3 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

gd» 3-699 eğ e — el durulmuş şeylerdir. derse? © kiğit olmaktan EKLİ No, 78 N MUTAREKE Lr ar Yazan: M, SIFIR Vahdettinin Yanında Hararetli Münakaşalar Damat Ferit, Esat Bey aleyhin- deki vesikalara dair Benete malü- mat verdikten sonra sözüne devam ediyor. Diyor ki: — İşte. Haringtonun şerefli bir kumandan olduğunu daima söyle- diği ve himaye ettiği Miralay Esa- dın marifetleri. Benet bu sözler karşısında kıza» mıyor. Esasen miralay Esat Beyi o dü pek sevmez. Sait Molla ve Ali Kemalin teşvik! ile evvelce birkaç defa Esat Beyin değiştirilmesi için Reneral nezdinde teşebbüslerde bı uştur. Fakat netice verme. görünce bir daha bu mev- zua yanaşmamıştır. Damat Feri- din vesikalar hakkında verdiği mü balâğalı izahatı dinledikten son- rü: — Çok mühim bunlar. Diyor. Şimdi ne yapmak İstiyorsunuz?.. — Bunları General Harington hazretlerine götürüp vermeyi dü- şünüyorum. — Hayır ekselins bunu yapmı- yacaksınız. Harington bu gibi şey- lerde çok ince düşünür. Bu mek- tupların Esat Beyi sevmiyenler ta rafından uydurulmuş ve size ve- rilmiş şeyler olduğunu zannede- cektir. Sorup öğrenmiye kalkışa- cak, işi sürüncemede bırakacaktır. — Çok şey... Bunda tereddüt e- dilecek, şüphelenecek birşey gör- müyorum. Gerçi üzeri İneboluda tüccardan Nidai Beye yazılan şu Zarftan çıkan vesika da yok amma Hü. Beye yazılan bu tavsiye mek- tubunda Esat Beyin imzası var, Bakınız, öyle değil mi?. — Ekselöns, güzel süylüyorsü- Muz. Ya Esat Bey: “Bu mektup ve imza benim değildir. Düşmanlarım tarafından beni lekelemek için uy- Seniye Hanım Kapiten Beneften yari Bluyor: — Kapitenin düşüncesi ve de- dikleri çok doğrudur, diyor. Esa- sen bu kâğıtlar da Esat Beyden a- ahmamıştır. (H. ye dönerek) öyle değil, mi, H. Bey?, — Evet, C, isminde bir mülâzim bunlar: bizim İ. B. e vermiş. — Gördünüz mü ya, Esat Beyi hangi delil ve şahit ile kabahatli çıkarabileceğiz? (Benete dönerek! Siz ne yapılmasını düşünüyorsu- nuz, Kapiten? : — Bana kalırsa bü vesikanın $i- zin elinizde bulundukça değeri, E- sadı lekelemek için hazırlanmış bir ileri geçemez. İ, B. dediğiniz adam bu kâğıtlarla A- nadolüya geçmek teşebbüsü üze- Tinde tutulmalıdır. Ve bu rolü çok iyi oynamalıdır. Sizlerden olduğu. Bu asla hissettirmemelidir. © Za man Esat Beyin bu mektubu biraz ehemmiyet kazanır, göze N Bu şekilde o Harington Esat Bey hakkında belki şüpheye düşürüle- bilir. Hem bana kalırsa bu işi Ha- ringtondan ziyade siyasi mümessi- lin eli ile yapmak daha faydalıdır. Benetin bu işe itiraz eder gibi görünmesinden Damat Feridin bi- yaz canı sıkılır. Pencereden dışarı- sını seyre başlar. Benetin söyle- diklerini dinlemez. Yalmz son sö- zü dikkatine çarpar. Birden pen- cereden döner ve der ki: ' — Pardon, Kapiten, orasını İyi anlıyamadım: Bu işi niçin siyasi mümessil ile yapıyoruz? — Çünkü bu arzunuzun olması için Haringtona karşı tesir