14 Nisan 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

14 ''SAN 1095 SALİ ULUS SALRANI SON DAKİKA : Dost İran da notamızı çok elverişli bir tarzda karşıladı Tahran, 13 (A.A.) — İran gaze - teleri, boğazlar hakkındaki türk no- tasını çok elverişli bir tarzda karşıla- maktadırlar. İran gazetesi ezcümle diyor ki: « Sevgili komşumuzun gayeleri - nin gerçekleşmesini iştiyakla dileriz. Cihanın bugünkü karışık vaziyetin - de, her memleketin kendisini tehdit ve tehlikeden korumak için müdafaa vasrtalarına başvurmasına bir şey de- Türkiye notasında yazılı musnifane ve kati delillerin Lozan andlaşması âkidlerini ikna edeceğini ve sulhsever bir devletin hayati men- faatlerini temin etmesine yardım edi- ,” leceğini umarız. Lö Tan gazetesi tenkit Paris, 13 (A.A.) — Tan gazetesi başmakalesinde, ingiliz siyasasına hü- çmu ederek bu siyasanın Avrupanın şim- diki buhranına sebeb olduğunu yazıyor ve diyor ki: “İtalyaya karşı finansal ve ekonomik zecri tedbirlerin hiç bir tesir yapmadığı da anlaşılmıştır. - Aynı hüküm, zecri tedbirlerin pet- rol ve öteki maddeler üzerine & fakdirinde de caridir. Bahusus ki Habe- şistanda süel bir zafer de elde edilmiş- tir. Halen, milletler cemiyetini kurtar- mak bahis mevzuu olduğunu söylemek, hiç bir kıymeti olmıyan bir iddiada bu- Tunmaktır. Bazı ingiliz mahfillerinde, milletler cemiyeti mesuliyetinin pek faz- Güşeş gazetesi diyor ki: “ Hayat ve menfaatlerini gözeten hiç bir memleket, cihanın bu karışık vaziyetinde müdafaa sebeblerinden geri kalamaz. Fikrimize göre Türki- ye notasında ileri sürülen deliller çok esaslıdır. Dünyada harb tehlikesi do- laştığı bir devirde Türkiyenin boğaz - larda eli bağlı kalmasına imkân mu- tasavver değildir. Türk isteklerinin- gerçekleşmesine yardım, sulhun mu - hafazasına yardım demektir. Umarız ki, boğazlar mukavelesini imza eden- ler, meselenin ehemiyetini takdir ede- cekler ve bu suretle dostumuz hükü- met de attığı adımda”muvaffak ola- caktır. ” inailiz siyasasını ediyor duğu kadar yalnız Avrupa işlerine tah. didi icab edeceği Aanlaşılmıya başlan- mıştır. *“Fransız hükümeti yeni zecri tedbirlere iştirâk etmemelidir.” Deba gazetesi, fransız hükümetin- den, Fransanın İtalyaya karşı yeni zec- ri tedbirlere iştirak etmiyeceğini, açık bir surette ingiliz hükümetine bildirme. sini istemektedir. Artık kaybedilecek zaman kalmamıştır. Çünkü, fransız - i- talyan dostluğu halen Avrupa barışı i- çin elzemdir. İngiltere ile İtalya arasın. daki anlaşmazlıklar ergeç halledilecek- tir. Fransanın, dostlak hisleri hakkında İtalyayı temin etmesi için bu uzlaşma- bekl kte hiç bir faydası yoktur.” la geniş olduğu ve bunun mümkün ol- yı Belçika mebus ve Lilhe, 13 (A.A.) — Belçika nakli- yat bakanı B. Pol Spak ve bir çok Belçika mebuslariyle senatörleri, Lil ticaret panayırı dolayısiyle dün bu - rada tertib edilne fransız - belçika şen- İliklerine iştirâk etmişlerdir. Belşika- h ve fransız birçok cemiyetler şeh - rin merkezinde geçid resmi yapmış - lardır. senatörleri Lil'de Lil mebusu ve belediye reisi B. Ro- je Lalengro Belçika nakliyat bakanı belediye