6 Temmuz 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 7

5 Meclis, bi (Baştaratı 1 incn sayıfada) 2 — İsştirilmesine, Deniz yolları ve AY işletmelerile fabrika ve ha-| Har teşkilâtma, devlet davala -| !tatbike memur avukatlara, E - he posta ve telgraf başmüdürü İri Beyin affına, mübadil Melek azilet hanımlara tahsis ve tem edilmiş olan evin istimlâki için İdilerine 2.500 lira | üzerinden lo verilmesine, dört şahsın ölüm Asma çarplırılmasna, kazanç güsnin 41 ve 46 mcr maddele - me yazılı hükümler o ilâvesine, wi bankın sermayesinin fazla- rılmasına, Merinos koyunları - İ yetiştirilmesine , tavuk yetiş » he ve üretilmesine, umuru be - Üyeye müteallik ahkâmı cezaiye kkındaki kanuna bazı maddele- imuaddel kanunda ( değişiklik Pılmasıa, gizli nüfusların yazıl - na, Dahilye vekâleti merkez ilât ve vazifeleri o hakkıdaki hunun bazı maddelerinin tadili» / 2458 umaralı kanunun birinci pi tadiline, vakfı alâka - €den ve posta kanununun tadi- İs dair olan kanun lâyihaları ve batalar müzakere ve kabul e- iş, arzuhal encümeninin iki va i muhtelit encümenlere hava- ilmiştri. İkinci celsede başvekil İsmet Pa- Hazretleri kürsüye (gelmişler İükümetin icrai ve umumi siya- i hakkında beyanatta bulunmuş! ? Ye meclisin 205 reyi ile mevcu- Mittifakı ile hükümete itimat re- *Yan edilmiş, şiddetli ve sürekli ir A bunu İN alkışlanmışlardır. kip Başvekil ismet (Paşa Tetlesr,tekrar kürsüye . gelmiş! i demişlerdir ki: “Çetin işleri başarmak icin si - h kıymetli teveccühünüz kuvvet- tin ne başındadır, en esaslısıdır , * güçlüğü kolaylaştıran O büyük etttir .,, Başvekil Paşa Hazretleri tekrar li ve şiddetli surette alkışlan- lardır. Bunadn sonra Tekirda- Mebusu Cemil Beyin (o meclisin *şrinisani 934 te toplanmak ü- "* tatil edilmesi hakkındaki tak okunmuş ve kabul edilmiştir. karar üzerine, reis Kâzım 4 Hazretleri demişlerdir ki: Simdiki kabul buyurduğunuz ei mucibince meclis bugün ü » » â içtima senesine nihayet ve- *&tir. o Arkadaşlarım (daâirei ihabiyelerine giderek lâzım ge - tetkikatr, tatil müddeti zarfın - Yapacaklardır. Sıhha ve selâ - gitmenizi, gene sıhhat ve se- ç <le avdet ederek o memlekete ük hizmetler yapmanızı temen- TT 7 — VAVIT 6 TEMMUZ 1904 esi, ittifakla hükümete itimat beyan etti ve yenmiye uğraşırken iktisat ve kültür sahasında, O ilerlemeyi sağlayacak tesirleri ve tedbirleri mütemadiyen korumıya ve arttır - mıya uğrakşıyoruz. Bu seneki fa- aliyetler arasında iktısat teşkilâtı. na esaslı olarak giriştiğimiz, in- ce dikkatinizden o kaçmamıştır. Muktedir ve vazife sever vekâlet teşkilâtı kıymetli o hedefimizdir. Millet hayatının muhtelif iktisat istikametlerinde kifayetli bir yar- dımcısı olmak, hem lüzumlu, hem çok vermli olduğunu düşünü» yoruz. Hususi sanayi faaliyetini korumak ve teşvik etmek gözümüz dedir. Hususi kuvvetlerin ve hu- susi menfaatlerin üstünde olan büyük tesisatm © ilk merhalesini şimdiden tesbit etmiş (o ve tatbik sahasına koymuş bulunuyoruz. .Müteakiben ve mütemadiyen te- mel atılması, valışılması ve işle- tilmesi şeklinde sanayi programı- nın muhtelif safhalarını takip et- mek hepimiz için zevkli olacaktır. (Alkışlar) Ticaret normal vaziyetini muhafaza edecek Ticaret bizde serbest ve normal mahiyetini muhafaza edecektir. Bunu memleket içinitam semeresi- ni verir ve doğruluğu ve nefasetiy- le itibarmı omuhafaza eder bir vaziyete yükseltmesi için standar- dını temin etmek ve satılış koope- ratifleriyle cereyanı kolaylaştır- mıya çalışmak yolundayız. kü mübadele vaziyeti alış ve satış arasında ve tediyede