26 Mart 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 6

* , laşma imzalanmıştır. ULUS 26 -3 - 1937 ( Başı 1, inci sayfada ) den çıktı ve başvekille gayet samimi bir surette el sıkıştı. İstasyondaki me- rasim bittikten sonra italyan dış baka- nı, kendi ikametgâhı için tahsis edilen Karakoveç'in köşküne gitti. Sonra sa. raydan geçerek hususi deftere ismini kaydettirdi. Öğleden sonra doktor Mi- lân Stoyadinoviç'i ziyaret etti. Bu su- retle ilk konferans başlamış oluyor. Saat dörtte tekrar toplanıldı ve mü- lere devam olundu. Bu akşam Topçudere zabitler mahfilinde şerefine büyük bir ziyafet verilecek ve bu ziya- feti bir kabul resmi takib edecektir. Fransa ve Belgra' anlaşması Belgrad, 25 (Hususi) — Belgradda çıkan Pravda gazetesi, Paris muhabiri- nin verdiği bir telgrafı neşretmektedir. Bu telgrafa göre, fransız dış bakanlığı fransız basınına bir tebliğ vermiş, ve bu tebliginde, Yugoslavya hükümetinin, İtalya ile yaptığı müzakereler hakkın- da fransız dış bakanlığında muntazam surette malümat verdiğini bildirmiştir. Bu tebliğde ayrıca Belgrad müzakere- lerinin Fransaya ve küçük antanta kar- şı olmadığını ve böyle bir şeyden şüp- he etmekte mana olmadığı kaydedilmek- tedir. Yugoslav gazetelerinin yazdıkları Belgrad, 25 (Hususi) — Kıral nai- bi prens Pol bugün italyan dış bakanı Kont Cianoyu kabul etmiş ve kendisine beyaz kartal nişanının büyük kordonunu vermiştir. Bütün yugoslav basını, İtal- ya - Yugoslavya dosluğu hakkında u- zun makaleler yazmaktadırlar. . Yarı resmi Vreme gazetesi, Kont Cianonun ziyaretinin Belgradda büyük bir sevinçle karşılanmış olduğunu çün- kü bu sayede iki memleket arasındaki politik ve ekonomik münasebetlerde ün tahmin e- mahsus bir selâh husuli dilmekte olduğunu yazmaktadır. Anlaşma politikası 1924 - senesinde Romada bir dostluk misakı imzalanmış olan pasiç ile B. Musolini tarafından bozulmuş olması ve bunu bir itimadsız- lık devrinin takib eylemiş bulunma- sı teessüfe şayandır. B, Stoyadinoviç'- in teşebbüsü sayesinde İtalya ile yakın. lık. Yugoslavya, dış politikasının hedef- lerinden biri şimdilik tahakkuk etiril- mek üzeredir. Anlaşma imzalandı Belgrad, 25 (A.A.) — İtalyan dış bakanı kont Ciano öğleden evvel Yu- goslavya başbakanı Stoyadinoviç ile u- zun müddet italyan - yugoslav paktı etrafında görüşmeler ve öğleden son- 'a müzakerelere tekrar başlanarak an- Naib prens Paul Ciano'yu kabul ede- rek kendisini öğle yeneğine alıkoymuş ve yemekte başvekil Stoyadihoviç de hazır bulunmuştur. Çekoslovakya, Romanya, Yugoslavya görüş birliği Prağ, 25 (A.A.) — Çekoslovak a- jansının bildirdiğine göre, Çekoslovak- ya başbakanı Hodza ile Romanya baş- bakanı Tataresko Yugoslavya başveki- line bir selâm telgrafı göndererek her üç memleket arasında beynelmilel siya- sette görüş birliğini bildirmişlerdir. Küçük antant devletleri arasında tadiller mi? Milano, 25 (A.A.) — Hariciye na- zırı kont Ciano'nun Belgrad ziyareti dolayısiyle “Korriere Della Sera”, di- yor ki: *“Her iki tarafın iyi niyet ve iyi an- layışı sayesinde —müsbet bir iş birliği yolunda artık temel atılmış olduğundan italyan - yugoslav münasebatı yeni bir safhaya girmiştir. Yugoslavya açıkça bolşevikliğe karşı vaziyet almıştır ve bu hususta hareket serbestliğini muhafaza etmekle beraber fransız - sovyet bloku- na girmek tehlikesinde bulunan Tuna memleketleri grupunun çok mühim bir unsuru olabilir. Yugoslav - italyan ya- kınlığı kati bir şekil alınca küçük ant- ant grupunu teşkil eden devletler ara- sında tadiller yapılması muhtemel adde- dilebilir. 