15 Mayıs 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

İîalya Hariciye nazırının mühim nutku! | M Taahütleri hilafına bazıw devletler harıl harıl sılah Yeni bü tçe Adliye V Çekır Ğ lanmakla meşguldur V (Meeli Italya Hariciye nazırı Cemiyeti ak-: vama hücum ederek “« galip devletle- rin mağluplara karşı tesis ettiği bir| birlik değildir ! » diyoi Roma, 12 ( A.A ) Hariciye nazırı M. Grandi mecliste İtalyanın harici siyase- ti ve Londra konferansı hakkında gerek kıralın locasından gerekse meb'uslar ve halk tarafıddan uzun şiddetli alkışlarla mütemadiyen kesilen mühim bir nutuk söyle miştir. — “ Rhin in tahliyesi tamirat mes'elesile sıkı sıkıya a'âkadar bulunduğundan Lokarno muahe- desine ve Almanyanın Cemiye- ti Akvama girmesine rağmen bir türlü halledilemeyordu. Asıl müş- külât askerlikten tecrit olunacak mıntaka mes elesinden çıkıyordu. İtalyada bidayetten beri bir sure- reti hallin pek alâ Lokarno sis- teminde bulunabileceğini müda- faa etmiştir. İtalyanın bu görüş- te nekadar haklı olduğu Lahey itilafnamelerile teeyyüt etmiştir. Muahedelerin tatbik edilmesi için mevki ve zamana uydurul- ması İâzimgeldiği, harpten en ziyade ıztırap ceken milletlerin dahili huzura kavuşabilmeleri , insaniyet ve Avrupa sulhu namına galip ve mağlup devlet mefhumu- nun ortadan kaldırılması ve her milletin hakkını tanımak siyase- tine sadık kalan Faşist İtalaya bunun aleyhindeki siyasetlerle çarpışmış, maddi menfatlerini bu uğurda feda etmiş ve nihayet Şark tamirat mes'elesinin de hal ve tesviyesine hâdim olmuştur. Gerek Avusturya gerekse Bulga- ristan ve Macaristan bu hususta İtalyaya resmen teşekkür etmiş- lerdir. Faşist İtalya bu siyasete devam edecek ve dostluklarına | sadık kalacaktır. Buna kat'iyyen itimat olunabilir. Londra konfransı hak- kında İngilterenin notası — Londra konfransına gelin- ce; terk teslihat mes'elesi Ver- | say muahedesinden ve daha zi- yade Cemiyeti Akvam misakının sekizinci maddesinden çıkmıştır. 'Tefrika No: 26 grmmMamı a ETE ( bir senedenberi eylence ve zevk mahallerinde gezüp tozarak isra- fatta bulunurlar, Geçen pazar (kayaşta) hususi bir alemde bulunmuşlar, hadise- den iki gece evvel (Asriler) ba- rında ziyadesi ile şampanya içe- rek kendilerini kayp edecek derecede sarhoş olduktan son- ra yanlarında Hariciye vekâleti baş katiplerinden İlhamı bey ve hüviyeti tesbit edilemi- yen yakışıklı bir genç oldugu halde otomobillerle (Çankırı) şo- sasından geçerek şehirden iki saat kadar uzaklaşmışlar. İlhami bey aynı günün sabahı vekalet- ten üç ay mezuniyet almış, Av- CYS SANEĞİRSR İ ASA MT N | Ankarada bir macera | | ettirmiş. Pasaportuna, Ruhsar ha- Galip devletler terki teslihatı ba muahede taahhüt etmiş bulu- nuyorla. bu taahhüt de heuüz ifa edilmiş değildir. Muahedelerle taahbüt ettiği hususatı ifaya amade — bulunan İtalya 7 teşrini evvel 1929-da İngiltereden bir nota aldı. Bu nota da Büyük Britanya ile Cemahiri Müttehide arasında bir itilafname aktolundeğu ve harp aleyhindeki Paris misakına Istinat