muvazcne # ramayı zaruri edecek ihracat im») kânını arttırmak, büyük mesele- lerimizdendir. İktısat vekâlet des, niz ve maden servetlerimizden is- tifade suretiyle de (millete yeni kazanç yolları bulmak için ciddi faaliyete girişmiştir. Teferruatını bildiğiniz bu faa- liyetlerin el ile tutulur semere ver- mesi için zaman geçmek ve çok çalışmak lâzım geldiğini takdir buyurursunuz. Bütün bu işler her saahada bilgili ve ülkücü unsurla- rın (yetiştirilmesini, muntazam ve metodik çalışma ve işleme kabi liyetinin beraber artmasını icap et ürmektedir. Bu dabizim için mühim çalışma istikametlerinden biridir. Ziraat sahasında fennin son tarakkileri ve usulleri kılavuzumuzdur Hükümetin ziraat sahasındaki düşünceleri, tebellür etmiş bir hal. dedir. Bütün ziraat hayatıma fen- nin son terakkilerini ve usullerini ameli olarak klavuz almak, bu yan, 5 (A.A.) — Büyük Mil eclisinin bugünkü içtimamda li | İsmet Paşa Hazretleri şu ., irat buyurmuşlardır: nl arkadaşlar, Mi yük yurtta tetkiklerinize des K stmek için B.M, M. nin çalış- ,, ma ara verecek © anlardayız. , en devrede başardığınız değer- işlerin bir hulâsasını © gözden #rmek ve Türkiyenin yürüdüğü heti bir daha mütalea etmek dalı olacaktır. > N ürkiyenin istikameti, mille | VS memleketin yükselme ve i « iu © siyasetinde durmadan ça- Mya devletin, milletler arası e, ç, , de emniyetini korumak « yy Kar). ” İ N 2 vesiyasi buhranların | hafifletmiye | 1 tesirlerini düşüncelerin özüdür. Bunun için bilgi ve araştırma müesseselerini temelli ve modern olarak kurmak ilk merhaledir. B.M. M. nin kesil- miyen teşviki ve yardımı ile büyük ziraat müesseseleri kurulmuş bu « lunuyor. Genç talebemiz fenni ziraat yo- luna girmek için çok ümit verici bir şevk göstermektedir. Bir taraf- tan yeni müesseseler yüksek kıy » mette ziraat klavuzları yetiştirir- ken diğer taraftan ve süratle, köy- lünün ameli hayatına onun ka- zancını arttıracak surette girmi- ye çalışmak ciddi (o emelimizdir. (Alkışlar) Memleketin her sahada süratle ilerlemesi ve devletin kudretinin çalışması ve artması, (köylünün kazanç ve geçim seviyesinin yük- selmesine esaslı olarak bağlıdır. Biizm bu hususta kanaatimiz kati- dir. Ümitlerimiz ise çok kuvvetli” dir. Bu keyfiyeti büyük milli mü- €s$8s6 sayıyoruz. Koruyucu (ve israftan ve ziyandan kurtarıcı ve fenni usulleri öğretici o ve tatbik edici bir sürü tedbirler lâzımdır. Görüyorsunuz ki, zirai siyasette yeni bir programın hazırlanması ile meşgulüz. Sınai ve iktısadi programımızla böyle bir zirai (O programı hema henk olarak yürütmek yolu, bü- yük iktısadi istikamette ilerlemek için yalnız lüzumlu ve faydalı de- il hatta tek çaredir. Milli maarifin ana istika- metleri tesbit adilmiş bulunuyor Muhterem arkadaşlar, B.M, M. nin birkaç senedenbe- ri milli maarife verdiği ehemmiyte ana istikametlerini tesbit etmiş bir haldedir. İlk tahsil için hükümet, istinat ettiği (o fırkanın umumi müşterek müzahariyetle mübahi olmuştur. Memleketin büyük bir meselesine millet vekilleri arka - daşlarımızın yakından yardımla - rını ibzal etmek suretiyle iştirak » leri şimdiden tesirini hissettirmiye başlamıştır. İlk tahsil başlıca hu- susi idarelerin faaliyet sahasıdır. Hususi idarelerin mali vaziyetle- rini tanzim ve ıslah etmek, diğer devlet Faaliyetleri yanında, bilhas sa ilk tahsilin halini ve atisini tan- zim etmek demektir. Bu mesele- nin ana tedbirleriyle daha birkaç sene — uğraşacaksınız. Fakat be- nim kanaatimce verimli yola şim- diden girilmiş ve hususi idarelerin intizammna temel atılmakta