6 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

——— 6-8.986 TAN Gündelik gazete Başmuharriri Ahmet Emin Yalman Tan'ın hedefi: Haberde, fikirde, herşeyde temi olmak, kariin gazetesi olmaya çalışmaktır. Günün meseleleri | Musiki kültürümüz Musiki Güzel san'at midir diye sor- sak, bu suale dudak bükmekle cevap verenler çok olacaktır, Fakat İstan - bulun ve Ankaranın ( dikkat buyurul sun ki misal olarak en mühim kültür merkezlerimizi alıyorum) hangi sem- tine gitseniz, o güzel musiki sanati na- mina, sesini yarım kilometroya ulaş - tırabilen hoparlörlü gramofonlarm ya hut onlarla yarışa çıkan ve istasiyon- larımızm tağdiye ettiği radyolarm, tabiatin sessiz ve güzel ahengini en çirkin ve iptidai yaygaralaria bulan- dırmakta olduğunu görürsünüz. Bun- ların gürültüsü yanında, susturulmak İstenen seyyar satıcıların nağmeleri Üs otomobil düdükleri en tatlı musiki ir, Emmi kullanan bir çocuktan bile ehliyet istiyoruz; bihalarımızı kura - cak mimarlarda istidat ve kudret &- Tıyoruz; yollarımızı, köprülerimizi ya- pacak mühendislerden vesika soruyo- ruz. Ya bu zavallı musiki ne talihsiz — bir üvey evlâtmeş ki onun sokak ortu- sında kendi haline bırakmışız. Kültü- Tümüzde gayet büyük bir mevkii ol- ması İizamgelen bu mühim vasıta ar- tık kontrolsüzlüğün, tereddinin en karanlık çukuruna düştü de onu bir düşünen çıkmıyor. Hastaya verilen tatsız ve gidasız yemekler çesnisindeki mahut studyo tango ve caz orkestralarınm konser- leri, çalıma aşına zleri tükenmiş Çardaş Fürstin plâkları, gerek kom- pozisyon, gerekse icra bakımından musikiden ziyade bağırıp çağırma, ağlayıp İnleme mahiyetindeki acaip havalar tedricen ortadan kalkarak yerlerini hakiki musikiye terketseler mini Bir mahalle kahyecisinin, saygisiz | bir akşamcının, değil kendi evini) © hatta koca bir mahalleyi velveleziiğ doldurup taşırdığı sonsuz gramofon "ve radyo taarruzlarma kârşı koruy'ür Cu bir maske bulunamıyorsa, onları hiç olmazsa bir kayrt ve nizama bağ lâmak mümkün değil midir. Bu hali mazur göstermek için 86- beb bulanlar olacak ve denecektir ki: — Halk bunlardan hoşlanıyor! İşte pek feha bir cevap. Biz münev- Verler halkı yükseltmekle mükelle- fiz. Halkı, teknik sahada kendi işle- tini bizzat yapmaya bırakmıyoruz. Biraksa idik, memlekette ne işleyen bİP tek elektrik tesisatı, ne de açılıp panma hassası gösteren bir kapı, bir pencere bulunurdu. Bu basit mad di şeyleri ihtisas işi telâkki ediyoruz. tlandırıyoruz ve nizamlara ız dn, musiki bunlardan kat daha mühim olduğu halde, ne- den onu kendi havasına bırakıyoruz. © Sayanı dikkat olanı şudur ki, bü- etimiz bu #ahada boş durmamak » Meselâ musiki mektebi, kon- Mrvatuvar gibi müesseseler işletmek, ün mekteplerde musiki dersleri irmek, halktan doğan #arkı ve havaları tetkik ederek onlara san'at Ve tölnik giydirmek gibi güzel çalış- Melania işi yoluna koymak istiyor. bu faaliyet bir kül teşkil etme diği İçin neticeler zayıf ve seyrek İ N N k arasında bir sıkı anket ve tetkikat oyapılam. Görülecek- daş güzel muslkiyi kavramış, on- kun 2€Vk almış bir kitle, ellerinde bir vet olmadığı için, etrafmı doldu- Curcunayı dinlemekle muazzeb gpaktadır. Onun yanıbaşmda de ya €yisini bilmediği için önüne di a Si # Belen ses gürültüsünü musiki Salmakta ve sağa Bol yaymak- Me tay 8YE bir an evvel parmak koya Harman ©saslı tedavide istical gös” diz, mİ nekadar hararetle dilesek iz A. N. Pekelmen dürüst, samimi diğer terafma da olimpiyat bayrağı çektiler, Bayraklar çekiliyor Dördü on geçe çanlar çalınmaya başladı ve stadm bütün etrafımdaki direklere bir anda bltün milletlerin ve ayni zamanda olimpiyat bayrak- İları çekildi. Bizim bayrak sağ kar şımızda Çekoslovak (o bayrı sonra ve Macar bayrağından evvel- dir. Alman alfabesinde (Sureti mahsusada Berline giden arkadaşımız Burhan Felekten:| Berlin, (1 Ağustos cumartesi) — 'Bir olimpiyat nasıl açılır? Bunu bir mektupla hattâ daha beliğ bir vası- ta olan bir fotoğrafla veya sinema filmiyle de anlatmak kabil değildir. Yok bizim gibi orta &udrette ifade sahibi muharrirler, hattâ en kuvvet- Ni kalemler bile bu açılış merasimi- nin azametini, haşmetini yüzde on nispetinde .bile anlatamazlar Ve ni- hayet vara vara benim gu buluıla- Zum noktaya gelirler: Bir olimpiyat açısı tam azametiyle görmeden an- laşılamaz. Lâkin sevgili karilerim; siz daima anlatılan şeyleri mi oku- maya alışıksıniz? Nice anlaşılmıyan anin oduğumu ş Sİ Amerika geliyor. yüş marşı çalmayabaşladı. Şimdi i #seyleri almak hi inkâr etmeyin. di m ne haceki A se MZ ki, Gü semt dörtte| ei © “letinin ievhusrı tutuyor. Bir ! Hitler gelecek. Daha saat ikide tribünlerin yarısı dolmuştu. Evvelâ söze başlamadan gunu bilmelisiniz ki, Almanlar, olim- piyat münasebetiyle dünyaya bir in- tizam nümünesi göstermek istemiş- ler ve muvaffak olmuşlar. Şu kadar söyliyeyim ki yalnız stadın içersi 100 İ taşıyor. İlir önde'her olimpiyatta ol- duğu gibi bu olimpiyatların bir Yu- nan eseri olması dolayısiyle Yunan ekipi geldi. Bu, gene tekrar ediyo- rum, Yunan sporu ve bilhassa Yu- nan atletizmi için bu ne büyük şe- rel ve teşviktir. binden fazla adam aldığına ve ci-| Yunan takımı: Lâcivort ceket, varda bu kalabalığı görmek için bir gri pantalon 46 kişi. Mısır: Yeşil ceket, - beyaz panta- İo kadar toplandığna bakıpda şe- hirden Kilometreleree uzakta olan stada gelmek İçin halkın zahmet çektiğini sanmayın, Herkes rahatça biraz sıkışık olmakla beraber seya- hat etti ve numaralı yerlerine otur. lon ve fes. 8 idareci 61 müsabık. Efgan: Nefti ceket, beyaz panta- İon gri kalpak 20 kişi. Arjantin: Çok güzel hir ekip, M&- vi ceket beyaz pantalon 60 kişi, dular. Avustralya: Yeşil (o ceket, beyaz pantalon. 29 kişi. , Stad nasıldı? Belçika: Gri kostüm beyaz hasır şapka 45 kişi. Bermud: Düz beyaz 7 kişi, Stat nasıldı? Bana sorarsanız stat | bir büyük mimari eserdir. Sağlam. İğır. Frenklerin maskota dedikleri gi-| O Bolivya: Beyaz, yalnız iki müsü bi azametlidir ama belki benim zev.| bik, kimi tatmin etmedi, zarif değildir.! Brezilya; Mavi gömlek gri panta Ben bununla yalnız kendi fikrimi|len. 88 kişi, ifade ediyorum. Ben Amsterdam sta-| Bulgaristan! Açık mavi veket, b yaz pantalon, dını daha güzel buldum. Gelelim merasime. Saat tam üç. 1596 da Atinada ya- plan ilk olimpiyatta birinci gelmiş olan Yunanlı maratoncu efzun kıl- ğında olarak içeri girdi, Halk alkış- ladı. Yalnız bu hareket bile Yunan atletizmi için başlıbaşma bir propa- : ganda teşkil etmez mi? Kolümbiya:" Mavi * ceket, Saat dörde iki kala Hitler Mara-| pantalon, 7 kişi, İton kapısının üstündeki uzun > Kostarika: Tall: bayrağı geçti, divenlerden nazi elbisesiyle ve ağır! (İştirak etmemiş. Pek hazin oluyor. ağır arkasında Alman olimpiyat ko Alktışladılar ama, galiba kay iyi mitesi azası ve nazi ileri gelenleri| Danimarka: Fesrengi gömlek bö olduğu halde girdi, halk coşkun te-| yaz pantalon. 