2 Ekim 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

N k Teşrin 2 TÜRKDİLİ Yeni nüfus sayımımız (Baştarafı birinci sayfada) ! için zaten noksan olan E d yımdan nüfu Uzun tesbitine hiç kal ilmadı. Seneler geçti, nü Ütün yapıl şını baştan başa '“fllllren harpler muhace- ler ve türlü türlü hâdis- © du. Buna rağmen es sonra, v, tejim nüfusumuzu yazıp arlığının temelini yoklama | 8 lüzum duymadı Umüriyet, gemisinin ne- © Olduğunu ve nereye Filtiğini bilmiyen bir kap- M gibi yaşıyamazdı. Ted Herini müsbet bilgiye ve : 'de istinat — ettirebilmek, Mlü ve ticaret âleminin liyaçlarına cevap verebil k için kendisine has olan Terli ile nüfus davasını ele Öi Giriştiği ilk İri istatistiklerimizi düzelt ek oldu. Belçikadan arsı CUsal şöhreti H ütmek getirildi - Çalış siınım her gün daha ziya- geliştiğini (inkişaf etti bihi) Himdi kıvançla gördü- '.'ıüı İstatistik genel mü 'üğü kuruldu ve 1927 de *mleketimizde metodik ilk h'*el nüfus sayımı — yapıl Bize nüfusumuzun — 1927 İ durumu ya; —l"lımı, A ibi kısmı, erkek ve Hların nisbeti ve daha bir noktalar hakkında (i k 4 olarak kati bir fikir “tmiş olan bu sayımın ne tüç şartlar altında — ve h faal ve meslek ne dar zorluklarla çarpıpla- yapıldığını hariçteki'er değer'iyemezler —Bu Ç tecrübemiz yoktu. 70 bin sayım memuru bunları gözliyecek bin I"î: organı bulmak ve ye bi tmek Tâzımdı. Memleket Yüktü. Halkın çoğunun Ş.hhm ikametgâhı yoktu. 'tlerde bazı sokaklara M verilmemiş, evler num Üle hi y öz Aanmamıştı, — Nüfusumuz — | bir sayım yapmak —a — Ü 'Vunda göçebe — olan'ar, ÜN BAŞAKLARIN TUZ A Ü ân yeri ağarmıştı. in, “de bütün konuklar ya- 'b Uyumuş, uyanık - hiç h:n'e—kdmıımıılı. Kaya da aa köşeye büzülerek kistedi ve uyudu uyu Örükzievsim ti kürlarlen a Tiş, tarlaları göz alan bir Nlik, bir alfın sarı ı sar "Ülu, e " 'ldıy saplarına bir aslan Yo, ““'dırıyor, kesiyor, biçi "'ıı, *apları yerlere yatırıyo İ İş; ık' tarla aşırı buğday tar İft Dudü da sol elinde sağ elinde orak bo- | YaylaYa, yanık sesile türkü Gn :% kendisini iki tarla * 'arlada orak biçen se Sini teşci ediyordu. İnden orağı attı. ei :d“mıu tarlasındaki ah Llı Bücının gölgesinde hem hi Bdi doyurmak, hem de | ök ? Yatıp dinlenmek için | €k torbasını aldı yürü | rinden bahsedilmesi bu hu- işlerden | “mazdı. Netekim olan | itibarile | 351 bin erkek, 295 bin kız ka- | KÖY VE FOLKLOR ROMAN!I Tp 7 K İdilinin Tefrikası : 4 YAZAN: Osman Balkır | sanaaem Kaya elinde orağile | çok iptidai tarzda barınan | lar mühim bir yekün tutu yordu. (Tabrir memurlarına mahsus talimatnan enin 9 cu maddesinde sayım larının çadırları içinde insan yaşaması muhteme! bu'unan kovukları ziyaret edecekle- memur- susta karakteristiktir! aynı zamanda halk — münevver ve sayımlara alışkın değildi. Sayımın manasını anlaması ve onu kendi aleyhinde bir tedbir, meselâ yeni bir ver giye hazırlık olarak telâkki ederek yanlış beyaratta bu lunması tehlikesi vardı. Bü: tün bu zor'uklar yenildi ve sayım muyvaffakiyetle başa- rılarak nüfusumuz hakkında çok kıymetli ma'âmat elde evi'di Bu şartlar a'tında yapılan bir tahrir, tabii ideal ola neticelerin halkın yerinde olmıyan bir vesvesesinder, yahut Ihma - | linden mütevellit bazı siste: mlik yanlış'arın tesiri altın- da kalmış olması pek muh temeldir. Bunu, 1927 nüfus sayımı istitistiklerindeki ha kikate yakın bulunmalarına ihtimal olmıyan bazı ifade- | lerden anlıyabiliriz. Bir mi- sal ala'ım; İstatistiklere göre bizde bir yaşından küçük çocuk olup bu yaştaki erk- | ek çocukların kız'ara nisb eti 122-N00 gibidir. FPütün memleketlerde do- gum'arda iki cinsiyetin nis beti aşağı yukarı 106—!'