bulun-| muştur. Geçen bütçe senesi verilmiye - rek birikmiş (olan hususi idare maaşlarını hazineden yardım su» retiyle toptan ve birden © tesviye etmek imkânını bulmak C. H.F. için şerefli bir alâka, B. M. M. için büyük (O memnuniyettir. Hususi idarelerin müvazeneli ve munta - zam bir bütçe ile idaresini temin İ etmek için aldığımız ve takip ede- ceğimiz tedbirlerle gelecekte ma- aş birikmesine katiyen mani ola - cağız. ilk tahsili umumileştirece- ğiz ve yükselteceğiz Diğer taraftatn ilk tahsilin ha kikaten umumileşmesi ve keyfiye- tinin yükselmesi — istikametinde tedbirlerimizi (o mütemadiyen ik- i mak etmek kat'i kararımızdır. Üniversite ıslahatı, lise ve orta tahsilin mücehhez ve değerli ol- ması proğramını tâkip ediyoruz. İlk gündenberi büyük ehemmiyet verdiğimiz mesleki (o tedrisat için yeni ve ıslahatçı bir hamleye ihti- yacımız olduğunu görmekteyiz. Bir kaç çizgi ile arezttiğim ma- arif meselelerinin ne kadar zaman ve vesaite lüzum gösterdiğini tak dir etmek güç değildir. Zaten hiç bir zaman bitmiyecek olan maarif ihtiyaçlarmı hükümetin doğru ve tabii istikabetlerinde sebatla ta- kip ettiğini B. M.M. nin tevec - cühle görmesi, ilerlemek için esas- kr bir teşviktir. Alınan mali tedbirler Aziz arkadaşlar; Bu sene içinde aldığımız mali tedbirlerin yüksek ehemmiyetine işaret etmek, hükümetin saygı ve vazife borcudur. Geçen yılın ilk aylarmda bütçenin sene sonunda nasıl kapandığını — tahmin etmek mümkün değildi. 1933 bütçesinin hemen tama - men mütevazin bir halde (o tahak- kuk etmiş olduğunu bugün s#öyli. yebilmek, derin Oo memnuiyetinizi mucip olacak zevkil bir vesiledir! sanırım. Memleketler arasındaki alışve- rişlerin bizim elimizde o olmıyan kayıtlara tabi olması © yüzünden gümrük varidatının azalmasına rağmer, bütçenin tahakkuk etmesi, memleMetin iktisadi bünyesinde - ki kuvvetin, memleketin idaresin- deki ve siyasetindeki ( istikrarın inandırıcı bir delili olmak itiba - riyle ayrıca memnuniyeti mucip- tir. 1934 senesi için yeni mali ted- birler alınması hem (memleketin inkişaf hayatınm takip edilmesi, hem beynelmilel vaziyetin emni- yet tedbirlerinin kuvvetlenmesini | istemesi yüzünden zaruri oldu. B.M. M. ince tetkik ve yüksek müzahereti ile isabetli ve ameli| olduğuna kani ( olduğumuz yeni mali tedbirlerin Türk milleti tara-| fından inanılarak © ve teveccühle| karşılanması, iftihar olunacak bir) mazhariyettir. Bu günkü neslin hesapsiz | fedakârlıkları | Yeni Türkiyenin kurulmasında bugünkü neslin ilk günden itiba - ren hesapsız fedakârlıklara mec * bur olması, sakınılması kabil ol- mıyan ve ayni zamanda şerefli bir talidir. Asri bir devletin çok ihtiyaçla” rını temin etmiye çalışmak, geri, bırakılmış ve harap (edilmiş bir memleketin umranmı vücuda ge - tirmek mecburiyeti, oilk büyük harpten sonra harbi umumiye gir miş ve harbi umumi (o afetlerini dört sene fazlasiyle (omuzlarına | yüklenmiş bugünkü nesillere te - veccüh etti, Türk milleti bu büyük imtihan- lardan yekpare bir millet olarak çıkarken milli vicdanı ile asri Türk devletini omuvaffakıyetle nasıl kurduysa bu devletin sağlam te - melde yükselmesini temin edecek vazifelerin omütemadiyen çalış- mak, dirilik, uyanıklık ve fedakâr- lik istediğini takdir etmektedir. Yeni vergiler Muhterem efendiler; Mali tedbirlerin dahili hayatta ilk günler yolsuz ticaret arzuları - na meydan verdiği göryülmekte - dir. Her hangi bir şayia veya ted- birin lüzumsuz pahalılığa ve fiyat dalgalarına sebep olması vakidir. Fakat bu dikkatle takip ettiği - miz bir şeydir ki, az zamanda ta - bii