7 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

7 Nisan 1938 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

l a e Mae ri 70 ISAŞMAKALEDEN MABAT) Hafifliyen ütün heyetler geldiler Vergi Yükü (Başı 1 incide) seneden seneye devam edeceğini de ümüt etinek caizdir. Gerek hüküme- tin iyi niyetleri ve gerek iktisadi im- kânlar, o istikamete doğru inkişaf geçirmektedir. er birimizin memleket hesa- bına ve kendi hesaplarımıza dileyeceğimiz normal gelir seviyesi- ne varmış olmaktan uzağız. İleri ha- rekete bizden evvel başlıyan memle- ketlerin seviyesine varmak için pek çok uğraşmak zaruretindeyiz. Nok- sanlarımız elbette gözümüzden uzak kalamaz. Bununla beraber şunuda unut- mamalıyız ki bugürkü âlemde vatan- daşın vergi yükünü hafifletecek bir mevkide bulunmak, en ileri memle- ketlerin gıptasını uyandıracak bir vaziyettir. Böyle bir nimet bekliye- bilecek milletler azdır. Bugünkü mil Jetlerden çoğu, hem vergi yüklerinin Balkan Basın Birliği konferansına iştirak edecek arttığını görüyorlar, hem de yarına yüklenen hudutsuz borçların tazyiki- hi ve emniyetsizliğini şiddetle duyu- yorlar. (Başı 1 ncide) lerde toplanarak bir senelik çalışma» Vergi yükünü hafifi z doğru |14ra ait raporları gözden geçirecek istikamet almak ve ilk imkânları el de eder etmez tatbikata geçmek, bir hükümet için en iyi bir imtihandır. Umumi hayata ait işlerin iyi ellerde / olduğuna, iyi surette inkişaf ettiğine en canlı bir ölçüdür. Rejimimizin bu ruh ve kabiliyeti temin ettiğinden dolayı iftihar du- yar, hükümeti tebrik etmeyi, teşek- kür etmeyi vezife sayarız. Ahmet Emin YALMAN Fransız Meclisi Mali Lâyihaları Kabul Etti (Başt 1 incide) ri mi kalması Jâzım?, diyerek söz- lerini bitirmiştir. Bunun üzerine es- mıyan bir demokrasi var ki, o da İn- gilteredir. Orada enflâsyon tehlikesi başgöstermeden en büyük silâhlan - ma programı tetbik olunmaktadır. Halbuki, Fransa hükümetinin tuttu- ğu yol enflâsyona gider.,, demiş ve sözlerine nihayet vermeden evvel “B. Blum'u diktatör olmak istemekle itham etmiyorum. Fakat siyaseti o- raya gidiyor.; sözlerini ilâve etmiş- tir, Sağlardan Reno da tedbirler aley- hinde söz söylemekle beraber anlaş- manın mümkün olduğuna işaret et- miş vedaha sonra “bütün dünya Fransanın birleşmeye karar verdiği ni öğrenmek istiyor” diyerek sözleri- ni bitirmiştir. Reno, daha evvel bu- günkü statükoyu muhafazanın da, hükümete istediği salâhiyetleri ver- menin de tehlikeli ve felâketli oldu- ğuna işaret etmiştir. İstifaya muhakkak nazarile bakılıyor Lâyihaların meclisten çıkmasın - dan sonra cuma günü âyanda müza- kere edileceği anlaşılıyor. Bir aralık hükümetin daha evvel istifa edeceği söylenmişse de bu şayiaların yanlış olduğu ve hükümetin âyan ile karşı- laşmaya karar verdiği anlaşılmıştır. Ayanın lâyihayı reddedeceğinden şüphe edilmektedir. Ayanın en mühim grupu olan:“Sol demokratlar” Cuma günü hükü - metin mali projesi aleyhinde rey ver meyi hemen hemen ittifakla kafar - Jaştırmışlardır. Ayanın bu hattı ha- reketi