yapa- bilecek tek adam odur. Adamınızı Anadoluya kaçmak suçu üzerinde iken kendi !stihbaratı adamlarına tutturur, tahkikatını yaptırır. El de edilen delilleri ile gerçeklenmiş bir suç şeklinde generale bildirir. —Güzel. Lütfen onuda söyler misiniz. Niçin Haringtonla yapmı- yalım? Damat Feridin mankafalığına Kapiten Benet sinirleniyor. Biraz — Ekselâns, diyor, Bunun sebe- bini takdir etmenizi pek isterdim. Haringtonun eliyle yapılması bu işin müttefikin zabıta komisyonu. ” na düşürülmesi demektir. Bu ko- misyonda hele İtalyan delegesi Kont Kaprini, Miralay Ssadı hi- maye edecektir. - Çünkü araların- da bir döstluk var, bu bir... İkinci si de, komisyon emrinde hüküme- tinizin irtibat memur ve komiser- Jeri var, Bü işi onlar da öğrenecek lerdir. Bu da miralay Esadıri kendi aleyhindeki görüşme ve teşebbüs- leri bir ani evvel haber alması ve müdafaasını hazırlaması demektir. Öyle değil mi? Yoksa yanlış mı dü şünüyorum? “Halbuki siyasi mü- messillikte yapılacak tahkikat giz li kalır, Sonunda miralay Esadın durumu üç siyasi mümessil ara- sında kararlaştırılır ve Haringto- | na yazılır. Haringtonun mümessil- ler tarafından müştereken veril- miş bir karara itiraz edeceğini pek ummam. Bu suretle istediğiniz de olur. Bunun başka çâresi yoktur. Damat Ferit Benetin söz başlan- gıcındaki sitemini (o pişkinliğe vu- Tuyor ve anlamamış gibi görünü. yor. Fakat nihayet işi kavramış ve Benete hak vermiştir. Seniye Ha- nıma dönüyor; — Pek doğru, diyor. Kapiten haklıdır. Şu halde kendileri bura- da iken ne yolda hareket edilece- ğini kararlaştırsak fena olmaz, de- ğil mi? — Evet, bu bakımdan da yar- dımlarını esirgememelerini rica e- deceğim. Amma pek te ulanıyo- rum. Terbiye ve asillikleri ile bu cesareti kendileri | bağışladılar, Biz de sık sık basını ağntıyoruz. Kusurlarımıza bakmazlar artık... Seniye Hanımın bu. gönül alıcı ve tatlı sözlerine Benet pek mem- nün oluyor. Yerinden fırlıyor, yer lere kadar eğiliyör! © * — BANİ ütamenimeerstrenz —D | yor. Küçük hizmetlerimi bu kadar büyük ve kiymetli görmek ile ger- çekten naziklik gösteriyorsunuz. Candan teşekkür ederim. Bu işte nasil hareket edileceği meselesine gelince; düşüncem şudur: Damat | Paşa, H. Beyden aldığı raporu bir | mektupla yarın siyasi mümessile gönderir. Ben de bu akşım mü- messil cenaplarını ve müşavir Mis ter Rayanı görür ve işi anlatırım. İ. B. in vapurda tutulması için deniz kontrol kumandanlığına da lizim gelen emirleri verdiririm. İs tihbarat dairesinde yapılacak sor- guda İ. B. in, size olan münasebe- tinden bahsetmemesini, Anadolu- ya gideceğini ve üzerinde çıkacak vesikaları miralay Esattan aldığını söylemesini de siz temin edersi- niz. İşin üst tarafını bana bırakı- nız, Ben takip eder ve işi istediği- niz şekilde neticelendirirm. Nasıl, | bu şekil daha iyi değil mi? (Devamı var) MÜTEFERRİK : Evkaf Idaresi Sanasariyan Hanını İstiyor Ermeni patrikhanesile © a ai