8 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ll Muvakkaten Aşirdf caddesinde Yosi NAKLETMİ: TELGRAF: TAN, ——— Çarşamba 8 MART TAN EVİ İstanbul Ankara cad: 102 Dördüncü Yıl — No. 1292 İSTANBUL TELEFON: SA GON ea J HÜSEYİN CAHİT YALÇIN tarafından tercüme edilen Jacgues bainville'in Andr& —Maurois'nın FRANSA TARİHİ : İNGİLTERE TARİHİ İkinci ciltleri çıktı. Her iki cilt Fransa tarihi 225, ciltlisi 275, İngiltere tarihi 250 24810, ciltlisi 300 kuruştur. KANAAT KİT ABEVİ 24318, 24319 nduüler Milli Şef, Ankaraya Dö Amerikan, Ingiliz,Fransız Donanmalarının Tevhidi Teklif Ediliyor Italya Arazi Talebinden W Vazgeçiyor Nevyork, 7 (Hususi) — Eski Cümhurreisi Mister Hoover'in kabinesinde Hariciye Nazırı olan Mister Stimson, New-York Ti- mes'e yazdığı bir mektupta diktatörlüklerin demokrasilere, umu- s-e Li 1L sahan olacak bir tecavüze başlamalarından evvel ihtiyat tedbirleri almak lâzım geldiğimii Soytemriş- »e ha tedbirlerin “müsbet bir hareket,, mahiyetini haiz olması lüzumunu müdafaa etmiştir. Mister Stimsona göre Avrupadaki diktatörlüklerin deniz kuvvetleri, Fransa ile İngilterenin deniz kuvvetlerini Avrupa sularında tutmıya kâ- fi gelebilir. Bu yüzden Avustralya, Zelanda ve Sengapur ile daha baş- ka yerler, Jâaponyanın taarruzuna açık kalır. Onun için Mister Stimson totaliter memleketler tarafından Avrupa de- mokrasilerine karşı bir taarruz vu- ku bulduğu takdirde Amerikan, Fran İ M .. .. s m e+ ı n o n u sız ve İngiliz donanmalarının müşte- | reken harekete geçmeleri lüzümun- Stimson Yangın İnönü, Binicilik Mektebini ve Haliç Tersanesini Gezdi Cümhurreisimiz İsmet İnönü, dün akşam saat 22 de, hususi trenlerile İstanbuldan An- karaya hareket etmişlerdir. Bayraklarla donatılmış olan Haydarpaşa garı, Cümhurreisimizin hareket buyuracağın- dan haberdar olmuş bulunan teşyicilerle do- Mahsus Müdürü, Umumi Kâtip, yaverleri, ve İstanbul valisi Lütfi Kırdar refakat ediyordu. Teşyicilere iltifatta bulunan Cümhurrei- simiz refakatlerinde refikaları ve Dahiliye Ve- kili olduğu halde, saat tam 22 de, alkışlar ata- Ve Köylü M "_İî Şefin köylünün dert- ©rine defter açması, göz €Ççması, gönül açması, bi- Ze büyük bir inkılâbın ari- sinde olduğumuzu müj- deliyor. Szan: Sabiha Zekeriya Sertel “_x Paşam, senin gibi bir devlet îejsmîn bizim dertlerimize defter ç"faSl, göz açması, gönül açması öi “l.e altın harflerle yazılsın./Gü- lek Özü bayram ettin paşani. Fe- ” seni başımızdan eksik koma- n_BU sözleri söyliyen, İsmf'nert- bPÜe_ der_üerinnixgç'â'sıy göz açması, “f’”mıâçn;ası, bize büyük bir ink- bın arifesinde olduğumuzu Mmüİ- liyor. Zirai inkılâp. e — İsmet İnönü, daha Başvekâlette N bu zirai inkılâbın etütlerini Yapmıştı. Zirai kombinalar tesisi, Öylüye toprak tevzii, zirat koope- I.atmm'i!