşkilâta mensup olma- vu yurddaşlara da namzet seçi- mine iştirak (fırsatını vermek için yüz seçmenin bir noter huzu- runda seçecekleri bir mümemilin de kongreye iştirak edebileceği bul edilmiştir. O halde seçim işi söyle yapılıyor: Seçimden birkaç ay evvel, her seçimdaireğinde be- ““Idiye meeliilerinin * ticaret odala: meslek kurumlarının ve teş lara mensüp olmayan her beş yüz yurttaşın seçtiği mümessillerin işürakile bir kongre yapılıyor. Bu kongrede dört namzet gösteriliyor. Seçmenler bu namzetler arasından ikisini saylav seçiyorlar. İşte geçen pazar günü Lehistan- a seçim bu şekilde yapılmıştır, px defa seçime 1930 seçimine max Faran —. erin yarısı İş- Sea sip” eğiğiirilmektedir. Buna ep, ilga edilen 1, ilerin bu yeni sistemi kabağın put ime karşı boykot ilân etmeleridir. Ancak bu boykota rağmen, seçim sülün içinde yapılmış, ve yeni me&* lisin 208 saylavı seçilmiştir. Lehis. tana mahsus olan bu yeni demok- rasi tecrübesinin nasıl yürüyeceği merak ve alâka ile beklenmeğe de- ğer bir iştir. — A.Ş. E. Nüfus Sayımı Hazırlıkları Ankara, 11 A.A, — Genel nü- fus sayımı hazırlıkları yurdun her tarifında çok hararetli bir şekilde devam etmektedir. İstatistik genel direktörlüğünün bütün kaza ve vi- lâyet merkezlerile nahiyelerin ek» serisinde yaptırdığı kontrollar ta « mamlanmıştır. Şimdi ,görülen ek- siklerin tamamlandığına dair ha « berler gelmektedir. İçişleri Bakanlığı, bugünlerde senelik mutat devir seyahatı yapan kaymakamlara devir ve tef şleri esnasında her taraftan sa - Yım hazırlıklarile de alâkadar ola- rak sayımın hatasız bir şekilde ya- pılmasını temin edecek bütün ted- birleri ittihaz eylemelerini emret. miştir. İstatistik genel direktörü Celâl Aybar İzmire giderek hazırlıkları mahallinde tetkik eylemiş ve vali ile birlikte bu hususta almacak ted birleri görüşerek merkeze Odön- müştür, Bükreşle feci bir Tayyare kazası Bükreş, 11 A.A. — Yüzbaşı Popoistennu ve teğmen Papana ta- | rafından kullanılan ve Siberyadan | geçerek Tokioya gitmek üzere Bük Tejten havalanan uçak, havalan - dığı yerin üç lometre ötesinde Yere düşmüştür. Motör patlamış, ve uçak yanmıştır. Her iki Paraşütleri sayesinde - kurtu! mişlerdir. için Yeni Bir Kalenin şarının en iyi mensucat kombinası işçil karşıladığını ve bunların Türk - yesinde Kayseri kombinasının söylemiştir. den olup eski partilere ve genel luluklarına bağlıdırlar, En ileri | İ Atina, TI (Özel aytarımız- dan) — Pilos'tan resmen bildi. rildiğine göre limana bir İtalyan yardımcı harp gemisi gelmiştir. Keza Si i adalarına d habersizce iki İtalyan top dubası gemileri gelmiştir. Yı nın Romadaki elçisi ümeti nezdinde protes - toda bulunmak üzere talimat almşı tar. GENELE 00 Pilos lmanma i gemi kumandanı havanm fenalığından dolayı mecbur olarak limana sığın. dığı söylemiş ve İmandan uzak“ laşmıştır. Top duba gemileri liman- da demir atamamışlardır. İtalyanların söyled kleri | . Roma, II A.A. — Yarı resmi dir. Bu meselenin kotarılması için gü- dülecek yol çok önce çizilmiştir. Yu. yan