dairesinde kabul etmiştir. Akşam üstü B. Spak ile fransız srhi- ye bakanı C. Nikol'ün başkanlık et - tiği bir ziyafet verilmiştir. Her iki bakan, Fransa ve Belçikayı birleşti - ren ırk, kültür ve emel birliğini teyid etmişlerdir. ADDIS! Hikael TT çizgiler rohesi 2: birinci Tembien muharebesi - 3: Aşangi muharebesi ve Sokota'nın işgali 6: Gondar muharebesi ve işgali Şire mühorebesi - 5: ğu—b:T başlanğu'-ındanben' habeş şimal cephesindeki harbları gösterir harita: (Geniş çizgiler şubat başlangıcında italyanların ellerindeki yerleri, ince habeş ordulariyle şeflerini gösteriyor) -I, H, ll velV; dört italyan kolordusu - E: Eritreli askerler- M: Motörlü kıtalar - 1 Enderta muha- ikinci Tembien muharebesi - 4: Boğazlar hakkındaki notamız ve Avrupa gazeteleri (Başı I. inci sayfada) tahkim ediebileceği makül olarak far- zedilebilir. Her halde Türkiyenin görü- şünün büyük bir anlayış zihniyetiyle gözden geçirmemiz lâzımdır.” Boğazlar meselesi ve italyan mah filleri Roma, 13 (A.A.) — Havas ajan - sı bildiriyor: İyi haber alan mahfil - ler, boğazlar rejiminin yeniden göz- den geçirilmesini isteyen türk notası- nın resmi italyan mahfillerini hayre- te düşürmediği fikrindedirler. Bu mahfiller, B. Musolini'nin zecri ted- birci memleketleri alâkalandıran öte- ki meseleler karşısında aldığı ihtiraz kayıtlı durumdan tabiatiyle ayrılmı- yacağını tebarüz ettirmektedirler. Sıyasal mahfiller, türk jestini, İtal- ya'ya karşı zecri tedbirler tatbikının doğurduğu karışıklıkların yeni bir mantıki neticesi saymaktadırlar. Avusturyanın jesti ve boğazlar meselesi hakkında Lö Tan'ın bir yazısı ç Paris, 13 (A.A.) — Havas ajan- sı bildiriyor: Lö Tan gazetesi, Avus- ın, bo- ğgazların yeniden askerleştirilmesi hakkındaki türk isteğinin ve Alman - yanın aldığı kararlar neticesinde Ma- caristanm yakımnda yeniden silâhlan- i için silöki turyanın yenid takdine ması in, Avrupa çirmektedir. Lö Tan gazetesi, Avus - turya'nın andlaşmalar dışında — ve bunların bozulması suretiyle aldığı karar ile Türkiyenin nizami yol ile yaptığı istek arasındaki farkı bilhas- sa tebarüz ettirmektedir. Lö Tan gazetesi, — Avusturya'nın hareketini bilhassa tenkid ederek di- yor ki: * Milletler Cemiyetinin ve devlet- lerin yardımına birçok şeyler borçlu olan, şimdiye kadar andlaşmaların hükümlerine daima saygı besler gö - züken ve macarlar tarafından açılan revizyoncu hareket yoluna hiç bir za- man sapmamış olan Avusturyanın, kendisini bu meselede her türlü niza- mi görüşmeler dışında bir yol tut - mak ve arsıulusal hukuk karşısında almanlar gibi hareket etmek zorun - da görmüş olmasını insan çok güç anlıyabiliyor.,, Bununla beraber Lö Tan gazetesi, Avusturya jestinin bu memleket üze- rine çevrilen tehdidlerle izah edile - bileceğini yazmaktadır. Lö Tan gazetesine göre bu tehdid- ler şunlardır: Almanların yenid nasyonal sosyalist hareketlerinin ye - niden başlaması ve 1934 de olduğu gibi İtalya tarafından yeni ve verim- li bir yardım hakkında hiç bir ümit V| silâhl teşkil eyldeiği tehlikeyi gözden ge - Lö Tan gazetesi bundan sonra ya- zısına şöyle