ı, kredi kooperatiflerinin &rttırılması, — mevcutların ıslahı, .ulâsa zirat kalkınmamızı temin İÇin bir program hazırlanmıştı. Bugün köylüyü dinliyen Ismet tnönü, bu meseleleri derin derin fetkik etmiş, hattâ alınacak ted- birleri daha o zaman tesbit etmiş- ti. İsmet İnönünün bugün köylü ile Yaptığı doğrudan doğruya temas, hazari surette hallettikleri mesele- in, reel hayattaki tezahürünü Yakından görmek, ve günün dert- Tini dinlemek içindir. e Sanayileşme, zirat kalkınma İs- Met İnönünün bu memleketin te- Takki ve tekâmülünde kanaat ola- Tak benimsediği düsturlardır. Ha- Tiç pazarların kapalı olduğu bu devirde, dahili sanayiimizi istih- âk edecek köy pazarlarına ihtiya- €limız var. Köylünün istihsali art- Madıkcça, alım kabiliyeti yüksel- Medikçe yüksek sanayi kurmak Mümkün değildir. Yüzde 90 1 köy- lü olan bu memlekette, köylünün Yüzde ellisinin toprağı olmadığını , (Sonu: Sa. 10, Sü. 3 de) da ısrar eylemekiedir. “Constitution Hall,, da bit nultuk söyliyen Hariciye Müsteşarı Berle demokrasiyi ve Amerikanmım demok- rasilere yardım siyasetini müdafaa etmiştir. * Paris, 7 (A.A.) — İtalyanım Fran- sadan arazi terkine taallük etmiyen taleplerde bulunacağına dair dolaşan şayiaların tecrübe balonları mahi- yetinde olduğu iyi haber alan mah- fellerde söylenmektedir. Bu mahfellerde İtalyanım noktai nazarını resmen nasıl bildireceğinin malüm olmadığı ilâve edilmektedir. Yalnız Mussolininin maksatların çığa vurmak inin,taa yuruNMasI (Sonu Sa: 10, Sü: 2) | | Gidiyorlar | M Ankara, 7 (Tan Muhabirin- | ı den) — Vekiller Heyeti bugün | | | 1 Başvekâlette Dr. Refik Sayda - | ı mın riyasetinde mutad toplan - w | tısını yapmıştır. Wekillerin intihap dairelerine giderek halkla konuşmaları ve W | _ yeni Meclise.göndcrilecek halk vekilleri için propaganda yap - maları Vekiller Heyetinde ko - nuşulmuş ve kararlaştırılmış - tır. Yarın sabah Ankarayı teşrif | N Enkazı hâlâ Sönmedi Pazar günü kısa bir tevakkuf devresi geçiren Sultanhamamı yangı- ni tahkikatı dün sabahtan itibaren tekrar başlamıştır. Dün sabah yan - gin yerinde adli keşif yapılması mu- karrerdi. Tahkikatı idare eden müd- deiumumi muavini Necati Kütükçüoğ lu ile bir sulh hâkimi ve bir mühen- dis bu keşfi yapmak üzere — yangiın yerine gitmişler, fakat enkazın. he- luydu, kesif olmamıştır. nüz sönmemiş olduğunu ve A*- ” fik hapı fifgüm ankaz tamamen sö - 'bu nerse tehlike arzeden duvarlar yık- tırılacak ve adli keşfin yapılması mümkün olacaktır. Bu keşfi mütea- kip de ateş içinde kalan kasalar açı- |İlacak, tamamen yanmayan eşya da tesbit edilecektir. Bu sabah adli keşif heyeti yan - gın yerine civar yüksek binalardan yangın sahasını tetkik edecek, icabe- den yerlerin fotoğrafisi alınacaktır. Yangın nasıl çıktı? Dün Eminönü merkezinde müd - deijumumi muavini huzurunda Ata - bey hanındaki trikotaj fabrikasının makinisti ile üç işçinin ve Ata bey müesseseleri işçibaşısının ifadeleri alınmıştır. Yangının trikotaj fabri - kasından çıktığı anlaşılmıştır. Dün alınan ifadelerde tesbit edildiğine gö re trikotaj fabrikasında 800 kilo ağır- lığında içine bir kerede 150 fanile ko nulan büyük bir ütü makinesi var - mış. Bu ütüye bir kat fanle, bir kat tazyik edilmiş mukavva konulur, ü- . edecekleri anlaşılar Cümh.ur - reisimiz İsmet İnönü Vekiller | | Heyetinin bir toplantısına riya - W se(_ edeceklerdir. Vekiller bu top. lantıdan sonra intihap dairele - k lç vekil Dr. Refik Saydam da İs - . | rine hareket edeceklerdir. Baş - tanbul mebusu sıfatiyle İstan - | bula gidecektir. Başvekilin İs - | tanbulda hir hafta kadar kala - : | cağı ve mühim bir nutuk söyli- anlaşılmaktadır. tünün kordonu prize takılır ve mu- ayyen bir müddet zarfında elektrik kuvvetiyle fanleler ütülenir ve ka- lıplanırmış. Bu ütünün ceryan kordonunun prize takılı unutulduğu ve yangının bundan çıktığı tahmin edilmektedir. Fakat bu, nihayet bir tahmin hudu- dunu aşmamaktadır. 