19 Ocak 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5
Abdülmecit devrinde Saray entrikaları Yazan : Asım US —-—iğ— Rus Çarı Nikola ölüm döşeğimle Hulâş den aldığı ençikof, Lopofet Bey Jriciye Nazırmı değiştirmemişti. at çel Malimat üzerine artık | Sadrazam Mehmet Ali Paşuyı da 1 verdi, Sarayda te. | azletmişti. Mührünü aldırmak İ- we, âzletti. Yerine Re. | Hariciye Nazırı yap. Eş rikof Abdülmecitle mülâ. — : e ey lnez benim işlerimi metİselendirem!yorlar, "Dar, Selişim hayli zaman ol Üy Ziyade beklömöğe vak. Yoktur, Dün » Petersburga avdete Mey » Eğer Reşit Paşu ka. Müge lunsa ydi Tğ © dairesinde hailolunup bi e Padişah, Mençikofun | Si ade ie derhal: Biye, N Paşayı gu saatte Ha- Sİ O yi tayin ettim. Siz o- yiz işleri müzakere Meticeya be bir zamanda iyi Diy, Gi bağlarsınız... P vermişti, yane bu cevabı Mençiko. Ve şiddetini yatıştır- ! Saraydan çıkıp ta ee. gelmez Peters. | 4 gz İĞ ya e Braf çekti. Deruhte ct NE yeşilin © güne kadar İyi fı ile bildirilememi: şol. veye tamamen | Mola lâsma alt olduğunu, Dülungu sarayda teşebbil - rine Rea bu teşebbüsat ek Yöriyy iye Nazırmın azleği Reşit Paşanın tayin N bilgi; y e bi Tâl, Bundan son. Paman içinde arzu €- EEE, İ yazetini âdeta bir icra vasıtası Sü rica almacağı hakkın. 8 Çarma teminat m alemi Mençikofun | yük muvaffakıyet | #eyler kendisi! te Lordraya tel. Kürt e fevkalâde biz Ayy Muvaşr, , vula gelen Mer vt akyetaizliğini ye tamam taş a nı de İngiliz si. FP, ? 5 a ; j EE di E Gi ğin bakikt se, ri Stratfortia ça imam ARE Papazı Ve caki sadra. Mi başka bilen SİL Yalnız Ha ye Nezaretine Re, | zamları Yinini bildirirken | Kunçtu; altına nimmıe | ve İlter adin ilâve ediyordu, | rastlamışlar, da İngiliz sefiri | eve götürmüşler ve Ya : Zirn Babı, | Zazlıyarak öldürmüşlerdi. ». | suçluların yi Âbâğı, pt. Neticesini de |cin de serkarin Selim Efendiyi mitat ecit Hariciyo Nazi- | diemür etmişti. Selim > Yı Mençikofun arzu. | Mehmet Ali Paşanın Kuruçeşme. deki yalısma gittiği zaman heye. | ti vükelâyı orada içtima halinde buldu. Padişahm iradesini tebliğ! edince herkese bir şaşkınlık ârız oldu, Selim Efendinin getirdiği ma- lümat şu İdi: Sadarete Meclisi vâlâ reisi Mustafa Naili Pasa, Hariciyâ Nezaretine Reğit geliyordu. Mustafa Naili Paşa ile beraber Reşit Paşa da saraya da. vet edilmişti. Bununla beraber Mehmet Ali Paşa bütün bütün a. çıkta kalmıyordu. Sadece seras- kerlik makamma naklediliyordu. Hariciye Nazirı Rifat Pasa da yeni sadrazam Mustafa Naili Pa. adan münhel kalan Meclisi vâlâ Tiyisetine getiriliyordu. İstanbulda bu değişiklikler 6- lurken en ziyade Şaşkımlığa dü, $en İse Petersburg hükümeti idi. Zira Mençikofun şahsi teşebbüsü üzerine Hariciye Nezaretine ge. tirilmiş olan eski sadrazam Re. sit Paşa Petersburgta İngiliz si gibi görüldüğü için bu değişikli. ğin mahiyet ve manası bir tür. Tü anlaşılamıyordu. Mençikofun doğrudan doğruya Çara hitaben çektiği telgraftaki memnuniyet ve teminat âdeta bir nevi muam- ma gibi görülüyordu. (Devamı var) m Babasına kızarak çocuğunu boğanla Suçlulardan İkisi İdama Mahküm Oldu Balıkesir, (Hususi) — Bir bu" zuk sene evvel şehrimizde tüyler ürpertici bir facia olmuştu. Nazif ı4mda bir muallime düşmanlık his eri besliyen birkaç