January 20, 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

SAYIFA 4 B L Yarının gaz savaşı c 3 Fransamın eski Hava şıdır. Fransızlar bir g bir gece apansızın h yıcının Paris üzerine ve 'Yük şehirlere tonlarca zehirli korkuyorlar. r f Mmasından gazla ölmek kad gelmiyot. Bu korku haklı bir korku olabi ğümüz tchlike ne biçim şeydir? Her şeyden önce bütün bu mesel, leri yakın ğrenmek lâzımdır. Gü Ni sanayi kurumları gaz m daha başka gaz âletleri yapma Jadılar, Bi tıkları malları sürecek gibi sanayi kuru yer Bu vaziyet göz önünde tut türlü mübalegadan tevakki sımdır. İşlere hakikati görür bir gözle bakmak daha eyidir. Halkın far ne etmek la. itab eden bir ydir. romanı ya: kötü bir şı Hiç şüphe yok ki, gar güclü vasıta tayyar taşıyan en dir. dir. Gazı taşımak için mermi yerine tayyare mak j kul hem daha ameli ve hem de maksada ha uygundur. B miden da ikincisi de , tayy varabilmektedir ; hangi bir merı âra ağırlığının onda birinden farla Buna karş an tayyaresinin taşıdığı nar, herh: bir bombar sehirli gaz yükü, kendi ağırlığının inde dinamik ilerlemelerle san. arasında bir. münasebet iz. Bir müşahede: makine iler - ledikco edebiyat gerilemiştir. Şu halde yeniden bi ia bir Balzacın, enin yetişmemiş olmasınm se. âni, dinamik ilerlemelerin cemiyet ha yaptığı değişikliklere atfetmek de mümkündür, Bugünkü burjuva yazarının endişesi içinde yaşadığı dünyanın durmuş olma - sından mı ileri geliyor? Acaba makino . nİn sanat gitgide kazandı. üstünlüğün onun kendi ruhunun kabuk, n çekilmesinde psikolojik tesir » namış mıdir? Bir edebiyatın, kendi muhiti: ütün sıyasal, soysal, ökonomik manzarasiyle canlı bir halde tasvir etmesini temenni etmiyecek kimse yoktur, Ve edebiyatın bu rolünü başaramaması elbette ki onun gerileyişine alâmet diye — gösterilebilir. Yalnız bunun sebebleri buna çareler aranırken düşünceler ayrı - lıyor. torilir —wi hyor ve dağ Bu sek nomik doktrinlerin dışında daha kaynaklara gidilerek aranmalıdır. şeyden & edebiyatın ilerlemesine yol açacağı is , bat odilmiş değildir. Ve bu keyfiyet isa- bat edilinciye kadar da ondan şüphe et. mekte haklıyız. bler, bitince, sıyasal ve öko. derin Her e yeni bir cemiyet düzeninin Edebiyatın şöyle veya böyle olması. B1 şu veya bu ihtiyaclara karşılık verme, tini istiyebiliriz, bu temennilerdeki iyi miyeti kimse inkâr edemez, Fakat unut. mamalıyız ki sanatkâra zorla kabul etti, rilecek estetik nosyonları da istediğimiz edebiyatın bize ancak şeklini temin ede. bilir, değerini değil. Halbaki edebiyatta ilk gözetilecek şey değerdir. Edebiyatcı en iyi eserini, ancak şahsi İstidad ve kabiliyetlerine uygun bir çer - geve içinde verebilir. Psikolojik tahlille. re karşı kendinde dayanılmaz bir cazibe hisseden ve bu vadide kuvvetli eserler weren bir sanatkârdan cemiyeti bütün tıyasal ve soysal temayülleriyle anlata , cak geniş kadrolu eserler beklemek bir hatadır. O, gerçek, düzgün yazı yazabil. diğine göre, mecbur kalırsa bu vadide de kendisinden istenilen eseri verebilir. Fakat bu takdirde onun kendi sahasın . da verebileceği eser, bu müellifi tarafımz dan duyulmamış ve sevilmemiş manken esere tercih edilmez mi? Beklenilen soysal edebiyatın doğma, 81 için gerçek sanatkârlar üzerinde tesi. yi ancak menfi olan cebir ae propagan - dadan zi rındı , sanatkârı kendi kabukla . n çıkarmak, cemiyet ve sıyasa ha, yatınım ihtiras ve ülkülerini