16 Haziran 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

T A N K VA İstanbul, Ankara Caddesi 102 TELGRAF: TAN, İSTANBUL TELEFON: 24310. 24318. 24319 ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ Muallimlerin ve mektep talebesinin en kuvvetli yar. dımcısı, çocuğun en zengin kütüphanesidir. Çocuğunu se- ven her babanın yavrusuna verebileceği en güzel hediye. HAZİRAN BEŞİNCİ YIL — No 1391 , dir, Müessesemiz tarafından neşredilmiştir. Evinizde bir N 3 Fd VüSK GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ radenas ai : Ziyareti mühim akisler yapan İ Türkiyeyi Ziyareti Her Tarafta Akisler Yaptı '_f Milli Şefın İngiliz Kralına Telgrafları K H -- Berlin, 15 (Hususi) Romanya Hariciye Nazırı Gafen- konun Ankarada yaptığı konuşmalar neticesinde neşrolunan resmi tebliğ ile Gafenkonun beyanatı ve bilhassa Yugoslavya- nın Balkan Antantına sadakati ve Balkan Antantıniın metane- ti hakkında söylenen sözler Berlinde hayret, hattâ hiddetle karşılanmıştır. Romanyanın, Gafenko Cümhurr huzurunda İngilterenin - Plânı Yazan: M. Zekeriya SERTEL B ngiliz - Sovyet müzakere- ' leri artık kati safhaya gir- miş gibidir. Bugüne kadar müzakerele - rin uzamasının en büyük sebe- bi iki tarafın da birbirinin hüs- nüniyetinden şüphe etmesi, bir- birine inanmaması idi. Fakat bugün vaziyet artık aydın.- Tanmıştır, İngiliz hükümeti, parlâ - mentonun, matbuatın ve efkârı u- mumiyenin tazyikı ile Sovyet Rusya ni, müzakerelerin biran evvel bitme. sini temin için, doğrudan Gdoğruya Moskovaya geniş salâhiyetli bir mu. irahhas göndermesiyle de ispat et. İmiştir. Moskovaya giden İngiliz mu. rahhası Mr. Strang uzun — müddet 'Moskovada bulunmuş bir zattır. Rus. ça konuşur, Sovyet ricalini yakından 'tanır. Müzakereleri müsbet bir neti- leeye bağlamak için de kati salâhiyet 'almıştır. ovyet Rusyaya gelince, o da de- mokrasilerle bir cephe birliği İyapmak lüzumuna inanmıştır. Sov - kyet hükümetine demokrasilerle sulh icephesinde birleşmek için salâhiyet 'veren son Enternasyonal kongre, bu İkararının esbabı mucibesinde şu mü. Maleaları ileri sürmektedir: Avrupada ve yer yüzünde faşiz . min ilerlemesine, kendilerine karşı gerek dahilde ve —gerek hariçte sulh isteyenlerin birleşerek müş - K Z İlaskeri bir ittifak yaptığı ileri sü- İlrülmekte ve bu münasebetle Cümhurreisimizin İngiliz Kralına Telgrafları Ankara, 15 (A.A.) — Majeste Al- tıncı Georgesin doğum yildönümü münasebetiyle aşağıdaki telgraflar teati edilmiştir: Majeste Altıncı Geörges, İngiltere Büyük Elçiliği vasıtasiyle —Washington— Majestelerinin doğum — yıldö- nümleri — münasebetile, samimi tebriklerimle birlikte şahsi saa- İ detleri ve Britanya İmparatorlu- j ğunun refahiı hakkındaki en ha- raretli temennilerimi kendilerine arzetmekle pek bahtiyar bulunu- yorum. İsmet İNÖNÜ İsmet İnönü — Türkiye Relisicümhuru— —ANKARA— Doğum yıldönümüm — münase- betiyle vâki tebrikler ile pek zi- yade mütehassis bulunduğum te- Te derim, Altıncı. GEORGES Thetis denizaltı gemisi kazası mü- | nasebetiyle de aşağıdaki telgraflar teati edilmiştir: Majeste Altıncı Georges | —İngiltere Büyük Elçiliği vasıtasile— —Washington— Bir çok kahraman bahriyelinin hayatına mal olan kaza ile Kraliyet bahriyesinin maruz kaldığı büyük zıyadan pek Müteellim olarak, Türk milleti- nin İngiliz milletinin bu müellim matemine samimi bir surette iş- tirak ettiğini Majestelerine arze- der, teheyyüç ve taziyetlerimin kabulünü rica eylerim. subay ve İNÖNÜ İsmet Ekselâns İsmet İnönü —Türkiye Relsicümhuru— ANKARA Thetis felâketi sebebiyle do- nanmanın maruz kaldığı zıyadan dolayı gerek Ekselânslarının ve gerekse Türk milletinin taziyetle- rini bildiren nazikâne telgrafınız- dan dolayı pek ziyade minnetta- rım. || Romanyanın bu !