12 Mart 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

z —— 6 — VAKIT 12 MART 1932 İzmir rıhtım şirketi Sujistimal ve sahtekârlık maznunları- nın muhakemesine yakında başlanıyor nl ihtikâra karşı şiddetli tedbirler alındı Hususi İzmir muhabirimiz yazıyor. (Dedikodusu aylardanberi de- vam eden rıbtım şirketi suüisti- maline âit tahkikat artık bitti. Mesele yakında mahkemeye in- tikal edecek, adalet yerini bu- lacaktır. Bu mühim sniistimalde tesbit edilen suçlardan birincisi: Rüşvet almaktır, fakat öyle bir rüşvet ki miktarı çok yüksek ve devamlıdır. İkinci suç, sahte- kârlıktır. Sabtekârlığı yapmakla mazmun | olan rıhtım şirketinin sabık mü- dürü M. Iv Gifre ile melisi ida- re azasından M. Jurdan ve mw- hasebeci M. Peredir. İstanbulluların kendisini tanı- dıkları avukat Gat Franko Ef.nin suçu; firari Nafia komiseri Emin beye devamlı bir surette verilen rüşvette alâkadar olmaktır. Şirketin sabık maslahatgüzarı Cici namiyle maruf Galip bey veznedar mösyö Kasar; şirkette tutulan şifreli bazı defterlerle mühim bazı vesaiki ortadan Kal- dırmak ve bir kısmını imba et- mek suçlarından maznundurlar. Senelerce devam eden bu mü- him suiistimal, nihayet imtiyaz- nameyi tetkik eden ve şimdi belediye mürakıbi bulunan sa- bik maliye memurlarından Meh- met Şükrü bey tarafından mey- dana çıkarılmıştır. Bu şeref be- men bemen yalnız bu memura aittir. Mehmet Şükrü bey vaktiyle bir kaç şirkete komiser olarak tâyin edilmişti. Rıbtım şirketi hesabstını tetkik etmek isteyin- ce defterler kendisine verilme- miş, sabık nafıa komiseri tara- fından bu vazifeden uzaklaştırıl- ması için İâzım gelen teşebbüs- te bulunulmuş neticede Mehmet Şükrü bey bu vazifeden çekil miş ve belediye murakıpliğine tayin edilmişti. Orada vazife gördüğü müd- detçe nhtım şirketi imtiyazna- mesinin tetkikatiyle meşgul ol muş, imtiyazname (mucibince hükümete verilmek lâzım gelen varidat hi ssesinin verilmediğini haber almış, daha bazı mesele- ler duymuş ve bunlar hakkında maliye vekâletine bir rapor gön- dermiştir. M. İv Gifrenin ticarethanesin- de babası Gifrenin adamların dan olan ve uzun zaman şirket- te çalışmış bulunan iki ecnebi memur vazifeden çıkarılınca An- karaya giderek şirketteki bütün smiistimalleri, sahtekârlıkları rüş- vetleri alâkadar makamlara ha- ber vermişlerdir. İşte; ondan sonradır ki bu yüz binlerce liraya baliğ olan ve sahtekârlık yapılmak suretile or- tadan kaldınlan hükümet bissesi meydana çıkarılmış, sabık Nafia komseri Emin beyle daha bazı zevata rüşvet verildiği tesbit edilmiştir. Evvelce baber verdiğim gibi verilen rüşvet; defterde Ernest namında birisine verilmiş gibi gösterilmektedir. M. Iv Gifre de M Jerdan bu müstear namın “hesabatı muallaka,, ya ait olduğunu erse de ni- bayet sabık nafıa komiserine veri len para olduğu itiraf edilmiştir. Tetkikata göre sabık komisere verilen rüşvet mikdarı yöz bin liraya yakındır. Bazı zevatla Osmanlı hükümeti zamanında bir nazıra da yüz bin liradan fazla rüşvet verildiği anlaşılmış- tır, Hatta sabık nafia komiserine her ay 250 şer lira rüşvet ve- rildiği ve bü paranın güya Mar- silyada bulunan bir yazıbanenin masrafı olarak gösterildiği def- terlerin tetkikinden anlaşılmıştır. Defterler üzerinde tetkikat yapan ve ehli vukuf olarak in- tibap edilen ecnebi ve Türk ban- kaları müdürlerinden mürekkep heyet de verdiği raporda şirke- tin sahtekârlığını ve yolsuzluk- larını tesbit etmiştir. Mutantiklikçe tahkikatın ikma- inden sonra müddeiumumilikçe