March 25, 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

725.3. 40 BUGÜN Sinir Harbi Yazan: Ömer Rıza DOGRUL Ş günlerde muhtelif kaynak. lar, Sovyet Başvekili Moloto- İvn Berlini viyaret ettiğine veya Zi- Yaret edeceğine dair bir sürü babet. heşrettiler, Bu haberlerle Avru. Dada siyasi vaziyetin korkunç br tahavvül geçirmek üzere olduğunu hissettirmek istediler. Fakat mnhte Nif kaynaklardan gelen bu haberlerin, #imdil'k aslı olmadığı anlaşılıyor. Bir taraftan Moskova, diğer taraftan »lin böyle bir ziyaretin hazırlan. Madığını temin ettikleri halde, bu bahse ait haberler'n ardı kesilmedi. için, ziyaretten kasdolunan hedef- er üzerinde fikir imal edenler eksik wyor ve bu çeşit haberlerin arka. Nt kösilmediğinden, endişe duyanlar ariyet gayet. tarihtir. Sinir harbini devam ettirmeyi ist'h. daf eden bu çeşit propagandalara ku- ik asmak için, hiçbir sebep yoktur. Nezizm, Faşizm ve Sovyetizm Birliği! ye on günlerde nazizm propazan. aldığı istikamet, bir ist - Sovyet cephesinin *efekkül etmek üzere olduğunu söyli. Yerek, Avrupada bitaraf, veya gayri ip vaziyette kalanları korkut- Mak ve onları da kendine bağlanmı- Ya sevketmektir. Halbuki Fin harbinin son bulması ie, Sovyet gazeteleri tar: Yapılan neşriyat, Sovyet Birl” Avrupa harbine karışmak fikrinde adığını apaçık anlatıyordu. Ç kü Almanya ile müttefikler arasın “a devam etmekte olan harp. Sov. Yet Birliğinde emperyalistler arasın. kopan bir harp sayılmakta ve em Peryalistlerin kendi davalarını, kendi ia hal ve fasletmeleri daha Mavafık görülmektedir. Sovyetlerin bu vaziyeti aldıklarını latmış olmalarına rağmen, nazis ındasının, ONazist . Faşist - Sovyet cephesinin kurulmak üzere "duğunu ileri sürmesi, bir akım de- yapmıya mauftur. anların Vaziyeti NE me İlümiinikme 2 rahatsiz etmesi istenmektedir. Çünkü nazizmin hedeflerinden biri, Balkanları tecrit etmek, Balkanların Almanyaya bağlanmasını te. M etmek ve Balkanların bütün Ynaklarından istifade ederek, müt- iklerin ablokasını hiç olmazsa, een olsun bu taraftan | tesirsiz e Bu yüzden Balkanlara Di kâh tehdit siyaseti kullanılıyor, teminattan ve sulhten basoluna. çeğakat bu izaçların bir netice vere. ini zannetmek abestir, İkanlar şimdiye kadar yaptık gibi, her halde sinir harplerinin tezahürlerine mukavemet edecek bir tesir altında kalmıyarak, ken. #iyasetlerini takip edeceklerdir. anların esas siyaseti, bitaraf. sulhtür. Bu siyaseti sonuna takip edecekleri şüphe götür * Onun için son propaganda ham. ağn de boşu boşuna sönüp, gide. "he ve hiçbir yerde bir tesir bı skmıyacağma inanabiliriz. i Dost Elen Bayramı rt Elen milleti, bugün istik- e en 118 uncu yılını kutlulıya. 1347, Müsteşar M. Nicolaldis'in Martının 25 inde ve Milli Tam münasebetile Janina'da tükia matbuatma verdiği nu. i Şok isabetle söylediği gibi, Yunan devleti, bugün sahip kanl selman karış aşarak ştir, Baş mblğa #öylenilebilir ki, Miş ekil General Metaxas, on üç Vi #enedenberi yeni bir ha. Miçe vpn olan bu vatanda, ya ,<ü Yunan medeniyetini ih. m imkânını yaratmıştır. bir re tanımıyan, büyük Bi let ve halk adamımın etra- biezyeşii bulunan Elen Tal gün, sulh ve terakki Yürü, (8 emniyet ve huzurla bi organize edilmiş ordusu, Yay zeneli maliyesi sayesinde, şi Zamanı k, ine kaybettirdiği eni kazanmıya namzettir. w ve ü Ticaret Birlikleri Projesi Hazırladı Ankara, 24 (Tan Muhabirinden)— Ticaret Vekâleti, ticaret birlikleri ku. Tulması hakkında bir kanun