'Yine dün yapılan tahkikatta Ata- bey hanında 10 tane terzi atelyesi nın bu terzilerin söndürülmeden ve- yahut elektrik ceryanından çıkarıl- (Sonu, Sa: 10; Sü: 4) l bulunduğu tesbit edilmiştir. Yangı- , Y Hareket ant olduğu ve kendisi, sureti ka- tiyede merasim yapilmasıni istemediği için; Haydarpaşaya toplanan kalabalık fevkalâde Teşyide bulunanlar arasında General Sa - lih, General Bıyıktay, Fethi Okyar, Yüksek Erkânıharp okulu komutanı general Ali Fuat, mütekait general Pertev: mütekait general A- li.Fuat, eski Başvekil Rauf, Salih Bozok, diğer bir kısım saylavlar hazır bulunmustur. Saat 21,15 te refikasıyle beraber Hay- darpaşaya gelen Reisicümhurumuza K>!-- Nevyofk İ sında Ankaraya hareket buyurmuşlardır. Reisicümhur İsmet İnönü, dün saat İ2 de Ayazağada Süvari Binicilik Okulunu ziya- ret buyurmuşlar ve orada yarım saat kadar kalmışlardır. İnönü, okulun beynelmilel mü- sabakalara hazırlanışı üzerinde izahat almış- lardır. Okul komutanı Reisicümhura ekibin 25 martta Nise hareket edeceğini, orada Ro- ma, Brüksel ve Bükreş beynelmilel . müsaba- kalarına iştirak edileceğini söylemiştir. Reisicümhur saat 17 de refakatl-— Vali Lütfi Kırd-> a M Sergisi Için Sürpriz Hazırlıyoruz — Amerikalılar, Teşhir Edeceğimiz Eşyaları Alâka İle Bekliyorlar Nevyork, (Hususi Muhabirimiz- den) — Nevyork Sergisinde Türk pavyonlarının inşasına faaliyetle de- vam ediliyor. Girişilen işi iyi bir su- rette- neticelendirmek için geceli gündüzlü çalışılıyor. Amerikalılar binalarımıza ve bi- zim sergiye iştirakimize hususi bir ehemmiyet veriyorlar. Bir kere sergi de diğer milletlerin yaptırdıkları bi- nalar hep kübik tarzda yapıldığı için garip manzaralar arzediyorlar. Bi- zimki gerek mimari, gerek stil baki- (Sonu: Sa. 10, sü. 1) Bir Kafdağı Devrildi! Yazan: Aka Gündüz Tarif etmesi kolaydır: Bizim de- mokrasi bize benzer. Devlet, halk- tır. Veya halk, devlettir. İkisi bir hamurdur. İdrojenle oksijenin bir- leşmesi neyse odur. Et tırnaktan, kan damardan, göz bebekten ayrılmadığı gibi bir şeydir. Falandır ve filândır ve saire. Bununla beraber bizi vakit vakit efsanevi olmaktan ziyade tarihi ve ananevi bir büyü tutar. Bu büyünün görünmez elleri bir anlık bir fırsatı bulmıya görsün, hemen işe başlar ve kaşla göz arasında görürsünüz ki devletle halk arasında bir Kafdağı yükselmiştir. Uçurum olsa neyse ne. Etle, ke- mikle, ıstırapla, gözyaşı ile. ve nihayet —tarihteki — örneklerince bir— ayaklanma ile o uçurum dol- durulabilir. Fakat bu öyle bir Kaf- dağıdır ki onu devirip dümdüz ede- bilmek bazı bütün bir halkın harcı değildir. Halk, dertlerini ve seslerini bu Kafdağının tepelerinden aşırıp öte- yandaki devlete işittirecek! İmkân (Sonu: $Sa. 10, sü. 1)