eden bu itilâfnamede — 1936 -dan — evvel iki memleket deniz kuvvetleri- nim müsavatı, harp gemilerinin tenkisi ve tahtelbahirlerin ilgası derpiş edilmekte olduğu bildiri- liyordu. İtalya bu bapta müza- keratta bulunmak davetini der- bal ve bilâkaydü şart kabul et- miştir. Geçen sene Cenevre kon- feransına iştirakten imtija eden | İtalya 1980 - Londra konferan- sına niçin bukadar tehalükle | gitmiştir ? Çünkü İtalya 56 mil- | letin muvafakatine istinat eden ve İngiltere ile Amerikanın da | uzlaşmasına zemin teşkil eden Paris misakı dabilinde yapılacak 'ı müzakeratın muvaffakiyetle ne- ticeleneceğini zannediyordu. İtalya bahri teslihatın azami derecede tenzilini teklif etmiş fakat bir memleketin teslihat ih- tiyacını diğerlerinin teslihat mik- tarı tesbit ettiğinden en kuvvetli bulunacak berri Avrupa devlet- lerinin teslihatına müsavi bir kuvvete malik olmak hakkını talep etmiştir. İtalya şu kanaattadırki tesli- hata lüzum olmadığı itimadını ancak böyle kuvvetler arasında hakıki ve filt müsavatın teessü- | sü verebilecektir. İşte yeni dev- rin bu zaruretini tanıyan ciha- nın en kuvvetli bahri devleti İn- giltere ve Cemahiri müttehide bu ; vadide ilk adımı atmış bulunu- yorlar. Aynı adımı niçin berrin iki kuuvetli devleti atmasın ? Hususiledir ki, bu müsavat prensipi ngton konfe- 15 Mayıs 19380 ' SCTÜ K SERELARD AD SA L Yazan : AY HAN rupada seyahate çıkacağından bahisle şehbenderlik dairesinden bir pasaport diplomatik tanzim nımla Suzan hanım efendiyi de yol arkadaşı olarak kayt ettir- | meyi ihmal etmemiş. Resmi ka- yıtlarda Suzan hanım efendi, Hhami beyin nışanlısı olarak gö- rünüyormuş. Zabıta bu iz üzerinde yürü- | dükce müzlim noktalar tenevvür - etmiştir. Amcam ikide bir kahkahayı | baasark : — Hay şeytanlar. diyordu . l Sami bey başı ellerinin ara- sında, dirseklerini orta masasına | çek mes'elesi kalmıttı- |iş bankasından tahkik edilmiş — kümte. güne kaldı Ankara, 14 (Telefon) | Bıı gün Mecliste yeni sene müzakere — edilecekti. F:—k:ıı ekseriyet olmadığından içtima yarına bırakılmıştır. 930 | bütçesi yarın müzakere edilecek- | tir. | Meb'usların tahsisatı [ Ankara, 14 (Telefon) Bütçe encümeni tarafından | yapılan bir layihaya göre meb'us- l lar senede altı bin |lira tahsisat alacaklardır. re bu | be suretile ,,,_.— verecek mi Ankara, 14 ( Telefon ) Mahmut Esat ve Haydar Ri- fat beyler davasının yarinki | (bu gün ) celsesinde Adliye vekili Mahmut Esat beyin hazır buluna- rak Haydar Rifat beyin göster- diği müdafaa şahitlerinin istina- alınan ifadelerine cevap vermesi muhtemeldir. Ankara idman şenlikleri Ankara, 14 ( Telefon ) Cuma günü istiklal sahasın- da Ankara orta mektepleri ta- rafından jimnastik şenlikleri ya- | pılacaktır. ransında da esas itibarile kabul edilmişti. 