serdedilen esas mutalaanamede M. İv Gifre'yle M. Jurdan'ıa ve Perenin sabık nafıa komiseri Emin Beye şirketten devamlı bir surette ve yüksek mikdarlarde rüşvet vermek ve hasılattan bir kısmını gizlemek için şifreli def- ter usulile hususi evrakta ve ti- caret defterlerile senetlerde sah- tekârlıklar yapmak, Mösyö Jur- dan, Ju Gifre, Pere, Gad Franko, Kasar'la Galip .Bey Obu evrak ve defterleri ortadan kaldırmak ve bir kısmını imha etmek cü- rümlerinden maznundurlar. İddianamede maznunların bu suçları işledikleri yapılan hazır- hk tâbkikatı ve ilk tahkikat ne- ticesinde anlaşıldığı müdellel ve mufassal surette izah edildikten sonra Türk ceza kanununun 220, 345, 348, 80, 220, 65 inci mad- delerine göre haklarında son tah- kikatın açılmasına ve duruşma" nın asliye ceza mahkemesinde yapılmasına karar verilmesi ta- lep edilmiştir. Veznedar Kasarm bu suçlar- dan dolayı men'imuhakemesine, sabık komiser Emin İ Bey takip ettiğinden ceza mah- kemeleri usulü kanununun 198 inci maddesi mucibince hakkındaki takibatın tatiline karar verilmesi istenmektedir. Mastantiklikçe maznunlar hak- kında bir kaç güne kadar karar verilecek ve muhakemeye asliye cezada başlanacaktır. Ihtikâr meseleleri İstanbul gazetelerinde şeker ihtikârından baklarında kanuni takibata başlanan ve müddei. umumiliğe verilen tüccarlar ha- beri İzmir piyasasında icap etti- ği derecede tesirini (o göster miştir, Burada da şekerciler; stan- bulda olduğu gibi şeker fiatla- rım oldukça yükseltmişlerdi. Mıntaka ticaret müdürlüğünce alınan seri tedbirler neticesi ola- rak fiat tereffüünün önüne geçil- miştir. Bu seri harekete karşı; sair eşya fiatlarında da bekleni- len tereffü görülmemiştir. Kontenjan (o tedbirini | istis- mara yeltenen iki musevi tüccar hakkında ihtikâr kanunu muci- bince muamele yapılmış, tanzim edilen evrak mintaka ticaret mü- Bütün kurşunlara'Isveç gurubuyla mü- zakere devam ediyor u x Rağmen sağ! Ecel, bazan, insanın hiç bek- lemediği bir sırada gelir. Bazan da, ne kadar ısrar ederse etsin, yandan geçer ve bir türlü pe şinde koştuğu kimseye tesadüf etmez. Genç bir Fransız küçük zabiti Limoj şehrinde bir kızla evlen- mişti, Bal ayı biter bitmez, Fran- sua, yani küçük zabit, kumanda- nina müracaat ederek, başka bir tarafa naklini istedi ve Liyon şehrine tayin edildi. Fransua, evini ve karısını terkederek Li- moj şehrinden kalktı ve Liyona hareket etti, Yalnız, karısının Trahoma olarak verdiği on bin frankı da almayı unutmamıştı. Evde, yalnız, parasız, kocasız ve aşksız kalan gelin, kocasının tayin edildiği yeri öğrendi ve, oraya gitmeden evvel, Limoj şehrindeki bir silâhçıdan bir brovning de almayı unutmadı. Fakat, zavallı kızın hali o kadar sinirliydi ki, silâhçı, bir hadiseye mani olmak üzre, tabancaya boş fişekler doldurmayı münasip gör- müştü. Madam Fransua, elindeki ta- bancanın boş olduğundan biha- ber, Liyonda, kocasının kışlası- nın önünde beklemiye başladı, ve Fransua neşeli neşeli ve gü- lerek kapıda görününce elindeki tabancanın bütün kurşunlarını üstüne sıktı. Fakat bütün kurşunların pat- | lamasına rağmen, küçük zabit ayakta duruyordu. Etraftan koşuşanlar buna hay- ret ettiler. Maamalih, kadının | üstüne atılarak elinden silâbı al- dılar ve onu karakola götürdü- ler. Orada, zavallı kadın ağlaya ağlaya halini anlattı. Komiser, İ karı kocayı barıştırarak kadının İ derhal Limoj'a dönmesini tenbih etti. Kadıncağız ne yapsın, razı oldu. Fakat istasyona git meden evvel, bu sefer Liyon