31 Mart 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
— 31-3.940 semearaneaaaaaasasees22, :BUGÜN İnasanaanaaaaeeeeaeeeeee Molotofun Nutku Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Nt propagandasına göre bü- günlerde bir Sovyet, İtalyan, Alman cephesinin teşekkülü ilân e. dilecekti. Bu cephenin teşkilinden maksat, bir askeri ittifak manzumesi vücude tetirmek değildi. Maksat, bitarafları korkutmak ve | onları Almanyanm arzularına göre harekete sevketmekti. 4 ; ; ; ; ; ; , İsveçte Vaz Bütün Gazeteler Hücum Ediyorlar Bitaraflar bu müsellesin kudretini | , hesaplıyarak Almanyanın harpten her halde muzaffer çıkacağına ina. | Bacaklar ve Almanyaya boyun eğe. © rek onun her istediğini yapmayı va. zife tanıyacaklardı. Sovyet Birliği Başvekili ve Ha: Rslı astarı olmadığını gösterdi. * Sovyet Birliği ve İtaly: olotof, İtalyanın Finlere yaptı. M Bı yardımı tebarüz ettirerek| © bu yardımın Sovyet Birliği üzerinde | Yaptığı fena tesire İşaret etmiş, ve ” Finlandayı kurtarılmağa değer kü. Şük bir millet sayanların Arnavutlu. a yardım için ayni gayreti niçin göstermediklerini sorarak Sovyet Birliği ile İtalya arasındaki münase. betlerin, bir müselles teşkiline mü- Sait olmadığını anlatmıştır. Sovyet Birliği ile Almanya i et Birliği ile Almanya ara. ov S sında dostluk ve bilhassa ikti. sadi münasebet inkişaf etmektedir. Molotof Yoldaş, iktisadi münasebet. lerin inkişaf derecesine de işaret e. derek bunun Romanya ile Almanya Arasındaki ticaret nisbetini de bul- madığını söylemekle her halde Al. mânyanm hoş o karşılamıyacağı bir vaziyeti ifşa etmi Sovyet Birliği ve N ovyet Birliği S rasındaki münasebetler de sa. Mimi olmaktan uzaktır. & Sebebi, müttefiklerin Finlandaya yardımla. m, Fransızların Sovyet ticaret dele- Kesini basarak araştırması, İngiliz. lerin Uzak Şarkta Sovyet gemilerini tevkif etmeleridir. Sovyet Birliği Püttefiklerim kendisine karşı İnti. * şövane bir-siyazst takip eitiğine aalltir. Sebebi, Sovyet « a laşması, ve.Sovyet Birliği ile mütte- fikler arasında yapılması istenen an. laşmanm yapılamamasıdır.. tefikler: le müttefikler a. harbe müdahale etmek lehinde değil dir: bi bitaraflığını muhafaza etmek ve müdahaleden sakınmak & imindedir. Sovyet Birliği, siyase ve kuvvetini hiçbir emperyalist mak. sada hâdim etmiyecektir. Onun için müttefiklerle Almanya aralarındaki dâvaları bildikleri gibi halledebilir- Ter ve istedikleri kadar dövüşebilir. Ter, Sovyetler ve Komşusu! Mprvt Yoldaş, Sovyet Birliği nih gayri muharip vaziyette olan komşularından obahsederk: Türkiye ile İran ve Sov Tasındaki ademi tecavüz paktlarının meri ve muteber olduğunu anlatarak vaziyetin normal olduğunu göster. miş, fakat Yakın Şarkta müttefikler tarafından yapılan otahşidata kar. M Sovyetlere oduyulan o şüp. heye işaret ederek buna karşı tedbir alındığını söylemiştir. Sovyetler, Be. sarabya meselesini de harp yolile halletmeyi düsünmemektedir. Netic ——— ovyet Birliğinin harbe karış. | mıyacağını sarahat ve katiyet. Ye anlatması, Sovyetlerin Hindistan fethi maceralarına girişeceklerine da- İF yapılan şayiaları gülünç saymala. . sükünet ve itminan verecek ma. hiyette sayılabilir. ma Zelzele Mıntakasında Rumen Köyü Bükreş, 30 (A.A) Türkiyede telzele mıntakasında bir köyün ku- Fulması için kredi açılması : da Mebusan Meclisine bir kanun teklifi Yapılmıştır. maritiye Nazın Ganfenko, hükü. wt namma yaptığı beyanatta bu teklifi kabul lğini, Moi Rumen) milletinin cesur ve