'italya - Yugoslavya anlaşması imza edildi Anlaşmanın metni Belgrad, 25 (A.A.) — Bugün öğ- leden sonra Yugoslavya namına B. Stoyadinoviç ve İtalya namına da Kont Ciano tarafından imzalanan - politik anlaşmanın metni şudur : Majeste Yugoslavya kıralı namı- na kırallık niyabet meclisi ile Majes- te İtalya kıralı ve Habeşistan impara- toru, mütekabil çok samimi ve dos! ne münasebatın takviyesi iki memle- ketin olduğu gibi umumi sulhun men- faati icabından bulunduğunu nazarı dikkate alarak ve bu dostluğa yeni bir esas bulmak ve iki memleket arasın- daki ü tisadi münasebetler- de yeni bir devir açmak arzusu ile müte- hassis olarak: İki memleket arasında devamlı bir sulhun idamesi ve ti aynı za- manda Avrupa sulhunun da mühim bir şartı olduğuna kani — bulunarak,- Bir anlaşma akdini kararlaştırmışlar, ve bu hususta fevkalâde murahhas olmak üzere majeste Yugoslavya kı- ralı namına niyabet meclisi: Başvekil ve hariciye bakanı Ekselans Doktor Milan Stoyadinoviç'i, Majeste İtalya kıralı ve Habeşistan imparatoru: Ha- riciye nazırı Ekselans Kont Galaazzo Ciano di Curtelesso'yu tayin etmişler- dir . Bu murahhaslar salâhiyetnameleri- ni taati ettikten sonra aşağıdaki hu- susatı kararlaştırmışlardır. : Madde 1 — İki yüksek âkid taraf müşterek hududlarına ve iki memle- ketin Adiryatikteki deniz hududlarına riayet etmeyi taahhüd eder. Her - iki taraftan birisi hiç sebebiyet verme- diği halde bir veya bir çok devletlerin bir taarruzuna uğradığı takdirde di- ğer taraf, mütearrızın istifadesini mu- cib olacak her türlü hareketten is- tinkâf etmeyi taahhüd eyler. Madde 2 — Beynelmilel ihtilâtlar halinde ve yüksek âkid taraflar mi terek menfaatlerinin tahdid edildiği için alacakları tedbirler üzerinde an- laşmayı taahhüd ederler. Madde: 3 — Yüksek âkid taraflar, karşılıklı münasebetlerinde harba, mil- Ki siyasetlerinin bir âleti olarak, müra- caat etmemek ve aralarında çıkabilecek bütün anlaşamamazlık veya ihtilâfları sulh vasıtalariyle halleylemek hususun- daki azimlerini yeniden teyid ederler. Madde: 4 — Yüksek âkid taraflar, kendi topraklarında diğer âkid tarafın mülki tamamiyetine veya müesses zamına karşı müteveccih veya iki mem- leket arasındaki dostluk münasebetleri- ne zarar verecek hiç bir faaliyete mi ade etmemeyi veya böyle bir faaliyete yardımda bulunmamayı taahhüd eyler- ler. Madde: 5 — Yüksek âkid taraflar, aralarında mevcud olan ekonomik mü- nasebata, iki memleket arasında mües- ses dostluk asebetlerine daha uy- gun yeni bir hamle vermek maksadiyle şimdiki ticari mübadelelerini takviye ve genişletmek ve keza daha vasi bir teş- riki mesai şartlarını tetkik etmek hu- suslarında mutabık - kalmışlardır. Bu babta en kısa bir müddet içinde hususi bir anlaşma yapılacaktır. Madde: 6 — Yüksek âkid taraflar, şurasını kararlaştırmışlardır ki, bu an- laşmada hiç bir şey, iki memleketin e- sasen aleni olan mevcud beynelmilel teahhüdlerine muhalif telâkki edilmiye- cektir. Madde: 7 — Bu anlaşma beş sene müddetle akdedilmiştir. Eğer inkizasın- dan altı ay evvel fesih edilmezse birer sene müddetle kendiliğinden uzayıp gi- decetkir. Madde: 8 — Bu anlaşma tasdik 0o- lunacaktır. Meriyete tasdiknamelerin