.'»0| nisbetinde olduğundan bizim istatistiklerin bu ifadesi do- ğru o'amaz Anlaşılan ya kızlar erkek olarak — göste- rilmiş, ya hiç bildirilmemiş yahutta erkeklerin yaşı da ha küçük beyan edilmiştir. Bu yanlış'ıklar teferruata belki de münhasiran yaş hakkındaki ifadelere taal- lük etmek ve sayımın genel kiymetini bozmamaıkla be- raber nüfusumuzun durum unu daha kesin bir surette tesbit edebilmek için ikinci Tâzımdı. AĞI I. dü Etrafdaki tarlalar köylü ve orakçılarla dolu idi. Ora kçılar öğle yemeklerini ye mek üzere ağaçların altla- rında küme küme toplanmı şlardı. Kaya yalnız - çalışıyordu. Onun ne anası, ne — babası, ne de kardeşi vardı Hayatta bir kendisi, bir de - sevgilisi vardı. Dudu, beş yaşlarındaki ağlan kar deşi ile çalışıyordu. anası ve — oön Kaya ahlat ağacının altı- na geldiği vakit onları sofra başında, ayran ve — bulgur aşından ibaret olan yemek- lerini yerken bu'du. “Buyur!, ettiler. Oturdu açıp bir baş iri soğan ile ça vdar ve arpa melezinden ya- pılmış ekmeğini çıkardı. Ye- meğe koyuldular Dudunun anası ile karde- şi çok istekli yemek yiyor lardı. Dudu ile Kaya, yan yana bulunmaktan sıkılmış lar, yemeklerini biraz istek- torbasını | bir andaki | zu daha doğru bir Zaten nüfusun — muayyen halinin tayini ihtiyacı kâfi olmayıp bare- ket ve temayülünü dahi öğ- renmek icabeder — Funun için de sayımları tekıarla maktan başka çare yoktur. Tek bir sayım bizi bu hu- susta tenvir edemez. Nüfu: sun hareketinin — istikameti | ancak muntazan fasılalarla sayımlar tertip ederek bu nların neticelereni karşılaş tırmak — suretile — öğrenile bilir. İşte hükümelimiz bu no ktayı nazarı itibara ala rak önümüzdeki — teşrinde ikinci bir yapmağa karar vermiştir. Çünkü ev elkinden daha kesin netice- ler verip nüfus durumumu suürette göstereceği gıbi mukayese- lerle nüfusumuzun inkişafı nin dahi tesbitini nsümkün- sayım | kalacaktır. 8 senedenberi nü: fusumuz ne kadar tır? arlmış- Kadın'ar erkeklerden yine | fazlamıdır?” Nüfusun ekeno mi, askerlik veludiyet bakı madan en ehemmiyetli kıs | hassa münevverlerimize dü mı olan 20 45 yaşındaki lerin nisbeti yükselmişmidir? Okur yazarların faal ve mes- lek sahibi olanların, 8 sene evel kıyasla nasıldır? Mesleklerin inkisamında bu müddet zarfında —ne gibi değ şiklikler olmuştur? M se lâ ziraatta çalışanlar azalıp sanayı ile meşgul — olanlar artmış miıdir? 1935 sayımı bunun gibi bir çok noktalar hakkında bizi tenvir edecek hükümetimizin tedbirlerinin ve zamanın Türk topluluğu- nda yaptığı — tahavvüt'erin genel bir pilânçosunu çizme mize imkân Sayımın muvaffak - ola bilmesi için devletçe zimgelen bütüa tertibat alı nmıştir. Bülten. sualler ve talimatnameler çok iyi bir surette hazırlanmıs, — Avru- padan getirilen bir uzman bunlarda değiştirilecek bir nokta — bulmamıştır. — Asıl sayımda yanlışlıklara mey dan vermemek için, çok ye- | rlerde tecrübe sayımları ya verecektir lâzı siz ve fakat isteksizliklerini belli etmeden yiyorlardı. Yemekten kalktı'ar, gü müş eşmenin buz gibi ıuyıın-W dan içerek konuşmağa baş ladılar. Dudunun annesi di yordu. Kaya bu yıl ekinler çok bol.. Maşallah parmak | gibi başaklar.. Hem de dolu Başka yıllarda olduğu gibi yozları yok Rastık da yok, Çok bereketli. Tanrı verdi. Biz Tanrının istediğini vere miyoruz emme, o bizim İsle diğimizi veriyor. Feeeh... o da vermezse onun Tanrılığı | | nerede kalır sonra.. Kaya