projesi hazırlamıştır. Projenin ihtiva ettiği esaslara gö- tereceği lüzum Üzerine ithalât ve ih. racat emtlasından muayyen madde. İerin ihracat ve ithalâtı ile uğraşan tacirlerin girebilecekleri hükmi şah. #siyeti haiz birlikler kurabilecektir.Bu birliklere girmiyen tacirler, birliğin mevzuuuna dahil işlerle iştigal ede- miyeceklerdir. — , *Tisari mahiyeti haiz olan birlikle. rin kuruluşları umumi heyet, idare meclisi ve murakabe heyeti gibi ida. İri teşkilât ile murakabelerine alt hu- suslar ticaret kanunu hükümlerine tâbi olmayıp bu kanun hüküm. lerine bağlı olacaktır. Bu birlikler, muayyen bir mıntakaya munhasir 0- labileceği gibi bütün memlekete de teşmil edilebilecektir. Azuların mesleki ihtiyaçlarını tat. min etmek hükümetçe verilecek her türlü direktiflerin ve bilhassa stan. dardizasyon hakkındaki emirlerin “ İhakkukuna nezaret etmek ve icabin. da bu direktifleri tatbik eylemek, a. zası olan tacirlerin faaliyetini hükü. metin ekonomik ve mali siyasetine göre tanzim etmek ve bu hususta İ- cap eden karar ve tedbirleri almak ve bu maksatla azasını iç ve dış piyasa. ların icaplarına uygun olarak yakın. dan tanzim, takip ve icabında kon. trol etmek, birliklerin vazifelerinden olacaktır. Rızelarile birlikten çıkanlar ve ti- careti terkedenler tekrar birliğe gi rebileceklerdir. Ticaret Vekâleti bu kanunun tat- 1940 bütçesine elli bin liralık bir tah- sisat konulmuştur. Öder Nehri Taşıyor Berlin, 24 (A.A) — Öder nehri sularının yükselerek taşması ve buz kütleleri bu sabah Niedervutzen ci. yarında bendleri yıkmıştır. Mareşal Görinğ feyezan mahalline giderek tetkikatta bulunmuştur. Der- hal alınan tedbirlerin feyezan saha. sıni tahdit eylemiş olduğunu görmüş. tür. ğ setirecekiir. Bunun çin'de vekiietin TAN Uzak Saskiz ki Harp Tekrar Şiddetleniyor etmiye başlamıştır. Fakat Çin krtaatı bu kuvvetlerin ricatine imkân bırakamamak için uğ- raşmaktadır. İmha edilen Japon kuvvetleri Çin kıtaatı Pekin civarındaki yer. lerde tekrar büyük bir faaliyet gös. termeğe başlamışlardır. Harekât hep büyük muvaffakıyetlerle neticelen- miştir. Bilhassa bir Çin müfrezesi, Pekine yakın bir maden merkezi 0. Vekâlet, Yeni Bir Kanun Çin Kıtaları, Pekin Givarında Muvaffakıyetler Göstermiye Başladı, Japon Kuvvetleri Garp İstikametindeki Dağlara Doğru Ricat Ediyorlar Londra, 24 (Hususi) — Şunking'den gelen haberlere göre, Japon küvvetleri Naning ile Yamçov arasındaki muvasalayı te, hükümet, Ticaret Vekâietinin gös- | kesmiye muvaffak olamamışlardır. Bu kuvvetler on gün süren bir muharebeden sonra garp istikametinde dağlara doğru ricat Tan Mentukofu işgal etmeğe muvaf. fak olmuştur. Burada Japonlar bas- kma uğramış ve cüzi bir kısmı hariç olmak üzre, Japon kuvvetleri imha edilmiştir. Diğer bir Çin müfrezesi de Vang. futang ve Nantseine taarruz ederek, düşmana ağir zayiat" verdirmiştir. Pekin . Hankov demiryolu birçok yerlerinden tahrip edilmiştir. Papanın Temennisi Vatikan, 24 (A.A) — Papa, pas- kalya münasebetile bu sabah yaptığı beyanatta bilhassa resmen aktedilen muahedelerin kısa bir müddet sonra ihlâlini ve sivil halkın katliâm edil. mesini şiddetle tenkit etmiş ve sulh münasebetlergi bozan hudut bilmez fütuhat emellerine artık bir nihayet verilmesi temennisinde bulunmuştur. Sulh şartları yerine getiriliyor Londra, 24 (Hususi) — Helsinkiden alınan malümala göre, evvelki gece tahliye olunan Hangö'de hiçbir Fin. landalı kalmamıştır. Sulh muahede- sinin