teatisi günü girecektir. Bu teati Bel- grad'da mümkün mertebe kısa bir za- manda vuku bulacaktır. İşbu anlaşma Belgrad'da 25 mart 1937 de iki nüsha olarak akdedilmiş ve veya edilebileceği hususunda mutabık| yüksek âkid taraflardan her birine birer kalırlarsa, bu menfaatleri korumak nüsha verilmiştir. Kont Cianonun Sözleri (Başı 1. ınci saytada) | dan kaldırmakla kalmıyacak fakat ay- nı zamanda iki memleketin kendi ara- larında her türlü vaziyette de sulhu muhafaza etmek hususundaki kati e- mellerini tahakkuk ettirecektir. Muahedeniı metninde bu emelin na- sıl bir hukuki şekilde beyan olunduğu- nu bu akşam okuyacaksınz. Yugoslav- ya ve İtalya aralarındaki politik müna- sebetlerde yeni bir devir açmaya ve Roma'da Passiç ile Musolini arasında vuku bulmuş olan mülâkatta krokisi çizilmiş olan güven içinde dostluk ve işbirliği programının gerçekleştirilme- sine karar vermişlerdir. Böyle bir pro. gram iki memleketin hem müşterek menfaatlerine, hem coğrafi vaziyetleri- ne hem de Yugoslavya ve İtalya eko- nomileri arasında mevcud hayati derin bağlara uygundur. Münasebetlerimiz- de tahakkuk ettirmek istediğimiz nok- ta işte budur. Ve ilerde iki memleke- tin aralarındaki iyi komşuluk münase- betlerini istinad ettirecekleri esaslar bunlar olacaktır. Bu noktada Yugoslavya hükümetinin noktai nazarını da ifade ettiğime emi- nim, Yıkmak istediğimiz her türlü iti madsızlıktı. Gerçekleştirmek - istedi miz de iki memleket arasında devam- lr bir dostluktur. Şundan da eminim ki, bütün bunlar iki memleketin hudud- larında bulunan halk üzerinde çok fay- dalı tesirler yapacaktır. Ve bu halk Yugoslavya ile İtalya arasında akto- lunan anlaşmadan çok iyi neticeler ala- caklardır. İtalya tarafından, salâhiyet- tar makamlara Sırb . Hırvat - Sloven lisanlarında tedrisatta bulunulması ve bu lisanlarda ruhani âyinler yapılması hususunda verilecek talimatı başbakan Stoyadinoviç'e bildirdim. Bu anlaşmanın müzakeresini ve ak- dini takib ederken yalnız karşılıklı isti. fadelerimizi istihdaf etmedik, Tam ter- si, Avrupanın ve her şeyden evvel ad- riyatik havzasının ve bize en sıkı mü. nasebetlerle bağlı bulunan memleketle- rin güvenine hakiki bir yardımda bu- lunmak istedik. Faşist hükümeti;şuna derin tarzda kanidir ki, Avrupaya muhtaç olduğu uzun sükünet çalışma ve kurma devre- sini temin etmek için her şeyden ziyade aralarında müşterek hududlar olan dev- letlerin kendi aralarında anlaşması iti. matlı münasebetler tesis etmesi, her türlü anlaşmazlık sebeblerini kaldır- maya çalışması ve fili işbirliği şartla- rını yaratmaları zaruridir. Beşeri her teşkilâtta olduğu gibi milletler camia- sında da ilk vazife komşusu ile iyi ge- çinmektir. Faşist hükümeti, italya ile yugos. lavya arasında iyi ve emin münasebet- lerin inkişafından bütün Avrupanın is- tifade edeceğine ve yugoslavya ile ital- yanın Avrupa güven meselesine en ameli ve en müsbet bir şekilde hizmet etmiş olacaklarına kanidir. Her iki hükümetin de bu aynı fikir etrafında azimlerini toplamış olmaların- dan ve benim de ve bu gaye uğrunda mümtaz başvekiliniz Stoyadinoviç ile bu derece ameli ve fili bir eserde teşri. ki mesaide bulunmuş olmamdan dolayı çok bahtiyardır. Başvekiliniz ile şahsi dostluk da tesis ettiğimden dolayı bah- tiyarım. Yugoslavya ile İtalya bugünden iti- baren iyi komşuluk münasebetleri ve işbirliği yolunda yürümeye