a zun muhakemelerden sonra patrik. hane davayı kaybetmiş, binanın hu- susi idareye ait olduğu mahkemece "kabul ve temyizce tasdik edilmişti, Bunun üzerine emniyet müdürlü. ğü ittihaz edilen Sanasaryan hanına $imdi yeni bir sahip daha çıkmıştır. Vakıflar umum müdürlüğü, ekalli yetlere ait evkafın bir kanunla ken« disine geçtiğini ileri sürerek bu ha» nin da kendisine verilmesini iste « miştir. Bittabi vilâyet buna razı olmamış iş mahkemeye intikal eylemiştir. Yapılıyor Susuzluk ve pislik yüzünden bu- laşıcı hastalıklara meydan verme - mek için şehrin muhtelif yerlerinde yeniden 130 terkos çeşmesi ei sma başlanmıştır. BELEDİYEDE: Sirkecide GüzelBir Meydan Açılacak gümrük ve sair bazı idari şubelerin çalıştığı binanın yıktırılarak, geniş bir meydan açılması tramvay yolu- na doğru uzanmış bulunan lokanta- nın da kaldırılarak meydana katıl- almıştır. Bir katlı bi; başlanmıştır. Ancak lokanta ile Devletdemiryol- ları arasında bir ihtilâf çıkmış ve mesele mahkemeye intikal eylemiş- tir, Bu binanın yıkılması mahkeme- nin neticesinden sonra kabil olabile- cektir. Diğer bina pek yakında yıkı- Jacaktır. nın o boşaltılmasına Karamustafapaşa Türbesi Yıktırılmıyacak Çarşıkapıdaki Karamustafapaşa türbesi meselesi halledilmiştir. Tür- benin tarihi kıymeti olduğu için bu- günkü şeklile bulunduğu yerde mu- hafaza edilmesi ve açılacak yeni cad | denin türbenin iki tarafından geçiril mesi kararlaştırılmıştır. Istanbulun Imarı Hakkında Prost- tun Bir Raporu İstanbulun tai dan evvel, imar ze çarpan ve halli icap eden meseleler hakkında B. Prost Belediye Reisliği- ne bir rapor vermiştir. Bu raporun u- mumi hatlarının hülâsasında bilhassa şu meseleler vardır: 1 — İmar plânına & ve ca «lât plânını yapma- leri bakımından gö- re, şehrin bir k eTeri gemişreti-) lecek ve birçok. yeni caddeleraçilas| caktır. Bunun iğin geniş mikyasta is- timlâkler yapılması icap etmektedi B. Prost istimlâkler yapılmazdan evvel, seyrüsefer , işlerinin tanzimi için bazı yeni yollar açılmasını şehrin imar plânı baktınından çok mahzurlu görmektedir. Hazırladığı yol projesi- ne göre, yeni yolların açılması için beş yüz bin lira harcanacak ve bu proje iki senede bitirilecektir. 2 — Prost, yol ve meydan açmak üzere yapılacak istimlâklerin şehrin mali kudretile mütenasip olmasını münasip görmektedir. Mütehassıs, is- timlâk bedellerinin yükselmesine de nazarı dikkati celbgetmekte ve plâ- nın tatbik işlerine verilecek paranın tahdidi için bir kanun yapılmasını ve bilhassa istimlâk kıymetlerinin plân: da tasdikından sonra yükselmemesi i- çin kanuna sarih maddeler konulma- sını tavsiye etmektedir. 