November 19, 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1
Fransız ve Alman tayyare- leri dün geniş mikyasta faaliyette bulundular m AK * Bene 22 - No.7571 Fiati her yerde aaa Türk ğ Sovyet 5 kuruş münasebatı Müzakerenin yakında tekrar başlıya- cağı hakkındaki haberler doğru değil Sovyet Rusya Finlândiya işini hallettikten sonra Balkanlarla meşgul olacak Türkiyenin Alman - Sovyet menafii ile İtalyan menafiinin çarpıştığı Balkanlarda istikrar âmili olan nüfuzunu idameye azimli bulunduğu kanaati herkeste mevcuddüur Balkanlar Balkânlardan çok bahsediliyor, Ko- huşma tarzı da birkaç ay evvelkine nazaran büsbütün başka İtalya, Arnavutluğa girip, Almanya Romanyayı . tazyik ettiği zamanlar - hatırlıyoruz « sulha en yararlı, ayni Zamanda İtalyan ve Alman politika- sina en aykırı teşekkül, Balkan Birli- ği idi, İtalyan siyaseti, yıllarca bütün gâyretini bu Birliği bozmağa sarfetti. Yugoslavya İle anlaşmak, Yugoslav- yanın Bulguristanla ve Macaristanla ârasını bulmak gibi teşebbüsler hep Balkan devletlerini biribirinden ayır- mak içindi. Hattâ, zaman oldu ki İtal- yayı kuşkulandırmaktan çekinen ba- zı politikacılar, Balkan antantının uzatılması meselesini konuşmaktan ürktüler, Almanya da ayni siyaseti takip edi- yordu. Balkan devletleri ile teker te- kâr konuşmak ve karşılaşmak, «hayat sahası» sistemine daha elverişli bir usul Wi, Gerek Roma, gerek Berlin, Balkan Birliğini yıkmak emellerinde Bulgaristanı en müsait Lir unsur ad. dediyorlardı. ŞI Balkan devletlerinden bir blok teşkil edilmesi fikri ileri sürülü- yor. Bu fikrin mürevviçleri, birkaç ây evvel Balkan Birliğini yıkmak i$- üyenlerdir. Acaba ne oldu, ne değişti? Balkanlarda stlh aşkı, şimdiye ka- dar bunu aslu sevmiyen sert yürek» lere fâni bir ilham le telkin mi edil- © Balkanlarda ayrılık için çalışan- lar, batâlarını anladılar, sırf insani | duygularla şimdi birlik uğruna can- larını fedaya mı hazırlanıyorlar? Hayır. Sadece vaziyet değişti. AL manya, Balkanlardan çekildi, Bal kanların şimaline, Almanya ile anlaş- Ması neticesi, Sovyet Rusya yerleşti, Bu suretle şimalden tazyik imkânı kalmadı, Vaziyetin bu tebeddülü, Sof- Yada da Almanya ve : İtalyaya karşı Muamelenin şeklini değiştirdi. Bulgar Bazeteleri hep bir ağızdan, «Balkan Balkanlılarındır» düsturunu bizim kadar benimsemiş görünüyorlar, İtalya, artık «Balkanlara kimseyi bırakmamı diyor, Almanya da, artık Balkanlarda bitaraf bir blok teşkil olunmasına taraftar, Fakat bu blok, kendisine hayırhati olmak ve Alman- yanın dostu bir devletin nüfuzu altın- da kurulmak şartile... Almanya Balkanlara tecavüz hiye; tinde değil; İtalya sulha bağlılığını ber gün yeni bir vesile İle isbat edi. Yor. İngiltere ile Fransahm Balkan devletlerine hücum etmeleri eğer mu- bakkak değilse, ortada Yülnız Sövyet USya kalıyor. Almanya ile İtalyanın Balkanlarda teşkil etmek istedikleri bitaral blok; şu halde Rus dar, Almanyanın bu iş“iç <dost devlet de uzakta d ji Balkanlara ait yle Balkan harici devletler tarafından bu derece &öyretle konuşulmasını füzuli bulu- Yoruz, Bazı devletler kendi kendileri: ne «gelin güvey» oluyorlar. Balkur- larda hariçten gelecek nüfuzlarla bir- Mik tesisi, doğrudan doğruya bu birlik Necmeddin Sadak aradığı (Devari: 5 inci sahifede) | Moskova 18 (A.A.) — Havas ajansı bildiriyor: Ahvale vakıt mahfiller Sov- yetlerle Türkler arasında o mütekabil bir yardım anlaşması müzakeratının | yakında tekrar başlıyacağı hakkındaki | haberlere “fazla ehemmiyet