| bastığı dakikadan Ankarada Macaristandan ve Bulgaristandan korunmak icin bir hayli ileri geri mütalealarda bulunulmaktadır. Dinlomatise Koresondens bu — münasebetle vazdığı bir yazıda, bir insanın İliki efendiye birden hizmet ede- H miyeceğini anlatıyor. Alman gazeteleri ise vaziyeti almakla Yugoslavyaya karşı dostluğa münafi bir tavır takındığını söylüyorlar.. İtalyan gazetelerinin ayni meal - de neşriyat yaptıkları haber veril . mektedir. Diğer * Romanya gazeteleri, Romanya Ha- rTiciye nazırı Gafenkonur. Ankara ve Atinayı ziyaretlerine geniş sütunlar tahsisine devam etmekte ve bu zi- yaretin büyük ehemmiyetini tebarüz ettirmektedir. Timpul gazetesi, “Gafenkorun An- ijkara ve Âtinayı ziyareti,,başlıklı ya- zısına şöyle başlıyor: “Gafenko, Türk topraklarına ayak itibaren umumi bir sempati havası ile karşılanmıştır. Bunun ehemmiyeti çok büyüktür. Türkiyede bu ziyaret münasebetile vukua gelen Rumen — Türk dostlu- ğu tezahürleri, sulh ve istiklâl içinde çalışmak ve terakki etmek müşterek gayelerile biribirine bağlı bulunan iki memleket münasebetlerinin inki- şafını derin hissiyat ile — takip et- mekte olan Rumen efkârının duygu- larının birer aksidir.,, Gazete, bilâhare, Gafenkonun An- kara Palastaki ziyafette söylediği nutkun bazı parçalarını alarak Ru- men Hariciye nazırının Türk — Ru- men münasebetlerinin temelini teşkil eden fikirleri sarahatle tesbit ettiğini kaydediyor ve diyor ki: Türklerin ve Rumenlerin filhaki- ka, büyük Avrupai ehemmiyette Kamaradaki dünkü beyanatında harp çıktığı takdirde kara ordu- ları başkumandanlığının Fran- sızlara verileceğini ihsas eden Chamberlain " Gafenkonun Avrupada Yine Harp Havası Esiyor Prag Mıntakasında 250 Bin Asker Tahşit Edildi Harp Çıkarsa Gamelin Baskumandan Olacak Londra, (Hususi) Orta Avrupadaki vaziyet, hoşnutsuzluk uyandıracak mahiyette görülüyor. derin bir Bütün ha- berler bilhassa Bohemya ile Slovakya üzerinde temerküz et- mektedir. Söylendiğine göre Almanlar Slovakyada iki yüz elli kadar asker tahşit etmekte ve bu askerler Lehistan hududun- dan ancak 45 mil mesafede bulunmaktadiır. Harp vukuunda müttefikler ordularını idâare edecekleri anlaşılan Fransız kumanda heyeti, İngiliz kumandanlarile son görüşmelerinde Fakat Almanlar bu gibi askeri ha- zırlıkları tekzip ediyorlar. Bir riva- yete göre dün Bratislavada 15 kişi Almanya aleyhine risaleler dağıtmak suçile tevkif olunmuşlar ve tecrit kamplarına sevkedilmişlerdir. Alman Gestayüs şefi Himmler, Praga git - miştir. Henlaynin de yarın Praga mu vasalatı bekleniyor. Iki şahsiyetin Pragda birleşmeleri mühim bir hâdisenin başlangıcı sa- yılmaktadır. Garp hududunda da hazırlıklar Berlinden alınan haberlere göre, Almanlar garp hudutları üzerinde u- zun bir müddet devam edecek ma- nevralar yapacaklardır. Askerlerin yeni yeni istihkâmlara alışnialarını temin için bu manevraların uzun bir müddet devam edeceği anlaşilıyor. Bütün lokomotifler istim üzerinde Londra, 15 (A.A.) — “Times,, gazetesi, Prag muhabirinden al- dığı aşağıdaki haberi neşrediyor: Çekoslovakyada Almanların ye- ni bir faaliyeti hakkında mütead- dit emirnameler vardır. Prag'da bulunan bütün lokomotifler ısı- İngiliz - Sovyet Müzakereleri Devam Ederken Uzak Şark Vaziyeti tılmış ve iki gün müddetle istim üzerinde durmak emrini almıştır. Bruno, Olmutz ve Iglau arasındaki yollar sivil nakliyata yarın ve cu - martesi günü için kapanmıştır. Prag otellerine bir çok subay ve yüksek polis memuru gelmiştir. Pragda otu- ran Alman subaylarına, eğer Bohem- yaya ailelerile birlikte gelmişlerse, ai- leleriri Almanyaya geri gönderilmesi emri verilmiştr. Harp vukuunda Gamelin müttefikler