1922-den beri bu vezi- yeti tebdil edecek ne glbl bey- nelmilel hadiseler oldu? Bu gün mevcut ancak bir tek vakıa vardır. O da Lokarno muahe- desile Fransanın İtnlyı ve İngil- terenin kefaletile Alman Fıran- sız hudutlarının emniyetini tahtı zamana almak meselel mühim- mesini halletmiş olmasıdır. Fransaya tarizler Nekadar gariptirki emniyeti kefalet altında bulunan bir me- mleket, Fransa, kefil devlete | kefaletini icra etmek için lüzumu | olan teslihatı fazla görüyor! Bu | keyfiyet emniyet, kefalet vesaire gibi böyle karışık — meselelerin akıbetinden insanı bedbinliğe ve yese düşürüyor. Terki tesli- hata taraftar olan devletler Lon- drada üç devlet arasında akto- Tunan itilâfnameyi samimiyetle alkışlarlar fakai bu ttilâfnamenin müessir ve daimi olması için bari Avrupa — devletlerinin de bahri bir itilâfa varmaları lâ- zımdır. Fransa ile İtalya - itilâfı- nın Avrupa sulhu ve refahı için bir esas olduğunu müdrik bulu- nan İtalya devamı tekarrür eden müzakerata derhal başlamağa amadedir. Fakat bir itilâfname yegâne adalet esası olan müsa- vatı hukuku ve m'isavatı vazaife istinat ettiği takdirdedir ki de- vamlı ve müsmir olabilir. Londra konferansı bir daha ispat et- miştir ki devletler arasındaki munasebatta — teslihat meselesi | usul ve, esastır. senelerdenberi hallolunmıyan bu meselenin ce- miyeti akvamda bir an evvel bitirilmesi samimiyetle temenni edili dayamış, sabit ve dalgın nazar- larla polis müdürüne bakıyordu. Polis müdürü agır agır devam | ediyordu. — Yulcu listeleri tetkik edik | mişti. Şimendiferle hareket etti- | kleri kat'iyen tehakkuk etmişti. | Yolcu listelerinde üç isimde tesadüf edilmişti ortada hal edilmiyen | on yedi bin beşyüz dolarlık bir | Bu da ! haziranın ikinci günü zevalden bir saat evvel çekin vezneye ibrazedilerek muhteviyatının - ta- mamen alındığı anlaşılmıştı. Ahmet Sanaber bey — Gitmişler müdahale hak- kınız degil, fakat çok sirkati Ce- mal beyin ısrarı diye derin dü- şünen Müsteşarın yüzüne müte- hakkim bir eda ile bakıyordu ve müstehzi ilâve etti. — Bunlar bir şey degil bey | efendi matbuata intikal ederse ! İtlaya bu vadideki bilcümle müzakerata Londrada olduğu gibi hulusu niyetle iştirak edecektir. Cemiyeti Akvamın daha ziya- de milletler tesanüt müessesesi olması lâzım geldiği kanaatinde | bulunan İtalya cemiyeti Akvam misakının bazı — maddelerinin Londorada ancak dört devlet arasında tafsirine iştirak etmemiş- tir, Cemiyeti akvamı devletler arasında bir nüfuz mücedele sa- hası yapmaktan içtinap olunma- hdır. Orada devletler arasında silsilek meratip olmaz, orada kü- çük, büyük, galip, mağlup devlet olmaz. Cemiyeti Akvam galip devletlerin mağluplara karşı tesis ettiği bir birlik değildir. Cemiyet Aktvam müessisleri diger devlet- lere kargı olduğu kadar — bizzat —rrşee— ste muzake— Şahitlere cevap |Cenupta mücadele devam ediyor Ankara, 14 (Telefot) Cenup hududumuzda girişilef çekirge 1tlâfı mücadelesine faa” Hyetle devam edilmektedir. Ankara at koşuları Ankara, 14 ( Telefot Bu senenin birinci at koşut” Cuma günü yapılacaktır. İmtihan sualleri Ankara, 14 ( Telefon ) Lise ve muallim mekteplefi son sınıflarında yapılacak mezi” niyet imtihanlarının sualleri M&” arif vekâletince tertip oluna! mekteplere gönderilmiştir. 