karşısında projenin akim kal- ması muhtemeldir. Sabah gazeteleri, kabinenin cuma günü istifasına muhakkak nazariyle bakıyorlar, “Jurnal” öyan tarafından kabine. rin düşürüleceğine, Blum'un kani bulunduğunu yüzıyor. Hükümet, istifaya mecbur olduğu takdirde hükümetin başına gelmesi çok muhtemel olan en kuvvetli nâm- zet, B. Diladiye'dir. Daladiye'nin merkez ve sağ grup- larının bazılarile anlaşarak, fakat en farla radikallere ve sosyalistlero da- Yanarak bir hükümet teşkil etmesi bekleniyor. Bir rivayete göre, Heryo'nun mil ve yeni sene hakkında kararlara va- racaktır. En nihayette encümenlerin raporları umumi toplantıdan geçe- cektir. Konferans daireleri ikiye bölün- müştür. Bir kısmında Balkan Eko nomi konferansına sit toplanlı e- onları ve kalem odaları bulunacak» tır. Basın konferansına ait bölükte her bir heyote mahsus ayrı çalışma © daları vardır. İki bölüğün ortasında müşterek bir büfe ve istirahat salo- nu tertip edilmiştir. 'Ekonomi Keonferensını Hariciye Vekil vekili Şükrü Saracoğlu bir nu- tukla açacaktır. Bu konferansın açı- ış töreninde elli bir murahhastan başka kimse bulunmıyacaktır. Basın Birliği konferansının açı- İş törenine bütün Türk güzetecile- ri, İstanbuldaki ecnebi o agzete rauharrirleri, Istanbulda (türkçe den başka dillerde Çıkin gaze telere mensup o gezeteciler, Bak kan memleketleri general konso- losları davetlidir. Vaktin darlığı do- layısile ayrı ayrı davetname gönde rilememiştir. Yunan gazeteleri ve Romanya nın Ankara ve Atina sefaretleri Ba- sin müsteşarı B. Dregü dün sabah- ki ekspresle, Yugoslav gazetecileri dünkü konvansiyonel trenile İstan - bula gelmişlerdir. Romen heyeti bur gün gelecektir. Balkan Antantı Ekonomik .konse- yinin Istanbul içtima: esnasında, bu- rada hazır bulunan Rumen gözete- ciler arasında, Osmanlı imparâtorlu- gunun Nafla nazırlığını yapmış olan Makedonya Romenlerinden Basarya vardrı. O devirde büyük doğruluğu ile tanınmış olan inumaileyh, Romanya: ya yerleştiği gündenberi Türkiye i- çin çok çalışmış, memleketimizi, in- kılabimizi, orada tanıtmak için olan- ca gayretini sarfetmiş, Türkiyeye ve "Türklere karşı beslediği muhabbet- le şöhret kazanmıştır. Türkiye aley- li bir kabine teşkil etmesi çok muh- temeldir. Grev hareketi büyüyor Diğer taraftan Fransada endüstri karışıklıkları gitikçe ciddileşmekte - dir. Grev yapanların sayısı (40,000) geçmiş bulunuyor. Grev maden işleri yapan bütün fabrikalara sirayet et - mek üzeredir. Paris taksi şoförlerini temsil eden iki birliğin biri de bugün grev ilân etmiştir. Grev yapan işçilerin çoğu yevmi- yelerinin hayat pahalılığına uygun bir şekilde tesbitini istemektedirler. Umumi iş konfederasyonu bürosu bir tebliğ neşrederek ibtilâfın uza- ması patronların amele ( tarafından kabul edilmiş olan hükümetin tek - Jiflerini kabul etmemelerinden ileri geldiğini kaydetmiştir. Bazı tayyare fabrikalarında çıkan ihtilâf hakkında tebliğde yine mesu- liyet patronlara yükletilmekte ve bunların patron ve amele mümessil- lerile alâkadar nazırlar