bütün şartları yerine getiril miştir. Ancak, Petsamo, heniz Fin. landalılar elindedir. Sovyetler bura. ını 10 nisanda teslim alacaklardır. Fin kabinesinde yapılacak tadilât Onar; e Ürrasisıy TAŞISA den haber alındığına göre, kabine tadilâtı önümüzdeki çarşamba günü yapılacaktır. * Halifax'ın beyanatı Londra, 24 (A.A) — Londra rad. yosu, Finlanda için yaptığı neşriyat ta, Lord Halifax'ın Finlardaya mü. tedalr beyanatını vermiştir. Lord Halifax, bu beyanatında şöyle demiş. tir: “Biz zaferi kazandıktan sonra, te- sis olunacak âdil ve devamlı sulhün İfaydalarından elbette ki, Finlanda da İistifade edecektir.” | Nafıa Vekili İzmir, 24 (TAN) — Nafıa Vekili Ali Fuat Cebesoy, bugün Salihlideki sulama tesisatile, Munisadaki nafıa işlerini tetkik etti, Vekil, akşam şeh- re döndü. Fransız Pasif Müdafaa Mütehassısı İzmirde İzmir, 24 Tan Muhabirinden) — Fransız pasif müdufaa o mütehassisi Amiral Moure, bugün Vali ve Bele. rım pasif müdafaa teşkilâtını tetkik edecek olan mütehassis, çarşamba gü nü İstanbula hareket edecektir. ll kin Almanyadan Çıkarılan Gazeteci Londra, 24 (Hususi) — Neue Zur- cİer Zeitung gözetesinin Berlin mu- habiri üç gün içinde Almanyadan sıkmak isin Alman makamatından.».. mir alımaştır. : Neue Zürcher Zeitung muhabiri Berlin gazeteci mahafilinde çok ta. nuinmıştı ve Alman iktisat meseleleri. ni en iyi bilenler arasında sayılırdı. ———— Italyan İşçisi Seviniyor Roma, 24 (A.A) — Paskalya he- diyesi olarak memur ve ücretle. rinin yüzde İS arttırılması gerek me. murlar, gerek işçiler arasında derin bir memnuniyet uyandırmıştır. Bu karara sebep 12 aydanberi 1. talyada hayatın yüzde 18 nisbetinde olmasıdır. diye reisile birlikte şehri gezdi. Ya-| İskorbite Karşı Tedbir — Almanyada Çocuklara Yine Hap Veriliyor Londra, 24 (Hususi) — Alman hu. li sıhhat ofisi, ilkmekteplere vita. minli haplar tevzii işile meşgul ol. maktadır. Bu haplar, gıdasızlığa ve meyvasızlığa karşı çocuklara elzem olan antiskorbütik vitaminleri Mhtiva etmektedir. Esasen pek yeknesak © lan gıdalara bazi kimyevi meddeler karıştırılmakta olduğundan, burlf. rın zararlarını İzale İçin bu hapların İtevzilne lüzum görülmüştür. Plectzensee | tevkifhanesindeki mahpuslarda sarih iskorbit alâmetle. ri görülmüştür. Moskova - Sofya Hava Seferleri Başlad: Sofya, 24 (A.A.) — Moskova - Sof. ya muntazam hava seferlerinin ilk tayyaresi dün öğleyin Sofyaya gel. miş ve Sovyet mürettebat tayyare meydanında Bulgar hava kuvvetleri kumandanı General Boydef ve diğer zevat tarafından karşılanmıştır. EN eğ İsviçrede Şehirlerin Tahliyesi İçin Tedbirler Bern, 24 (A.A.) — Sırf bir ihtiyat tedbiri olarak icap (ettiği takdirde tatbik edilmek üzere halkın şehirler. den tahliyesi için bir plân hazırlan. maktadır. 2 İngiltere, Hindistanın Çaylarını Satın Aldı 1onâra, 24 (A.A) — İngillere iaşe tezareti Hindistarın, Seylânın bütün çaylarını satın almıştır. Bundan böy. le ne Cava, ne de Çin çayı İmpara- torlula girmiyecektir. General Wave era A A Gm em neral Wavel bugün tayyare ile bu- tadan şimale hareket etmiştir. General Wavel, geçen cuma günü Kap'a gölerek Cenubi Afrika hükü. met erkânile ve askeri makamat ile görüşmüştür. Yamanlar Dağındaki Heyelân l İzmir, 24 (TAN) — Son yağmur. İar esnasında Yamanlar dağında vu- kua gelen heyelân yüzünden Yaman. lar suyu memba ve mecrasında hasıl olan tahribat tamir edilmiş ve yeni. den su verilmiye başlanmıştır. meclisi, halen istihsalde sanayiinin bu yeni yükü söyle diyor: rat kaybetmiştir. Bu rakam, Koln sınıfınd. zosu 283 kişi, 6 mayin tarama gemisi; Her larak 60 kişi, * Alman donanması harbin başlangıcındanberi, veya esir düşme yüzünden takriben 5000 subay ve ef. bulunan müesseseler- den yeni bir vergi alınmasına ve bu suretle harp- ien mulazarrır olan sanayi şubelerine mali yar- dımda bulunulmasına karar vermiştir. Alman taşıyabileceğini şüphe ile karşılıyan Neue Zurcher Zeitung gazetesi, “İhracata prim vermek maksadile Alman sana- yiinden falen senede bir milyar marklık vergi #oplanıyor. Bundan başka maliyet fiyatı ile ver- giler son zamanlarda artmıştır. Sınai ihracat mallarının fiyatlarını daha fazla yükseltmiye imkân yoklur. Bu vaziyette yapılmak istenen mali yardım, takriben bir milyar marka ihtiyaç gösterecektir ki, bu, belki de, bazı askeri mad- delerin fiyatını artlırmakla mümkün olabilir.,, ölüm; Alman donanmasının ge. mi zayiatına istinaden çıkarılmıştır: Graf Von Spee: Seferi kadrosu takriben 1500 kişi, Leipzig: Hazari kadrosu takriben 615 kişi. ix kruvazör; Hazar kadrosu 5TL kişi Mass sınıfından ik! destroyer: Her birinin hâzar kad 85 denizaltı: Beherinin mürettebatı 35 kişi, birinin kadrosu vasatt 6. Almanlar, bütün bunların içinden yalnız Graf Spec, iki destroyer, 11 denizaltı ve alt, mayin tarama gemisini kaybettiklerini itiraf ediyorlar, ARANAN © iman nazırlarından mürekkep milli müdafac İÇYÜZ Times'in Belgrat T muhabiri tarafından verilen malümata göre, İtalyanın, Almanya ve Sovyet Birliği ile bir blok yapması ihtimalleri Yugos- lavyada endişeler uyandırmıştır. * Muhabir diyor ki: “Yugoslavya bir müddettir, İtalya. nın vaziyetini endişe ile takip ediyor ve İtalyanm, bir Alman, veya Sovyet fnatlerini korumak, tecavüzü takdirinde, “hayati men- Üzere müdahalede bulunmak için, Balkanların vaziyetini kollamıya ehemmiyet veriyor. miyet veriyor, “Fakat Ttalyanın tini alamıyacağı, * Sovyetlerle birleşmek vaziye- çünkü Sinyor Mussolini'nin Romanya Gençliği Lideri Sidoroirci'ye buna ta- mamlie mügayir teminat verdiği söyleniyor. Halihazırda Balkan re, hareket edeceklerini gösteren hiçbir emare yoktur. a, gerek Yuğoslavyada efkâri umumi- Gerek Romi ye, müttefiklerin leh yata başlıyacaktır. e Hitlerin sulh faarruzları, üç müstakil devleti yıkan ve daha başkalarını da yıkmıya hazır olan bir zattan sadir olduğu için, Yugoslavyada eid. diyetle telâkki olunmuyor. Yugoslavya halkının yüzde doksanı şu içtihattadır : Müttefikler, Hit. ler tarafından teklif olunan tarzda sulhü kabul ederlerse düşkün hareket etmiş olurlar... * İngilizler, Alman propagandasına kat Singapurda da radyo ile arapça neşriyata başlamışlar. dır. Singapurda 10.000 Arap bulunduğu gibi, Holanda müstemlekelerinde de 70.000 Arap vardır. Singapur istasyonu, yalında Asyanın diğer lisanlarile de neşri- » devletlerinin Alman plânma gö. indedir. gelmek için, dudundan alınan haberlere göre, mil-| #ELEK Neşe Hocası Aranıyor Yazan: B. FELEK he bu sütunlarda, bizim su. ratı asık, küskün ve gülmez halimizden şikâyet eder, dururum. Bu şiküyet'imi diğer gazetelerde de, bazı arkadaşlar tekrar ediyorlar. Meselâ, belediyenin bir eğleneğ yerleri mütehassısı getirmesini vesi. İç ittihaz eden (VA-Nü), Akşamda bi- ze, eğlence yeri mütehassısından zi- yade, eğlence mütehassısı lâzım gel. diğini ileri sürüyor. Dün de ( nun gazetesinde (Şevket Rado), ayni bahis üzerinde kalem oynatmıştı. Bu zevat