cereyanmı bulacaktır . Yeni vergilerden bahsederken un üzerinden alman vergiye temas etmek isterim. (o Yüksek (o millet vekillerinin malümudur ki, undan| alınân resim esas itibariyle devlet! hazinesini ve bütçesini alâkadar etmez. Bu resim buğdayı korumak için Ziraat Bankasının bir iki se - nedenberi çok hayırlı olarak de - vam eden faaliyetine karşılık ve imkân vermek içindir. | Un resmi suretiyle bir taraftan alınan para, diğer taraftan buğ - daya makul bir fiyat temin edil - mek suretiyle çiftçiye iade ve dev- rolunmaktadır. Buğday fiyatmın makul bir had dahilinde istikrarı çiftçi hayatı i- çin pek mühim meseledir. Çiftçinin gelirinin o korunması ise, şehirlerin ve bütün memleke- tin iktisadi hayatı için esaslı bir a- İış veriş unsurudur. Bu maruzatım, un resminin ma- hiyetini bir daha izah etmiştir sa - nırım. Tatbikatın sıkıntıya mahal vermiyecek surette mütemadiyen İ ıslahına ve her gün daha iyi ve da ba âmeli çareler bulunmasına Ma- liye Vekâleti çok çalışmaktadır. Sizin memleket içinde yakından tetkikleriniz ve izahlarınız un res- minin iyi semereler (o vermesi için ayrıca faydalı bir âmil olacaktır. Şimendifer programı mu- vaffakıyetle takip ediliyor Aziz arkadaşlar; Nafıa Vekâletiniz © şimendifer proğrammı muvaffakıyetle takip etmektedir. oBir taraftan © yeni inşaat tatbik mevkiine konulur - ken diğer taraftan her gün © yeni bir istasyon © açıldığını görerek bahtiyar oluyoruz. Büyük ve mühim vilâyetimizin merkezi olan Elâzize varışımızın bütün memlekette hasıl ettiği se - vinç bugünlerin tatlı bir hâdisesi- dir. (Alkışlar) Çok masraf ve sabır istiyen şi - mendifer politikası T.B.M.M. İ nin Türk vatanını temellendirmek için aldığı (o tedbirlerin da bulunanlardandır. Türk vatanının demir ağla ö- rülmesi iktısadi ve siyasi sahada bütün milletin bir tek kaya parça- sı gibi perçinlenmesi ve kenetlen - mesi demektir, (Şiddetli alkışlar). Münakale vasıtalarının mürakabesi Nafra Vekâleti hususi ve resmi bütün münakale vasıtalarınm ya- kından O mürakabesine faaliyetle girişmesi suretiyle de ayrica fay- dalı bir istikamettedir. (Alkışlar). Münakale vasıtaların © büyük masraflarla kurulduğu ilk devir - lerde nakliye ücretlerinin pahalı - lığından sakınmak mümkün olmaz dr. o Ancak memleketteki bütün nakliye tarifelerini üzerinde gidiş gelişi arttıracak ve geçimi kolay « laştıracak bir ucuzluğu temin et - mek için mücadele zamanı © gel- miştir, | Karışık bir çok fenni unsurlara temas eden nakliye tarifeleri saha sında tedricen fakat mütemadiyen çalışmak kararındayız. Yol şebekelerinin ıslahı için da- ha çok gayretler sarfetmek ihtiya- cında olduğumuzu takdir ediyo » ruz. Hususi ve merkezi idarenin eli- ne geçecek © paraya irtibatı olan bu sahada, ameli ve verimli bir u- sul ile çalışmak mühim bir rol ay - namaktadır. Kendi düşüncelerimiz ve müte - hassısların tetkikleri daha © fenni bir çalışmanın lâzım olduğunu göstermektedir. Nafıa Vekâletiniz size âmeli teklifler ve tetkikler ar- zetmek için hazırlanmaktadır. Muhterem arkadaşlar; Şimdiye kadar © söylediklerim devletin bütün faaliyetini hulâsa etmek maksadına müstenit değil - dir. Hükümetinizi işgal etmekte o- lan bugünkü mesele ve ihtiyaçla- tın yaldızsız bir hulâsasını yap - mak istedim. Diğer vekâletle - rin faaliyet istikametlerinde çok esaslı olarak aldığınız £ tedbirleri saymanın sizi fazla işgal etmesin- den sakınırım. başın - Mili ve siyasi hayatta Halk Fırkasinın faal rolü.. Fakat müsaade © buyurursanız bütün milli ve siyasi (o hayatımıza — Lütfen sayıfayı çeviriniz —