maya çalış, yatın içi ni Öörm ona aşıla . k, onu ha'kın, dinamik ha - € karıştırmak ve sonra kozası. amen şerbest bırakmak, boare tak'b edilecek en m d et usul , Yaşar Nabi NAYIR | Yabancı gazetelerde okudukla havadan tecavüz ve hava harbının kânları tır. Her $e ket n 1918 denberi kat kat çoğalmış. den önce, t nin harc- ime — kabiliyeti çok büy üye varmı yılında, 500 kilometre ik bir bir şehri bombardıman etme! ilik mbardıman yüyük bir ile B arbt Bi arbta tayyarelerinin en büyük düşmanl sis, bulutlardı. Halbuki bugün bu gecenin tayyareci- yolu görm Bu hak şütün hükümet mer bombardıman edilmek Rusya' da la ”) » Bovyet ortalarındaki şehirlerden ma; k ayi eçen yılın yi mer- karşılık bulmak karşılığı, bombardıman boş durmadıklarını pek eyi 1926 yılr mayısında Ham fabrikasında büyük bir henüz daha acu rındaki bir ga kaza çıktığını profesör Langev kahramanca bir Onur rece ti perticidir. Profesörün dediğine göre, Paris gibi bir şehir 20 dakika rücü gaz tabakasile n gaz savaşına nücadeleye girişmiştir. urduğu şeyler son de- n en korkunç - tarafr, mü- essir bir korunma ile karşı koyabilmek- kâfi derecedi kemmel gaz maskeleri bile bu tehi ye karşı koyamıyacaktır. Bunu da bir tarafa bırakalım; Londra veya Paris gibi'büyük gehirlerin bütün halk ve mahluklarını gaz maskesile teçhiş meğe imkân var mıdır? yalnız liyoruz ki bütün gazı gene garla acun bilginleri öldürecek imkân vastıalar aramakla meşguld man kimya sanayiinin acun * nayiinin en başında olduğun! yoruz. Şunu da biliyoruz. ki, Sovyet bir boya gelmek ve onu — bile mümkün rsa mek - için şmaktadır. Sovyetler Birliğinin her tarafında mevcud olan laboratuvarların mükemmeliyetini bi- lenler, bütün bu uğraşmaların günün de birinde muvaffakiyetle biteceğine UL Balkanlarda yapılacak ökonomik dar topları ler kası, turizm işleri ve dak: ların yapacakları nın onay Uus işbirl 'ç ülgari: 'asına an tesii tırılmıştı. konuşmalardan AM YO eli kuvu ermektedir. cel ylay yayı zün biribirlerine korkunç neticeler herhangi olan yangın, hes rib bir kombinezon, miş olacak, düre nat eserl içir lüm çöktürec, buz gibi donakalıyor! kullanılacaktır acunun en halkını bile sinirlerini darmada ini yıkıp yakı 600 ton! bunun ne biçim bir ö- ağlıyan glıy bir şehri bir mütecaviz ş olmiya- hücümda hem zehirli gaz ve hem de tak Böyle disiplinli n ct- ları yığın halinde öl- işten kalmeş olan bütün ca 24 saat gelince, insan Bu gibi korkunç ihtima ne y verilen sözler, en pek çocukça bir hareket İnsan şinsan düşmanıd formel yasa malıdır? En büyük meras Jar yat kurumlarının cinai gayeler de suretile, kullanılabilme savaşın da Ğ Bu uğurda da yalnız Ulusal h mkâünsız değildir. E bir im kültürümüz Bunlardan birini 1 riz va tayfaları zmihlale 1 önüne ge ilir ne geçile biliyo. yerine u- finsızlıkla karşılaş ıyacaktır, çecek olan bizle- 4. sonkâmun tarihli Noyes Viner JurnaP'dan. rımız | m—and iği bakımından son zamanlarda gör tlerin kati bi de de, ehemmiyetli Bu da Balkan u selli verici şeydi akat Balkan u- momik husları, akis bayat üze- rinde çok ağır basan umumi kargaşa. mecburi- Onun için, Balkanlarda ki hükümet adamları çalışmalarını bil- lık içinde yollarını aramak yetindedirler. hassa bu noktaya çevirmişlerdir ve bu sten de, krizin doğurduğu güçlük- lerden ve türlü rahatsızlıklardan uzak de, bulmak gerc ve tanıdı nıyan ülkelerimiz şimdiki va € çabucak bir çare in