tarafından müttefikan kabul edilmiş olan uyuş- ma metnini reddettikleri tasrih edil mektedir, olan Yunanlı meslektaşlarımız üç encümene sit toplantı yerleri ve|idi B. Saraçoğlu Bir Nutukla Il s hine hangi neşriyat vukun gelmişse derhal bunları tashih etmek için i- TAN İspanyada Harp (Başı 1 incide) Gonzoles Pina ve dahiliye nazırı B. Polino Gones “anarşist #endikalist- lerdendir. Negrin, kabinesinin, - İspanyollara hitaben neşrettiği bir beyannamede şöyle deniliyor: “Hükümetin kati ve mutlak kararı, şimdiye kadar misline tesadüf edil - memiş derecede çirkin enternasyonal yardım sayesinde İspanyaya hücum eden ve memlekâti işgal oyliyenler - den Ispanyanın kurtulmasına kadar İspanya istiklâli için harbe devam ey lemektir.,, İyi malümat alan İspanyol mahfil- lerinde söylediğine göre, Katalonya nın diğer cümhuriyetçi bölgelerle ra bıtası bilkuvve kesilmiş olmasına rağmen, elimhuriyet hükümeti Bar- selonada kalacaktır. 'Ayni mahafil, yüksek askeri ku » mandanılığın da keza Barselonda k: lacağını ve Madrit ve Velansiya İle temasını telsizle ve hava tarikile mu- bafaza edeceğini ve bitaraf devlet - ler tarafından kendilerine yapılme- sı muhtemel olan bütün mütsreke tekliflerini reddedeceklerini beyan #tımektedir. Cümhuriyetçilerin bazı mıntaka - cap eden cevabi yazmakta gecikme- miştir . Kendisine doğrudan duğruya bir Türk vatanperyerliği atfetmek doğ- ru olur. Basarya iyi bir muharrir, ve gazetecidir. Hâlen Romanyanm en mühim gazetesi olan “Üniversul,, gazetesinin başmuharrirlerindendir. Müteaddit defalar parlâmento özası olmuştur. Son defa Bükreş mebusu Matbuat heyetleri Üçüncü Balkan Basın Konferansi- ha iştirak edecek matbuat heyetleri sşağıdaki murahhas veyu müşahit - lerden terekküp etmektedir: Yunanistan: Yunan milli komitesi ikinci reisi ve batbuat genel direk- törü B. Seleriadis, Atina ajansı di- rektörü B. Veklarellis, Yunan gaze- tecileri kurumu reisi B. Zarifis, Romanya: Romen milli komitesi ikinsi reisi B. Liviu. Yeri pmüdürlüğünün . mümessili Jan Dragu, (Üniversul) gazetesi 1. Niko- la Batsaria, Constantin Gongopol, (Curentul gazetesi İon Dimitrescu, (Rador ajansı) Vladimir İonescu. Türkiye: Türk Milli komite reisi B. Yunus Nadi, B. Falih Rıfkı Atay, Basın genel direktörü Naci Kıcıman, Anadolu Ajansı genel direktörü Mu- vaffak Menemencioğlu, Asım Us (Ku Tun), Reşat Nuri Dsrago (Ankara), Ercüment Ekrem Talu (Son Posta). Ahmet Emin Yalman (Tan), Hakkı Tarık Us, Neşet Halil Atay. Abidin Daver, (Türk Sözü), Nevzat Güven, İsmail Müştak Mayakon, Na- dir Nadi, Orhan Rahmi (Anadolu), Selim Ragıp, Sedat Simavi (Yedi- gün), Kâzım Şinasi (Akşam). Yugoslavya: Yugoslavya milli ko- mitesi reisi B. Stoimiroviteh Yova- noviteh, merkez mâtbuat bürosu şefi B. Lukoviteh, B. Angelkoviteh, B. Denitch, B. Katiteh, B. Kuhar, B. Svetovski, Üçüncü Balkan Basın Konferansı programt Perşembe 7 Nisan saat 15 açılış toplantısı. Cuma 8.,, saat 10: Encü - menler toplantsı, 5. 13; Türk Milk Komitesi tarafından Serkldoryanda ziyafet, 5. 