ulusuna yaptığım vaide sadık ve bövayretle yurdun yüksek menfaatle. rine hizmet ettiğime kani olarak, me- seleyi ulusâi Assambleye azzettim, Ve genelöya müracaat edilmesi ka « tarlaşmıştır. Bensen, tabii olduğu veçhile, geneloyun Yapılicağinı dai ma teyit ettim ve bü avdet eder et- mez yenilediğim beyanat bu beyanat. tır. Yurda azrarb bir aytışma ve tah- rikâta yol açmamak'için, balleçı parti. nin başkan: #ıfatiyle, Tikrimi vaktin. den evvel bildirmemek Jüfümuna ka. ni olmakla beraber, bu meşeledeki du rumüum halkçı partinin tarihinde açık. bir surette belli idi. Ve * dün, memje- ketimizin en tabii ve Yunan ulusuna reyini vermesini tavsiye ettiğim reji. min kralk demokrasi rejimi olduğu mülâhazasiyle yaptığım beyanat ta bu dur. Herkesi süküna davet ederim. Mesul hükümet başkanı sıfatiyle, bu nazik ve tarihi anda, sükün ve niza. İ mun “hiç bir suretle bozulmasını mü. İ samaha ile karşılayamıyacağımı bildi. ririm. Siyasal dostlarımla bütün Yu» nân ulusunun ve yurdun silâhk kuv- vetlerinin, yurtsever hislerinden mül- hem olarak benimle birlikte sökün, buzür ve nizamın hararetli müdafileri olacağına kanaatim vardır, Panazis Çaldaris,, Zaimis'in mevkii Atina, 11 (Ozel) — Siyasal çören- lerde Cümurbaşkanı mevkiinin artık kalmadığı, fakat Zaimis'in yapılacak genoyun bilesiz olmas: için hükümet ile cümuriyetçi ayrısık partiler arasm daki konuşmaları beklediği, onun için istifasını vermemiş olduğu söylenmek tedir. Başbakan Çaldaris, gazetecilere genoyun ne vakit yapılacağına henüz karar verilmediğini bildirmiştir. Ati- Bada bulunan ayrışık partiler fiderle- ri Çaldarisin krallıktan yana olan be- yanatı için teessürlerini izhar etmek- tedirler, Liderler eski kralın şimdiye kadar yaptığı diyevlerinde söylediği gibi bir taraflı yapılacak genoy ile derlmesi münasebetile, Kaleninde Çikavoletarı zetesinin bir aytarma, Sovyet işçilerinin gidişini memnuniyetle HAVA HUCUMLARINA KARŞI ingiliz Filosunu Korumak Üs Yapılıyor Londra, 11 (A.A.) — Daily Telegraph'a göre, deniz kuvvetleri ni modern bir hale koymak ve kuvvetlendirmek isteyen Deniz Bakanlığı, Gallos ilinde, bilhassa Pembreke limanında yeraltı mazot mahzenlerile birlikte müstahkem bir üs yapacaktır. Harp vukuunda İngiliz filosu düşman gemilerini burada bekleyecek ve kuzey denizdeki inzibatı temin ödevi yalnızca destroyer ve denizaltı gemilerine bırakılacaktır. Yapılacak üssün uzaklığı harp filosunu, bilhassa büyük gemi cumlarına karşı korumuş olacaktır. ri mütcessir eden hava hü- Türkiyeye Gelen Rus Uzmanları Moskova, 11 (A.A.) — Türkiye büyük elçisi Zekâi Apaydın, işçilerinden bir grupun Kayseri ine öğretmenlik yapmak üzere Türkiyeye gön- kya Pravda ga Sovyet teknik iş beraberliği sa- kadrolarını tamamlayacağını Lizbonda Hazırlanan Suikast Lizbon, 11 (A.A.) — Başbakan, devletin başlıca makamlarını ele geçirmek ergesi ile tasarlanan ve dün muvaffakıyetsizliğe uğ rayan sufkasdden hükümetin çoktanberi haberdar olduğunu bil. diren bir bildiriğ yaymıştır. Yakalananlar, tanınmış ihtilâlciler- iş