adam bir gün Su muallimilen intikam almağa ka ar vermişlerdi. Pakat bu karar, en taş yürekli bile titretecek kadar kor bu canavar ruhlu adam lar, muallimin üç buçuk yaşındaki daki gocuğuna yolda çocuğu kandırarak vrucağı bo” r Bütün muhitte nefretle karşrla- dan bu körkunç facianın kahra- imanlarının muhakemesi bitmiş, haklarında karar verilmişti. Tem” yiz mahkemesinin nakzı Üzerine mmuhakemesine tekrar | | | | | | Faydalı bilgiler : mam ke Saatin tarihini b Saat, insanlar için zaruri bir ihtiyaç haline gelmiştir. Cep, ya hut kolda taşınan bu küçük âlet, ne lüks, ne zinet İçin taşınmayıp | İne yapılan masraf hayret vere -İ;, insan hayatını intizama koymak gibi en lüzumlu bir İhtiyaca ce vap verir, Santin tarihi çok eskidir, Bilin diğine göre ilk evvel duvar saat- leri yapılmıştır. 900 senesinde Papa Silvester kiliselerin ihtiyaci için bir mlet yapılmasını İstemiş ti. Bu âleti bir demirci yapmış, bundan sonra saatli kuleler inşası moda haline gelmiştir. Orta çağ- larda saat yapan ustalar, demir- ciler arasında yetişirdi. Aradan bir kaç asır geçtikten sonra ceb saatleri icad olundu. İlk ceb saatini yapan Nören- berğli Peter Henlayn adlı bir Al mandır, 1500 senesinde yapılan eeb saatlerine o zamanlar (Nören berğ yumurtası) namı verilmiş- tir. Kuşak arasında demir zincirle re bağlanarak taşınmış. Bu türlü santler bir ihtiyaçtan fazla, bir zinet eşyası olarak taşınmak- ta imiz. Saat ustaları, İçinden faz la dış kapakların güzelliğine e- hemmiyet verirmiş. Zaman geç- tikçe bu türlü saatlerin yerine in- gilizler tam ayarlı ve Kronomtetr namı verdikleri saatleri yapmış- lardır. Denizciler bu saatlerden çok istifade etmişler ve on seki- zinci asırda saatçilik İngilterede İnce sanatlar arasında yer almış- muhafaza etmektedirler. İlk ya- pıldığından bugüne kadar saatin esas yapılışında çokazfark ol muştur, Fakat saat imali için ma» kineyi ilk önce yapanlar Amerika hiardır. Çok ucuza mal olan bu türlü santlerden Amerikalılar ha Jen her gün dört bin tane Ii et mektedirler. Maamafih dünyanın sat endüstri merkezi İsviçredir. Fransız filosof ve muharriri Vol ter İsviçrede saat imalinin taam- mümüne sebeb olmuştur. İsviçre- nin bir çok küçük kasaba ve köy- lerinde, bilhassa Nevşastel kasa- basında bir çok ailelerin mesleği saatçiliktir, İsviçrede sat ustası yetiştiren teknik mektepler de var dır. Yeni neşriyat : Varlık Ankarada genç ve değerli eller ta rafından çıkarılmakta olan “Varlık” mecmüağı bu sayı ile şeklini tama men değiştirerek yeni bir hacim ve yeni bi hteviyalla intişar etmiş» tir, İsmail Hüsrev, Vedat Nodir, Yaşır Nabi, Cemil Sena, Gevdet Kud. relün yazılarından başka kronikler, iktibaslar ve tetkiklerle dolu olan bu sayı tam bir İlim ve edebiyat mec muna halindedir. favsiye ederiz. Türkiye Felsefe Mecmuası Beş yildanberi çıkan ba felsefe mevrmasının son 17 üel nüshası zer nderocatla çıktı İçinde şu ya- vardır: sonlanmak, 1938 senesinin fis ına toplu bir bakış, Hukuk ünasebel kakkında bir deneme, Yi sefi eserlerden psikoloji, Kurna onoğrafi, Türk sile Bütün olanlara hakkında bi hakkında t€ er vessire, alökası yle yarak boğulmuştur. Mâhkeme, Kasım ve Mustafa adındaki adamların idamına, Cek ie Hağil ile Emine, Zehra ve Üm- i adındaki kadmların 15 er sene slerine karar vermiştir. mi hapi Bir Sivri Akıllının Maceralarıt m başlanmıştı. Bn muhakeme del bil iliyor musunuz ? Bir hayvanat bab-| çesinin masrafı İngilterede hayvanat balıçı cek derecede büyüktür, Londra .