bize, neşe öğretmek lüzu- munu ileri sürmektedirler. Mesele, hakikaten ciddi mütalâaya lâyık bir şeydir. Çünkü neşe, en bü- yük manevi kuvvettir. Fert için ve bu fertlerden mürekkep cemiyet için. Simdi, bizde görülen heşesizliğin sebebi nedir? Evvelâ işi tasnif ede. lim, Müşahede ettiğimiz bu meşesiz- lik halk tabakasında yoktur. Onlar, karınca, kaderince eğlenirler. Hele taşrada türlü türlü vakit göçirme vasıtaları da vardır. Eskiden bizde de poker, briç ve bezik partileri yok iken, kadınlar, kadınlarla ve erkek. ler de erkeklerle toplanıp, türlü tür. li eğlenceler tertip edilirdi. Helva sohbetleri, fincan oyunları gibi, ma- sum eğleneelerle o kadar güzel vakit İgeçirilirdi ki; şimdi hatrrası bile, yü. zümüze bir gülümseme veriyor. Bizde münevver denilen tabaka küstü, Galiba cemiyet itiyatlarını değiştirdi. Eskisini bıraktı. Yenisini edinemedi ve zevk, ihtiyaç ve itiyat. larımız piçleşti. Vaktile Borazan Tevfik gibi, hattâ daha eskiden Tıfli Hasan efendi, İ Cin Ahmet, Kambur Nazif gibi, nük- tedan ve son derecede nekregülar vardı. Bunları yaşatan, hoş tutan Ve yetiştiren bir de muhit vardı. O mu. bitin rağbeti, böyle nâdir ve nâdide zekâların tuhaflık o yolunda inki, salına hizmet eder, hem cemiyet hem m birçok fıkra ve ile zenginlenirdi. e Or- ta oyunları, karagözler, kuklalar, meddahlar, minder tuhafları falan, hep o rağbet ve ihtiyacın doğurduğu şeylerdi. Şimdi münevver kısım bunları, a- ramiyor. Çünkü — lâf aramızda — tadını tatmış değil, Babasından gördüğünü değiştirdi Yerine de babasının gördüğünden i- yisini henüz Ru, böyle gitmiyecek. zevk ve neşe ihtiyacı, bu abus münevverleri enin. de, sonunda imana getirecek ve ister İstemez, bir takım eğlence ve zevk çare ve usulleri-in doğmasma yol a- çacaktır. Aldanıp ta: — Elendim! Dünya böyle ateş içinde iken insanda neşe olur mu? Demek te boştur. Bunun boşluğu. nu, hepimiz kabul ederiz. Zira (En. dişei ferdü) denilen yarının ne ola- cağını, kozların yarısından fazlasını elinde tutan Mister Chamberlain ah. İbabımız dahi bilmez, Zaten neşesiz. İlik hali, katiyen ahvaldeki istikrar. sızlıktan değil, can sıkıntısından, va. (kit geçirme yolunu bulamayışımız. | dan ve nihayet hayatın zevkini tat- mak yolunu bulamayışımızdandır. Bence, hu da evvelâ kendi kendi. mizi telkin ile, şonra sık sık neşeli a. damlarla oturup, sohbetler yapmakla ve nihayet eskiden eğlence vasıtası olarak kullanılan, orta oyunu, hayal, meddah, kukla, hokkabaz, minder i tuhafı gibi unsurları, tekrar ihyaya çalışmakla başlar. Aklıma şu geliyor: Galiba Türk cemiyeti frenkçe eğlenemiyor. Türk. çe eğlenmek iç'n de şimdiye kadar | Türklerin gittiği yoldan ditmek lâ, jam. Ankara Kız Lisesi Talebeleri Antakyadan Dönüyor Antakya, 24 (TAN) — Dün şehri. mize gelen Ankara kız liyesi talebele. rile öğretmenlerinden müteşekkil 65 kişilik kafile Maarif mensupları ve talebeler tarafından karşılanmış ve şereflerine ziyafetler verilmiştir. Vali Şükrü Sökmensier talebeye, Hatayın, tarihi, coğrufi, iktisadi, tu- ristik ve kültürel durumu hakkında mufassal malümat vermiştir. Hatayda gördükleri sıcak kabulden çok mütchassis olan talebeler coşkun tezahürat arasında Antakyadon ay. rılarak İskenderuna gitmişlerdir. O. radan da bugünkü ekspresle Ankara. ya hureket edeceklerdir. Hendekte Zelzeleler Hendek, 24 (Hususi) — Bu sabah saat dokuzu elli beşte yirmişer daki. ka ara ile dörder saniye devam eden Üç zelzele olmuştur. Hasar