samimi bir dost olan Türkiyeye karşı duyduğu tesa- Büt hislerinin bir delili olduğunu söylemiştir. Yeri Hariciye Nazırmın bu $öz- bararetli alkışlarla karşılamış menfaatlerini edememekle itham &y Finlandada imar işleri slsinki, makamları Botni İyeni bir Fin er için lâzım gelen pl Hi a edilecektir. Bu yen İ sellülos fab olmak üzere yeni ihracat inşa edilecekti Tuna Yükseliyor Londra, 30 (Hususi) — Macaris. ri tekrar 6 metre 48 santim yüksel miştir. Suların daha ziyade yüksel. kleniyor. Budapeşte civarındaki birçok na. bazı yerlerde yıkılmış İlkan kurtarılmasına çalı —— İsveç Sahillerinde Sefer Stokholm, 30 (A.A.) — Bugünden Souritz Parislen Ayrıldı Paris, 30 (A.A) — Sovyetler Bir. liğinin P ü şam saat 22.15 te Semp le Paristen ma açılması hakkında teklifi it. | evlemietir. ye | Alma Başvekile İsv ak. bunu | mını ihtiva etmektedir, Bu ilk kısım Polonya lisan zılmış 16 vesikadan ibarı fotografı ve ali birlik Amerika hari: ediyor ne mel nrmerima real redilen bir tebliğde Berlinde neşredilen nerikan diplomatlarına & leri katiyetle tekzip etmekt Tebliğde şü vesika harbinde veçhile mü lemektedirler. 30 (AA) Hükümet körlezi sahilinde stri merkezi ihdası ânları hazırlamak. Burada Kareliden tahliye 0- ttiğini mektedirler, i Amerika diplomatlar . dığ edilen görüşmeli hariciye nezareti Polonya i merkezde büyük aneler limanları | ve bu vesikaları müte ade ında ya. Bu ve, a tercü. edilmektedir. yesi tekzip e Nezarermee neş. Cordell Hull le denilmektedi i bildi ii lere di nde bazı detmedi. adığımızı | Kitabı | | ———— ——— Berlinin Neşrettiği Bu Kitap Gizli Ve Tarihi Evrakın İlk Kısmını İhtiva Ediyor Berlin, 30 (Hususi) — Alman Hariciye Nezareti dün akşam ovada Polonya Hariciye Nezaretinde bulu: etinde Amerik Biddle, Bullit ve rini ihtiva eden da Berlinde bir dilr ti hakkında ele e Roosevelt"in isimle. öre, bu mesele olması, intihab osevelt'i efkârı umumiye düşürmiye ve Avrupa ihtilâfının me. etini Amerika li Şi Isveç İştirak İçin İmkânlar Arıyor 30 ( nsinin, öğre Londra mi) — Reuler « ittifak proje.) ik bir mua az. harp çikaracı bilâkis sulhü ey- 3 bir vesika olarak telâkki et. İ mektedir. Bu ir ve. İrilmezden e n aske. u Milletler Ce. muvafık z ed geçir bazı vesikalar Tevkif Edilen Alman Gemileri A.) — Holanda mda bulunan ve kete hazırlanan 17 Alman vapuru, mutat resimleri he. nüz vermemiş olduklarından © nulmuşlardır. Makinelerin bazı mü İhim aksamı kaldırılmıştır. Resimler tediye edildikten İde olunaca — | > (Beyaz Kitap) neşre. an evvel Ro- nazarında ükümeti k IBulgaristandan A a, 30 (A.A) — Eski doğurmuştur. Tuna meh | eavezili Kösele tır. arı Ki istilâ etmiştir. Asker erin takviyesine ve hal | naktadır. Ziyafet Verecek Ankara, 30 (TAN) — Dahi Türk maibuat mümess #rada bulunmaları mü bir lokantasında bir öğ recektir. Ver Edecek Gemiler Romada Roma, 30 (A.A.) — kuvvetleri o kumandanı b elçisi Suriç dün on expres artket etmiştir. Madam Tabouis'yazıyor: Fransada kabine değişikliğine sebep olan âmil, yalnız Fin - Sovyel sulhü değildi. Harbin yeni bir safhaya girmek üzere bulunduğuna dair Fransız halkının beslediği müphem hisler de bu tebeddüle sebep olmuştur. * Bu hisler, gerçi vaziyet üzerinde, fazla müessir olmuya.