| daki büyük hayvanat bahçesine, her sene 15000 İngiliz lirası mas. İraf gidiyor. Dn çok yemek yinen ve en pahalıya oturan hayvanlar, lar fevkalâde ls yemekler ye. mektedirler, Meselâ, göriller yu. biftek, Üzüm. çay, muz, elma, rtaka!, domates yemekte ve Ş ker kamişı emmektedirler. Bun leşırlar. Seiiğime Britiş Müzeom Bütün dünyaca “Britiş Müze om,, adıyla tanınmış meşhur bü. yük müze, bügün kuruluşunun (180 ninei yılımı kultuyor. | Bu müzenin kütüpbanesi dün . yanın en zengin kütüphanesidir. İçerisinde dört milyon kitap var. dır, Bu kadar kitabım kataloğları da 1900 cildi bulmaktadır. Arap Murat Hakkındaki Tahkikat Okmeydanmâs Dadaylı İhsan adımda birisini boşma taşla vu- rarak öldüren Arap Murat hak . kında, . hâkimliği ve müd. L yapılan tahkikat bitirilmiştir. Katil ol'an suçunu inkârda de. vam etmektedir. Fakat hakkım - daki deliller su götürmez derece. de kuvvetli görülerek, suçu 448 İnci maddeye uygun bulunmuş - tur, Yakmda bu madde ile ağır cezaya şevkedilecek, muhakeme. sine başlanacaktır. Sütten Zehirlendi Kasımpaşada oturan Vecahat adımda bir kadm dün sabah bir jsütçüder 100 gram süt almış, pi. şirip içtikten sonra sancilanarek Haseki hastanesine kaldırılmış - tr, Vecahati hastanede muayene €. den adliye doktoru Enver Karan, kadmin vücudünde tesemmüm â. Jrazı görmüştür. Artan süt bir ka ba konularak Tıbbı Adli kimya- hanesine gönderilmiştir. denizaygırlarıdır. Bazi maymun- |” murta, süt, tavuk suyu çorbası, | lar kendilerine verilmezse huysuz | “ 5 — VAKMT 19 IKINCIKANUN 1939 Ankara radyosu 19 .1-1939 PERŞEMBE 12.30 Türk müziği - PL 13 Sant, w 35, meteoroloji hi ri. 13.40 - 4 Müzik (Operetler ve hafif müzikler), 18.30 Pro PL), 19 Kori Müzik (enzbant t saati). 19.20 i (Fasıl heyeti - Hicazkâr faslı), Konuşma. 20, Türk müziği Yar); 1 — Leylâ hüzam şarkı - snü an. 2 — Leylâ hü. ı * Harabı intizar oldum. — Lemi hüzamu şa Aman sakı, — Refik Fersan - Tanbur taksim. Lemi süzinik şorki « Yeter hie- nl. 6 — Lemi rast şarkı - Yok ma 7 — Halk türküsü * Yürü dilber ri. Okuyan: Semahat Özdenses, Vecihe Refik ve (Fahire . 21 Sant, esham, tahrilât, kam biyo . nukut borsası (fiyat), 21.10 Müzik (Oda seüziği « Fritzsehe küur- let): 1 ci Keman Gustav Fritsehe, 2 ci Keman Lolher Gebhardi, o Viyola Johaânes Delsner, Gelle OVolkmar Kohisehülter, Kiğı - Romantik ve modern eserler. 22.40 Müzik (Küçük orkesira şet: Necip Aşkın): Hanns Lö Ravyera valsları, 2 — İlado Azzoni hh şarkısı. 3 —J. Frans Abt - Or. | Dağlar dağlar viran dağlar, Alişimin kaşları kare, Okuyanlar: Müzeyyen Senar, M. Çağlar. Çalanlar: Vecihe, Cevdet Çağla, Kemal Niyati Seyhun, 20,30 Konuşma (Çocuk Esirgeme rumu). 20,45 Müzik (Miyasetictime bur Harmöalk orkestrası - Şef: Prag terios): 1 — Nino Nefdharı ; İkarus, «| senfonik şiir. Op. 67.2 — Nino Neld- hardt: Yaylı sazlar künrteti ve oğ- kestra İçin konçerto Op. 74.3 —W, A, Mozart: Senfoni ve majör No, 504, Adagio » Alleğro, Andanle Presto, 21,45 Saat, esham, tahvilât, kambis yo - nukut borsası (fiyat). 