devam etmektedir : “ Eğer Viyana kabinesi, Avustur- yanın istiklâline en büyük ehemiye- ti ver geri kal ş olan dev- letlere açılmış olsaydı, kendi davası - nı anlatabilmesi hakkındaki şansla- rı pek çoktu ve mesele de arsıulusal hukuka saygı gösteren bir tarzda en iyi şartlar altında halledilebilirdi. Avusturyanın jestinin en korkulacak neticesi, Tuna havzasının sağlam bir tarzda teşkilâtlandırılmasının başlan- gıç noktasını teşkil eden Avusturya * Küçük antant yaklaşması için orta- ya bir engel koymuş olmasıdır. Prag, Belgrad ve Bükreş kabinelerini haklı olarak düşündüren şey, gittikçe daha fazla tehdidkâr bir tavır alan Alman- yaya karşı lüzumlu bir ihtiyatkârlık olan Avusturya müdafaasının kuvvet- lenmiş olması keyfiyeti değil, fakat bu işten Budapeşte'nin çıkarmak iste- diği neticedir. Hiç şüphe yoktur ki askerlik bak dan Macari ye niden silâhlanması bambaşka bir ma- hiyet göstermektedir. Çünkü Maca - r silâhl haki- katte küçük antanta çevrilmiş bulu -« b 5 | nacak ve Prag, Belgrad ve Bükreş hü kümetlerinin karşısında lâkayt kala- mıyacakları bir tehdidi tazammun et- miş olacaktır. ” İTALYAN -HABEŞ HARBI İtalyan tayyareleri Adisababa üzerinde uçtular Harb masrafları yüzünden italyan bankasının altın mevcudu boyuna azalıyor Adisababa, 13 (A. A.) — Ha- vas ajansı bildiriyor: Bu sabah saat 10 da dokuz italyan tayyaresi Adisababa üzerinde uçmuştur. Adisababa, 13 (A. A.) — Ha vas ajansı saat 10.35 de bildiri- or: y Büyük bir italyan bombardıman tayyaresi bu sırada şehrin üzerin- de dolaşmaktadır. İtalya ve Habeşistanın milletler Cemiyetine çektikleri yeni telgraflar Londra, 13 (A.A.) — Habeş dış bakanı B. Hery, dün B. Avenol'a şu telgrafı çekmiştir: Nisan tarihli telgrafınıza ceva- ben, Habeşistanın, müt:cavize kar- şı yaptığı savaşta İtalya tarafın- dan açıktan açığa ve sistemli bir şekilde yapılan yolsuzluklara rağ- men, harb usulleri hakkındaki ar- sıulusal anlaşmaları harfi harfine saydığını bidirmekle şeref duya- rım. Habeşistan bu yolsuzluklara mukabelede bulunmaktan bile çe- kinmiştir. Bununla beraber bazı hususi hallerde, hususi ferdlerin, italyanların kullandıkları insanlığa aykırı usullere mukabelede bulun- muş olmaları muhtemeldir. Ha- beş hükümeti, yapılmış olması muhtemel bu gibi hareketleri şiddetle menetmek için gereken bütün tedbirleri almıştır.” B. Avenol dün B. Suviç'ten de uzun bir telgraf almıştır. Bu tel- graf, habeşlerin, 13 ler komitesi ta- rafından, şahidliğine baş — vurul- masını istedikleri lehli sözde dok- tor Belau'un şahsiyetine dairdir. Bu telgrafta, doktor Belau'un asıl ismi Beloff olduğu, doktor olma- dığı, iki defa kaçak olduğu, çün- kü 1922 de Lehistan ordusundan 1936 da da habeş sıhiye teşkila- tından kaçtığı söylenmektedir. Bu adam, 17-12-1935 tarihinde, S A hagin iede Negi önünde imza- | ladığı ifnduîni Musavvada tekzib etmiştir. Bugün de, Musavvadaki ifadesini Cenevrede tekzib etmek- tedir. İtalya devlet bankasının altın mevcudu boyuna azalıyor Paris, 13 (A.A.) — Övr gaze- tesi, italyan devlet bankasının, al- tın mevcudunun her ay, beş yüz milyon liret kadar