şebrindeki bir silâhçıya giderek başka bir tabanca aldı ve silâk- çıya, dom dom kurşunları koy- masını tenbih etti. Sonra, tekrar kocasınm peşine düştü. Kadın, Fransuayı, şehrin cad- delerinden (birisinde kolunda başka bir kadınla görünce; — Artık bu sefer kurtulamaz: sın, Diye tabancasını çekti ve sık» tı. Fakat hiç bir kurşun patla- madı. Gene kadının elinden $i- lâbını aldılar. Tesadüfe bakınız ki, Liyonlu silâhçı da, Limojda- ki gibi düşünerek, bir cinayete mani olmak için, tabancaya boş fişenk koymuşmuş. Ve vu iki te- şebbüsüne rağmen kocasını öl- düremiyeceğini anlayınca kadın da artık evine dönmiye mecbur oldu. m m az dürlüğünden (omüddeiumumiliğe sevk olunmuştur. Bu iki tüccar; Avrupadan ge- tirttikleri mühim miktarda emte- ayı; İstanbulda daba fazla fiate satabilmek için burada gümrük- ten çıkarmamış, İstanbula gön- dermiştir, Mıntaka ticaret müdürlüğü; bu suretle hareket eden tüccarların tevkifleri | suretiyle haklarında takibat icrası ve mallarının sev- kine mümanaat edilmesi muvafık olup olmıyacağını iktisat vekâ- latinden sormuştur. Ihtikâr tetkik komisyonu te- şekkül etmiş ve işe başlamıştır. Burada ihtikâr hakkında mınta- ka ticaret müdürlügüne yapılan müracaatlar pek azdır. Hükümetin 1932 borçlarının tecili için bazı şirket ve gurup- lara müracaat ettiği yazılmıştı. Bu şirketler arasında bulunan ve Irmak - Milnos - Fevzipaşa - Diyarbekir hatlarını inşa eden Isveç gurubu bu tecile mukabil şimendifer oprogramından bazı tadilât istemiştir. Ayrılan bir komisyon bu mevzu üzerinde çelişmaktadır. Şirket 2 Kânunu- evvel 1934 tarihinde bitirmeyi taahhüt ettiği bu hatların bu tarihte bitemiyeceğini ileri süre- rek yeni bir tarih istemektedir. Hükümetin bu guruba borcunun son taksitini 934 eylülünde ve- recektir. Taksitler şimdiye kadar i çok muntazam şekilde tediye olunmuştur. Matbaamıza gelen eserler: ” Demiryollar mecmuası 1 Mart 932 tarihinde intişar e- den Demiryollar mecmuası, bu sa- yisiyle sekizinci neşriyat senesini idrâk ediyor. Memleket ve mes- lek irfanma bihakkin hizmet eden bu mecmuanın son sayıst şimdiye kadar intişar eden (84 sayısı gibi birçok zengin mündericat ile çık- mıştır . Bu nüshada neşredilen o- tuza yakım muhtelif ve mütenev- vi, cidden müfit mevzular arasın: da Cer Müdürü Tevfik Fazlı, Samsun işletme müfettişi Hüseyin Yakup, Ticaret ve Hasılât Müdür muavinleri Cemal ve İhsan Ali, Hareket Müdür muavini Cemal, İstatistik Müdürü Ferit, mecmua Müdürü Mehmet Ali Beylerle di- ger tahrir heyetinin makaleleri vardır. Devlet demiryollarımızm za- rar edip etmediğini ve ne şerait tahtında çalıştığını okumak ve öğ renmek, memleketimiz .ve cihan demiryollarının vaziyeti hakkm- da tam bir fikir edinmek istiyen okuyucularımıza bu çok kıymetli mecmuamızı tavsiye eder ve mec- muanm yıl dönümünü tebrik ede- riz. Arzu edenler o Haydarpaşada Demiryol İstatistik Müdürlüğün- den tedarik edebilirler . ».. Ankara vilâyeti Maarif Cemiyeti hayırlı bir i şeye girmiştir. Millet Mektep- lerinde okuma yazma öğrenen vatandaşlara ve mütaleaya hevesli dimağlara faydalı bir yardım ol- mak üzere bir neşriyat serisi içinde bilhasaa ( seyahat kitap- | ları ) mühim bir mevki tutmak- tadır. Maarif Cemiyetinin bu seriye ait olmak üzere hazırladığı ki- taplardan ikisi intişar etmiştir. Üsküdar - Kadı bissesi olanların hisse senetlerini Küçük ilânları| VAKITıns# 10defası yüz kuruştur Ss Memur istiyoruz — Taşrada, kazalarda mal satacaktır, bangi kazada saş yapacaksa o kazanın yerli abalisin- den olması şartır mektupin müracantş İstanbul Postshanesi 400 te m Şe irk e Cığaloğlunda satılık mü- kemmöâl hane — Ciğaloğlunda kâ- gir dört kattan ibaret on oda, bir salon, bir cıbannüma, bir mutfak, bir kiler, bab çe ve müştemilât #aireyi havi mükemmel hane satılıktır. Talip olanların Galatada Mehmet Ali paşa hanında (41) numaraya müracaat eylemeleri, > Satılık kâgir hane — Divan- yolunda tramvay caddesinde kâşir döre kattan İbaret dört oda, bir mutlak, bir sarnıç, bir Kuyu, daraçayı bavi munta- zam ve nezseti fevkalâdeli kâgir hane sanlıktır Talip olanların Galatsda Meh- met All paşa hanında (41) nomaraya müracsat eylemeleri Ucuz ve acele satılık otel ve kahvehane ve kecide Salkımsöğürte tamvay caddesinde (19) oda, iki salon, ve müştemildn sal veyi havi otelle altındaki kahvehane ve ittiselindeki garaj wcoz Satılıkur. Talip olanların Galatada Mehmet Ali paşa ba- mında (41) numaraya müracaat eylemeleri. m anemi İ Jan şerefli ve eğlenceli bir mevkiinde senevt (7.000) lira kira getiren emlik saulıktır. (Bedeli için bir kısmı peşin ali- İ narak mütebaki mukssseten ve yahut ikt sene sonra verilmek üzere kolaylık gös terilir) fazla malümat ve tafsilâz almak i* tyenler Galatada Mehmet Ali paşa ha- mında (41) numaraya müracaat eylemeleri" Acele satılık hane ve fırın— İ Rürelihisarında Alitorlak mahallesinde çeşme sokağında bir kan kâgir bir kat ahşap İki kattan ibaret dör oda, bir mutlak, bir hamam, bir kuyu, bahçe, elektrik ve müştemilân saireyi havi bane ve irtisalinde fırın satılıktır. Talip olan lacn Ga'atada Mehmet Ali paşa hanında (440) numaraya müracaat eylemeleri. İ Satılık dükkân — Mabmutpas sada Kürkçü hanı al katında ayda (14) on dör: lira kirası olan bir dükkân $a- ulkur. Talip olanların Galstada Mehmet Ali paşa hanında (41) numaraya müre- cast eylemeleri. YA AKAN | Doktor i — Hafız Cemal Dahili hstalıklar mutahassısı İ Cumadan maada her gün öğleden : ! sonra saat 2,30 dan 5 e) kadar İstam | bulda divanyolunda 118 numaralı ho” İ susi kabinesinde dahili hastalıklar! İ muayene ve tedavi eder. Telefon: İs“ tanbul (2. 22398) .——————— Neşredilen kitap (kıymetli muallim seyyah Kandemir B. in Ankara vilâyeti seyabatı intıba- larından mürekkep bir cilttir. Bilhassa lik ve Orta mektep muallimlerine tavsiye ederiz. köy Ve Havalisi Halk Tramvayları Türk Anonim Şirketi Hissedarlar umumi heyeti 31 Mart 1932 Perşembe günü öğ- leden evvel saat 11 de Şirketin Üsküdar'daki merkezinde adi surette toplânacaktır. Esas mukavelename mucibince en az beş i içtima gününden bir hafta ev- veline kadar Şirket veznesine yatırmaları ve dubuliye varakası almaları ilân olunur. Görüşülecek işler 1 — Idare Meclisi ve mürakıp raporlarının okunması, 2 — Bilânçonun tasdiki ve Idare Meclisinin ibrası. 3 — Şirketimizle Istanbul Belediyesi ve Evkaf Umum Müdür lüğü arasında akdedilen 31-6-931 tarihli mukavelename tatbikatı için İdare Meclisine selâhiyet itası. 4 — Esas mukavelenamenin' 34 öncü maddesi Mucibince Ida” re Meclisinde inbilâl eden azalık için intihap icrası 5 — Mürakıp seçilm i ve ücretinin kararlaştırılması, ld te bİr are aa aamir ÖĞRE. Maraş Vilâyeti Daimi Encümeninder: 2657 şer lira keşifli beş adet Polis ve Jandarma karakolü ayrı ayrı aleni münakasaya vazedilmiştir. 2 Nisanda ihaleleri icra kılınacaktır. 20816 Hira keşifli bir mektebin inşası kapal! zarfla münakasaya vazedilmiştlir. saat 14 te ihalesi icra kılınacağı ilân olunur. Nisanın 26 ıncı çarşamba günü e)