* caktır, Fakat, müttefikleri harbi daha canlı bir surette idareye sevkedeceklir, pa Siyasi mahalil bir Sovyet - Ialyan - Alman dek- lârasyonu beklemektedir. Berlin bu işi yapmak için yeni Avrupanın Almanya - İtalya - Sovyet Birliğinin nezareti altında vücude getirilece- ğini ileri sürüyor. » Halbuki gerek İtalya, gerek Sovyet Bırugı, bu- na imkân bulunmadığına kanidirler. Sovyet Birliğinin Finlanda, Norveç, ve İsveç urusmax tedafüi bir paktın aktinden hoşnut olmadığını bildir. mesi, Nazistler için bir darbe teşkil ediyor. siler bu tedafüi ittifak paktmı bir taraftan Sovyetler diğer taraftan müttefikler aleyhinde kullan mak istiyordu. * Doktor Clodius'le, Rumen devleti arasındaki müzakereler hızlı ilerliyememektedir. Almanya Romanyadan şu iki talepte bulunmaktadır : 1 — Tunadaki Alman gemilerinin, Romanya ta rafından halihazırdaki petrol kontenjanı hari cinde beslenmesi 2 — Romanyadaki petrol kuyularının, Alman sanayiinin yeni makineleri vasıtasile, çok daha köklü şekilde istismar olunması. Eski Bulgar Başvekili yrıldı | Bulga Dİ istirahat etm üzere dün Bulgaristendan ayrılmış. of, hükümet erkân: ve elvanofu istas. Dahiliye Vekili Gazetecilere iliye Ve. kili Faik Öztrak, 1 nisanda saat 13 te Macar Hava Kumandanı Macar Ha Miri La Heye, 30 matbuat servisi Rottum #d tayyaresl gör 1 rülmüştür. İdiseler protesto Aberdeen, 30 R yanın ali şa husara uğrami gem. İngiliz Tayyarelerinin | Yeni Hareketleri Perşembe günü sı Üzerinde iki gün öğleden sonra ipinde bir Alman tay Londra ve Berlin nerdinde bu hü. Bir gemi Alman hücumundan Kaçtı I İngiliz balıkçı gemisi şi Alman tayyaresinin gemisini ayni zamanda N şine de tutmuştur. Maamafih balık. İnönü Zaferi İ Ankara, 30 (Tan Muhabi İsAnkara Halkevi Dil ve Ta 31 mart İnönü zaferini büyük me. (A.A) — Hükümet bildiriyor: öğl sonra İngiliz müştür. Belçika hava en İnönü ha bu milli ü hi verilecektir. ——— Tekirdağlı Sporcular Tidirne Edirne, 30 (A-A.) gularından mürekkep bir neli arkadaşlarile spor teri | bulunmak üzere buraya gel ess sporcular tarafmdan karşılanm dır, edilmiştir. (A.A) — Prii oç-| rki sahillerinde bir keremi Koordinasyon Heyeti ankara, 30 (A.A) — Koordinas. yon heyeti bu sabah Başvekil Dr. Refik Saydamın riyasetinde toplan- miş ve ruznamesinde mevcut madde. leri tetkik etmiştir. Rumen Ticaret Vekili, bu mulalebatı tebessüüm- le karşılamış, ve bu teklifin, Petrol İşleri sek Komiserliğine bildirlleceğini, o komiserliğin de, kendisine bildirilecek teklifleri “münasip bir zamanda,, tetkik edeceğini söylemiştir. Bu cevap, birkaç gün evvel verilmiştir. Ve Ro- manyadaki Alman iktisadi mümessillerinin vel si olan Doktor Clodius, o gündenberi, netice bek- lemektedir. Yakında, Romanyanın yeni Harici Ticaret Vekili M. Cristu, kendisini tekrar kabul edecektir. Fakat bu temasın da, müsbet bir ne- tice doğuramıyacağı şimdiden muhakkak sayıl. maktadır. * Sovyetlerin geçen İlkkânunda, Italya Kralına ilimat evrakını takdim etmeden Moskovaya çağrılan « Gorelkin'in yakmda Romaya geri döneceği bildiril Sovyet seliri, İtalya Birliği arasında imza edilmek üzere olan fıkat Fin — Sovyet harbinin baş. laması üzerine imzası geciken ticaret muahedesini de birlikte getirecektir. Muahedenin tâdil edilmiş olduğu da bildiriliyor. ile Sovyet * Italya bu muahede mucibince Sovyetlerden an- irasit, ve petrol alacak ve bunun mukabilinde mühendisliğe ait maleryel ile gemiler verecek- tir. * Bugünlerde Nazistlerin Irakta hükümet aleyhinde bir cereyan uyandırmek için yeni propagandalara başladık. Jarı göze çarpıvor. Bunlar, bilhassa İngilterenin Filis- fine yerleştirilecek yarım milyon Yahadiyi Iraka gön- dermek biyetinde olduğunu anlatıyor ve bi efkârı umumüiyesini hem İngiltere, hem de Irak