3 — B. Prost şehirde ancak isti- kamet ve seviyeleri tayin edilen cad- de ve sokaklarda bina inşaatına mü- saade edilmesini teklif etmektedir. Mütehassıs plânın tatbikını müşkül- leştirecek ve bozacak, yeni “e'mri vâ ki” lerin önüne geçmek üzere bu ted| birin alınmasını zaruri görmektedir. Sirkeci şimendifer istasyonunun | çikış yerinde bulunan polis, inzibat, | ması hakkındaki proje | kati şeklini | İmer Bir saci Muhiddini vuran Mehmet Fethi adliyeye götürülürken Kadın Yüzünden Arkadaşını Ağırca Vurdu Evvelki gece Arapcamide bir cina yet işlenmiş, bir fırın amelesi bir ka dın meselesinden arası açık olan bir tayfayı tabanca ile vurmuştur. Hâdisenin tafsilâtı şudur! Eskişehir nakliyat anbarına ait Pendik motöründe tayfa Rizeli Ce - lâl oğlu Muhiddin ile akrabasından ve Galatada Net Bey çaddesinde francelâ fırınında çalışan Mehmet Fethi, bir sene evvel ayni kıza evlenmek için talip çıkmış | lardır. | Kız ve kızın ailesi Muhiddini ter- cih etmişier ve kızı Mubiddine ver - mişlerdir. Kızı almıya muvaffak olamıyan Mehmet Fethi, Muhiddine o günden sonra kin beslemiye başlamış, . tikam almak için fırsat kollamıstır. Mehmet Fethi birkaç defa Mul dinin yolunu kesmiş, fakat araya gi- dir. Günler geçte rk atki Nehimiet | Fethi, nihayet evvelki gece, her ne pahasına olursa olsun Muhiddini öi- dürmiye karar vermiş ve evvelee te- darik ettiği tabancasını alarak Mu > hiddini aramıya çıkmıştır. Mehmet Fethi, Muhiddinin ç Pendik motörünün Arapcamide şarap iskele sinde bağlı olduğunu haber almış ve motörün bulunduğu yere giderek o sırada uykuda bulunan Muhiddine: — Şey, Amcan Mustafa Reis kah- vede bekliyor, demiştir. Muhiddia hemen caketini giyerek motörden at- lamış, ve burada Mehmet Fethi ile karşılaşmıştır. Mehmet Fethi hiçbir şey söylemeden elinde bulunan ta - bancasını Muhiddine çevirmiş, üç el ateş etmiştir. Çıkan kurşunlardan bi ri Muhiddinin boynuna isabet etmiş- tir. Muhiddin, tabanca sesleri üze- rine gelen memurlar tarafından Be- yoğlu hastanesine kaldırılmış, hâdi - seden sonra kaçan Mehmet Fethi ya kalanarak tahkikata (başlanmıştır. | Hastanede kendisini gören bir mu - harririmize Muhiddin şunları söy- lemiştir: — Motörde uykuda iken Mehmet Fethi geldi ve amcan çağırıyor, diye! seslendi. Sonra da beni vurdu. Meh| 'Bu teklif,şehrin bazı semtlerinde bina inşaatını tahdit etmesi bakımından çok mühim addedilmektedir. Bu teklifler Belediyece tetkik o- Tunmaktadır. Ne karar verileceği he- nüz belli değildir. met Fethi delidir. Ne yaptığını bil - mez. Muhiddinin hayatı tehlikededir. Kocasının Başına Vazoyu Fırlatmış Mukiddinin | ; “İrunda muvaftakıyetle vermişlerdir. MAARİFTE : | Viyanadan Bazı Profesörler Buraya Gelecek Geçen yıl üniversiteden ayrılan radyoloji profesörü Dessaucr'in yeri- ne getirtilmesi için kendisile temas ta bulunulan Viyanalı profesör Ska- litzer, üniversitemize gelmeyi kabul etmiş ve bu husustaki mukaveleyi im zalamıştır. Yeni ders yılından itiba- ren profesör derslerini vermiye baj- lyacak Avusturyamn ilhakından sonra Vi yana üniversitesinden ayrılmak isti- yen bazı profesörlerle yapılan te - maslar da ilerlemektedir. Bu arada devletler umumi hüküku, közmoğ - rafya ve iktisat