4 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

TA SON HABERLER Faşist Meclisinin verdiği Romanya suikasdi siyasi gürültülere yol açtı Milk Köylü Partisi hükü- — Metin asayişi temin /— edemiyeceği kanaatinde Bükreş, 3 (TAN) — Yaş Üniversitesi Rektörü Bratiya yapı - '_'—llkastm bir Faşist eseri olduğu anlaşılıyor. Bugüne kadar kif edilen elli kişi arasında suikastçilerin teşhisine çalışılıyor. " E ;M!V’tı'ı'nî terkedeceği söylenen odrit Başvekili Kaballera — İspanya —asileri sıkıştılar ı'ıüı“îlııe'l' Yeni Muvaf- fakyetler Elde Etti ; Lo“dra. 3 (TAN) — İspanya- Tiy Son gelen haberler cümhu- *& kuvvetlerinin Oviedo'yu tid ta-l:aftan sardığını ve şehre ku €n bütün yolların cümhuriyet bivf’t'tleri elinde bulunduğunu $e Yor, H:"în hükümet eline düşmesi m!nenMektedir. Bu hâdise, bilhassa Küyy, VE tesirler yapacak ve hükümet t Bme__nnin heyecanmı arttıracak. hgde lılızun asiler de neşrettikleri teh. o%dofikümet kuvvetleri tarafından Ya yvukubulan hücumların ııî::ee şiddetlendiğini söylemek. üi t bu hücumların püskürtül. k_duü_ iddia etmektedir. Asiler, "!H din muhtelif cephelerinde de da etlerini durduklarmı, ve bura. ıqmlî’lemek istemediklerini ve tah. Yorlaş, ile meşgul olduklarmı bildiri. & KONTROL İŞİ hımuîîn İspanya hükümetine ait mü “'lde— Mmiktarda altın İngiltereye Te a Miştir. Algezirosdaki İngilte İi defkonsolosluğu son zamanlarda ya üa soyulmuş ve bir takım zati © vesikalar çalınmıştır. lî"nY& sahillerini ve Portekiz hu Nü kontrol etmek için tedbirler » fakat henüz tamamlanma - %'kîngütere hükümeti Portekize ı.,ı%âlâ;ao) İngiliz müşahidi ha IondTİCARET GEMİLERİ N%r;'aîi (A.A.) — Lordlar kama B Ci siyaset müzakereleri I:;m'h hükümet namına cevap rıpî!u'—'ax, demiştir ki: 4 Blscek Yada kontrol plânına iştirak Bemile olan harp gemilerinin ticaret e ÇNi durdurmiya veya muaye- ©ye hakları olmiyacaktır.,, Pa Yiş UF GAZETECİ * ı"’llüeı’ 3 (AA.) — Gazeteciler bey ko&'ı. bi federasyonu, General Fran- ttvku İr telgraf çekerek Malagada Koagyyeilen İngiliz muhabir Arthur İ €Fin derhal serbest bırakılma- 5:1% etmiştir. Rektör çok ağır yaralı olmakla be raber vaziyeti salâha doğru gitmekte- hdir. Bütün partilerin gazeteleri sui - kasti tel'in eden neşriyatla doludur. Mezahip nazırı bu suikasti, demok - rasiye bir tecavüz olarak telâkki et - tiğini, fakat hükümetin vaziyete hâ- kim bulunduğunu söylemiş, adliye nazırı da kanunun hükümlerini şid - !detle yerine getirecek kudretin bu- "Junduğunu bildirmiş ve şunları ilâve — Hayatımın tehlikede olduğunu biliyorum. Fakat buna rağmen vazi- femi ifaya hiç bir kuvvet engel ola- MAZ. : 1 Buna mukabil Milli Köylü Partisi lideri, Tataresko hükümetinin asayi- şi temin edeceğini şüpheli görmekte- Milli Köylü Parti mensupları da parlâmentoda, üniversitenin kapatıl - ma kararını şiddetle protesto etmiş - ler ve bu yüzden hükümet partisiyle aralar:nda şiddetli gürültüler çıkmış . tır. Fakat gazeteler hükümetin ka. rarını müttefikan tasvip ediyorlar. KİLİSENİN VAZİYETİ Bükreş, 3 (A.A.) — Mezhepler na- zırı Rumen kilisesi pat_r'ığine bir tez- «ere göndererek kilisenin siyasetle kat'iyyen meşgul olmaması lüzumu - nu bildirmiş ve bu tebliğatın icap e- denlere yapılması için Sinot Meclisi . nin derhal içtimaa davetini emreyle- miştir . Eski Demir muhafızların yerine ka im olan “herşey memleket için,, par- tisi, mütecavizlerle hiçbir münasebeti olmadığını bildirmiştir . Catibik kddlasile ' Bir Türk Ölüme Mahküm Edildi Sofya, 3 (TAN) — Eski Zağ- ra mahkemesi, komşu bir devlet lehinde casusluk suçile maznun Troyo Petrof, Petko Tanef ve Nazif Haskabas adında bir Türk de dahil olmak üzere üç kişiyi idama mahküm etmiştir, KÜÇÜK HARİCİ HABERLER ovyet Rusyada bütün s çocuklar sekiz yaşın. dan başlıyarak askerlik dersi alacaklar ve harp fenni oku. yacaklardır. * engiltere teslihat pro. gramını tatbika baş. lamıştır. Harp gemilerinin top çapları yükseltiliyor. Ye. ni sene deniz bütçesi 105 mil. yon İngiliz lirasıdır. * * ngiltere tarafından Fi. ı listinde 100 bin lira sarfile askeri yollar inşa edil. mektedir. * emende mecburi asker. lik usulü kabul edil. miştir. Bu maksatla kışlalar yaptırılmaktadır. » Imanyada sun', lâstik imali için büyük bir şirket kurulmuştur. * vusturya Başvekili M. A Şuşnig yakında Bu. dapeşteye gidecektir. Avus. turya Cümhurreisi de biraz sonra Peşteyi resmen ziyaret edecektir. Japonya hazırlanıyor Nevyork, 3 (A.A) — Tokyodan As sociatel Press'e bildirildiğine göre, Ja ponya Harbiye ve Bahriye Nazırları, Diyet Meclisine kimya harbi hakkm- da bir program ile Pasifikde Ameri - kan tayyarelerinin fazlalaşması teh- didine karşı alınmış bazı plânlar arzet mişlerdir. Bahriye Nazırı, Yoani, üç seneden evvel Amerika Birleşik Devletlerin - den korkusu olmadığını halbuki üç sene sonra ise Japon deniz ve hava programlarının, tamamile tatbik edil- miş bulunacağmı bildirmiştir, — ” LEHİSTANDA TEVKİFLER Londra, 3 (Radyo) — Lehis- tanda komünistlik tahrikâtı yap- mak suçile sol cenah mensupla- rından birçoğu tevkif edilmiştir. Popularni gazetesinin on dört muharriri de bu meyanda mev- kuftur. kararlar Pa e Bd a ar ——— y .We önünde Fransa hayret ediyor tarda silahlanmaları dolayısile Giornale d'İtalia diyor ki: “İtalya, silâh yarışma çıkmamış - tır. O sade başka memleketler tara - fından kabul edilen tempoyu takip e- diyor. Bu yarıştan dolayı takbih edi.- lecek olanlar, Musolini tarafından tek lif edilen dörtler misakını kabul et - miyenlerdir, Almanya, umumi bir silâhlanmayı intaç edecek olan bu misaka açıkça iştirak etmiş idi. (1 ALMANYAYA GÖRE Berlin, 3 (A.A.) — Büyük Faşist meclisinin kararları, son derecede memnuniyetle karşılanmıştır. Siyasi mahafil ,İtalya ile Almanyanın mu- kadderatı arasmdaki mümaselet mev zuu üzerine yazılan yazmakta, müta- lealar serdeylemektedir , Bu mahafil, Almanya, İtalya, ve Frankist İspanyanın dünya üzerinde birer intizam unsur uolduklarını be . yan etmektedirler . Ayni mahafil, İtalyan - Alman te. sanüdünün her iki memleketin de fakir olmasiyle ancak kendi dahili servet membalarıma müracaat mec- buriyetinde bulunması dolavısiyle da ha ziyade resanet kesbettiğini ilâve etmektedirler . Almanya, Berlin — Roma mihve - rinin selâbetini ilân etmekte ve bunu Paris — Prag — Moskaova mihveri - ne mukabil tutmakta berdevamdır. Fakat İtalyanm dün büyük faşist meclisinin ittihaz etmiş olduğu ka - rarlardan anlaşılan — Akdenize ait emperyalizm temayüllerine — açıkça müzaheret etmekte tereddüt eylemek tedir. FRANSA DİYOR Kİ: Paris, 3 (A.A.) — Fransız gaze - teleri, Büyük Faşist meclisinin dün- ki kararlar ıdolayısiyle hayret izhar etmekte ve bu kararm Roma — Ber. lin mihverinin ani olara ktakviyesi deme kolduğu mütaleasında bulun - maktadır . Le Journal diyor ki: "İtalya, bir kere daha mutmain devletler smıfmdan ayrılarak gayri memnunlar tarafma geçmektedir. Paris, Prag ve Moskova mıhve- rine karşı Roma - Berlin yolu kurulmuş, Almanya isememnun Roma, 3 (A.A.) — Matbuat, büyük faşist meclisinin İtalyanın tamamile askerleştirilmesi hakkında verdiği kararlar hakkında uzun tafsirlerde bulunmakta ve diğer Memleketlerin fazla mık İtalya,nın yeni fedakârlıklarda bulunması lâzımgeldiği kanaatini izhar eylemektedir. 6000 Habeşli Ceza görmüş Londra, 3 (TAN) — Adisababadan gelne haberlere göre, İtalyanlar Ha - beşlilerin Mareşal Graziyaniye karşı suikast yapmalarına mukabil, yerli- lere azami derecede şiddet gösteril- miş, ve İtalyan askerleri Habeşlileri ted'ae etmişler ve bir rivayete göre 6000 kişiyi şiddetli cezalara uğratmış lardır. Fakat bu rakamların mübalâ ğalı olduğu söylenmektedir. Fransada Muhtekırlerle Mücadele Paris, 3 (Radyo) — Meb'usan Mec- lisi ihtikâra karşı mücadele için bir kanün projesini müzakereye başla - mak üzeredir. Tahminlere göre muh- tekirleri muhakeme için hususi bir mahkeme kurulacaktır. Bu mesele hü kümetin iktısadi programını şiddetle alâkadar ediyqr. Avusturyada Kralcı- lar Ciddi Teşebbüs Yaptılar Londra, 3 (A.A) — Daily Mail ga- zetesinin bildirdiğine göre, Avustur - ya Kral taraftarları, Başvekil Şuşnig pezdinde, Kraliyetin derhal iadesi için sıkı teşebbüslerde bulunmuşlardır. Mısır. Kralı Seyahatte Marsilya, 3 (A,A) — Mısır Kralı Faruk, 32 kişiden mürekkep maiyeti ile, buraya gelmiş ve Lyon — Cenev- re yolu ile Saint — Moritz'e hareket etmiştir. Milletleri askerleştirmek cereyanı: Italyada askerlik: ver * ngiltere hükümeti müdafa- I asında azami derecede sağ.- lamlamak ve tamamlamak için 1,500 milyon sterlin sarfına karar vermeden önce, bütün - İngilizlere beden terbiyesi verecek ve milleti çevikleştirecek bir projeyi kabul etmiş ve projenin tatbikatına da girişmişti. O zaman bu projenin bütün İngiliz milletine askeri ter. biye vermenin mukaddimesi oldu. gu söylenmişti. Yalnız bu projenin diğer memleketlerde tatbik olunan projelerden farkı “Mecburiyet,, kaydinden âzade olması idi. Teslihat programı, bu projeyi ta- kip etti ve İngiltere silâhlanma i. şine bütün varlığı ile sarıldı: Ingiliz silâhlanması Garbi Av - rupada yalnız Fransa tarafından en derin memnuniyetle karşılandı, fa- kat İtalya ve Almanyada ayni şe. kilde tesir bırakmadı. Bilhassa İ- talya yeni askeri tedbirler al- mak ve askerliği milletin eli tutar bütün sınıflarına teşmil etmek ih. tiyacını hissetti. üyük Faşis konseyinin dün- kü toplantısında verilen ka- rarların en mühimleri bu yoldadır. Bu karara göre, İtalyada 18 den 55 yaşına kadar milletin bütün fa. al kuvvetleri askerleştirilecek ve muayyen fasılalarla hizmete çağ- rılacak, bütün askert ihtiyaçlar İ- talya içinden temin edilecek, İtal. yanın bütün ilim ve fen adamları bunu başarmağa yardım edecektir. İngiltere tarafından verilen si- lâhlanma kararı- nasıl Fransayı memnun ettise, İtalyanın bu ka- rarı da Almanyayı hoşnut etti ve iki devletin tesanüdü ve mukadde. rat beraberliği namına bir hayır âlâmeti sayıldı. S Sovyyet Rusyada askerlik: una mukabil Sovyet Rusya» da ayni yolda mühim bir karar vermiş bulunuyor. Bu ka - rara göre, Sovyet Rusyada bütün çocuklar sekiz yaşından başlaya . rak askeri tahsil görecek, çocuk- lara harp fenni öğretilecek, çocuk oyunlarinın hepsine askeri — bir mahiyet verilecek, yani çocuklar tayyarelerle oynayacak, paraşüt kullanmayı öğrenecek, otomobil sevk ve idare edecek ve küçük yaştan aldığı askeri terbiye saye- sinde çevik vücutlü bir adam Ol. duktan başka bütün fenni vasıta- ları sevk ve idareye ve tehlikeyle iyi karşılaşmağa muktedir olacak- lar. Neticede Sovyet Rusya yedi. sinden demiyelim, fakat sekizinden yetmişine veya seksenine kadar asker bir millet olacak. Fakat bu cereyanlar saydığımız devletlere munhasır değildir. Bu cereyan Almanyada da kemalini bulmuş sayılır. Başka memleket - ler de bu heyecana uymak ihtiyacını hissetmektedir. Yeni muharebeler: ebebi, harplerin almış oldu- ğu yeni bir mahiyettir. Ar. tık harpler, ordular, silâhlar harbi değil, milletler harbidir. Milletler, muharip, gayri muharip iki sınıf- tan değil, muharip bir tek sınıftan müteşekkildir ve uyanık milletler harbin bu gibi şeraitine göre ha- zırlanmak hususunda vakit geçir. mek istemiyorlar. Kroffanın nutku: ekoslovakya Dış Bakanı B. “Krofta bir nutuk söyliye- rek memleketinin diğer memleket- lerle münasebetlerini anlattı. Nut. kun en mühim kısmı Almanyaya hitap ediyor ve Çekoslovakya a- leyhinde açılan propaganda harbi- ne son verilmesini diliyordu. Bu dileğin Almanya tarafından hüsnü kabul görüp görmiyeceği son derece şüphelidir. Çünkü Al . manya, Çekoslovakya ile Sovyet Rusya arasındaki mütekabil yar- dım paktından azami derecede şüp- helenmekte ve bu paktı yıkmayı istihdaf etmektedir. Çekoslovakya. da 3 milyon Alman bulunması ve bunların Çekoslovakya aleyhinde açılan amansız ve fasılasız propa- ganda harbinin tesirine maruz bu- lundurulmaları Çekoslovakyayı is. ter istemez endişeye düşürmekte- dir. Bay Krofta, Çekoslovakyanın, Rusya ile tedafüt paktına sadık ka lacağını söylediği için, Alman pro- pagandasının durmasına pek te ih. timal verilemez. Eşek Edebiyatı Gerçi benim eşekten bahsedişime sinirlenenler ve bana sataşmış olmak için