May 27, 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

& — ie Yazan: SULEYMAN KÂNI — Tercüme, iktibas hakkı mahfuzdur — SARAY ve BABIÂLİNİN İÇYÜZÜ Tefrika No. 294 10 gün süren istintaktan sonra elli beş kâğıt dolduruldu s Hasan ve ini da Mithat paşaya — Katil tan Murat mec: Sultan Aziz zamanında devletin ha-| zamında imiş te efendimizin zamanında mı bozul- müş! Şüphe yok ki devlet ve mem- leketin düçar olduğu felâket ve bülirün Sultan Az dab lundu Mith — O zaman Cev- det paşa beee nazırı 2 idam emrini veren sadrazam Rüştü pa- serasker Re- şa, emri ici kişiyi yaralamıştı. Eğer o'da idam olunacak katil değil ise dünyada idam olunacak katil yoktur. malümatım; azl pe le fevkalâde şekavet ile ci ti üzerinde tutulan kati- benim diyeceğim budur. Daha zi- yade sual edilecek şey var ise ad- sorulsun! Eee mönleriiler, de seçkinler elan gelmişti. Bunlar da devletin dahili, harici işlerinden, entrikalarından bahsolu- a ii Mithat paşa — Bu gibi mektup- lar daima gönderilir. Cümlesi ya- kılır. Fakat bu iki mektup nasılsa çekmecede kalmış! Ragıp bey — Bu mektupların mündericatı devlet aleyhindedir, yi birisinde (İnşallah siz gelir yu fenalıkları tanzim ve ıslâh yeğ MP diye yazılmıştır. Bu söz- den (Siz padışahın ze reis 0- hursumuz!) demek çıkar bey Gumbesiyet mnililiri hakkın- da diğer tintak etmiş v — “anl esasi şevketli e dimizin vaz'ı olduğundan buna diyecel YokisE Mia Ge bu- > — miştir. Meclisi mebusan gibi şey- ler elvermez! Mütaleasını da beyan etmişti. gü! Ragıp bey, an ağa geldiler. Gene Ab- dülüzizin kaline dair söz açıldı. — Şerketli efendimizin asıl te- #lerini al öle Al dülüzizin hali keyfiyetidir. (Eğer saltanatta kalmış olsaydı devletçe ve mülkçe bu kadar r görülmezdi. Muharebelerde anlara lânet ediyorum) bu- erer Denilince Mithat paşa şu cevabi verd. — iii es rs âli lerine Bp niin lamıştır. Zira Sultan Mecidin irti- halinde devlete bıraktığı borç, Kı- si masrafı ile beri paşa vasıtasile yapılan fenalıklar da meydandadır. Şevketli efendimizin bilhassa yazdırdıkları Üssü inkılâpta Sul- tik edilmiştir. Bu eserde cülüsu ümayunlarından bugüne kad devlet işlerinde ne kadar müşkülât bulan fenalıkların neticeleri ol. duğu mazeret e gerer neşr ve ilân olunmuş! al böyle ise söledi Azizin hal'i olsun? Bek neden teessüfü mucip ki teşeki kürü bais olmalıdır. Sizin sakatlıklarla dolu idi. hkeme ise ithamname! dülâzizin katlinde de Ab- addolunan desini, müttehimlerden Arzıniya: kalfayı bir defa olsun huzuruni vaki olduğunu vpn Seka için > kadar delil iken olur mu?) İemeiile; > e tifak olundu. Cevabını verdi. Bu nl odi ya biri gelmesile bahis te burada kaldı. Amma Hayrullah efendinin hal' gecesine kadar yn olma- dığı yalandır. Çünkü fetva emini Kara pa efendi ile beraber bir, iki müdi e hain Mithat paşa liğe irlşip te fetvayı tes- vit eylediklerini bilmez mi idi?) Vakanüvis Lütfi efendi bu risa- lesinde bahriye nazırı Ahmet pa- şanın lisanından: Biz bir, iki senedenberi Avni paşa — bu işi kurmuş idik! Cümlesini işittiğini de nakley- lemektedir (1) Damat Mahmut Celâleddin pa- sa muhakeme esnasında takdim — arizalardan birinde şu hadi- yi bildirmiştir: “Hal gününde divan yerinde Sultan Murada biat resmi bittik- ten sonra Hüseyin Avni paşa ba- a tesadüf edince bir kaç kere be şını salladı: — a kimsenin ha- beri olmıyarak eee oluyor? Dedi. Gacikinkülii odasında Gizlükiime. iyıp karakola İaie imei yüpheyi: seyin Avni anın mü- kk imane eli şüphe- ye düşmüşlerdi. Abdülâzizin naşını muayene et- mek için yerli ve ecnebi 19 kişi- den mürekkep etibba heyeti için- de bazıları me karakoldaki müsli ö lerini sl ask iştirak etmemişlerdi ki bunlardan biri de “Abalilüzizin sertabibi Mar- ar halile görünce teessür- 5 paşa idi. Damat Nuri paşanın muhake- esnasın im ettiği bir arizada sereni üzere mabe- yin etibbasından da cebre: nini rm ca b duysa toplandı. Muhak vakanüvis Lütfi efendi (mahremane) işare- ülhamide bir risale tak- dim etti. Bunda şeyhülislâm Hay- rullah efendiden bahsettiği sıra- d lâ 5 da şi lunuyor- | be gi eclisinde bul İli ii hal işinde azar