29 Nisan 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Sahife 5 Mühim: bir ihbar Bazı emval fuzuli işgal edilmiş Izmir metruk mallar müdürü tahkikat. yapıyor Izmir metruk mallar müdürlü- güne bir ihbar vaki olmuştur. Bu ihbarda birçok emvalin ihmal yüzünden şunun bunun eline geç- tiği, satılan bir kısım emvalin yerine de başka ve daha kıymetli olanların işgal edildiği... bildiril. mektedir. Bu hususta birçok maddeler zikredilmektedir. Ihbarda bulunan bir memurdur. Metruk mallar müdürü tahkikata başlamıştır. Irlanda mebusan. meclisinde Londra 27 (Hususi) — Dün Irlanda mebusan meclisi toplan- mıştır. Başvekil M. Valera krala sadakat yemininin o kaldırılması bususnda hemen müzakere açıl- masını istemiştir. Bu teklif 4 reye karşı 66 reyle reddedilmiştir. Mamafih hükümet istifa etmiye- cektir. yal azn ii Zeytinyağı, piyasası Edremit , 27 (A.A,) — Zeytin- yağının okkası 50 kuruşa çıkmış- tır. Bir. hafta, zarfında, 100,000 kilo satış yapılmıştır. Menderes nehrinin tathiri Izmir 27 (Hususi) — Su işleri umumi , müdürü, suyun denize akıtılması, Menderes nehrinin tat- biri işleri için buraya geldi. Meclis.reisi: Istanbula gelecek Ankara, 27 — Meclis reisi Kâzım paşa hazretlerinin gelecek hafta içinde bir kaç gün kalmak üzere İstanbula gitmeleri muhte- meldir. Yerli çıkolata Hazirandan sonra kakaodan gümrük resmi alınacak Hükümet çıkolata . sanayiinin inkişafı için beş sene müddetle fabrikaların getireceği kakaoyu gümrük resminden (muaf tutmuş- tu. Bu müddet. Haziranda bite- cektir. Hazirandan sonra gümr k idaresi fabrikaların o getirteceği kakaonun | kilosundan 7 kuruş “ resim alacaktır. Çikolata fabrikatorları, muafi- yetin temdidi. için, hükümet nez- dinde teşebbüsatta. bulunacak- lardı, Akhisar bağları Ziraat bankası bağcılara yardım ediyor Akbisar, 26 (Hususi) — Şehri- miz ziraat bankası pek yakında bağcılara ikrazata başlıyacaktır. Iki senedir bankanın bu sahada yaptığı yardımlar bağcılar üzerin- de iyi tesirler yapmıştır. Şimdiye okadar parasızlıktan imar görmiyen binlerce dönüm bağlarımız, son iki sene içinde bankaların yaptığı yardım saye- sinde nefis mahsul yetiştirmiştir, Bankamızın çalışkan müdürü İshak bey yeni sene ikrazatı hakkında şunları, söyledi : “Beş.on güne kadar bağcılara ikrazata o başlıyacağız. (Şimdiki halde ibtiyacı olan bağcıları tespit etmekle meşgulüz. Yakında bun- lara kükürt de . tevzi edeceğiz, , Banka müdürümüz köylere gi- derek köylünün. ibtiyacile . yakın- “dan alakadar olmaktadır. e Orman umum müdürlüğü tebligatta bulundu Ceviz kütüğü. ibracatı artmak- tadır. Bu yüzden Anadoluda bir çok ceviz ormanları harap oluyor. Orman umum. müdürlüğü , bu ciheti nazarı itibara alarak, ceviz ağaçlarının kesilmemesi için emir vermiştir , Orman idaresi ancak ibtiyar- lamış ceviz ağaçlarının kesilme- sine müsaade edecektir. Şimen- difer idareleri, orman idaresinin müsaade etmediği ceviz ağaçla- rını nakletmiyecektir. Sındırgı-Akhisar yolu Akbisar:. 