konfederasyonunun gizli top- gelen suçlu, Albay Valente'dir. Hâdişeler, genel nizama halel gelmeksizin cereyan etmiştir, Halk bu hâdiselerden haberdar olmamıştır. Yunan Limanlarına Üç italyan Gemisi iltica Etti gevenlere göre, izin almadan Yu- nan limanlarına girmiş olan İtal - yan gemileri, fırtı istiyen bazı sarnıç v. Şimrtiye kadar Yunan hükümeti, a bulunmamıştır. Deniz kurmay başkanı ne. diyor ? EAA Deniz kurmay başlnnı, İtalyan © gemilerinin, Yu. nan İimanlarma girmeleri inin, Yu- nan hüküm. müsaadesi olma- men, pek meşru bir ha- reket olduğunu, çünkü arsrulusal | kaidelerin, fena havalarda yahut geminin acele tamiri veya iaşesi gerektiği zamanlarda buna cevaz verdiğini gazetecilere söylemiştir. Yunanistanda Durum (Baş tarafı 1 incide) memlekete dönmiycceği kanaatinde- dirler. Yunan kralı ne zaman dönecek ? Londra, 11 (A.A) — Daily Mail gözetesi, Londranın önemli bir Yunan kı şahsiyeti ile yaptığı bir görüşmeyi yaymaktadır. Bu zata göre, eski Yu- nan Kralı, ikinciteşrinin ikinci, ya- hut üçüncü haftası içinde Yunanista- na dönecektir, HUSUSİ Kralcılar ei Çok ümitli! Atina, İİ (Özel aytarımız bil- diriyor) — Zaimis, dün vaktini es- ki bir dostunün yanında geçirdi. fı kadar istifa . beyanname * sini tahlil eden Kralcı gazeteler, y pılacak genoyda kralcıların kaza * nacaklarma şim: nazarile bakılabileceğini söylüyor» lar, Katimerini gazetesi, Yunanistan daki bugünkü karışık vaziyete bir nihayet vermek için, kralın derhal çağırılmasını istiyor, Liberal ve sol taraf gazeteleri, bugünkü hükümetin bir cebir hükü İ meti olduğunu ve genoy için hiç bir garanti teşkil edemiyeceğini yazı « yorlar. ——amı.— ingiliz filosu Kıbrısta Nikosya, (Kıbrıs adası) TI A. A. — İngilterenin Akdeniz, filosu- na mensup “Devonshire,, kruvazö- rü ile 13 torpida muhribi, bu ayın Mi inden 16 sına kadar kalmak ü- zere İmasol limanmda toplanmak. tadırlar. Birdenbire Büşi ecsüli” Matmazel Doktor'un HAKiKi Üstüne ESRARI l Düştü Kolları Iki Yana Sarktı: Bayılmıştı 47 Netekim biraz sonra gör şünde aldanmadığını farketti... Klark, Jenny'nin uyuduğuna kanaat getirdikten sonra ayak- larınm ucuna basa basa doğrul” du... Yavaşça genç kadının çan- tasına uzandı. Aşağı indirdi, Aç tı ve içini karıştırmağa başladı. Jenny bunlarm hepsini par - makları arasından görüyordu. Bunun alelâde bir hırsız olması da ihtimal dahilinde idi. Fakat genç kadın sesini çıkarmadı, Ne ticeyi bekledi... Adam mütemadiyen karıştırı- yor, bilhassa kâatlar, kartlarla çok alâkadar öluyordu. Eğer hırsız olsa, birşey alıp cebine koyması lâzımdı... Fakat Klark bunu yapmıyordu. Sonra hırsız olsa, işini bitirdikten sonra ka- İ çar ve yolda Jâalettayin bir is- tasyona inerdi. Casus olduğu ve kendisinin peşine takıldığı yüzde yüz mu- hakkaktı... Jenny hiç sesini çıkarmıyor. du, Nihayet genç adam çantayı | topladı. Herşeyi yerli yerine yerleştirdi. Kaldırdı ve rafa koy du. Herhalde aradığını bulama- mıştı, Eğer bulsaydı. Hareket- lerinden muhakkak anlaşılırdı. Nevyorka vardıkları zaman