rın edi veya hizmet yazılmak âdet ll kendi- acağını fa- — Böyle hal' işlerinde bulunan- ların methine dair vukufum yok- tur. Fakat hatırıma gelen şu sua- Gine Ser a e tarihe ne , Be binanın imarına talea cereyan etti? ms uye efendi: gecesine ar Keş e idi. Pazartesi ak- şamı gayet mahrem olarak Avni paşa haber verdi. Senin dediğini söyledim. Sadr azam m paşa vu ü yalanmi Gi ve rapotu imza #iek e Hüseyin Avni paşa —Edepsizlik beya rsun Diyerek kollarından Me sökmüş ve Nuri paşaya: Demişti. ömer bey Teabineganı önderilmişti Abdülzize le merbut olan Mai mua) mecburiyetinde kalmıştı. (Arkası var) Ti) Hatıra atıf. Tarih mecmuası, Resimli milli roman Yazan: Sermet Muhtar “Yeni çıktı 245 Büyük sahife - 70 kuruş AKŞAM KİTAPHANESİ er bey - paşa - — Evet. ANA Tetfrika No. 18 KL. E EZ Nakleden: SELÂMİ İZZET — Bana dair mi? | | /— Hayır, kendine ve ç0 ge b rına dair.. Şadan bein çıktı, aşağı sadi; — Ne var doktor? ür Akif Ali hiddetliydi. — Siz konuşunuz, dedi. Beriim işlerim var, Odasına girdi, o Doktor ayak — Ne yapıp yapacak, demi içkiden vaz geçireceksiniz. * — Dinlemez. — Öyleyse my sonra kati- yen imei ıyacaksıni Doktor bunu kati gine ve çıktı, Biraz sonra Handan geldi. Ko- casını evde bulamamıştı. Hem Ferhanla ko: k isti u, Ferhan... Cevap çıkmadı. Handan koştu: — Yok mı m Me bir ei düş- müşi 2 Yok, diye e — Nasıl olur agi masanın pe duran bir mr gösterdi. nn aç“ tılar: Ferhan kaçmışti. — ham gitmiş... Arkası . Benim ku miliyedili halim, Kaşlı — Allah vere de bir delilik yapı masa. — Haydi git. ndan koşarak çıktı. Bu e: > a Akif Ali hayretle gürültü nedir? Ne var? Gi. kararını vermişti: ei er felâket geldi Akif, — Çoc: a bir şey mi oldu? — Hayır. Ba — Hasta mı?.. Yaralı mı? — Hasta değil, fakat yaralı, ağır yaralı... a manen.. Akif Ali rahat bir nefes aldi —ör, &ğ rkuttun Bir der- side ii de büyük dert, — Onun yaşındaki kızların der. ea ben bilirim, Birini mi sevi- yor — yle neseli, evlenemiyor. — Buna feli denir mi?,. Ba- zan bozulan izdivaçlar, şer de- ğil, hayır olur. — Amma Ferhanın vaziyeti vahim. — Hangi noktai nazardan? — Her noktai nazardan. — Beni meraka düşürüyorsun.. .. Bu gece di mi — Evvelâ senin A müracaat ediyorum. Ben ee bir ada- mum, daha geçen gün söylüyor- dun. — - Şukayı bırak, — Canım ne ol söyle, boş lâf- Me kek Şadan, irat etmek için hayli güçlük çel RL EE Ferhan sevdiği adama büyük bir itimat göster- eklerine iman et- e Akif Ali, tep gibi yerinden sıç- radı: — Ferhan ha? 5 Ferhan..." ai — imkânı yok... Bu senin tah- minindir. 25 ie kendisi söyledi, Akif Ali yumruklarını sıkti: — Hay ahilikar kız hay.. Kırk se- A — Sekin oğlu mu?, Canci- dostum Şevketin oğlu... Sabi- “a de akrabalarından bir kızla lenmek üzere olduğunu söylü- vali — Evet. — Şimdi ne olacak? — Ferhanı ahlâksızca aldat- — Şevkete söylemeli, — Biliyorlar. iye hanım bugün geldi, konuştuk... Ağır söz- ler söyledim, fakat onlar Ke rını vermişler. — Ferhamı istemiyorlar mı? — Hayır, parasız kız alamaz- İarmış. © — Oğlan ne diyor? — Babasile tâbi, — Öyleyse... Fena bu... let.. — iş in de bundan korkuyorum. — Dillere destan olacağız. hakki anasının &mrine Reza Aşkolsun mahvetti- . a har alıp nerelere — Mübalâğa o übalâğa . Eğer hırsız“ lik yaparken mi nie bum- dan fena olmazdı. Hattâ belki da- Pari iyi olurdu... Ben bu derece le- Ve MEZ b acaktı. Şadan, mi mukabele etti: — Sıra gelince ona istediğini söy“ lersin. ka şimdi, hepimiz na- uu kurt omuz silkti: — Sen o Sabit denen bez tanımıyorsun... Ben tanı . Herif benimle alay eder... pers iki ay evvel, kuzinile evlenece- ve ve «kız değil, define orum. öğüs artıyor 10 Kardeşini iyi seçmiş... İyi bir gönül eğlencesi bı — Ferhanı yüzüstü mi sın, an yen mus kabil, ei mükâfat yeri — Ge gi yada kimseye emniyet caiz değil... Onu elimizde büyüt- sayılır. Geldiği zaman henüz vaki a böylemi terbiye rdik?.. Öyle i derece masum olma» saydı, kolay aldanmazdı. i i yumruğ masaya vurdu: — Bu kabahat te mi benim!.. Olur şey değil bu... O Ferhan... — Ferhan bir kimi i Şadana geldi. Kocasının hobi iğine oi edemedi: — Sen misin 071.