kürsüleri için birer profesör getirilmesi kararlaştırıl - mıştır. Muallimlik İmtihanı Başlıyor Ortaokullarda muallim muavinli- &i icin açılacak imtihanları 15 hazi -| randa başlanacak ve o gün türkçe, 16 da tarih ve coğrafya, 17 de ma- tematik 18 de fizik imtihanı yapıl: caktır. İmtihanlar için 73 kisi müracaat et ir. Tahriri imtihanlar burada ya pılacak ve bu imtihanları kazanan - lar Ankaraya giderek bir de şifahi imtihan verecekler, sonra musilim ©- Jabileceklerdir. Lise mezunlarına mahsus olmak üzere de eylül başın- da başka bir imtihan daha açıla - caktır. İki Doçent İmtihan Verdi Edebiyat fakültesi coğrafya ensti- tüsü tedris heyetinden Ahmet Ardel ve Ali Tevfik Tanoğlu doçentlik im- tihanını vektör ve profesörler huzu Rektör bu gençleri takdir etmiş ve doçentliğe terfilerinden dolayı tak -| MR RMA— haaşla ie Cemil Büsel, talebeye hitap.ede » rek kisa bir nutuk söylemiş: “Sizle ri de böyle kürsülerde görmek iste- rim.,, demiştir. İktisat İmtihanları Bitti İktsat Fakültesinin ikinci sınıfı » nin eleme imtihanları heticesi beli olmuştur... Imthana (oOgiren 54 kişiden 41 kişi muvaffak olmuş ve sözlü imtihanlara girebilmek hakkı: ni kazanmıştır. Hukuk fakültesinin eleme imtihan Tarı neticeleri de bir haftaya kadar belli olacaktır. Edebiyat fakültesi 1938 senesi bi- tirme imthanlarına başlamıştır. 11 Kız ve 6 erkek talebe tezlerini profe- sörlerin huzurunda müdafaa etmiş- lerdir. En fazla coğrafya zümresi ta- lebesi muvaffak olmuştur. o Bu seneki askeri kampların mek- teplerin içinde kurulması kararlaştı- rılmıştır. İ sinde Akkirmanlı sokağında 3 nu - maralı evde oturan belediye şoför lerinden Mahmut ile karısı Sıdıka ev velki akşam kavgaya tutuşmuşlar - dır. Kavga büyümüş, hiddet! son de receyi bulan Sıdıka eline geçirdiği büyük bir vazoyu Mahmudun başi- na atmıştır. Başından ve kolundan yaralanan Mahmut, tedavi altına a- lınmış, Sıdıka yakalanarak talikika Nişantaşında Meşrutiyet maballe- ta başlanmıştır. IŞ BANKASI KUÇUK CARİ HESAPLAR İKRAMİYESİNİ KAZANANLAR : Ankaradan l Telefon ve Telgrafla Maaş Kanununa İlâve Projesi Ankara 2Telefonla) — Maaş ka“ nununa zeylen Ma zırlanan ve İcra Vekilleri Heyetince 19.3.1937 tarihinde Meclise arzı karaf laştırılan kanun l8yihâsi esbabı muci- besile birlikte Meclise arzolunmuştur. Bu kanun lâyihasına göre bir Vekâlet veya idarenin Kadrosunda gösterilen herhangi bir memur 've müstahdem, kadroda muhassas maaş veya ücretle 0 Vekâlet ve idarenin herhangi bir Kısmına dahil vazifelerde münhal ol masına bakılmaksızın istihdam oluna bilir. Bunlara Vekâlet maaş ve ika met yevmiyesi verilmez. Asalet veya vekâletname ile veri” lecek paranın mecmuu ssalet veya ve kület suretile idare edilen memuri yet maaşlarından hangisi yüksekse 0- nun bir derece fazlasını geçemez. Üc retli vazifelerde ücrete tekabül e - den maaş mikdarı esas alınır. Musk limler bu hükme tâbi değildir. Orman Koruma