aralarındaki dostluk hayli ilerle mişti,. Ve ikisi de bir otele in- meğe karar verdiler, Jenny ni- şanlısını uğurlamak hikâyesini, çivi tüccarı da çivi münakasası- nı unutmuştu bile, Sanki biribirlerile buluşmak için seyahat etmişlerdi... Fakat hiç birisi de akıl edip diğerine Nevyorkta yapacağı işi hatırlat miyordu. Genç adam. hayli tütkundu. Sabah aksam Jenny'nin yanın- dan ayrıldığı yoktu. Genç ka. dım da perhizden henüz çıkmış bir katolik gibi idi, Fakat deli- kanlının kendisile fazla alâka- dar olmasını pek beğenemiyor - du, Çünkü serbest zamanı kal - mamıştı, Halbuki o biraz da ça- lışmak istiyordu. Ancak Klark in başıdan ayrılmasile bu kabil olabilirdi, Veyahut Klark'ın ken dişini, çalıştığı muhite sevket- mesi lâzımdı... Burada en birinci vazifesi Matmazel doktoru bulup mey - dana çıkarmaktı! Fakat bu a - dam yanında olduğu müddetçe ci işi yapmasına imkân yoktu İn, Alman mubhitlerine giremez - di. Çünkü Klark arkasından der hal damlar ve konuştuğu adam- ları öğrenirdi. Onun maksadı ise bilâkis genç adamm temas ettiği kim- seleri anlamaktı. Hattâ sevgisi- nin başlıca gayeside buidi.. Klark'ın temas edeceği adamlar olmalıydı. O bu zamanı belli - yordu. Diğer taraftan burada ne yap tığına dair Şikagoda Persyye de baber ulaştırmak mecburiyetin- de idi, Onu cevapsız, habersiz bırakamazdı, Ö zaman şüphele- nir ve belki de geri çağırırdı, Bir gün Klark'ı nasılsa başın dan savdı, ve sokağa fırladı. Şi- kagodaki barda artistliğe başla- madan evvel, Nevyorkta hayli çalışmıştı. Vaziyetleri gayet iyi biliyordu. Bu iş böyle devam edemezdi. birseyler yapması lâzımdı, Amerikan casuslarının çok dolaştıkları kahvelere bir defa uğramayı muvafık buldu. Bu kahveler daha ziyade kötü yer» lerdi, Çünkü Amerikalılar, Al- manların ancak böyle yerlerde dolaştıklarını, tayfalardan filân malümat aldıklarını zannediyor lardı, Önun için hele rıhtım bo- yundaki kahvelerde, meyhane - lerde hiç bir zaman Amerikan casusu eksik olmazdı. İşte o gün böyle bir kahveye girdi. İçeride tek tük adam var- Muhakkak surette | Ayıldığı zeman kendisini bu İ dı, Genç ve güzel bir kadının içeri girdiğini görünce hepsi bir den irkildi. Çünkü onlar böyle yerlerde ancak boyunları atılı, dım tiplerini görmeğe alışmışlar dr. Bu kadm da kim oluyordu? Kahvedeki müşteriler arasın. da nisbeten düzgünce giyinmiş iki erkek onunla fazla alâkadar oluyorlardı. Bunlarda bura- nin müşterisi değildi. Herhalde bir yerden düşmüşlerdi Fakat nasıl ? Jenny bir masaya doğru iler. saçları boyalı, kısa eteklikli ka- | iki adamın masasında buldu lerken bunlardan biri ayağa kalk tı. ve yer vermek istedi... Fakat genç kadın gayet lâkay dane bir surette geçti ve bir baş ka masaya oturdu. Arkasmı döndü ve elindeki gazeteyi oku- mağa başladı... Hakikatte gazete okumuyor, belki iki adamı karşıki pencere- nin aksinden seyrediyordu. Gayet hararetli konuşuyorlar dı bunla Birisi, sigara, paketinin arka. sma birtakım çizgiler çizerek ötekine birşeyler anlatıyordu. Arkası vari Uçmanlarımız. Bombardman