Başkumandanı birbirine müşabih vazifeleri var - Vahamet Kesbediyor dır. Türkler, Boğazların emniyeti. ne, Rumenler de aşğı Tunanın ser Londra, 15 (Hususi) — Bugün İngiltere” ile Fransanın bestisine nezaret ederler. Bu iki| Moskova sefirleri ve İngiltere Hariciyesi şarki Avrupa dairesi milletin müşterek vazifeleri ve| Sefi Mister William Strang Sovyet Birliği Başvekili ve Harici- (Sonu Sa. 3 Sü. 3) ye Komiseri Molotofla yeni İngiliz, Fransız teklifleri üzerinde üç saat kadar konuşmuşlardır. Daha evvel İngiltere, Fransa sefiri ile Mister Strang İngiliz sefarethanesinde toplanarak bir saat kadar görüşmüşlerdir. Konuşmalar hakkında — malümat verilmemektedir. Fakat M. Molotof bu akşam Stalin ile ar- terek bir cephe tesis edememiş ol. maları sebep olmuştur. Mazideki | Â tecrübelerden ders alarak faşizmin - İ keş ileri hamlesini durdurmak için de. Adllye Vekîlî Gldlycl' Bugün Cümhurreisimiz mokrasilerle birleşmek lâzımdır. Kendisini Kabul Edecek Altıncı. GEORGES Londra, 15 (A.A.) — Dün Avam kamarasında, hükümetin narp vukuu (Sonu: Sa, 10, sü- 5) Nafıa Vekili Dün Istanbulun İmar Plânı Üzerinde Bu suretle dünya siyasetinde İngi- liz . Sovyet görüş ve menfaatleri bir- leşmiş bulunuyor. Bunun neticesi olarak İngiliz - Sovyet anlaşmasına artık muhakkak Ekspres Bir hazariyle bakabiliriz, * B u anlaşma imza edildikten son- ra sulh cephesi müthiş bir kuv- Vet olarak ortaya çıkacaktır. O vakit dünya üzerinde — hege - Monya kurmak davası ile ortaya atı. lan totaliter devletler bir çıkmaza Birmiş olacaklardır. Bu sulh birliği karşısında Almanya ya davalarından Vaz geçip kabuğu içerisine çekilecek Veyahut mezbuhane bir harbe atıl - Mağa mecbur olacaktır. Almanya için birinci şık tehlike. lidir. Çünkü Almanya ve — İtalyada dahili vaziyet hiçte memnun edici değildir. İki memleketin de ekono - Mik hayatı harp istandardırla göre â. Yar edilmiştir. Harp sanayii ve iktı. Sadiyatı bu şekilde devam ederse her İki memlekette de açlık ve kıtlık baş &österebilir ve bu da bir ihtilâle mün. €ter olabilir. Bugün her iki.memle - (Sonu: Sa, 10, sü. 3) Cümhürreisimiz -tarafından ka- bul edildikten sonra Londraya Arabayı Çiğnedi Tren Üç Kişiyi Biçerek Öldürdü Dün akşam saat 19,55 te Haydar- Paşaya muvasalatı icabeden Ankara ekspresi 3 saat teahhürle saat 22,55 te gelmiştir. Bu rötarın sebebi 3 kişinin ve bir hayvanın ölümü ile neticelenen mü- essif bir kazadır. Tren saatte 75 kilometre süratle Eskişehire doğru ilerlemekte iken vukua gelen bu kaza pek âni olmuş - tur. Birbiri arkasına dizilerek bir ka- tar teşkil etmiş olan bir kaç köylü a- rabası Mihalıççık kazasına kiraz gö- türüyorlarmış, bu arabalar Alpuköy ile Ağapmar arasındaki virajda şi - hareket edecek Adliye Vekili Fethi Okyar mendifer üzerinden geçmişler. (Sonu Sa. 10, Sü. 6) kadaşlarına konuşmalar hakkında rapor verecektir. Tetkiklerde Bulundu Uzak Şark vaziyeti vahi Londra, 15 (Hususi) — İngiliz . Sovyet anlaşması henüz netice . lenmediği bu — sıralarda Uzak - Şarktaki vaziyetin aldığı son saf - halar burada son derece vahim sa. yılıyor. japonlar Tiyençindeki im. tiyazlı mıntakaları abluka altına almışlardır. Ablukanın ikinci gü. nü, japonlara göre şu hâdise vu - kubulmuştur: “Bu sabah, imtiyazlı mıntaka hu. dudunda tahrikâtçılar, iki bin Çinli. yi, japon barikatlarına taarruz etme. ğe teşvik. eylemişlerdir. Mitralyöz . lerle müsellâh bir İngiliz askeri müf. rezesi ile mühim miktarda polis küv. dağıtmıştır.” Yine japon mahafiline göre alı . nan tedbirler kâfi gelmediği takdir . de daha esaslı tedbirler alınacaktır. (Sonu, Sa: 10; Sü: 4) vetleri vaka mahalline gelerek halkı ' Dün İst K imar İA P tetkik eden Nafıa Vekilimiz (Yazısı onuncu sayfamızda)