azalmaktadır. Hükümetin halktan topladığı al- tınlar ve müsadere ettiği dövizler üzerinden yapılan sarfiyat bunun içinde değildir. Bu gazete, devlet bankasının yedek mevcudunun şu sırada bir Buenos Ayres konferansına hazırlık Vaşington, 13 (A.A.) — Dış Bakan- lığı, B. Ruzvelt'in Buenos - Ayres amerikan konferansı hakkında muh- telif lâtin Amerika hükümetlerine gönderdiği davet mektubuna gelen cevabları neşretmiştir. Kolombiya Cumur Reisi — Lopez, Dominik cumur reisi Trijo, Guatama- la Cumur reisi Ubiko bir panameri- kan milletler cemiyeti kurulmasına aid projeler vermişlerdir. Lopez ezcümle: “ — Amerika milletler cemiyew, şimdiki evrensel kanunlardan daha geniş, daha enerjik, kayıtsız ve şart- sız ve istisnasız mahalli kanunlar ya- pacaktır” dedikten sonra, bu “sulh ajansının” Cenevre ile elbirliği ede - ceğini, fakat mahalli meselelerde da- ha kuvvetle hareket edeceğini ilâve buçuk milyar liretten az olduğ hatırlatmaktadır. Habeş seferi masrafları yedi milyar İireti aş- kındır. Son italyan zaferlerine rağ- men, daha bir kaç ay muharebeyi göze almak ve yapılan masraflara Habeşistandaki askerlerin mem- lekete gönderilmesi için harcana- cak paraları da ilâve etmek lâzım- dır. Umumi yekünun 12 milyar Ji- reti bulacağı muhakkaktır. Habeşler Milletler Cemiyetinin yavaş davranmasından sızlanıyorlar. Londra, 13 (A.A.) — Habe- şistan elçiliği kâtibi B. Emmanuel Abraham Milletler Cemiyeti birli- ği bristol şubesinde bir nutuk ver- miş ve kölelik ilhamlarına karşı Milletler Cemiyetinin yavaş hare- ket etmesinden şikâyette bulun- muştur. B Abraham kölelik, impa- rator tarafından derece derece kal- dırıldığını, ve bir gün içinde kal- dırılmasına — imkân olmadığını söylemiştir.. Norralu şehri bambardıman edildi. Adisababa, 13 (A.A.) — Üç italyan bombardıman tayyaresi dün Norralu şehrini bombaya tut- muşlardır. Habeşler bu şehrin müs- tahkem olmadığını bildiriyorlar . Üç ölü ve beş yaralı vardır. - General Ras Nasibunun bir ra- poruna göre, beş tayyare Sassa- Banch üzerine tekrar gazli - bom- balar atmışlardır. € ylemektedir. Arjantin sosyal, ticari ve ekono - mik meselelerin ilâve edilmesini iste - mektedir. Şili karşılıklı hükümleri havi and- Taşmalara geniş gümrük istisnaları it: haline taraftardır. B. Hull birleşik Amerikanımn kon- ferans programını henüz tesbit et - mediğini söylemiştir. Bu konferansın temmuz sonunda yahud ağustos içinde toplanması muh. temeldir. GAZETTA DEL POPOLO'NUN BİR SUALL İtalya Milletler Cemiyetinde kalacak mı? Roma, 13 (A.A.) — Gazetta del Po- polo diyor ki: “Milletler cemiyetinde kalacak mı. yız? Yapılacak Lokarno için elbirliğine devam edecek miyiz? - Lokarno siste- minde kalmakta, yani eski teahhüdleri- mizi muhafaza etmek ve yeni teahhüd- lere girmekte hiç bir hususi menfaati. miz yoktur.” Aynı gazete, harb kanunlarına saygı- sızlık edilip edilmediğinin 13 ler kami- tesi tarafından tahkik edilebilmesi için kabul olunan “müsavatsızlık” usulüne 'a- hammül etmekte İtalya'nın menfaati o0. lup olmadığını sormakta ve “Cenevrs”. de kalacak mıyiz” sualini tekvar etmek- dir. & «Ü