manevrası tebinin bulunduğu Metris çiftüginde bombardıman uçakları tarafından ina nevra yapılmışır. Filo, beş uçak ola rak kurulmuş ve Hava komutanı ta rafından sabahleyin saat onda kede- fin bulunduğu bölge filoya gösteril miştir, Saat on buçuğa doğru, arazi- Yi tanımak ve hedefin bulunduyu bi geyi görmek, rüzgâr istikametini ve süratini ölçmek için Metris çiftliği ü- zerinde uçuşlar yapan beş keşif uça- ğından kurulu bir filo, yarım saat ka dar saha üzerinde tetkikler yaptıktan sonra kendisine gereken bilgiyi edin- müşür. Mektep komutanlığı, hedef bölgesi ni 4 kilometre yanlardan güven içi aldırmıştır. Tümgeneral Zihni Toyd. mir, gazetecileri yüksek bir neza le yanlarma kabul etmiş ve yapıla” cak olan uçak bomba atışları etrafın. da izahat vermiştir, General, oku- Alman ordusu hazır Nurenberg, 11.A.A. — Ulusal 808. Üyalist kongresi bugün açılmıştır. Hitler, Vagner tarafından okunan ve telsizle her tarafa yayılan beyan. şunu söylemektedir : Ordumuzu yeniden kurduk ve o- nu kuvvetlendireceğiz .Zenginliğin ve kuvvetin her türlü tahakkümü manen haki: gösterdiği dünyanın vay haline... Almanyanın güvenliği paktlarla değil, fakat slus Eilerinin kararları ve ulusun kuvvetiyle başa» rılacaktır, İla'ya A'manyaya teklifte bulunmamış Roma, 11 A.A. — Stefani ajansı, İtalyanın Almanyaya bir ademi te- cavüz paktı imzasını teklif | ettiğine dair Cenevrede çıkan haberlerin esas- sız olduğunu bildirmektedir Diğer taraftan dün, topçu atış mek | miş ve Yeşilköy istikametinde dön- | namesinde, dışar: siyasa o hakkında | bugünkü karışıklığı içinden zaiflerin | Uçuşlar Ve Vazifeler Dört Koldan Devam Etmektedir (B. ş tarafı 1 incide) yol kıyafetinde Jun otobüsile hedef bölgesini çok iyi gören Baştabyaya da gelmişler, uçak filosuna verilen vazifeyi, hedefi ye- rinde göstermiştir. Bombardıman filosu, aldığı emir üzerine vaktinde uçmuş ve bombardıman sahasına gel- miş ve Baştabyadaki cihaz:arlı da laşıldığına göre çok İsabetli bomba atışları yapılmıştır. Bombardıman ak. şam 18 de bitirilmiş.ir. General Zihni Teydemir, ckuhla topçuluk öğretiminde bulunan gen, topçu asteğmenlerinin ders atışları hakkında da gazetecileri aydınlatmış ve atış tatbikatma hazırlanan genç sübayları teftiş etmiştir. Sataryaya 3000 metre mesafede 'opçu - sübaylar, zel ve başarıklı bir atış yapmıştır - dır, Hitlere Şarimanın Kılıcının eşi verildi Nurenberg, 11 A.A. — Hitler, Rudolf Hess ile birlikte dün ak « şam uray dairesine gelmiştir. o Şar- bay hoş geldiniz dedikten sonra söcl kanunla, Almanyaya bürri tini iade ettiği için Hitlere tesek- kür etmiş ve kendisine Sarlman'ın kılıcının bir kopyesini vermiştir. Hitler, bu silâhın önemini kaydet- Bkten sonra kongre için bu sene yapılan tesisatın Almanyanın hür. riyet ve kuvveti remzile açılmasın- dan dolayı olan memnuniyetini bil- Ali Çeiinkaya Karsta Kars, li AZA, — Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya, bernberin - | gün İğder. Tuzluca, Kağızman yolu ile sehri. mize gelmiştir.

Bu sayıdan diğer sayfalar: