September 11, 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

Fransızların Majino hattında tanklara karşı vücude getirdikleri manialar Garp Cephesinde Bir Taarruz Harbi Yapılabilir mi? (Yüzbaşı Liddell Hart, büyük Britanyanın en büyük askeri mü- tehassıslarından biri olarak tanın- mıştır. Senelerdenberi, “Times” gazetesinin askeri münekkitliğini yapan bu zat, şimdi: “Büylik Bri- tanyanın müdafaası” isimli bir ki. tap neşretmiştir. Garp cephesinde harkâtin © başladığı bugünlerde, Liddell Hartın kaleminden çıkmış olan aşağıdaki yazının hususi bir kıymeti ve ehemmiyeti mevcut - tur) üyük milletlerin ana pren - sipleri, daima, muhatabın bütün muharebe ve mukavemet küdretlerini kökünden harap ede. — bilecek kadar kuvvetli bir taarruz kabiliyetine sahip © bulunmaktır. © Bu itibarla, onların orduları pren- sip edinilen büyük hareketlere ka. biliyetli şekilde hazırlanmış, üste- lik de, düşmanın tasavvur edemi, yeceği derecede hareketli bir hale Nitekim Alman askeri sistemi de, adına (o “Blitzkrieg” denilen “yıldırım barbi” yapmak esası ü. zerine kurulmuştur. Daha bir kaç sene evvel, İtalyan büyük askeri mütehassısları da: “Siper harbi ar. tarihe karışmıştır!” demişler. Zira, ağır (tankların, ve diğer süratli harp vasıtalarının yapacağı © İlk siki taarruz, uzun Oo zamanda hazırlanmış olan siperleri dümdüz edip bırakacaktır. Bu suretle açık- ta dövüşmek mecburiyetinde kala. cak olan rakibin yeni siperler kazmasına fırsat vermemek için, — seri ve sıkı tank hücumları devam — ettirilecektir. Vâkıa, İtalyanlar İs. panyol harbinin (tecrübelerinden sonra, biraz sukutu hayale uğra- » mmışlar, ve askeri kadrolarında de. Bişiklik yapmışlarsa da, esas pren- siplerini değiştirmiş değillerdir. — şehirlerin sivil ahalisini çıkarıyorlar. Ezcümle © Karisrohe, © Sarbruch, Ahen gibi, sonra Fransızların Zig - o frit hattına yaptıkları taarruzun bir gösteriş olduğunu, asıl | taarruzu başka bir yerden yapılacağını söylü - yenler de var.. — Meselâ: © — Meselâyı bırak! Sen hiç Fele- menk peyniri yedin mi? b — Hani şu üzeri kırmızı İçi sarı > yuvarlak peynir mi? — Evet! — Pek severim, gider. © — İngilizler debu peyniri pek erler. O kadar ki, bizzat Holan - gidip alacak kadar severler. — O da nesi? — Slovakyadan Lehistana giren an ordusu Macar hududunda i. n, Macar hariciye nazırı Berline gitti. — Belki Macar salamı satmak İ- çindir. — Olabilir, Almanlar bu sucuğu pek severler, Yaptıkları sadece, ufak tefek tas. hihlerden ibarettir. İspanyol harbinin ilerlediği si. ralarda, Sovyetler de, prensipleri- ni şu cümlelerle hulâsa etmişlerdi: “— Bize kabul ettirilecek olan bir muharebede gayemiz, nihai za. feri elde etmek için düşmanı bü - tün cephe üstünde, ve (cephenin bütün derinliğinde ani ve kati ola. Tak imha etmektir!” u halde, 1914. sendsinin ya. Ş vaş yavaş tazyık eden silin- diri yerine, 1939 senesinde “moto. rize olmuş çığ” sistemi kaim ol- muştur. Zaten taarruzun meziyetlerini müdafaa için fazla söz söylemiye lüzum yoktur: Düşman ancak ta « arruzla yenilir, veya teslim olma. ğa mecbur edilir. Taarruzun fazi- letlerinden birisi de, evvelâ karar vermek, ve hattı hareket tayin et mek hususunun mütearrıza it olmasıdır. Üstelik bir taarruz es - nasında, mütearrız ordu, yaptığı şiddetli taarruzla mütenasip zafer. ler kazandıkça, askerin okuvvei maneviyesi de yükselir, Maamafih taarruz, en yıpratıcı muharebedir. Ve gösterilen feda - kârlıklarla mütenasip semere ver- mediği takdirde, mütearrız ordu. Yu ve milleti fevkaljde yıpratır. Eğer dünya harb tarihi karış- nlarsa görülür ki, yapılmış olan taarruzlar çoktur. Fakat bunların muvaffakıyetle neticelerdirilebil. miş olanları mahduttur. Taarru zun muvaffakıyetle neticelenrtesi, ya mütearrızn, techizat bakımın » dan çok üstün olmasına, yahut da, müdafiin kuvvei maneviyeden ta. mamen mahrum bulunmasına bağ- lıdır. k Hattâ Umumi Harpte, faikiyeti adediye bire karşı üç olmadıkça, taarruzda muvaffakiyet hasıl ola- miyordu. “Müdafaa için müdafaa,, sistemine ve fikrine muhalif dav. ranan askeri mütehassıslar, iddia. larını, 1870 muharebesinin tecrü- belerile isbata çalışmaktadırlar. Bu muharebede, Fransızlar, si. lâhlarına ve bilhassa; o tarihte or- taya yeni çıkarılmış olan iğneli tü- feklerine, güvenerek, müdafaa va. ziyetinde kalmayı tercih etmişler ve bu suretle de düşmanı yıprata- taklarını sanmışlardı. Bu zan, Sâ- hiplerinin görüş isabetine delil o- lamaz. Kaldı ki, bugün silâhlar çok tekâmül etmiştir. Ve 1939 yılının silâhları, 1914 silâhlarına hiç ben- zemez! ugünün şartları içinde, Fran- sa ve İngiltere için garpta bir taarruz yapmak hayli güçtür, Yazan: Liddel Hart ( İngilterenin En Büyük Askeri Mütehassısı ) Bunu, çok basit bir hesapla isbat mümkündür. Harekât başladığı za. man, Fransa ve İngiltere, Alman. vanın karşısına ancak 60, veya 70 fırka asker çıkarabilir. Hiçbir kumandan, eldeki bu kuvvetle, merkezi siklet ittihaz ©- deceği herhangi bir notada bile muzafferiyeti temin edici faikiye. te sahip olabileceğini umamaz. Ve bu şekilde bir hareket, milli bir felâket olur. Kaldı ki, İngilizlefe, ve Fransızlara Lehistan, Romanya ve Rusya da iltihak etse dahi, on- ların karşısına şarkta daha fazla asker çikarmak mecbüriyetinde kalacak olan Almanyanın garba artacak kuvvetleri, böyle bir taar- ruza hayli müddet mukavemet e- debilir. Maamafih, bize düşen 1ş, şarkta- ki müttefiklerimizin üzerine bi. nen ağır Alman yükünü, garpta yapacağımız . hareketlerle müm- kün mertebe hafifletmenin çarele- rini araştırmaktır. Binaenaleyh, tercih edilmesi lâ- zım gelen usul, mevzii ve yıpratı- cı taarruzlar yaparak, müdafaada kalmaktır. Bunu başarabilmenin çareleri de şunlardır: 1 — Asıl düşman zayıf taraflarına, iyi âni hücumlar yapmak. 2 — Düşmanın muvasala yolla. rını kesmiye çalışmak ve istirahat halinde avlanacak düşman kuv- vetleri üzerine mitralyöz ve top a- teşleri teksif etmek, havadan da bombalamak, 3 — Düşmanı tecrit etmek İçin, deniz kuvvetlerinden istifade et- mek, 4 — Havadan ve denizden ya- pılacak şiddetli bombardımanlar. İa, düşmanın cephe harekâtını, ve İç hayatını altüst etmek. Müdafaada kalmak, ruhi bir ta- arrüz sayılır ki, bu sayede, düşma- nin maneviyatını tahrip imkânma kavuşulmuş olur. Şimdi, eskiden meslekten yetiş. me orduların yerine, ordulaşmış milletler kaim olmuştur. B leyh, milletlerin, kendilerini idare edenlerin haklı dâvalar uğrunda harp kabul ettiklerine inandırıl. maları lâzımdır. Bir millet, bir or- du gibi yeknasak değildir. Başka başka unsurlardan omürekkeptir, Binaenaleyh, manevi sarsılış tehli- kesine, profesyonel bir ordudan daha fazla maruzdur. Bir taarruz harbi, bir milletin maneviyatını yıkmaz, bilâkis tak- viye eder. Fakat üzün bir müda- faa harbi, milletin iradesini her. gün biraz daha sarsar. Eğer bir ta- arruza taarruzla mukabele olunur- cephesinin hazırlanmış TAN Rusya Garp Hududu Boyunda Silâh Altı (Başı 1 incide) | Brükselden gelen bir İmalümat veriliyor: | “İngiliz tayyarelerinden ikisi, Bel. çika tayyareleri tarafından takip e- dilmiş ve biri derhal yere inmiştir. İçinde bulunan 5 İngiliz tayyareci, derhal tevkif edilmiştir. Bu tayyare, büyük çapta bir bombardıman tay. propaganda kâğıtlarını hâmil bulun- makta idi. larin avcı ( tayyareleri tarafından Fransa « Belçika hududuna 6 kilo. metrede kâin Maubeuge yakınında yakalanmıştır. Belçika tayyareleri, İngiliz tayyar Tesini yere İnmiye mecbur etmek için ışık veren obüsler atmışlardır. İngiliz tayyaresi, taarruza uğradı. ğını zannederek ve tayyarelerin Bel- çika tayyareleri olduğunun farkına yarmıyarak ateş açmış ve Belçika tay yarelerinden birini düşürmüştür. İki Belçikalı pilot, paraşütlerle atılıya- rak kendilerin! kurtarmışlardır. Bun lardan birisi hafifçe yaralıdır. Üçüncü İngiliz tayyaresi, Maube. Yaresi olup Almanyada atılacak olan İkinel İngiliz tayyaresi, Belçikalı. | Ihtiyatları na. Alıyor sevkedilmişlerdir. Bu bir ihtiyat tad- telgrafta, şu | biridir. Diğer taraftan harp zamanında, sermaye ihracatını, döviz ihracatını, ve altın ticaretini tanzim ve bazı hal. lerde meneden kararname, bugün res mi gazete İle neşredilmiştir. Yeni Fransız harp kabinesinin kim lerden teşekkül edeceği belki yarın belli olacaktır. Öyle anlaşılıyor ki, Daladier, kabi- ne arkadaşlarından ekserisini muha. faza edecek ve bunlara bilgileri ve karakterleri terübe edilmiş zevat ilhak eyliyecektir. Bu suretle tadilâta uğrıyacak ke- bine evvelce parlâmento tarafından verilmiş olan tam salâhiyetleri mu - hafaza edecek ve mutat kabine prog- ramını okumak için parlimentonun davetine lüzum kalmıyacaktır. Başvekil ve Harbiye Nazir Dala- dier, bu akşam saat 18'de Polonya büyük elçisini kabul etmiştir. * Versailles, 10 (A.A) — Allgemeine Zeltung gazetesinin Paris muhabiri wğe istikametinde gözden kaybolmuş | o1uP Fransadan belli olmıyan bir ye. tur. Bu hâdise, Belçikada büyük bir ga- rı amumiye, Belçika hava kuvvetle. rinin enerjik hareketlerinden ve İn- giltere hükümetinin bu yanlışlığı der bal ve kendiliğinden kabul ve teslim lerin istikbalde tekerrür etmemesi i- çin icap eden tedbirlerin alınacağı- yârecilerin yaralanmasından dolayı derin teessürlerini bildirmiş ve hü. kümeti namına bütün masarifi tedi- ye teklifinde bulunmuştur. * Stokhelmden bildirildiğine (göre, evvelki gün de bir Alman tayyaresi, İsveç karâ sulâfi üzerinderi tenüp sa- biline doğru uçmuştur. holm elçisi Manson, İsveç Hariciye bitaraflığına Almanya tarafından hür met edildiği müddetçe İngüterenin de hürmet eyliyeceğiri bildirmiştir. Büyük Felâket Önünde Londrada çıkan Sunday Pictoral gazetesinin salâhiyettar bir memba. dan öğrenerek verdiği bir habere gö- re, Kayzer, Doorn şatosundan o Hit- lere, kendi yaveri Baron Müller va- sıtasile bir mesaj göndermiştir. Bu mesaj, ezcümle şöyle demektedir: “Bugün siz, 1918 felâketinden çok daha mühim olabilecek hir fe- lâket karşısında bulunuyorsunuz.” Hitler, gazetenin yazdığına göre, Baron Mülleri kabulden istinkâf et. miş ve nihayet Baron Mülleri Hari ciye nezareti yüksek memurlarından Von Halem tarafından kâbul edilmiş. tir. Pariste Yeni Tedbirler Paris, 10 (Hususi) — Harp dola. yısile, Fransada bulunan 20 bin ka- dar ecnebi, tevkif edilerek kamplara sa, hasım tarafta, kendi vatanını müdafaa ettiği kanaati uyandırıl- mış olur ki, bu da düşmanın mu- kavemet kabiliyetini arttırır. ie geçen ordunun mil leti de, muharebe uzadıkça, ve mukabil taraf müdafaada kal dıkça, memleket gençliğinin mez- bahaya sürülmesinden ve mevcut sıkıntılı vaziyetin devam etme- sinden doğan mesuliyeti, mütear- rız mevkide olan kendi devletinde bulur. Eski devirlerde, muharebe mün. feritken, müdafas maksadile ta- arruz fikri belki doğru olabilirdi. Fekat harp, bugünkü gibi umumi bir mahiyet alınca, ve modern muharebelerin ağır şartları gözö- nünde tutulunca başka bir hakikat meydana çıkıyor. Ve bu hakikat de en salim taarruz şeklinin mü- leyan tevlit etmiştir. Mamaafih efkâ- ederek Brüksel sefirini Belçika hü. kümetine tarziye ve bu nevi hâdise. İna dair teminat itasına memur etme. sinden dolayı memnundur. İngiliz e- firi B. Robert Olive, Belçikalı tay-! «Diğer taraftan İngilterenin Stok. Nazırı Sandlere İngiliz hükümeti 8-| dına bir nota tevdi etmiş ve İsveçin | re giden Kreimerin evinde yapılan taharriyat esnasında polis, bir takım vesikalar arasında bir de tunçtan bir plâka bulmuştur. Bu plâkanın üze. rinde gamalı haç ve iki tarafında da 1934 tarihini taşıyan Sovyet remiz- deri bulunmaktadır. Acaba o devirde Almanya Sovyet- lerle anlaşmak üzere mi bulunuyor. du? * Londra, 10 (Hususi) — Bugün İn- giltere hükümeti, Milletler Ceniiye. İti Umumi Kâtibine gönderdiği bir mektupta Almanyanın Cemiyet aza- sı olan Polonyaya tecavüzünü bildir. an ve İngilterenin Polonyaya ver - diği taahhütler yüzünden Almanya ile harp halinde olduğunu ilâve et - miştir. ” ——— Deniz Nakliyatı Ücretleri Artıyor Nevyork, 10 (A.A.) — Nevyorktan ve şimsli Atlantik limanlarından U. zak Şarka yapılan nakliyat ücretleri 18 eylülden itibaren yüzde 25 nisbe. tinde arttırılacaktır. Diğer cihetten büyük Okyanus sa- hillerindeki gemi müstecirerinden mürekkep bir grup, kahve ve Brezil- ya cevizleri müstesna olmak üzere şi- mal isitikametine nakledilecek olan bütün mallar için alınan ücretlerin yüzde 50 nisbetinde arttırılacağını bildirmiştir. Cenup istikametinde yapılan nak- 11-9-939 Harp Uzun Sürecektir (Başı 1 incide) mek, garp cephesine sirayet etürme- mekti. Ezcümle İtalyanın (şimdilik yardımına ihtiyacı olmadığını söyli. yerek onu harbe sokmadı, İngiltere ve Fransaya garpte hiç bir taarruz hareketine girişmek niyetinde olma. dığı hakkında teminat verdi. Hattâ garptaki Holanda, Belçika, ve Dani- marka gibi küçük devletlere garanti verdi. Maksadi İngiltereye, yalnız Polonyada istediklerini elde etmekle iktifa edeceği kanaatini vermek, ve harbin umumileşmesine mâni olmak. tı, Alman orduları Polonyada tayin edilen hedeflerine varınca Müssoli- ni ortaya atılıp bir sulh ve bir anlaş- ma teklifi yapacaktı. lg Hitler bu defa bütün he. saplarında aldandı. Evvelâ İn- giltere Polonyaya vaadini tuttu ve İ harbe girdi. Saniyen harbi Polonya cephesine inhisar ettirmek mümkün olmadı. Fransız ordusu garp cephesinde, İn. giliz donanması denizlerde faaliyete geçti, Mussolini bitaraflığı pek beğendi ve bu rolünde devam etmiya karar | verdi. İngiliz Başvekili Hitlere gönderdi- ği 22 Ağustos 939 tarihli mektubun- da diyor ki: “Size şu kanaatimi tekrar etmek isterim ki