26 ( Hususi ) — Sın- dırgı ile Akhisar arasında yapıl- makta olan yol bir kaç güne kadar hitam bulacaktır. Yolun resmi küşadında kaymakam Zeki beyle birlikte bir heyet Sındır- ğıya gideceklerdir. Tütün konferansı Yunan, .murahhasları intihap edildi Balkan tütün konferansı Mayıs ortalarında Istanbulda toplanacak- tır. Selânik 'tütün ofisinde ticaret odasına gelen mektupta konferansa Selânik ofisi namına M. Pronafis'in iştirak edeceği: bildirilmektedir. Konferansta Atina tütüncüleri- ni de M.Kancaris temsil edecektir. Istanbul ticaret odası da murah- haslarını intihap etmiştir. Nemli Zade Mithat, Kavalalı: Hüseyin, Iskeçeli Hüseyin Sabri, Hakkı Nezihi beyler bulunacaktır. Bir transatlantik. vuapurunda Ceneyre 28 (A,A.) — Gazete- ler, Amerika'dan, gelen o Conte Brande vapuru yolcularının. elim bir vakaya seyirci | olduklarını yazmaktadır. Seyahat esnasında , birdenbire çıldıran . 45 .yaşında bir. Sicilyalı, kendisine yaklaşanları ölümle, teh- dit;ederek.. ve. tabanca atarak kamarasına kapanmıştır. Tayfalar nihayet, birkaç gün- denberi. hafif-bir , cinneti. itisaf ile, malül . olan, deliye hakim olmağa muvaffak. olmuşlardır. Balondan tayyareye Brezilyadan hava tarikile Londraya seyahat Berlin 28 (A. A,) — Ilkdefa olarak bir seyyah, . Zeplin ile Alman hava hatlarının temin etmiş oldukları muntazam hava seferleri servislerinden . istifade etmek suretile Brezilya ile İngil- tere arasındaki mesafeyi hava tarikile tamamen katetmiştir, Bu işi yapan tayyareci Booth dur. Mumaileyh Zeplinin cenubi Ame- rikadan Almanyaya yapmış olduğu seyahat esnasında balon dahilinde bulunmakta idi. Tayyareci Booth, Friedericha- fende yere iner inmez hemen Berline hareket eden muntazam posta tayyaresine binmiş ve saat 13,30. da. Berline muvasalat et- miştir. Orada da Londraya git- mekte olan tayyareye binmiştir. Mumaileyh öğleden sonra Lond- raya vasıl olaçaktır. Brezilyada kuraklık Rio de Janeiro 28 (A.A.) — Kuraklık felâketine uğramış olan- lara yardım edilmesini talep eden Sobral baş piskoposu yalnız Ceara hükümeti dahilindeki açların mik- tarını 600,000: tahmin etmektedir. (Ceviz kesilmiyecek i Ceneyrede vaziyet Ingiliz. heyeti müteessir Silâhların kabil olduğu kadar azaltılması isteniyor Cenevre, 28 (A.A.) — İngiliz heyeti murahhasası, M. Tardicu- nün yarınki müzakerelere iştirak etmek üzere buraya gelemiyece- ğinden dolayı, inkisarı obayale üğramiştır. Ingiliz, heyetile temas edenler tarafından vaki olan beyanat, şu suretle hülâsa edilebilir. Ingiltere hükümetini Ingiliz hey- etini silâhlarının mümkün olduğu kadar geniş bir mikyas, dahi- linde tehdidi neticesini . elde etmek için göndermiştir. Maksadı, sulhu tesis etmektir. Çünki sulh- suz hiçbir işin devam etmesi mümkün değildir. Diğer taraftan İngiltere, Cemi- yeti akvamın nufuzunu tezyit et- mek arzusundadır. Bu. gayeye hakem usulü, uzlaşma, itilâf ve hatta muvakkat . itilâflarla . vasıl olunabilir. Gerçe müzakerelerin gitmesi ve tahdidi teslihat konfe- ransında . şimdiye kadar zaman kaybetmesi inkisarı hayale sebep. . olmuşsa da, henüz daha iyi neti- celer elde etmenin zamadıdır. Mamafih, tahdidi: teslihat saha- sında vasi -mikyasta bir . tarakki ; husule getirmek : için beynelmilel bir uzlaşma vücude gelmesi temen- niye şayandır. Lauzan kanferansına ( gelince bu, konferansın. mevzuubahsede- ceği ; meseleler çok; karışıktır. Fakat alâkadarlar bir hal su- reti bulacaklarını ümit ediyorlar. Haftada 48 saat Almanyada. çalışma müddeti Berlin,28— Dahili vaziyet karar- sızdır. Mamafih piyasada temayül iyidir. Işsizlik meselesi