başlamışlar- dır. Bu yola kanaat ve itimadla giriyo- ruz ki, bu Avrupada sulhu hakikaten ve samimi olarak seven herkes tarafından sevinçle karşılanacağında hiç şüphem yoktur. Bizler, kararlarımızın ve anlaş- malarımızın, İtalya ve Yugoslavyaya aralarında anlaşarak sağlam ve devam. lr olmasını istediğimiz bağları kurma- larına imkân veren iyi niyet realizm karşılıkı anlayış zihniyetini ve tesanüd hususunda diğer milletlere de bir örnek olmasını temenni ederiz, Belgrad görüşmeleri etrafında Fransız İngiliz ve Alman basınının yazdıkları Fransız basını ne diyor? Paris, 25 (A.A.) — Bayan Tabı B. Delbos'un Avusturya orta elçisi ile olan görüşmesi hakkında da şu satırları yazıyor: “B. Ciano'nun Belgrad seyahati u- zun uzun göl Fransız dış bakan. lığının resmi tezi, müstakbel Adriyatik paktının küçük anlaşmaya ve yahud fransız - Yugoslavya dostluğuna muha- lif olarak telâkki edilmiyeceği merke- zindedir. Şu şartla ki, bu nokta imzayı müteakib diplomatik bir hareketle teyid edilsin. Hakikatte, İtalyanın müttefiki miz olan Yugoslavyaya, bilhassa bize karşı — taarruzcu — olduğu — bir rada, yaklaşması, Belgrad'ın B. Beneş'- in seyahati arifesinde yaptığı politik hareketin pek ziyade lehinde bir şey ol- madığı gibi Balkanlarda İtalya - Al- manya kuvvetinin genişlemesi mahiye. tinde tefsir edilebilir. Zira Belgrad hü- kümeti bunu yapmak için Fransa tara- fından küçük anlaşmaya teklif edilmiş olan karşılıklı yardım paktını reddet- mektedir.” İngiliz basını ne diyor? Londra, 25 (A.A.) — Gazeteler, Kont Ciano'nun Belgrad seyahatini I- yi bir surette karşılamakta ve bunun neticesinde imzalanacak muahedeler i« le orta Avrupada sulhun kuvvetlenece- ği fikrinde bulunmaktadır. Mançester Guardian gazetesi de şöyle diyor: İngiliz - italyan anlaşmasını mo- del olarak alacak ve Türkiye ve Yu- nanistan ile ayni şekilde yapılacak anlaşmalarla tamamlanacak olan bu anlaşma, Londrada memnuniyetle karşılanmaktadır. Alman basını ne diyor? Berlin, 25 (A.A.) — Kont Ciano- nun Belgrad seyahatından bahseden Fölkişer Beobahter diyorki: İmzalanacak olan paktın müsbet ve mümkün şeyler çerçevesi içinde kala. cağı muhakkaktır. Belgradın bazı bağ- ları vardır ki ne Yugoslavya ne italya bunları çözmeyi düşünmemektedir. Ma- caristanın tadilci isteklerine karşı te. dafut bir birlik mahiyeti gösteren bu yeni pakt, küçük antanta dokunmıyaca- ği gibi balkân antantına ve bulgar - yugoslavya anlaşmasına da ilişmiyecek. tir. ——— ——— Italya İspanyadan ( Başı 1. inci sayfada ) emirnam:ler, bu ciheti teyid eder ma- hiyettedir. B. Delbos, elçilere bunlar- dan bahsetmiştir. Diğer taraftan Nevyork Herald Tri- bün gazetesinin Avrupa nüshası şu ha- beri vermektedir: B. Delbos ile ingil elçisi Sir Corc Klark arasında yapılan görüşmelerde eğer İtalya gönüllülerini geri çekmekten imtina e- Ispanyadaki derse, bütün ispnyol limanlarının Fran- sa ve İngiltere tarafından abloka edil- mesi meselesi tetkik edilmiştir. Burada, farnsız dış bakanı ile iki büyük elçi arasında yapılan müzakere- ler hakkında salâhiyetli mahfiller şu fikri serdetmektedirler: Fransa şimdiye kadar bir uzlaştır- ma siyaseti takib etmiş ve karışmazlık, anlaşmasının birçok defalar bozulmuş olmasına rağmen büyük bir saber gös- termiştir. Aynı mahfillerin söylediği- ne göre, sabır ve hoş görmenin de bir hududu vardır. Bilhassa şimdi olduğu gibi sömürgeleri, deniz