milletlerimiz £ arasında başlayacak harp beşeriyetin başına gelebilecek felâketlerin en fecii ola. caktır. Ve bir defa başladıktan son. ra, müteaddit cephelerden birinde bir muvaffakıyet elde edilse bile, harbin kısa bir zamanda biteceğini zannetmek tehlikeli bir £ hayalden başka bir şey değildir. Binaenaleyh (Almanyanın Polon- yada elde ettiği muvakkat muvaffa. kıyetlere güvenerek derhal sulhe kavuşacağı hakkındaki ümitleri de suya düşmüştür. ” Nitekim Alman ve İtalyan matbu- atı Polonya harbinden sonra bir sulh ihtimalinden behsetmiye bağlar baş. lamaz, İngiliz ve Fransız. gazeteleri; İbir ağızdan şu ceyabı vermişlerdir: — Harp, İngiliz ve Fransızlar son zaferi kazanıncaya kadar devem &- decektir. Hitlerizm yer Ooyüzünden kalkıncaya kadar harp bitmiyecek- tir, Ayni fikri, İngiliz Başvekili de harp başladıktan sonra Avam Ka- marasında tekrar etmiştir. Binaenaleyh Polonya harbinden sonra sulh masasına oturmak imkânı yoktur. Alman erkânı harbiyesinin plâm yıldırım harbi yaparak harbi çabuk bitirmektir. Çünkü uzun bir harbe ne Alman sanayii, ne Alman ekonomisi, ne de Alman milleti mütehammildir. İngiltere Almanyayı iktısıden boğ- mek için elinden geleni yapacaktır. ! liyat ücretlerine ne miktar zam ya- pılacağı gelecek hafta ilân edilecek. tir, Bundan başka şimali Atlantik ge. ml müstecirlerinden bir grupun da nakil ücretlerine zam yapacağı tah. Polonyaya Yardım Ediyor Vaşington, 10 (A. A.) — Amerika Kızılhaç cemiyeti, Polonya Kızılhaçı hesabma, sahra hastaneleri için ça - dır, ilâç ve battaniye mübayaasına 50 bin dolar tahsis etmiştir. Amerika Kızılhaçı, Paristeki A. merikan hastahanesine de 25 bin do. larlık yardımda bulunmuştur, Bursada Güreşler Bursa (TAN) — Hava Kurumu menfaatine yapılan profesyonel gü. reşler şu neticeleri vermiştir: Kara- cabeyli İsmail, Edirneli Süleymanı; hasmından 38 kilo ağır olan Bulgar Feriştanaf, Molla Mehmedi yenmiş- lerdir. 130 kiloluk Alman Vilbi ile Kara Ali arasında yapılacağı ilân edilmiş olan güreş, Kara Alinin vatani hiz- mete gitmesi üzerine yapılamamış. tır. Bunun yerine yapilan Vilbi-Tafa- Tİ güreşini, Vilbi kazanmıştır. Fransiz Piyer ile Dinarlı Mehmet peker güreş çok çetin ve heye- galip gelmiştir. | beyana mezundur. Daha bugünden açlıktan müşteki bu. lanan Alman milleti uzun bir harbe dayanamaz. Halbuki İngiltere ve Fransanin kuvveti harbin uzamasın. dadir, Çünkü ekonomik membalari hudutsuzdur. Dominyon ve müstem- min edilmektedir. lekelerden gelecek kuvvetleri cep- em el helere sevk için zaman lâzımdır. Al- Amerika Kızılhaç Cemiyeti | manlar ilk senede kuvvet israf eder- ken onlar kuvvet biriktireceklerdir. Ve harbin sonu mutlaka onlara tebessüm edecektir. Onun için İngilizler ve Fransızlar, bu defa Almanyada Hitlerizm yıkı. incaya, mütecavizin kolu kanadı kı. rılıncaya, dünyanın huzur ve sükü- netini bozanlar yeryüzünden kalkın. cıya kadar harbe devam edeceklerdir Onun için de Almanyada dahili bir ihtilâl çıkıp makul bir sulhü tacil e- devek bir vaziyet hasıl olmazsa, harp uzun sürecektir. * Moskova, Litvinofun Kurşuna Dizildiğini Tekzip Ediyor Moskova, 1 OA.A.) — Tas ajansı tebliğ ediyor: Bazı Fransız gazeteler! ve bilhassa Petit Parislen, eski Hariciye komi- seri Litvinofun tevkif edilip kurşuna dizildiğine dair bir haber neşretmiş. lerdir. Tas ajansı bu haberin mânasız ve baştan başa uydurma olduğunu