en ziyade münakaşa ediliyor. Mesai naziri bir hafta zarfında çalışma saatinin 48 saat olarak: kabulü için. bir emirname tanzimini düşünüyor. Bu, suretle bir kısım işsizlere iş bulunacağı ümit edilmektedir. ingilterede halı: gümrük: resmi. İngiltere hükümeti 20 nisandan itibaren halı gümrük resmini yüz- de elliden yüzde yirmiye indir- miştir. Mühim hırsızlık Milyonlar kıymetinde elmas. çalındı Pekin, 28 (A,A.) — Hali ha- zarda yeni Mançuri devletinin reisi olan sabık Çin imperatorunun validesi prenses Taisilinin meza- rında bulunan tahmin edilmiyecek kadar yüksek kıymette mücev- herat çalınmıştır. Prenses, Mandohou hanedanının son saltanat senesinde altın bir yüzük yutmak suretile intihar etmiş ve bundan dolayı impera- torluk hanedanının metfun bulun- dukları mezara defnedilecek yerde Pekin şehri civarında gömülmüştür Mezar etrafına vazedilmiş bulu- nan müceyherlerin. kâffesi çalın- mıştır, Zabıta şüpheli görülen iki şahsı tevkif etmiştir. Graf, Zeplin yerine döndü Fridrichshafen, 27 (A, A,) — Zeplin balonu saat beşte normal bir surette karaya inmiştir. uzayıp . İ BARR, AKŞAM'ın tefrikası; No: 95 Ibtilâlcıların rüesasından olarak Türkiye'de şöhret sahibi bulunan Tunalı Hilmi bey, ailesini ve istikbalini tehlikeye ilka ile, dört sene evvel, sultan ve hükümeti aleyhinde çalışmak üzere Cenev- reye gelmişti. Bazı jön türkleri yoldan çevir: mek Abdülhamide bende kılmak, vazifesile bir buçuk sene evvel Avrupaya gelen Abdülhamidin gizli hafiye teşkilâtı reisi Celâ- leddin paşa Tunalı Hilmiyi müca- hedesinden vaz geçiremedi. Bütün, parlak , vaitlerine orağmen asla muvaffak olamadı. Padişah Tunalıyı ele geçireme- yince ailesinden intikam almak havesine düştü: Tunalının resmi mekteplerden birinde tahsilde bulunan kardeşi mektepten atılıyor, Almanyada ikmali tahsil ederek vatana dönen. iki kardeşi de hiç bir işe kabul edilmeyerek boşta bırakılıyor. Biraz sonra büyük kardeşle- rinden biri. Bulgaristana gidiyor. Onun bu hareketi bütün aileden şüphe edilmesini mucip oluyor. Istanbulda kalan iki kardeşi der-. hal tevkif ediliyorlar, Izmirde bu- lunan ibtiyar pederi, bilâ merha- met yakalanıyor. Ve etrafını saran müsallâh askerlerin muhafazasında Istanbula getiriliyor. Bir kaç aylık işkenceli bir ha- pisten sonra, Tunalıyı bir daha tecrübe etmek istiyorlır. Paristeki Osmanlı sefiri Münür paşayı İsviçreye gönderiyorlar. Sefir müzakereye girişmek istiyor, fakat Tunalı Hilmi gene cevabı ret veri- yor ve kalkıyor mesaisine devam için (Istokholm)e gidiyor. Abdülhamit artık kudurmuştur. Hemen Tunalınin babasile kardeş- yor. Tunalının 18 yaşındaki bir kar- deşi Bagdata sürülüyor. 14 yaşın- daki küçük kardeşi ihtiyar pede- rile (Mosul) a nefyolunuyor. Ve (Musul)a . (68) günlük. bir. yolcu lukla yaya gidiyorlar.. Bu seyahat esnasında bu altmış yaşındaki «ihtiyar ile on dört. ya- şında çocuğa akla gelmedik işken- celer ve mezalim yapıyor. Fakat bununla iş bitmeyor. var. Bu zavallı ihtiyar artık çektik- lerinin kâfi görüleceğini zannet- tiği ande, feçi bir, cinayete kur- ban gitmiştir, Babasının bu feci akıbeti üze- rine ondört. yaşındaki yavru, Bağdattaki o kardeşinin O yanına gönderilmesini rica etmiştir. Fakat bu talebin de reddedildiğini bil- mek güç bir iş değildir. Şimdi