21,55 Mü. sik (Küçük orkestra « Şef: Necig Aşkın): i — Johannes Erahms » Ma. car dansı No. 8. 2 — Viliy Richariz « Küçük balet süiti, 3 — Fried Valteru Serenat. 4— De Micheli « Çocuk g4 yunları, 5 — Manns Löhr - Büyük vals, 6 — Malnzer « Düğün töreni, 7 — Leopold - İspanya melodileri « Potpuri. 8 — Hans Mainter - Seres nat, 9 — Tempo Tempo - Galop. 23 Müzik (Dans » pl). 23,45 . 24 Son sjüns haberleri ve y ALEMDAR SİNEMASI mwanlarda ve ninni, 5 — Gerhard Vink ler - Donna Chigmita « İspanyol - u- verlür, & — Hanns Löhr - Düğün marşı. 7 — Toman - Yiyana bülyala- ri - vala, 23.45 - 24 Son ajans haber. deri ve yarınki proğram, Ankara radyosunun yarınki programı 20.1.1939 CUMA 12,30 Türk müziği - pk 13 Sual, #- Jans, meteoroloji haberleri, 13,10 « 14 Müzik (Şen parçalar - pi). 18,30 Prog ram, İ Türk mü (İncesaz A- cem aşiran). 10,15 Konuşma (Hafta- lık spor saati). 19,30 Sani, ojans, me- #oroleji, baberleri ve zirast borsası ifiynl). 19,40 Türk müziği (Muhtelif şarkılar, Rereli türküleri) : 1 — Da. yati araban peşrevi, 2 — Udi Ahmet » Karcığar şarkı - Zal: bicranın gibi alemde, 3 — Ha i£ « Gönül bezmi harap abad gam. Suphi Ziya « Uşak şarkı - Dök zambak gibi. 5 — Dede - Uşuk şörkı - Ağla- dırlar güldürürler. © — Dellâl zade - Karcığar şarkı * İki de turnam, 7 — Delil - Karerğar saz semeisi, $ — Rumeli halk türküleri: Koyun beni yükseklere; Sabah olsun ben bu yerden gi- deyim Eğelençeli köşe: SOLDAN SAĞA: 1 — Uçek, bir mola. 2 — Dumanın ıraktığı kir, şehir. 3 — Biriktirme. 4 — Yalakta yalan adarnın başının allındaki, cingöz, açıkgöz manasını da gelir, 5 — Her asırda kıyınetinden hiç kaybetmeyen kıymetli maden, geri vermek. 6 — Beyaz, İşte manasi na, & — Merhaha. 9 — Hem erkek ismi, hem eski aylardan birisi, 10 — Taşlan lopraklan ayırmak, gayri ta- erdenberi ii oyun oynayarak meleke peyda eden, nMahede beşinci harf, 2 — İsk de bir kâğıt, olmaktan emir. 3 değil, parça ilâve, 4 — Parçalanmış, | Arebistan çöllerinin korkunç ve meş- hur y Kıymetli bir maden, para konülan İntidal cözdan. 6— Sonuna (1) getirse çift bir rakam ifa de eder, aval, 7 — Iğzaz etmek. 8 — Yok etmek. 9 — Bir cemiyetin veya teşekkülün senelik geliri, bir nota, 10 — Duman &iri, er, Dünkü Bilmecemizin halledilmiş şekli 1 -—- Müsolin 2 —İlânihaye, 3 — Sulak, riya, 4 — Asanın, Ja, 1) — Ko, kek, ele. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 — Misafirlik, B; vit, 10 — Teneke, İKİ FİLM Aşk bahçeleri Mister Mota: ERTUĞRUL SADİ TEK TİYMYROSU (Haydutlar peşinde) Taksimde (Bu gece) KISMET Vodpi! 3 perde Pek yakında: İNSAN ZABUT ŞEHİR TİYATROSU i 19 - 1. 939 Perşembe il. akşamı saat 20,90 da Tepebaşı Dram Kısmı HAYDUTLAR İSTİKLAL CADDESİ KOMEDİ KISMI (Oğtumuz) Komedi 4 perde ; TURAN TİYATROSU İsmall Dümbüllü; Cemnl Sahir birlikte «e (Ürkmezin Nişanlısı) Komedi 3 perde Yeni varyete No, Jari, gergisi aka HALK OPERETİ (Bu akşom) ÜĞ YILDIZ Pek yakında: Bekle hilen büyük operel? MODERN KIZLAR Sinemalarda: MELEK: Barones ve uşağı, IPEK: Dört namus bekçisi, SÜMER: Talih yıldızı. SAKARYA: Aşktan ânha Kuvvetli, ALEMDAR: Aşk bahçeleri, Mister Moto, .KAZAR: Kutup şeytanları. .E: Deli gençlik, Harp esirleri, AZAK: Dehiz korsanları, VAKIT'a abone olunuz