15,30: Encümenler toplan- tasi, ği toplantısı, 8. 14: Karaköyden Yalo-| vaya hareket, 8. 20: Yalova otelinde| yemek. Pazar 10, S.12; oYalovadan Büyükadaya hareket, S, 13,30: Bü- yükada Yat klübünde yerek, S. 18,30 İstanbula dönüş. Pazartesi 11 ,, Encümenler toplan- tası, S. 15,30: Resim müzesini Ziya- ret, Salı 12 ,, $. 10: Encümenler top- lantısı, &, 14,30: Tarih Sergisini zi- yaret, 5. 16/30: Beylerbeyi sarâyın- da çay. Çarşamba 13 ,, S. 10: Topkapı mü- zesini zirayet, 8. 15,80: Encümen top lantısı, S, 20,90 İstanbul valisi tara - fından ziyafet ve suvare, Perşembe 14 ,, 5. 10,30; Kapanış larda şiddetli taarruzlar yapmakta oldukları zannedilmektedir. Frankist taarruzu yavaşladı! Asilerin şarktan Barselonaya, c&- nuptan sahile doğru yaptıkları ileri ahreketi, bugün nisbeten yavaşla - mıştır. Son asi tebliğleri, yeni mü - him hiç bir ilerlemeden bahsetme - mektedir. Asiler vaziyetlerini takvi- ye ve hatlarını tahkim ile meşgul - dürler. Bu işi başardıktan sonra yeni bir hareket vukuu bekleniyor. Yalnız, hükümet kuvvetleri, Gua- dalhara cephesindeki otaarruzlarına bugün de devam etmişlerdir. Bu iler İemelerde bazı yeni noktalar ele ge çirdikleri haber verilmektedir. Asi- ler, cümhuriyotçilerin ağır zaylata uğ radıklarını ve ikinci müdafaa hat - tına çekilmeye mecbur olduklarını bildiriyorlar, Hükümet, i zamanda, Sevil'in şimslinde Endülüste de yeni bir ta- aruz harvketine geçmiştir. Her iki taraf kaynakları, hammade yak. çirelek. li mübarebeler yöpulmakta olduğu Doklasında müttefiktirler, İngiltere hükümeti, bugün İspan- yada dövüşen iki tarafa da müracsat etmiş ve İki tarafın esirlere ve rehi- nelere müsamaha göstermeleri için tavsiyelerde bulunmuştur. İngille - renin Barselondaki sefiri ve Burgos- taki ajan İngilterenin ber iki ta - rafın disiplini muhafaza ve yeni ida- renin teşekkülüne (o kadar birtakım kargaşalıkların vukuuna mâni olmak için tedbirler alınmasını istemiştir. Fransa hududuna sığınanlar * Paris, 6 (A.A) — Havas ajansı, Perpingnandan bildiriyor: Birçok Katalönya ricali ve resmi zevatın ailesi erkânı, bu akşam bir - çok resmi otomobillerle Serbere gel - mişlerdir. Bunlar arasında Katalon- iya generalitesi müşaviri B. Pi-i-Sun- ye ile Bayan Kompany ve kiz, Ba- yan Tarredellus, erkek kardeşi esa- İsen Perpingnanda bulunan yeni iş Pazırı Ayguadanın ve sabik nazırlar dan Carciasın ailesi erkânı da var - dır. Yirmi kadar Sovyet teknisyeni de hududu geçmişler ve bunlar Sov- yetler Birliğine mezunen dönmekte olduklarını söylemişlerdir. Cumartesi 9 ,, 8. 10: Encümenler İMezmmurların | Tekaütlükleri Nasıl Yapılacak (Başı 1 incide) Subaylarla askeri memurlar hakkında a — Tahdidi sin kanunu mucibin- ce, b — Kanuni şartları tamamlıyan Jarın talep ve istidaları üzerine, c — Malöliyet üzerine, d — Ahlâk noktasından hükmen veya sicilleri üzerine, e — Askeri mahkemelerden verilecek hüküm üzerine, t — 863 sayılı terfi kanununun 14 Üncü mad- desine tevlikan, g — Mesleki kifa- yetsizlik noktasından sicilleri üzeri- ne, h — Disiplin