Teşkilâh Kanunu Ankara 2 (TAN muhabirinden) — Orman Koruma teşkilât kannnunun 14 üncü maddesini değiştiren kanun projesile Meelise verilmiştir. Bu pro- jeye göre Orman Koruma erleri ta- limgühta bulundukları müddetçe her türlü iskân, giyinme ve iaşe masraf- ları Orman Umum Müdürlüğü bütçe sinden ödenecek ve askeri, erat gibi maaş alacaklardır. Talimgâhtan ayrı- hp Orman Koruma teşkilâtlarında vazife aldıkları tarihten itibaren de iskân ve ilbaslarından başka çavuşlar Ta 15, onbaşılara on ve erlere de be- şer lira maaş ve ayrıca iaşeleri için beherine maktuan ve peşinen sekizer lira tayin bedeli verilecektir. 1939 Nevyork Sergisine İştirak İçin Hazırlık Ankara, 2 (PAN muhabirinden) — Önümüzdeki sene içinde Nevyorkta açılacak olan beynelmilel büyük ser- giye iştirakimizin kararlaştırıldığı ev mey lar yapmak wsere bütün“ vekületer murahhaslarihdiii” Mürekkep olarak toplanan komisyon bugün İktisat Ve- kâleti müsteşar vekili Hüsnü Yama- nın reisliği altında İktisat Vekâl de bir toplantı yapmıştır. Toplantıda sergi komiserliğince ev velee verilmiş olan ilk rapor ve İh- zari program tetkik olunmuş ve ne- ticede bir ihtisas komitesi seçilmiştir. Bu komite komisyonca verilmiş o- lan kararlar dairesinde sergideki pa yiyonumuzun inşası ve dekorasyonu- nu yapacak sanatkârlârın müsabaka ile alınması için vekâletlerin. sergi- nin mahiyeti bakımından vereceği süjeleri toplıyarak bir kül halinde tetkik ve tasnif hususunda kararlar verecektir. Nevyork sergisine hükümet tara- fından beşyüz bin lira tahsisat ayrıl mıştır. Türk paviyonu azami bir iti- na ile hazırlanacak ve memleketimi- #in zirai ve sınsi bütün mahsulâtı teş hir olunacaktır. Bundan başka her türlü grafikler, propaganda neşriyatı ve broşürler hazırlanarak sergiyi ge- zecek olan milyonlarca ziyaretçiye dağıtılacaktır. Paviyonumuz 500 met re murabbalık bir sahada kurulacak tır. Diğer Ankara haberleri 4 üncü sayfadadır TAKVİM ve HAVA 3 Haziran 1938 CUMA Gmeray (© Güf:30 © “Hui 29 Arabi 1357 Rumi tasa İ Rebitlâhir: 3 Mayae: 21 | Güneş 421 — Öğe 210 6.12 — Akşam: 1925 | 34 — İmsök: 214 | ese YURTTA HAVA VAZİYETİ Yeşilköy meteoroloji istasyonundan &li- nan malümala göre, hava yurdun doğu A- Düdolu ve Karadenizin şark kıyılarında gok bulutlu, orta Anadolunun şark kısın larında bulutlu, diğer bölgelerinde açık İş Bankası ktiçük cari hesaplar ikesmiyesi haziran keşidesi yapılmıştır. Bu kesidede kazananların isimleri dördüncü sayfamızdadır. Yukarıdaki resimlerde büyük ikramiyeler kazananlardan Ankaradan Nilüfer Eyüp, Osman Mustafa, Ataullah ve Mehmet Reşit görülüyor, ağ “ d geçmiş, rüzgârlar cenubi Anadoluda gar- bi, diğer yerlerde umumiyetle simeli isti- kametten orta kuvvette esmiğtir. Dün İstanbulda hava açık geçmiş, rüz- gÂr şimalden saniyede 1 ilâ 2 metre hızla esmiştir. Saat 14 te barometre 7647 mili metre idi. Hararet en çok 248 ve en »£ 09 santigrat olarık kaydedilmiştir.