tehlikede bulunmadığı zaman münakalâtı Fransa- nın bu hududu. asla aşmıyacağı — ehe- miyetle kaydedilmektedir. Öte yandan aynı mahfiller ingiliz imparatorluğu yolunun da garb Akde- nizinde tehlikeye karşı bulunduğunu kaydetmekte ve Fransa ile İngilterenin İspanyaya girilecek yolları tesirli su- rette kontrol altında bulundurmak ve yabancı müfrezelerin yeniden İspan- ya'da karaya çıkmalarını önlemek için Müşterek bir politika kabul etmeleri lâzımgeleceğini ilâve eylemektedirler. Öğrenildiğine göre B. Delbos, Al. manyanın daha mutedil hareket etme- si için İtalyanın üzerinde bir tazyik yapması hususunda B. Velezek nezdin- de ısrarda bulunmuştur. İngiltere ve Fransa müşterek bir yol takib edecek Paris, 25 (A.A.) — Gazeteler, İtal- yanın gönüllülerin geri alınması mese- lesinin müzakeresini reddetmesini ve B. Delbos tarafından Almanya ve İngilte- re büyük elçileriyle Avusturya elçisi- nin kabul edilmesi meseleleri hakkında tefsiratta bulunmaktadırlar. Exselsior gazetesi diyor ki: “İngiliz ve fransız hükümetlerinin, İtalya tarafından kabul edilen teahhüd- lere karşı mükerrer surette yapılan mu- halefetleri harb vakıaları gibi telâkki e- decekleri muhakkaktır. Bu hususta, B. Delbos'un alman ve ingiliz büyük elçi- leriyle olan görüşmelerinin istenilen tekmil açıklık ve katiyeti haiz olduğu gönüllüleri çekmezse söylenmektedir. Hariciye bakanlığında, ikinci kânun sonundanberi gönüllü sev. kine nihayet vermiş ve İspanya anlaş- mazlığına karşı az çok alâkasızlık gös- termiş olan alman hükümetinin çok dü- rüst hareketi teslim edilmekte ve ital- yan kuvvetlerinin İspanya yarım ada- sında yerleşmeleri fransız hududları ve münakalesinin emniyeti için bir tehli- ke teşkil edecek mahiyette görülmekte- dir.” Eko dö Pari'de Pertinaks diyor ki: “Fransız hükümeti, gittikçe artan müdahalenin müsamaha ile karşılana- mıyacağı ve Fransa ve İngiltere için ha- yati olan münakalelerin tehlikede oldu- ğu kanaatindedir. Sir Corc Klark, B. Delbos'a verdiği cevabta hükümetinin de ayni fikirde olduğunu bildirmişti Bundan başka B. Delbos alman hül metinden barış için İtalya rejimi üze- rinde bütün nüfuzunun kullanılmasını rica etmiştir. Bayan Tabuis, Övr gazetesinde ya- ziyor: “B. Delbos'un basına beyanatı, bil- hassa ingiliz büyük elçisiyle her nok- tada mutabık olduğunu bildirmesi iti- bariyle çok ehemiyetlidir. Son Berlin haberleri de Almanyanın gönüllülerin geri alınması meselesinde İtalyaya mü- in asgari olduğunu bildirmek- Bir türk albayı da kontrola memur edildi Londra, 25 (A.A.) — Karışmazlık komitesi İspanyada kontrola memur e- dilen muavinleri tayin etmiştir: Deniz kontrolu için : Kontr amiral Salza - Estonya - Şar- burg'a. Bahriye Albayı Meyer (Norveç) Brest'e. Meija (Letonya) Verdon':. Bahriye Albayı Akkermann (Felemenk) Lizbon'a. Bahriye Albayı Thiele (Da- nimarka) Mader'e. Bahriye Albayı Saf- yeddin (Türkiye) Cebelüttarıka. Bahri- ye Albayı Tiyauiç (Yugoslavya) Orana Bahriye Albayı Doyle (İrlanda) Mar- silyaya. Palerme'e henüz kimse tayin e- dilmemiştir.Buraya bir isveçli tayin e- dilecektir. Kara kontrolu için : Aşağı Pireneye Yüzbaşı Gullenram (İsveç. Yukarı Pireneye Albay Wettre (Norveç). Yukarı Garonne'e Albay Martola (Finlandiya). Ariege'e B. Paul Reinhards (Letonya). Doğu Pireneye Albay Öls (Felemenk). Cebelüttarık - İspanya arazisi hududuna B. Safyed- din (Türkiye.)