noktasyıdan *icille- toplantısı. Ankara, 6 (Tan muhabirinden) — Adliye Vekili ve Hariciye Vekâleti vekili B. Şükçü Saraçoğlu, Balkan Ekonomi könseyi toplantısını açmak üzere bu akşamki trenle İstanbula hareket etti. hlmerine “5 ie Mülki memurlar hakkında a — 65 yaşını bitirmesi üzerine, b — Malüliyet üzerine, e — 708 sa- yılı memurin kanununun 84 üncü maddeşinde yazılı wiüddetlerden zi- yade devam etmesine (Bep 1 incide) Suriyenin herhangi bir mıntaka - sında olursa olsun, Türk ekseriyeti pılacaktır, Köylerde mektep açılma- $ı için bu mıntakalar halkı defalar- la hükümete müracaat ettiler, fakat süküttan başka bir cevap alamıyor- lar, 4 Cerablus kazasının Türkiye hudu- duna yakın olan köylerden bir kıs- mı çocuklarımı Türkiye köy mektep- lerine gönderiyorlarsa da Suriye hü- kümetinden şiddetli tazyik görüyor lar, Bütün bu hallerle bu muntaka- lardaki Türk halkının maariften mah rum kalmasına çalışılmaktadır. Saydiğım mıntakalar ahalisi arap- ça konuşmak bilmezler. Bazıları Ha- tayda ve Beyrutta çıkan türkçe gâ- zetelere abone oluyor ve bin müşkü- lâtla bir iki haftada bir gazete oku- yabiliyorlardı, Son günlerde hükö- met bu adamları çağırtarak “türkçe gazetelere abone olmıyacaksınız,, di- ye şiddetli tazyiklerde bulundu. Esa- sen, ek$eriyetle cahil olan halkı teh- ditle korkuttu. İsimlerine gelen ga- zeleleri hükümet merkezlerinde alı koyup sahiplerine dağıtmıyorlar. Ve şimdi Hatayda çıkan türkçe gazete-| ler tatil edildi. Beyrutta çıkan “Yıl dız” gazetesini de Süriyeye girmek- n menettiler. Bütün bunlar bura - lar Türkünü türkçe okumaktan mah- rumi bırikmak içindir. Buna mukabil arapça gazeteleri zorla ahaliye veriyorlar ve abone be- dellerini de nahiye müdürleri ve jan- darmalar vasıtasile cebri olarak tah- sil ediyorlar. Halbuki bu mıntaka- lar Türkmenleri değil arapça gazete- leri okumak bir kelime konuşmayı bile bilmezler. 922 de Cerablus kazası teşkil edil- diği zaman Fransızlar bu kazada türk yenin resmi lisan olmasını, arapça bi- Jen halkın hükümete yapacakları mü racmatlarda türkçenin kabul edilme- bak ye amm z e el ŞEYE vr tamarten Türk diline vâkıf olmasını kabul ederek bu mıntaka Türklerine hususi bir imtiyaz vermişlerdi. Hal- buki şimdi herhangi bir dairede olur- sa olsun; “arapça bilmem, Türkçe söyliyeceğim,, diyen halk derhal dı- şarı kovuluyor ve “buresi bir Arap memleketidir. Arapçayı bilmiyenin burada işi yoktur. Bir daha türkçe konuştma,, diye defediliyor ve işleri- ne bakılmıyor. Son günlerde Suriye. hükümeti Cerablus kazasının bu kadar Türk ek seriyetinin toplu bir halde bulunma- 'sından huylandı mm bilmiyorum, Ce- İrablusun Cezire kısmında bir kaza teş kil edildi. Ve Frattan garbi kısmını (Menic - Bap - İzaz) kazalari arasın- da taksim ederek bu mıntaka Türk- lerini üç kazaya ayırip tabii o kaza- larda Arap ekseriyeti hâkim olduğun dan kendi milliyetlerini kaybettir - meyi düşündü. Ve bu hususta başta Cerablus mebusları (Taşnak - Hoy- bun) cemiyeti azalarından ve Cezi- re Kürtlerinden Barazi