bildiği Ba erki e- yetlerine rağmen, 1 köylüsü ça buk kararsızlığa kapılır ve çok zemen. lar istikbalden ümidini keser, bu köylülerin bir #ıkımtılarını kolayca ortadan kald cak ve onları bur © Uluslar eee çlerinde yaşamağa mec. ldukları sefaletten kurtaracaktır. ökonomik bakımdan birbirle - politikasını — daha b y alış veriş türizm gibl mesele- nomik gayretler makul altına girmiş olacaktır. Bu uvaffak bir işi bunun umumi de tutmak ktir. a inbisarcı bir zihniyetle hare. tehli Kati abilmek için, bilbassa kelidir. tesirler — ya herkesin yardımına muhtaç tır. At pılmağa beşlanan çalış- ada nada y maların, balkanlarda yapılacak — işlere tam bir güven ve hede. iştirak ettirecekl KISA DUYUMLAR Her on kişiye bir telefon varar ların yalnız pek azı otom bağlanmamıştır. Selma Lagerlöf'ün yeni eseri elma Lagerlöf uzun yıllardanberi- dir ki, her noel yortusunda yeni bir eser armağı âdet edinmiştir. 76 yaşında kadın olduğu halde "Gösta Berlings a, Mmüharriri bu noelde de âdetine eserinin adı *Me- dik kalmıştır. Yen mevzuu, istirab düyan im etmek, bayvanla- ir. Eserin soydaşlarına yar yapmamak ük ve kambur ta kötülük için yaşıyan Meli adında k dır, İnsanı kapıp sürükleyici Abla yazılan bu eseri, en katı 16 ıncı asırdan alacaklı an 12 sonkânun tarihile alman gazetelerine yazılı Krivevci adında bir © Fransız — bü k zarar nı söylemektedir. rin iddia: , dava etmek istediğ adından t Venedik atırm ğu ve bu yedi mily ank, ce nin 16 mcı asrın ortalarında eümhurluğuna rtinden 150 yıl geçtikten sonra Napol. üze- yon tarafından yağma edilerek götürü- Ten 800.000 altın florine karşılık imiş Sanbitlin iki büyük Fo su İdi. Otomobilleri vablaş bunlardan nmiş Ki selerdi. A de şıklık ba kişi kadın yapmış olan bu yolcuların, daha ilk gö rüşte tiy tisti olduk anlaşılı- yordu. an yaşlıca ldek yetleştir adam, otomo sinema makir çıkarıp k için sağ rektifler vermeğe başlayınca, kapı önünde duran bekç kişi toplandı. Kal, yi buldu ki, nöbetçi p rerek kendine daha üç arkadaş ç Bırmak mecburiy çe büyüyordu. Operat lediğine g tistlerin d bilmeleri ve ayn filme İ daha g nması ica du. Bu vaziyet karşısında et don altına almaktan başk kalmamıştı. Polis artistlere kordon k oyun, Karu yışını şerid üzerinde u kadar yer ayırttı aldı. Burada oynanac üyük bir filmin bi il ediyordu. Operatör filmi parça çekmej Çok heyecanlı bir sokak dırmak için oper yordu. Sili zo'nun & din da meş Karuzonun arkadaşı, sevgilis nka yapısı Barok mis dan çıkarken (ba yapılmış bir saraydır) Bu laşıyor ve ona Karuzo'nun na hiyanet ettiğini söylüyor. saralar. da Karuze a ik Bu aralık, geniş omuzlu âdetâ Her. adam hakik ha iki sinema artisti de meydar &. bu küçük sahneyi aruzo il şının bu bankaya ri besbelli idi; art ridor sonunda b olarak ireye girdiler. Bundan nanan roller yıldırım hizile biribiri arkasını dan geliyordu ve koskocaman sahne. nin oyunu birkaç saniyede bitirilmişti. Karuzo ile arkadaşlarının ellerin tane tabanca şimşek gibi parladı. “el- ler yukarr!,, kapının yanıbaşında dü- ran memurun biri sezilmiyecek deree gede ufak bir hareket yaplı; © ta parm: tir inin or ile duvarda bir düğme araşa du. İri yarı herifin, yani Karu. z0'nun gözünden bu sezilmez d eni zavallıyı bin i memuz kals hareket bile yumrukta y donakalmışlardı; ellerlal yukarı dırmışlar olanı biteni sey Karuzo birkaç sa not paketlerinin b yerleştirebileceği yerl Meşhur ka