38 kişi, zahürat yapıyor, yürüdü, pistin s“| Betonya: Lücivert ceket, gri pan- #üne çıktı. Yüz metre kadar pistin)| talon 32 kişi, 4 idareci, 39 müsabık (Bulgarlar diğer hiçbir milletin yapmadığı $& e V6 resmigeçit ayağı İle geçti r. Şili: Mavi KN ceket, beyuz pantalon Çin:. Mavi ceket, beyaz pantalon. hasır şapka 90 kişi, beyaz Berlinde olimpiyat şehrinde halka ve sporcuları eğlendirmek için konser Berlinde İlinci olimpiyatlar açılırken yapılan merasim ! teristik buldum.) iğ dan | talon ve mavi sarık. 3İ kişi. sira böyle geliyormuş. En sonra da gimali bir kisi Bunu müteakıp mızıka bir yürü « takımları» İ yaz ban ebe)” bir Alman gen- gi ş de © miletten bir müsabık bayrak | cok alkışlandılar, Ve çok büyük bir takımla gelmişler.) Pire ile Deve Geçen akşam bir mecliste öfeden beriden konuşuyorduk. Söz döndü dolaştı, eskiden şöyle böyleyken bir- denbire büyüyen adamları geldi. Kimisi lehlerinde söyledi, kimisi a- leyhlerinde söyledi, Birisi dedi ki; — Ben öylelerini tanırım ki, biraz şöyle büyüdüler mi, bir mevki sahibi oldular mı, eskiden kapılarını aşın - dırdıkları eski arkadaşlarına selâm bile vermezler. Bir başkası, böyle büyüyen adam- ların da eşiklerinin her gün yüzler. ce kişi tarafından aşındırıldiğını söy- ledi ve bu vaziyette yeni yeni akra balar, dayılar, halalar, teyzeler pey- da olduğunu İlâve ederek gu fıkrayı anlattı Ayıntaplı Hasırcızade Mehmet ağa, hoş sözlü, pek zarif bir adammış. İstanbulu gezmeğe gelmiş. Hemşeri- İ leriyle konuşurken demiş ki: “— Keçecizade Fuat Paşayı gidip görmeliyim!,, — Aşinalığınız var mı? diye sor- — Aşlnalığımız yok ama müna- sebetimiz var, “. Evet, ne hayret ediyorsunuz? O Keçecizade, ben Hasircizade. Keçe ile hasir arasında az münasebet mi var? Hasıreizade filhakika Fuat paşanın #İyaretine gitmiş. Huzura kabul 6- : Lâcivert eeket ve beya Biğikera “İken, | lunması için yazdığı gu beyti paşaya pantalon. 185 kişi. (Çok alkışlan. dı) iç göndermiş. Hayti: Tek bayrak. Müsabıksız | Haki paye fersi ruyetmekliğe ai kakirak, gönen Muktezayı tınetimdir. ben Hasırcı Hollanda: Açık mavi ve gri, 60 ki- zadeyim. Bu beyit paşanm son derece hoşü- ha gitmiş. Hasreizadeyi huzuruna kabul ederek kendisine iltifatta bu- İlanmuş. Sohbet esnasmda Mehmet a- ğa demiş ki: " — Paşam, siz keçeyi sudan çıkar. dıniz, fakat bizim hasır hâlâ ayaklar altında eziliyor... Bu fıkrayı anlatan arkadaşım il İvesettiz Hindistan: Havai mavi, beyaz pan İrlanda: Lâsiyert gri 21 kişi, Italya: Bir kısmı siyah gömlekli, mı mavi, pantalon beyaz 270! kişi. (Çok ulkışlar Japorlar Gri, 1 Yugoslarlar: Açık mavi ce » *ç. ayaklar altında ezilen hasırlar bu. tundukça, becerikli insanlar, hasırla kece arasmda değil, deve ile pire ara- | sında bile münasebet bulur. Lihtenstayn: Nefti ve gri, Lüksemburg: Al gömlek ve siyah pantalon: 30 kişi, Malta; Hep beyaz, 20 kişi, Meksika: Hep beyaz, yeşil kuşak. 