söylenenleri anla- | miyordu O, gözü Dudunun yüzünde düşünüyordu. Yal- nız söz söylemiş olmak için cevap verdi Öyle Emine teyze.. Ta | nri kullarını sever gene.. | eh - bizim de başka nesiz var”. Sapanmız, bir de sapa- | pımızın emeğini verecek Ta- nrimız.. başka nemiz va Konuşma, ürünler üzerin de bir hayli sürdü. Ara sı ra Dudu da söze karışıyor, Kayanın zihnini allak - bul lak ediyordu. Bir — aralık Emineteyze sözü değiştirdi, yüzünü Kayaya çevirdi: Bu yıl ekinler bere- nisbeti | | ağacından yüzüne düşen bir Fakt — bütün bu sayım memurları ödevlerini iyi — yapmaz'ar | halk yersiz. bir korku ve yahut ihmal yüzünden doğ t ru cevaplar vermezse boşa pılmıştır. emekler gitmeğe mahkümdur. Bun dan do'ayı bu muazzam iş deen büyük mesu iyet, ha- Ikın bizzat kendisine ve bil- şer. Kanuna göre nüfusumu- | zda okur yazar olanların | hepsi sayım memurluğu ya- pmakla mükelleftirler. Mü nevverlerimiz kendilerine sayım memurluğu - verildiği takdirde. bu şerefli işe dört elle sarılmalı ve memur'uk yapsınlar yapmasınlar hepsi, sayımın mahiyetini anlamı yan'arı bu hususta tenvir et meleridir. Halka anlatmak lâzımdır ki, sual varakaları istatistik idaresi taraftnden işlenilir — işlenilmez — imha edilmektedir Korku v telâşa hiç - bir maha! yoktur. Vesvese yü zünden yanlış cevap veren- ler hemen kendilerinin hem de yurdumuzun menfaatla. rına karşı hareket etmekte dirler. Üniüversile Istalislik Profesörü Celâl Sarc Öme K M. Ali adlı kaybettim. Yenisini alacağı mühürümü mdan hükmü olmadığı ilân olunur Ömerköy kooperatif or- taklarından 55 numaralı Mehmet Ali $ Nuri ad'ı mühürümü ka- ybettim, Yenisini alacağım dan hükmü olmadığı — ilân olunur. Ömerköy kooperatif ort- aklarından 11| numaral'ı Nuri adı mühürümü kaybettim. Yenisini ğımdan — hükmü olmadığı ilân olunur. Ömerköy kooperatif or & İshak alaca taklarından 150numaralı İshak ketli, Tanrı verdi emme ar- tık sende koca güne kadar bâyle yalnız duramazsın ya, bu yıl sana ince belli, kara kaş'ı, kara gözlü bir kız bu Talım; seni evlendirelim, de di. Kaya titremiş, tüyleri di ken diken olmuş, saçları | bir kaya gibi dikilmişti Emine teyze onun en in ce, en duygulu yerine bas mıştı. Bilmiyerek — yüzünü Duduya çevirdi. Gördüğü görey onu ürpertmişti: Du du sapsarı kesilmiş, titri yordu Kaya, bu sözü kapamak | için, kısaca cevap verdi: Kısmetse olur, Emine teyze.. Sesler kesilmiş, — herkes uykuya dalmıştı. Yalnız Ka ya Uyumiyor, gözlerini yu- mmuş, düşünüyordu. Ahlat yaprakla gözlerini açtı. Or talıkta ne Dudu Emine teyze, ne de tarla. Yaşadığı bu âlem bir düş | idi vardı, ne -3 Davullar çalıyor, köy de likanlıları oynıyordu. Delikanlılar sağdıçı oyna: | tmak istediler. Efebaşı Ka yayı kolundan asılarak oyun | teminat | Sındırgı Uray Başkanlığından SAYFA 3 Sındırgı kasabasına akıtılacak su için muktezi (7) sa ntim kutrunda 14110) Kilo pik döküm font boru ile (683) kilo sikletinde (21) adet vantoz, tahliye ve tevkif mus lukları rapt aksamı ve üç ağızlı rapt boru'arı (1702) lira bedel keşif ile 2 teşrinevel 935 de başlayıp 21 teşrin evel 935 pazartesi günü saat 16 da ihale o'unmak üzere (20 gün müldetle açık eksiltmeye konuldu. İstekliler 2490 sayılı kanunda enva ve makadiri tasrih ve tayin olunan ve vesaiki be'ediyesinde — yapılacağı, vereceklerdir. Eksilimenin Sındırgı şartname ve peroje örnek lerinin be'ediyemizden a'ınacağı ilân olunur. 4 1 — 148 BALIKESİR ASKERİ SATINALMA KOMiSYONU Edremit garnizonunda kıtaatının senelik ihtiyacı re 3İTÜ ton un eksiltmeye 37000 liradır. 17 1 Teşrin Edremit Tümen satınalma caktır. Birinci teminat bedeli konulmuştur. Bedeli 935 cumartesi günü sant V1 de komisyonu dairesinde ihale ola. iLÂNLARI.. bulunan birliklerle Ayvalıktaki çin kapalı zarfla alınmak üze- tahmin 3775 liradır. — Eksiltmeye girmek istiyenlerin birinci teminal paralarının veyahut bu miktardaki banka mektuplarile tahvilâtlarının 17 Birinci- teşrin 935 cumartesi günü saat İ0 na kadar Tümen mu- hasebeci'iğine yatırarak eksitmiye girmek komisyonda Evsaf ve şeraitini almak veya öğrenmek istiyenler vesikalarla beraber şeraitini haiz hazır bulunacaklardır. için komisyon her gün açık olduğu ilân o'unur. (4—1 — 143) İ Necatibe Mıutallim mektebi Direktörlüğünden: Necatibey öğretmen okulu artırma, eksitme komisyo. nundan: Oku'un kapa'ı zarf usüliyle eksiltmiye konu'sn 250 ton kok kömürü için teklif edi'en fintlar fazla görüldüğünden eksitmenia 27490 gayılı kanunun dÜ nci kan 8 10935 Salı günü saat 14 te ihale edilmek maddesine tevfi üzere bir hafta müddetle temdit edildiği ilân olunur. Balıkesir iera Memurİnğundan: Bir borcdan dalayı mah cuz olup 16 Tira kıymetinde 7 adet ve 40 ayak yerli gibse 45 lira kıymetinde ye. rli 100 ayak dana 100 lira kıymetinde 200 ayak vidalı sarı ye siyah parlak 15 adet | 150 ayak mühtelif parlak rugası GÜ lira 12 top İas tik Foton marka olup satışa çıkarılmışdır Satış yeri Balı pazar mahalli - olup artlırma — 6 10-935 tesadüf eden çar 10 dan kesir birinci tarihin : şamba günü saat alanına çekti. Kaya devul- cu'ara kısaca ve serti Sarı Zeybek!. Diyerek oyun alanını çe- vik adımlarla dolaşmağa başladı. Borunun kalın sesi ile kilarinitin çılgın ezgileri alanı dolduruyor, delikanlı ların sesleri gök'eri — inleti: | yordu: *Sarı Zeybek şu dağlara yaslanır Yağmur yağar — silâhlar | ıslanır Deli gönül bir gün olur | uslanır | Yazık oldu telli duru şa nına Eğil bir bak bir mor ce pkenin kanına., Sarı Zeybeğin kıvrak ha vasına Kayanın çevik — ve uygun hareketleri karışıyor oynıyor, oynıyordu Ötede, delikanlıların oyu- | nlarını seyreden, genç kızların arasında Dudu da vardı. Kayanın kıvrak ve çe | vik oyununu tam bir ürpe- | itibaren — başlıyacaktır. O gün konulan pey muhammin yüzde yetmiş beşini bulma- dığı taktirde birinci artıran- ların taahhüt'leri baki kalmak şartile ikinci artırma 4-11-935 tarihine tesadüf eden pazar tesi günü saat 10 da başla- mak şartile 15 gün — daha temdit edilecek ve o gün en çok artıranın Üstüne ihale edilecektir. Almak istiyen- lerin yüzde 7,5 nisbetinde pey akçası ile o gün pazar mahalline gelme'eri — ilân olunur ri ve tam bir kıvanç içinde büyük bir onurla ve göğ sünü kabartarak seyrediyo rdu, Kayanın pulat gibi göv- desi Sarı Zeybeğin ezgileri ne uyarak öyle kavrılıyor, öşle bükü'üyor, öyle çevik hareketler yapıyordu ki bu çevik hareketleri köy deli- kanlılarının bemen hiç biri yapamıyordu Davullar sustu, delikanlı- lar durdu, oyunlar bitti. Şi- mdi köye pehlivanları al- mağa gideceklerdi. Pehlivanlar — hazırlanmış kisbetlerini geymiş, köylü ile beraber davulların gel. mesini bekliyorlardı. Davullar önde, pehlivan lar arkasında kol sırasırda geride konuklar, daha geri de köy delikanlıları, en ar- kada da güreşi seven evliler ve ihtiyarlar vardı. Güreş alanı, yeşil çimen lerle bezenmiş büyük — bir çavırdı. Davullar geldi, Pehlivan!lar geldi, Konuklar, genç'er ve ihti- yarlar geldi, yer'erine yer- leşti Meydana yağ kazanları ve yağ tenekeleri getirildi, yağlar boşandı ( Bitmedı. )