atfetme- mektedirler, Aynı mahfiller, Moskova ile Ankara arasındaki temasların mu- bafaza edildiğini, fakat Saraçoğlunun Moskovada bulunduğu zaman bir uz- laşma yapmağa muvaffak olamadığı tarihtenberi vaziyetin değişmediğini $öylemektedirler, Türkiyeyi, Büyük Britanya ile Fransaya karşı mevcud taahhütlerine rağmen, Çanakkale Bo. | fazını kapatmaktan imtinaa mecbur eden ve Sovyet hükümetini, Balkan. larda vuku bulabilecek bir Alman taar- ruzuna karşı Türkiyeye müzaheretten ahkoyan sebepler değişmemiştir. Türk mahfilleri, ancak Rusyanın, kendi va- ziyetini değiştirebileceğini, fakat hu- num da Finlandiya meselesinin hallin- den sonra mümkün olacağımı söylü- i yorlar. Rusyanın, Balkan meseleleri İ bahsinde hasıl hareket etmek niyetin- de olduğunu anlamak ancak o xaman kabil olacaktır. Yabancı müşahitler, Bulgaristanın Rusyaya, Türkiye aleyhinde bir yar- dum vaadinde bulunduğuna, yahut Rusyanın böyle bir yait aldığına dair, teyid. edilmiyen hâberlere o inanma- maktadırlar, Fakat bütün mahfiller, Sovyet - Bulgar münasebatının in İ kişafını dikkatle tekib ediyorlar. Bul- garistanın Türk - Sövyet müzakere- lerinin akim kalmasından dolayı mü- | teessif olduğu tebarüz ettiriliyor. Türkiyenin, Alman - Sovyet menafii ile İtalyan menafiinin tesadüm ettiği Balkanlarda, istikrar âmili olan nü- fuzunu idâmeye azimli bulunduğu kanaati herkeste mevcuttur. İtalyanın vâziyeti alya komünizmin Balkanlara sokulması hakkında her teşebbüse mukavemet edecek Almanya Balkanlarda askeri bir taarruzda bulunacağı iddialarını reddediyor Roma 18 (A:A.) — Roma radyosu dün geceki neşriyatında şöyle demiş- tir: İtalya komünizmin Balkanlara s0- kulması hakkındaki her türlü teşeb- büse, Ispanyada yaptığı gibi mukave- mete hazırdır, Eğer böyle bir ihti- mal vücud bulursa, bu: derhal, İtal- yanın İspanya harbindeki kadar azim- kâr mükabelesi ile karşılaşacaktır, Almanya Balkanlara taarruz etmiyecek Berlin 18 (A.A.) — Yarı resmi dip- lomatiehe Korrespondenz gazetesi, Almanyanın Balkanlara karşı askeri bir tâarruzda bulunacağı iddialarını katiyen reddetmektedir. B. Numan Menemencioğlu riya- setinde birheyetLondraya gidiyor. Heyet Fransa ve Ingiltere hükümetlerile bazı iktisadi meseleleri Ankara 18 (4.A.) — İngiltere ve Fransa hükümetlerile bazı iktisadi mo seleleri müzakere etmek üzere Harici: ye Vekâleti umumi kâtibi büyük elçi B. Numan Menemencioğlunun riyase- tinde bir heyet pazartesi akşamı An- karadan Londraya hareket edecektir. Heyet, Maliye Vekâleti nakit işleri müdürü B, Celâl Sait, Ticaret Vekâ- Jeti dış ticaret umum müdürü B. Bür- han Zihni, Merkez bankası müfettiş- lerinden B. Cabir, Hariciye Vekâleti kâtiplerinden B. Şadi ve B. İlhan Suat- tan mürekkeptir. Fransa bir çok mübayaat . için müracaatta bulundu Ankara 18 (A.A) — Haber aldığı muza göre hükümetçe ihraç malları» mıza mevzu tahdidatın kaldırılması hususunda âlınan tedbirlerin ihraç maddelerimizin geniş bir surette hari- ce satılması İmkânlarim temin eyle" mesi neticesi olarak iç pazarda canlı- lık ve hareketin başladığı ve fiatlerin yükselmeğe gittiği : bugünlerde hâriç piyasaların mühim: merkezlerinden «de » talepler artmağa başlamıştır. (Devamı 4 üncü sahifede) müzakere edecektir Dikkatle r; yn İm e Komşular arasında iktisad anlaşması fabrikası teessüs etti; yanındaki müstak- bel yardımcı şanaylile, bu kurul cidden rejimimizin iftihar: Vesilelerinden birini il etmektedir; daha da edecek, endiğimize göre, bazı Balkan mem- mak yolunu tutmuşlar. pek çok türlü sanayle İhtiyacı yar, Biri birimizle görüşsek, danışsak da hattâ mü- badele yapabilecek şekilde mütenevvi çe- gitler meydana gelirsek... Bizim Karabük- ten onlar, önların Meselâ otumobil fabri. kasından biz sitifade etsek. Küçük dövletler içinde böyle bir şümut- lü ve plânl iktisad tipini kurmak, hepi- miz için faydalı olur. İzmirde şiddetli yağmurlar İzmir 18 (A.A) — Evvelki geceden- beri devam eden yağmur dün gece ve bu sabah şiddetini arttırmıştır. Dün gece Foçada - Çayhane mahallesinde İ bir eve yıldırım düşmüs ve kismen duvarını yıkmıştır, Memleketimizde muazzam bir Karabük | ŞAM PAZAR 19 Tüşrinisani 193 Çekler Almanlara müthiş mukavemet gösteriyorlar, üç Çek daha kurşuna dizildi Telefon: Başmuharrir; 20565 — Yazı işleri: 20765 — İdare: 20681 — Müdür; 20497 Son dakika Bir Hollanda vapuru torpile çarparak battı Yolculardan 140 kişi boğuldu Londra 19 — Simon Bolivar adında 8900 tonluk bir Hollanda transaf- | ieketleri tapkı ayri şeklide fabrikalar kur | Halbuki öenubu şârki Avrupasının daha | lantiği bir torpile gulmuştur. 200 kişi kurtulmuş çarparak batmıştır. Vapurda 400 yolcu vardı. 140 kişi bo- ve İngiliz sahillerine çıkarılmıştır, Sovyet - İtalyan mücadelesi Bir Italyan gazetesi şiddetli makale neşretti Roma 19 — İtalya ile Rusya arasında Balkanlarda sessiz bir mücadele vardır, 'Tribuna gâzetesinden sonra Koplika Faşista gazetesi de şiddetli bir makale neşretmiştir, bu raakalede deniliyor ki: «Almanya şimdilik Balkan İşlerine karışmıyor, Sovyet Rusya Balkanlar- da Avrupa > medeniyetini yayılmak isterse karşılaşacaktır.» yıkmak istiyor. Sovyet Rusya Balkanlara doğru İspanyada okomünizmle çarpışan İtalyan . taburlarile Londrada dört bomba patladı Londra 19 — Irlanda ihtilâlcileri dün gece dört yerde bombalar patlat muşlardır, Nüfusça zayiat yoktur. Italyanın askeri tedbirleri Londra 19 — Kralın emirnamesi üzerine silâh altında bir buçuk müyon asker daimi surette bulundurulması kararlaştınılmıştır. 10 hafta müd- detle talim için silâh altına çağrılan 902, 903, 910 ve 913 sınıflarının silâh altında tutulması kararlaştırılmıştır. Prag vakayiinin akisleri Belgradda talebe Almanya aleyhinde nümayiş yaptı Paris 19 — Belgraddan bildirildiği e göre Prag hâdiseleri burada ta- lebe arasında büyük galeyan uyandırmıştır. Talebe her tarafta heyecanmı izhar etmiştir. Almanya sefarcli polis tarafından muhafaza edilmiştir. Çe- koslovak sefareti önünde sempati tezahüratı yapılmıştır. Pragda sakin bir surette hissiyatını izhar eden talebenin kurşuna dizil- mesi Yugoslavyada çok fena tesir yapmıştır. Vaşington 19 — Pragda 9 Çek talebenin idamı üzerine buradaki Çekoslovak sefareti bayrağını yarıya indirmiştir. Sefir beyanatında bu key- fi idamın, medeni âleme nazizmin ne olduğunu gösterdiğini söylemiştir. İsviçreye bir Alman güllesi düştü Bern 19 — yaşında bir kızı yaralamıştır. mıştır. Kız liselerine bir saat asker- ! lik dersi ilâve edildi Ankara 18 (Telefonla) — Kız lise lerinde haftada 28 saat tutan ders saatleri, askerlik derslerinin birer saat İlâvesile erkek mökteplerinde ol- duğu gibi 29 saate ç — Ayıkla pirincin taşını!... Dün öğleden sonra Bâl civarına bir gülle düşmüş ve 17 Bu güllenin Alman güllesi olduğu anlaşıl Yeni Hatay mebusları İskenderun 18 (A.A.) -— Parti mü- fettişi Hasan Reşit “Tankut ve yeni seçilen Hatay mebusları Ankaraya hareket etmişler, istasyonda vali, par ti ve belediye heyetlerile halk tara- fından uğurlanmışlardır.