yazılarıma “Eşek edebiyatı,, a. dını takmak şakasında da bulunanlar var, Ben aldırmıyorum, Bu kadarcık bir lâtifeye tahammül etmek tabii « dir Başkaları ne derlerse desinler.. ben eşeği severim, Tevekkülü, derin de - rin düşünüşü, sudan ürkmesi, kav . gadan tiksinmesi, elhasıl her haliyle sempatik bir hayvandır. Onun için son günlerde eşeklerin yük taşıma. ması hakkmda ittihaz edilen karara memnun bile oldum. Yalnız o zaman bir sual sormuştum: — Eşekler ne yapacak?!. Bunun pek boş bir sual olduğunu, aradan çok geçmeden anladım. Val- lahi samimi olmak lâzımgelirse eşek bizim asırlardanberi lâflarımıza, kay gularımıza, darbrmesellerimize, hat. tâ edebiyatımıza girmiş bir unsur . dur. Yük taşımaktan kurtulmakla işsiz kalacağını sanmak, onun kıyme- tini takdir etmemek olur . Nasreddin Hocanım fıkraları ma « lâmdur. Oğluyla beraber eşeğe binmiş gi . derken, halk: Ş — Yahu! Ne insafsız adamlar! İki kişi birden eşeğe binmişler.. diye söylenmiş... Hoca inmiş, oğlunu eşeğin üstün « de bırakmış, bu sefer : — Ne saygısız çocuk! Babası ya- yan yürürken kendi eşeğe biniyor, demişler. z Bu söz üzerine çocuk inmiş, hoca binmiş.. Bu sefer de : — Ne merhametsiz adam. Bacak kadar çocuğu yaya vürütüyor, ken . disi eşeğe biniyor, tenkidini yapmış « lar. Hoca lâftan kurtulmak için ken. di de eşekten İnmiş ve eşeği boş bı . rakmışlar. Bu defa gl:ı: Ne budala adamlar! Vaya gi- diyorlar da eşeğe binmek akıllarma gelmiyor. Sözünü işitmisler. Hoca da anlamış ki; bu halk içinde bu eşekle rahat etmenin yolu yoktur. Dünkü gazetede bir meşhut cürtim davası okudum. Bir kaç arkadaş A. dada sarhoş olup eşeğe binmisler, fakat müvazenelerini kaybedip düş. müsler, Kendi iddiaları, ürkmüş olan eşeğe bağırıyorlarmış. Bence bu iftiradır. Hersey, hattâ sivrisinek bile ürker, eştk ürkmez. Zira ürkmek beklenmiyen bir mua « meleye maruz kalarak korkmaktır. Palbuki eseğin ademoğlundan bek- lemediği ve #örmediği hicbir sey yok tur. Hele şöyle bir düşünün!. B. FELEK Karilerimizden Bay H. Cemile: Bana sorduğunuz mesele hakkın « da sizi ancak arkadaşlarımızdan Lüt. fi Arifin yeni yazdığı “Bitkiler Bilgi- si) adındaki eseri tenvir edebilir, Saygılarım. . gev Almanya İşsizliğe Karşı Çok Borçlanmış Nevyor, 3 (A.A) — Röyter: Alman yanın silâhlanma programı ve işsizli- ğe karşı nafia işleri için iki milyar do lar kadar gizli borçlar akdettiği ifşa edilmektedir. Erzurumda Şiddetli Bir Zelzele Oldu Brzurum, 3 (A.A) — Dün akşam saat 19,30'da şiddetli bir zelzele ol- du. Zayiat yoktur. Ankaradan Küçük Haberler Ankara, 3 (TAN) — Seyrisefer ka« nunu projesi son şeklini alınıştır, Pro jeye şehir ve kasabalarda kazaların önüne geçmek maksadile hükümler könulmuştur. * Memlekette umumi mağazalar te- sisi maksadile çalışan komisyon tet- kiklerine devam etmiştir. * Yumurta ve fındık ihracat nizam namelerinde bazı değişmeler yapıla caktır. * Aydın ve Elâziz şehirlerinin su tesisatı için yapılan projeler belediye- Ömer Rıza DOĞRUL ler imar heyetince kabul edilmiştir. Hkö a S 4 İ K :