hükü. meti aleyhinde fahrike çalışıyorlar. * İtuarları, tiyat « İmünasebetile elem duyanların “FELEK Tiyatrosuz Memleket Yazan: B. FELER B meşhur Fransız tiyatro kolu “Komedi Fransez,, Tepebaşı kışlık tiyatrosun. daki temsillerine başlamış olacaktır. On seneden fazladır ki; belli b bir Fransız tiyatro kolu memleketi- mize gelmiş değildi. Fransa ile olan dostluk ve ittifakımız, iki memleket arasındaki kültür münasebetlerini de takviyeye imkân verdiği için, bu. gün Komedi Fransez'in ziyaretile tek... rar başladığını gördüğümüz eski kül türel temasların artık tevali edece; memnuniyetle tahmin edebiliriz, u yazınm çıktığı gün, Biz, Komedi Fransez'in bu ziyare, tnden memnun olduğumuz kadar, ondan muazzep olan b dir ki; onların elemlerini bilmemez. likten gelmek büyük haksızlık ve tak- İdirsizlik olur. Bu elemdidelerin başında İstanbul İvalisi Lütfi Kırdar ve onun hemen İakabinde de Şehir Tiyatrosu müdürü Ertuğrul Muhsin gelmektedir. Bu İki zatın kederi şudur ki; Ke medi Fransez, buraya Sofyadan ge. çerek gelmektedir. Bu trupun Sofya. * da temsiller verdiği tiyatro ise, Bal- kanların en güzel tiyatrosu, Avrupa. nın da en modern sahnelerinden bi. ridir. Bulgar payitahtından Şarkın yıldızı, binlerce yıllık İstanbul şehri. ne gelen Komedi Fransezin burada bulabileceği tiyatro, Tepebaşındaki ahşap batakadır. Ne içi, ne dışı; yâra, ne ağyara gösterilebilecek hal- de olmıyan bu binayı, büsbütün ha» rabe halinden kurtarmak için, son. günlerde şöyle çalıp almaca, bir rön tuş ta ettiler. | Frenkler buna, (toilette mortunli ölü tuvaleti derler. Bu ri »İmen milyona yaklaşan bi İnat mabedi olacak bir vasfa malik olmıyan bu enkaz, hepimiz için biri ayıp teşkil etmektedir. Milletlerin fikri yükseklişleri tiyatro, musiki, edebiyat, ilim, fen hamlelerile haşlar,. Bunların da birer ocağı vardır, Resim galerileri; mızıka konserva.. i mecmua ve akademiler, ilim ve fen enstitüleri, fakülteler falan, bütün bu saydık rıma bakarsanız, hemen hepsinin bizde ya mefkut, yahut noksan oldu- gunu derhal görürsünüz, Noksan, ke. mal ifade etmez; fa Ayıp, noksanı gördükten imkânlarmı bulduktan sonra, o hal. de bırakmaktır, İşte lar; ede at ayıp ve Komedi Fransez'in ziyareti teos. sürü bundan doğmaktadır, Zira, on beş sene evvel İstanbulu ziyaret edip Fransız tiyatrosu adındaki diğer bir İ harabede temsiller vermiş olan medi Fransez artistleri, sonra İstanbuld yatro bul düş mak kabil değildir. Onun içindir ki; İstanbul valisinin İsehir için hazırladığı acele işler ara. sına bir küçük tiyatro binası yapma- yı da koymuş olmasını, pek haklı İ ve yerinde bir teşebbüs olarak telâk. ki ediyorum. Ko- on beş sene Yani, eskileri heğenmiyoruz ama, ın yaptıkları âhideler de olmasa elimizde eşe dosta gösterecek bir eser k, hattâ eski konaklara sasak, içine mektep, veya resmi dalre barmdıracak ebni İtamamen mahrum kalacak imişiz. ünkü (yeni İnşaata karşı bizde garip bir mukavemet hissi var. Ya Jisraf diyoruz, ya vakitsiz sayıyoruz. Ve bu mukavemetten vez geçtiğimiz *aman da elimizde imkân bulunmu. itten yapılmış kâşa- nelerin içinde serüzad yaşıyoruz. Fransız Büyük Elçisi Fransaya Gidi Fransanın Anl Massiglinin, yen nin davet yük elçinin, yine bugün teye gidecek olan elçisi İle ayni tarihte s Yacağı zennedilmektedi Diğer taraftan S. ketlerine gid İngiliz Elçisi geliyor 30 (TAN) — İngiltere çisi Sir K. Hugessen yarın 10.25 trenile İstanbula, orad: da 'ü hareket edecektir. Büyük elçinin seyahati 15 gün süre.