60 kişi, Monuko! Gri beyaz, 7 kişi. Norveç: Lâcivert gri. 5 idareci, BT mülsabik, Avusturya: Lâcivert beyaz. ö ida- Feci, 250 müsabık. (Avusturyalılar Güzel sözler: — Aile içinde hastalık, nasıl ki, hasta olandan ziyade etrafındakileri ve onu sevenleri muztarip ederse, ahlâksıztık da fallinden ziyade ya- kılarım müteessir ve o mutazarrır eder, # — Has ekmek yemek istersen, sa- P man üstünde yatmaya kana; Peru: Lâcivert beyaz 7 idareci. PEY Z Ş lem k — Bir Insanın kıymet ve meziyeti, yaptığı işlere göre değil, yapmak va- dfesi olan şeylerin ne dereceye ka- Açık gri ve beyaz 33 ki-/ Lehistan: Kırmızı beyaz. 7 idare- €i, 185 müsabık; Portekiz: Mavi, gri. 5 idareci, 27 şapka: 49 kadm 339 erkek. Ve en son ekip olarak: müsabık, a beyaz. 7 idareci. 0), ,A'mamlar: Düz beyaz 52 kadın, müsabık, i Öİ 14 sabit ve 304 erkek. Takımlar geçidi bitirdikten sonra derin kol nizamında ve alfabe sıra» siyle bayraklarınm arkasmda şeref tribününe dizildiler. Alman olimpi- yat komitesi reisi gelenlere teşekklir edip olimpiyatlarm #hemmiyeti hak- kında uzun ve almanca bir nutuk verdi. Arkasından olimpiyatların mü essisi ve şimdi beynelmilel olimpiyat komitesi fahri reisi baron Piyer dö İsveç: Mavi beyaz, 98 müsabık, İsviçre: Lâciver beyaz 165 kişi (Ayrıca İsviçre bayrağı ile canbazlık Yapan bir adam da vardı.) İspanya; Nefti beyaz, 30 kii, Çekoslovakya: Mavi gri; 123 kişi, Türk ekipi geçiyor Türkiye; Gri beyaz, lücivert be- yaz. Bayrağı güreşçi Nuri tutuyor- du. Ahmet Fetgerinin ve diğer üç gü- İİ 106 İdarecisinin arkasında olarak ye- Haberi fransızca olimpiyatların di zabit, 22 futbolel, 83 diğer mijsa. | KAZAn$ isin değil, mertçe müsabaka bik ve iki bâyan. Heyeti umumiyesi maksadiyle tesis edildiğini söyledi. muntazam. Acaba heğen yalnız gü Bunü müteakip toplar atıldı. Binden Tes İdarecileri iştirak etmiş de diğer. | fazla güvercinler #alverildi, beynel- leri yok. Bunu anlıyamadık. Bir milel komite azaları ortadaki kür- ger nokta,, Bazı milletler Alman tar-| sünün etrafına toplandılar. Milletle- e selâm verdiler, bazıları hiç *6-! rin bayrak çekenleri de etrafa dizi e ayran bizimkiler elleriyle &8-| diler, Beşi yirmi geçe Alman; yarı nt verdiler, Ben şimdiye ka- ağır gülle kaldırma olimpiyat şam- | — Keçeyi sudan çıkaranlar olduk- ortasına geldiği zaman, küçücük bir kız çocuğu kendisine bir mavi çiçek buketi verdi ve diz çöktü. Hitler onu okşadı, çiçeği aldı ve yerine çıktı. Alman marşı çalınmıya başlayınca halk ayağa kalktı ve onun arkasın- dan çalman Hitler marşını öyle din- ledi. Bizim matbuat tribünü resmi Finlandiya: Lâcivert ceket ve gti pantalon, 148 kişi (İdareciler bütün diğer taktmların aksine olarak mü- sabıkların arkasında ve jaket atayla geçtiler.) Fransa: Lâcivert ceket, beyaz pan talon, 180 kişi, (Tam Hitlerin önü ne gelince fâşist selâmı verdiler. Çok dar hiçbir olimpiyat ve hiçbir spor Geçidinde böyle selâma rasgelmedim. Yürüyüş halinde bir kıt'ann elle te- menna etmesi görülmüş şey değildir. Zaten başka hiçbir taktım da bunu Yapmadı. Macarlar: Keten: rengi, 3 idareci, 3D zabit 4 kadın 120 müsabık. piyonu İsmayer almanca ve bütün dünya atletleri namma ve sporun Za- feri milletlerinin şerefi için yiğitçe ve nizamata muti müsabıklar olarak yarışacaklarına and içti. Arkadan 3000 den fazla kız hep bir ağızdan ilâhi okudular, Bu sada Maraton İ kapısınm karşımdaki merdivenler- tribünün tam arkasında. Tü: sırada| ama pek çok alkışlandılar, Alman- şeref İribünlinün bir tarafına altm|larm Fransızlar hakkımdaki hissiya- kulaptanli yeni bir Alman bayrağı, tmı gösteren bu hareketi çok karak- : Uruguay: Keten rengi 64 müse-| den on beş gün evvel Yunanistanda Ne ; İolimpiyadın. beşiği olen Olympia'dan Amerika: Lâcivert beyaz. Hasır! 