'Tevfviz işleri bitti Ankara, 14 (Tekfoll) Dahiliye vekâleti mübadiller? ait teffviz işlerini ikmal etmiştir: İstanbal, İzmir ve Samsundâ kalan bir kaç dosyada bitirilmek üzeredir. ğ Hikmet bey hakkındaki karar nakzedildi Ankara, 14 (Telefon) Bursa mahkemasinde müt” tantik Hikmet bey hakkındâ verilen beraat kararı temyif mahkemesince nakzedilmiş — v€ evrak mahkemeye iade edilmit” tir. kendilerine karşı da bir takım İSeyyar gümrükcülere yet! taahhüdât altına girmişlerdir. İtalya bu hususta şimdiye kadar | olduğu gibi bundan sonrada mü- | cadele edecektir. Müessis devlet- ler «zcümle terki teslihatta bu- lunmağı taahhüt etmişlerdir. Bu taahhüt ifa yoluna girmiş olmak- tan henüz çok uzaktır. Bir-ifşa Bilâkis bazı devletler tesliha- tını her gün daha ziyade çoğalt- mak ile meşguldür. Ortaya bir Cemiyeti Akvam meselesi çıka- rıldı. Bu mes'ele teslihatın ço- galtılmasını intaç ediyor, ve tes- Hhat çöğaldıkça da emniyet mes' | elesi daha canlı olarak baş gös- teriyor- Bu fasit daireden artık ve kat'i olarak çıkmak lâzımdır. Bu da ancak mütekabıl itimada istinat eden muahedelerle elde edilir. Bu itimadın esası ise tes- lihatı tenzil etmek ve devletler arasındak teslihatta müsavatı te- mesele izam edildikce edilecek ve nami alileri. Sami bey yerinden fırlayarak eli ile alnını şaplattı ve keke- ledi: —Eyvah,. im,.. Amcam bıyık yordu, eline şerefim, haysiye- altından gülü- telefon mesmaını ; almıştı: —Allo.. dedi.. bana lutfen banker cemal beyi bulunuz. Ben İstanbul mebusu Ramiz evinde | Yoksa kulüptedir buraya haber vermenizi rica ederim . Polis müdürü İstanbul meb'u- | tü Ramiz ismini kalkıp hurmetle eyildi: —Hürmetle kusur etmiş ol- mayalım? affinizi istirham ed>- rim.. dedi Ramiz amca tevazula güldü: Esta'furullah azizim. dürün tekrar dudakları telefon çaldı, amcam a (Devamı var) işidince ayağa i ! | di emiz z — Teşerrüf ettik birader, ! d SAYELAİSİN vü * A bedeli verilecek Ankara, 14 ( Telefon ) Gümrük seyyar memurlarınâ hayvanları için ayda 18 lira yeti bedeli verilmesi hakkındaki la* yiha bütçe encümeninde kabul edilmiştir. Devlet bankası Ankara, 14 ( Telefon ) Mütehassıs M. Morf bu güf Maliye vekilini ziyart ederek dev” let bankası hakkında görüşmüş* tür. Muallimler lâyihası Ankara, 14 (Telefon) Muallimlerin tezyidi hakkın” daki lâyihaya nazaran talebenin çokluğuna binaen yeni mekteP ve mevcut mekteplerdede şubeler açılacaktır. e y © Buz fabrikasının teme- linde su ! Buz fabrikasına ilâveten yapı” lacak kısım için intihap olunantt yerde temel kazılırken su çıkmif ve arazözler çalıştığı halde sU boşaltılamamıştır. yiDeğe— Taksimdeki inşaat nihayel bitiyor Taksim abidesi etrafındaki parkın inşası ayın yirmi beşin€ kadar ikmal edilecektir. Emâ” net burada mermer havuz if* n vaz geçmiştir. Fotoğraf amatörleri Hepiniz — filimlerinizi — Jules Kanzlere götürünüz. İşiniz ora” rette yapılacaktır. Fiatlar reka* ve mü- | het kabul etmez derecede ehven” rken dir. Kstiklâl caddesi No 67 En iyi ıııılııılı filimler 'satılır.