25 Ağustos 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 17
S İN K Filmler Mondial ve Star şirketleri yeni mevsimde gösterecekleri filmle- rin listesini ilân ettiler. Western ve hırsız-polis hikâyelerinin çoğunluğu ;_eşkil ettiği listede — sivrilen birkaç İ V Dikkati çeken filmlerin — başında Otto Preminger'in "Altın Kollu A- dam - The Man with the Golden Arm" adlı eseri geliyor. Preminger aslen Avusturyalıdır. Max Reinhardt' tan son Viyana Josephstadt Tiyat- TOSU dırektorlugunu yapmıştır. A- merika'da Broadway — sahnelerinde çalıştıktan sonra 1943'te ilk filmi a'yı çevirmiştir. Bu filmle pro- duktorlerın itimadım kazanan Pre minger daha sonra çevirdiği filmler- de değişik mevzulara el atmıştır. A- ralarında polis filmi "Where the Si- dewalk Ends", tarıhı film "Forever Amber", komedi 'The Moon is Blue", western "River of No Return" me- lodram Angel Face", (müzikal "Car- m v.s. gibi çeşitli tarzların bulundugu hu filmler sağlam teknik- lerine rağmen konuları derinlikten uzaktı. "Altın Kollu. Adam" ile Pre- minger ilk olarak iddialı bir mevzua el atıyor. Içkının getirdiği felâketler merikan ..sinemasında çok işlenen bir mevzudur. Fransızlar cinsiyet dramlarını sevdikleri gibi, Amerika- lılara da alkolizm hikâyelerinin ah- lâkçılığı cazip görünmektedir. Holly- ood'un ayyaşlığa karşı nasihat ör- neklerı saymakla bitmez. Premin- ger'in böyle posası çıkmış bir mese- leyi yeniden ele alıp takdir toplama- sı gerçekten müşküldü. Filmi Fran- sızlar beğendiği kadar İngilizler so- ğuk karşılıyor, buna rağmen mizan- sendeki ustalığı kaydedemeden geçe- E MA miyorlar. Gerçek degerı çok münaka- şa edilmesine Trağm "Altın Kollu Adam" geçen yılki Amerıkan film- lerinin üzerinde en fazla durulanla- rından biri olmuştu. Mondiai-Star Filmin programında Carol Reed'in son eseri "Trapez" de var. Herşeyden önce "Trapez"in, "Ö- lümden Kuvvetli - Odd Man Out" ya- hut "Adalar Sürgünü - Outcast of the Islands" sevıyesınde bir f'ılm ol- madığını işaret etmek gerekir. Maa- mafih gene de şimdiye kadar çevri- len sirk filmlerinin en ıyılerınden biri olduğu muhakkaktır. Bilhassa "Ha- rikalar Sirki - The Greatest Show on Earth"e film görmeye gidip sirk seyredince sıkılanlar bu hususu te- yid etmekte gecikmiyeceklerdir Re- jisörün Carol Reed gibi bir usta ol- ması kâfi temınattır Ayni zamanda prodüktör olan Burt Lancester'in u- çan trapez cambazı rolu ıle son Ber- lin Festivalinin en iyi oyuncu mükâfatını kazandığı da hatırda tu- tulmalıdır. Listenin içinde bir de renkli cine- mascope spectacle var: "Büyük İs- kender - Alexander the Great". "Ti- me" bu filmden bahsederken, filmi Ispanya da hazırlayan Robert Ros- sen'in 4 yılda 4 milyon dolar har- cadığını yazıyor ve İskenderin İranı daha kısa zamanda daha az masrafla zaptettiğini de ilâve ediyordu. Rossen tarihi gerçekleri yakından takip et- mekte, fakat işin içinden çıkamadığı zaman hikâyeyi görüntülerle anlata- mayıp sözlere sığınmaktadır. Böyle- ce film dramatik hikâye olmaktan çıkıp tarihi kronikler haline gelmek- tedir.Ama Rossen'in Robert Wise'- dan hiç te şagı sinemacı olmadıgı düşünülürse "Büyük İskender"in ge- çen yılın "Güzel Helen"inden daha geniş bir alâka — toplamasını bekle- mek yerinde olur. Richard Burton "Büyük iskender" de İran seferinden pahalıya mal olan film AKİS, 25 AĞUSTOS 1956 Frank Sinatra kamera önünde "Altın Kollu Adam" çevriliyor İlgi çekici filmler arasında Stanley Kubrick'in "Kanundan Kaçılmaz - The Killing" adlı eseri de vardır. A- matörlükten profesyonelliğe geçm sini başaran Kubrick, tenkıtçılerce Orson Welles'ten sonra Amerikan si- nemasının en cüretkâr adamı olarak gösterilmektedir. "Welles'in halefi ol- mak birçok genç rejisöre yakıştırıl- maktaysa da, dıyalogları kamerayı, sesi kullanmada giriştiği cesur dene- meler Kubrick'in bu vasfı hakedebi- leceğini düşündürmektedir. Geçen yıl "Öp Beni Öldüresiye - Kiss Me DeadlIy" adlı filmle dikkatli çeken Robert Aldrich'in son eseri “Hücum - Fragile Fox" da oynıya- cak filmler arasında yer almaktadır. sürü western içinde sivrilen yalnız "İntikam Kanunu - TO Laramie", "Fedailer Kervanı - Bend of the River"den beri basmakalıp westernlere canlılık kattığı' bilinen Anthony Mann, sıkıntısız seyredilen bır film hazırlamıştır srarlı casusluk hikâyelerinden hoşlana nlar "Gizli an - Foreign Intrigue' adlı filmde —Robert Mitc- hum'la birlikte İsveç, İsviçre ve İn- giltere'de dolaşacaklar. Filmin adıyla Orson Welles'in son eseri "Confiden- tial Report - Gizli Rapor" adı ara- sında benzerlik bulanlar yanılmıya- cak, hatta filmi görünce mevzudaki benzeyışlerı de sezeceklerdir. Sinema tekniğinden anlayanlar bu kadarla da kalmayıp biraz mahayla, sahneye koyuşa da pe âlâ Welles imzası atılabileceğini kabul edecek- Mondial - Star şirketinin listesin- deki 42 film arasında alâka çekici birkaç Amerikan filmi bulunmasına rağmen Avrupa Stüdyolarının kalbur üstü hiçbir eserine rastlanmayışı bü- yük bir eksikliktir . 17