1500 kilometreden gelen olimpiyat â v AN Bilginizi yoklayınız Sorular S5 — Fabrika makinelerinin su il tahriki kaçıncı asırda başlamıştır? 8 — Birann iptidai istihsali ne rede başlamış ve makinelerle ima kaçıncı asırda, nerede temin olun muştur? 5 — Musiki nağmelerini zaptetmel İçin eşkâli mahsusa İle notu kulla nılması kaçıncı asırda nerede baş lamıştır? 5 — Beton arme inşaat memleke timizde kaç senelik bir tarihe malik» tir? Dünkü soruların cevapları 8 — Araplar, eski Yunaniler, Ro malder, İtalyanlar, Fransızlar, İngi Hzler, Almanlar, Çinliler karşılaştık» ları vakif nasıl selâmlaşırlar? Ne söylerler? C — Araplar (Merhabateyn), Yu- nanllar (Kuvvetli ol), Romalılar (Sıhhatte ve kuvvetli ol), İtalyanlar (Ayakta nasıl duruyorsunuz ?), Fran sızlar (Kendinizi sasi) taşırsınız”), İngilizler (Nasıl yaptırırsınız? Ne havadis), Almanlar (Nasıl gidiyor?) Çinliler e (Pirincinizi yediniz mi?) derler. S5 — Bütün dünyada doğan çocuk aim vefiyat nisbeti nedir? C — Dünyada doğan çocukların İbir rub'u 6 yaşımdan ve yarısı on al. ti yaşımdan evvel ölüyor, E — Amerikada her dakika sar. fında kaç kişi doğuyor, kaç kişi ves fat ediyor? C — Bir Amerikan mecmuasının yazdığına göre Amerikada bir daki- kada 70 doğuş, 67 ölüm kaydedil. mektedir, 5 — Yağmuru mütcakıp açık has valarda uzaktaki eşya niçin daha yok gözükür? C — Çünkü yağmuru miteakip hava rütubetildir. Rütubefli hava kuru havadan daha şeffaftır. Ecsar yakın gösterir, bims dinen ndan dar ifa olunduğuna» Kremayer | — Bir millet efradınm yilkselmesi, yurdda üniversiteler, müzeler, kü. tüphaneler gibi kültür müessesatmın tekâmülü derecesiyle mütenasiptir. Tahsili kemslât, kem alât ile olmaz. # — Çehrede, sözde, harekette hid- de! ve kin asar göstermek faydasız, tehlikeli, gafilâne, gülünç hir hareket olur, İnfinl ve kin, ancak ef'al İle iz. har edilmelidir. En iyi av yakalıyan hayvanlar, en sevin kanlı olanlardır. > — Evlâdınm hayatını kendininkine benzetmeye uğraşma. Düşün ki, o başka bir zamanda, başka bir muhit. te yasımak icin dağmustur. vx ————— | meşalesi geldi ve bunu getiren Ak man atleti Maraton kapısının üstün» deki azim bir demir saosyak Üstün- de bulünan kaptaki ateşi yaktı. Ve ihtiyar efzun da Hitlere bir defne dalı verdi. Bu suretle merasim bitti. Takım- lar yerlerine dönmeye başladılar. On birinci olimpiyat ta böyle açıl mış oldu. Burhan FELEK ——— BUTUN BAYAN BERBERLERİNE MÜJDE Elektriksiz MAKİNESİZ ILAÇ - SIZ yalnız tek bir kâğıtla senelik da» imi Ondüle. Bu yeni icadımızm 15 Ağustos 36 tarihinden itibaren tat- bika başlıyacağız. Bu yeni icadımız yani (TEK BIR KAGITLA PERMANANT) bu defa Avrupa seyahatinde VİYANA, BU- DAPEŞTE, BELGRAT ve BUKREŞ şehirlerinde pek büyük rağbetlere mazhar olmuştur. Yeni icadımız için 15 haziran 936 tarihinde ISVİÇREDEN 4880-2 nu- maral beynelmilel ihtira beratı das hi almmıştır. Bu defa Avrupanın en son sistem Permanant makineleri, baş yıkdmak için Leğenler, Şesuarlar ve mizamp Wi aletleri getirilmiştir. ” Satışlarımız peşin ve Taksitle da- hi verilir. PERBAZİIL Beyoğlu. Parmakkapı İstiklâ? cad desi No, 133 Hasan Bey apartımanı Birinci kat Telefon: 49348 İn ML AĞ lk İŞ yn LA