kimsesiz, hamisiz, bed- baht bir yavrunun yapyalnız ka- larak, hayatta maruz kalabileceği en büyük, felâketin acısile . keder içinde inlediğini tasavvur ediniz. Ya Tunalı Hilmi? Ona gelince, o, yalnız. vazife- sini düşünüyor. Mısırdan, yeni vazifesini . düşünüyor, o Mısırdan, yeni işler için, başka bir semte hareket etmiştir. Pariste ki büyük kongreye doğru! Avrupada ve Mısırda muhtelif namlar altında çalışan fırka, ko- mite, cemiyetler, (umumiyetle, böyle dağınık faaliyetin mazurlu Isviçrede Jön Türklerle | lerinin tebit ve nefine emir. veri-, Zavallıların daha çekecekleri 29 Nisan 1932 olduğuna artık tamamile kanaat getirmiş bulunuyorlardı, Abdülhamidin Istanbulda yan gelip oturmakta olması, bütün Jön Türkleri, artık filiyata geçmek lâzım geldiği kanaatına sevk- etmişti, Taraf taraf beliren bu fikir, nihayet umumi, düşünce ve endişe haline geldi. Birbirlerine (o yazdıkları bütün mektuplarda bu endişe hakimdir. Elimizdeki o muhtelif notlar ve mektup kopyeleri 1901. senesi iptidasından beri hep bu fikrin hüküm | sürmemekte olduğunu gösteriyor. — Birleşelim, anlaşalım, bu böyle olmayacak! İşte bütün efkâr bu merkezde fakat bu kolay bir iş değil, Arada, esas itibarile değil, fakat bilhassa teferrüatta adam akıllı ihtilâf. var, Bilhassa şahsi fazla. Meselâ, (Ismail Kemal) bey başlı başına bir ihtilâf mevzuu, Bazıları bu zatın dirayet ve gay- retine, hele (jön türk ) davasında. ihtilâflar daha ZINDAN HATIRALARI, Abdülhamit devrine ait hakiki maceralar Muharriri : * muhakkak bir alemdar olacağına. kani | bulunuyorlardı. Bu. fikrin . tamamile . aleyhinde. olanlar da vardı, Sonra Sabahaddin beye taraftar ve aleyhtar olanlarda vardı. Ni- hayet bu kongrenin toplanması 'şekli hususunda da ibtilâflar vardı, Bütün bu hallere rağmen, kon- grenin toplanması takarrür et- miştir. Kongreyi prens Sabahaddin ve kardeşi Lütfullah beyler içtimaa davet ediyorlardı. 1901; senesi kânunuevvelinin 27 ; inci günü Pariste toplanacaktı. Fakat içtima gününden üç gün. evvel Fransanın meşhur polis amiri Mösyü (Lepin) jön türklere müracaat ederek, Fransanın bu kongrenin Pariste .aktine muvafa- kat edemiyeceğini bildirdi. Bittabi bu, Abdülhamidin yeni bir, eseri muvaffakıyeti olacaktı. Abdülhamidin ( keyiflenmesinden ziyade düşünülecek başka bir nokta vardı. Vaki olan davet üzerine kongreye o Romanyadan, Mısırdan, Bulgaristandan, Tesalya- dan ve daha birçok. yerlerden Türk, arap, arnavut, rum yahudi . 40 dan fazla âza gelmişti. Bunlar bir kerre dağıldılar mı, artık toplayabilmek pek müşkül bir is olurdu. Fransanın mümanaatı üzerine bu içtima Londrada yapılması düşünüldü. Fakat ya orada da müsaade edilmezse... İşte, burada, bu noktada Ahmet Rıza beyin gayret ve muvaffakıyeti kendini gösterdi. Ahmet Rıza bey, epi zamandır Pariste oturmuş olduğundan orada bir çok. dostları vardı, nufuzlu. ahbapları vardı... Her işi bıraktı bunların peşinde koşmağa başladı. Onların yardımile günlerle yapı: lan teşebbüsat ve müracaat neti- cesinde, nihayet . kongrenin top- lanmasına, güç hal ile müsaade alındı... Böylece, prens Sabahaddin ve kardeşi Lütfullah beylerin Mısırda neşrettikleri beyannamei umumi den biri on aydan fazla bir zaman geçmiş olduğu halde, nihayet kon-. gre toplanabiliyor demekti, ( Arkasi var )