aşiretleri re- isleri Mustafa ve Bozan Şahin Bey- ler olduğu halde Menic - Bap me- buşları ve diğer birçok mebuslar mec liste Cerablusun lâğvını ve bu Türk- lerin diğer kazalar arasında taksimi için hararetle çalışıyorlar. Buna karşı kaza Türkmenleri Fransız ko- miserliğine ve Suriye mebusan mec lisine şiddetle protesto ettiler ve şim dilik hükümetten bundan vazgeçtiği ———— binaen, d — Memurin kanunu veya bususi kanunları mücibince, e -- Ka nuni şartları tamamlıyanlerın tslep ve istidaları üzerine, £ — Ahlâk nok tasından nizamnamesine göre sicille- ri üzerine, g — Tahdidi sin kanunu mucibince. meyiliğmes “a ve g fıkraları mucibince mus- mele gören mülki memurlardan ik- İtiğar ve ihtisasından istifade müm- kün olanların her sene için istihsal olunacak Icra Vekilleri heyeti kara- rile istihdamlarının temdidi caizdir. Ancak bu müddet beş seneyi geçe- MEZ, Tekaüt muamelesi subaylarla as- keri memurlar hakkında Rsisiçüm- İhurun ve mülki memurlar hakkın- is mensup oldukları vekâletin tasdi- kile yapılır. TürklerAlâkalstiyor cevabını aldılar. Fakat vaz! terişi şimdilik halkı teskin Suriye — Türkiye konuşmalariğı bulunan Şerlerde türkçe tedrisat ya-'lurken bura Türklerinin sesle kartmamak için böyle söyler bu işin herhalde yapılacağını içindedirler, Suriye — Türkiye luk ve iyi konışuluk müzakcrel pılırken kendi mukodderatların mevzuu bahsolmasını istiyorlar, ğer bu konuşmularda da kendüsi çin bir şeyler olmıyacak olursa den mahvolacaklar ve kendi ecnebi boyunduruğundan kü gibi Anadolunun dışında kalan şülürken, bu iki mıntaka h Türkler büyük bir yeis ve heyf lüklerini ister istemez unut dır Büyük Kurtarıcının, “Ti tün Türkleri de kurtaracağına NİZ, Şu konuşmalar esnasında yanii riye ve Fransa hükümetleri ile Tuk ve iyi komşuluk munhedesi mukadderatının da mevzuu b masını bekliyoruz. Cerablus kazasının hudutta dilât yapılarak Anavatana ilhak Bayır, Bucak nahiyelerinin de ya bağlanması, ve bunlar da Diğ kün olmazsa bu mintakalar rinin temamile hukukunu te decek bir imtiyaz almak Türki kümetinin boynuna düşen bir İediri. Biricik ümit ve istinadımız * şeflerindedir. Bu halimize bizi de bu esaretten kurtarma Candan arzu ediyoruz. Zaten bu takslarda bu zulüm ve işkencelefi vam ettikçe Suriye ile aktedile shedenin de hiçbir kıymeti ol Bu muntakaların hukukunun ve fervatlarının kesilmesi dostlU irene ane ilek haiilrümat alık sna Yoksa hiçbir vakit Türk, öz lerinin bu hâline razı ölmi ir. İşte bu yazdıklarımı sayın g nizle heşredip Anavatandan dış yaşıyan altmış bin Türk karde nizin feryadını büyük Türk mil duyurmanızı ve Büyük Şefi zarı dikkatini celbeylemenizi dilerim, Türlmet Hariciye Vekili Dün Gitti B. Rüştü Aras, rıhtemdö (Başı 1 kilimiz, bu müddetten istifade Yunan Başvekili General Met la ve döst memleket devlet & le temas edecektir. Heyetimiz, cumartesi günü İskenderiyeye ve ayni gün Kah muvasalat edecek ve merasimle * Şılanacaktır. Mısırdan”avdet, ayi ünde, şimendüferle ve Suriye Ü den olacaktır.

Bu sayıdan diğer sayfalar: