29 Mayıs 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDNCİ SENE N Başmuharrlrl 2175 YU1VTJS N A D t İDAREHANESİ: j MyDAonmnmiye karşısında dairei mahsn&a ; Telgraf: İstanbul Cumhuriyet < Posta kutusu: N° 2 4 6 | I # . Başmuharrir : 2366 I e i G T O i l • Tahrir müdürü : 3236 HlltttmtııtMiı«t««»«»««««*»<»« ı ı t n ı m ı ı ı t t t i i t t i t n ' •dare trüd""" *>^«5 Kltsn kısmı: 4 7 2 Cumhuri ıııuiııııııııinııiııııııııııiMiııııtıııııııııııııiiiıııııiMiHiHiriınııı ılllluiMUllllillinilllllllll|||||liniıIıllinf1l|fl PERSEMHE 2 9 MAYIS «9 3 ABONE ŞERAİTİ MÜDDET: jTÜRKİYE İÇİN | HARİÇ İÇİN j | SeneHğiJ1400 Kr. j 6 Aylığı : 750 Kr "1450 Kr. İ 3 Aylığı İ 400 Kr. \ 800 Kr. { 2700 Kr. İi NUshası her yerde » " î c < 5 Kuruştur = İnhisar Meclisi Idareleri Mülga!.. lllllllllllllllllMltlllllllMIlHIIIIIIIIIIIIIIIIHH Niifus mes'elesi > IMllllll Turizm kongresi Maryo Sera II1IHH1IIIIIIIİIIIIIIIIIIHII IINIMirilIîllllll Mlltllirilll IITIIIIHII lllll IIIlll IIIIIIINIIIIIIIIIIIIM IMIIHIIIIIItlllIltllIIIIIIIItllllllltlllIIHIIHti""'!""'"'"""" 1 Kâzım Esat B. mes'elesi Türkiye için niifus mes'elesi ha yati bir mes'eledir. Türk milletinin veludiyeti çok iyi olmakla beraber bazı yardımlara muhtaçtır; nüfus mes'elesinin tarihine ve asrımızdaki vaziyetine dair neşriyata başlıyoruz!. Dahiliye Vekili yann şehrimize geliyor Murahhaslar da yann gelecekler ve parlak b'r sureite karşılanacaklardır Emaretle yapıTan sulhnamenin iptali isteniyor Maarif Vekili tayinin kanunî olduğunu söylüyor Darülfünun Divanı Kâzım B. in tayinini inha etmiş, Vekâlet te tasd k etmiştir tflâs bürosu bes milyon liraya muTunus Nadi Bey, bu sütunlara nüfus kabil 31 bin kusur lira ile sulh olmes'elesine dair bir çok makaleler yazmağı nazarı dikkati calip görüyor mıştır. Bu makalelerin hiç birinde mubalâğa yoktur. Türkiye için nüfus mes'elesi hayatî bir mes'eledir. Asrımızda ve Cumartesi gü • tarihin her asrmda da milletlerin knvnü şehrimizde a vetleri nüfuslarile olçulmüştur. çılacak beynel • Koca Anadolu kıt'asında kilometre milel Turizm murabbaına: 18 kişi ancak düşüyor!.. Şuphe yoktur ki, giızel memleketimi kongresine işti • rin güneş hudutlan için bu kesafet çok rak edecek mu azdır. Vatan müdafaası noktai naza rahhaslann is • nndan endişemizi celbedebilecek olan bu tikbaline ve ika azlık, ayni zamanda iktisadi vaziyetimize metlerine ait ha de müessfrdir. Nüfusumuzun azlığından dolayı ikti zırlıklar ikmal esadi itilâmız ağır olacaktır. İktisatta nü dilmiştir. fus sermayesi birinci mevkli isgal eder. Murahhaslar yarın Büyükdere öBunun en yakın bir misali daha evyel nünde motörlerle Vilâyet, Emanet gözümüzün önünde cereyan etmiştir. İki sene evvelki Konya kuraklıgında nufus ve Türkiye Turingkulüp mümessilkesafetinin teslrlerini buluyoruz. Bu leri tarafından karşılanacaklar, Tokuraklık hakkında o vakit bir tetkik se pane salonunda ayni suretle istikbal yahati yapmış olan Dahiliye Vekilimiz edildikten sonra otellere yerleştiŞükrü Kaya Beyin raporunda şu satırrileceklerdir. Murahhaslar ondan lar yazılıdır: « Asayiş ve emniyet arttıkça ve zira sonraki günü serbest geçirecekleratteki ihmal neticesinde mahsulât azal dir. dıkça çiftçiler kışın koylerine avdet etKongrenin şehrimizde toplanmamiyerek yaylalarında kalmaktadırlar. sının hatırası olmak üzere bir pul Maarif Vekkili Cemal Hüsnü ve Darülfünun Emini Neşet ömer B. ler Bu suretle büyük ve toplu köyler parçave tıp fakültesi reisi Süreyya Ali Rüfekamızdan biri dünkü nüs M. Maryo Sera lanmakta ve dağılmaktadır! Koyun sü yapılmıştır. Bu pulların üzerinde Fransız'ca: «Alliance enternatioBeylerle görüşmüştür. hasında Dişçi mektebi muallimli rülerinin önünde çiftçilik sahaları darYıldız kumaranesinin sabık musteciri Neşet ömer B. , bu keyfiyetin laşmaktadır. Bu iktisadî, içtimaî netice nale de Turisme, Congres de Stamğine tayin edilen Kâzım Esat Ce M. Maryoserra hakkında ikinci ticaret yi buralarda gözle görmek kabildir. Bu boul 31 mai 1930» ibaresi vardır. tıp fakültesinden sorulmasını söymahkemesi bundan bir müddet evvel if yin tayini işinde idarî bir yolsuz neticede kesafeti nüfus mes'elesinin lemis, fakülte reisi Süreyya Ali B. lâs kararı vermiş, bu karar üzerine teş luk yapıldığını ve bu mes'elenin Dahiliye Vekili yarın geliyor büyük bir dahli olduğuna şuphe yokkfl edtlen iflâs bürosu alacakhlar namı Darülfünunu dedikodu içinde çal de : Ankara 28 (Telefonla) Istantur!..» ita. hesabatı tetkike başlamıştı. « Şimdi imlihanlar iîe meşgukalandırdığını yazıyordu. . Memleketimiz yer yer tetkik edihnt'ş bul'ıia toplanaeak olan S^ynelfnıBu hesabatın tetkiki şayanı dikkat bir lüm. Bu hususta rica ederim bana Dün bir muharririmiz bu hususolsa bu gibi hâdiselere pek çok tesaduf lel Turing Kuliipleri Kongresini açsafhaya dahil olmustur. Malum olduğu ta Darülfünun Emini Neset ömer [Maba&ı 4 üncü sahlfede' edilebilir. mak üzere Dahiliye Vekili Şükrü Türkiye Turing Kuliipleri ktymetli üzere bu iflâs kararından evvel Maryo«İktisadi mezhepler tarihi» mütercireisi Kocaeli meb'usu Reşit serra Emanet aleyhine 5,695,000 liralık minin raporu nüfusumuz hakkında yapı Kaya B. yarın (bukünkü) posta treSaffet B. bir tazminat ve zarar ve ziyan davası lacak ilmî tetkikler için bir vesika ola nile hareket edecektir. Vekil Beye rak kalacaktır. kalemi mahsus müdürü ile yaveri 7 haziranda Ankara'ya dönecek açmış, bilmukabele Emanet te MaryoNüfus tarihine ve mes'elesine dair bir refakat edecektir. Şükrü Kaya B. tir. serra aleyhine ayni şekilde bir dava ikakaç gune kadar neşrine kısmı mahsusume etmişti. Bu zarar ve ziyan davası muzda başlıyacağımız bir seri makalede muhtelif safahat gecirdikten sonra bir izah edeceğimiz gibi nufus hâdisatında sulhname tanzim edilmiş, Maryoserra, en mühim âmiller iktisadidir. Konya kuEmanetten 31,600 lira alarak davadan raklığmda köylerden nüfusun dağılmamütekabilen vaz geçilmişti. sında bu iddiamıza şaşmaz misaller varŞimdi, iflâs bürosu, bu hesabatı tetkik dır. Hatta, Şükrü Kaya Beyin raporunda 1290 ve 1303 Konya kuraklığından ederken bu sulhnameyi mucibi tereddüt bahsedilirken o civar halkının nasıl g'ormus. sulhnamenin iptal edilmesini muhaceret ettiği izah ediliyor!.. istemiştir. Iflâsa tekaddum eden kısa bir Tarih bütün bu misaller ile doludur. müddet zarfında sulhname yapılması, İktisadî şerait ve iktisadî muhit nasıl hem de 5,695.000 lira matlubata mukabil insanların nüfus harekâtı üzerinde mü31,600 liraya sulh olunması medarı ihtiessir olmuş ise nüfus kesafeti de milletcac görulmemektedir. Ayni zamanda, lerin istikballeri ve siyasetlerinde ayni mer'i nizamata gore hali acizde bulunan tesiri gostermiştir. müessesat ve eşhasın, iflâsından muayKarilerimize, kısaca bu mes'eleleri aryen bir müddet evvel aktettiği bu gibi «edeceğiz. Ve tarihin bir tekerrürden ibaret olduğunu bir kere daha isbat eymukaveleler keenlemyekun addedileceği liyeceğiz. de beyan edilmektedir. Bu yazılarımızdan hiç bir vakit, Türk Talep edilen meblâğ ile kabul olunan milletinin nüfus istikbalinden nevmit paranın nisbetsizligi ve sulhnamenin Dün şehrimize gelen Yunan millî taktmı ovuncuları vapurdan çıkarolduğumuz anlaşılmasm, büâkis, Türk tanziminde gorülen muamele noksanlı larken (yuvarlaktaki resim takım kaptanı Yorgi Andriyanopulos'tur) milleti şayanı hayret bir veludiyet muDün akşam futbolculara Tak Yunan millî takımı, Romanya ğı da ayni zamanda nazarı dikkati celhafaza etmektedir. Yunan'lılar vapuru ile evvelki akşam limanı sim'de, şehrimizdeki betmişt'r. Bu kadar harici ve dahilî mücadeleler içinde hayatiyetini muhafaza ederek İflâs bürosu, alacakhların ve ayni za mıza gelmişler, dün şehre çıkmış tarafından hususî mahiyette bir asırların yıpratmadığı Türk milletinin manda alacakh mevkiinde bulunan hü lardır. Yunan'lı futbolçular dün İs çay ziyafeti verilmiştir. bu veludiyeti (nüfus ilmi» için çok kıyYunan futbolculan, Bükreş'teki kumetin hukukunu sıyanet maksadile tanbul'un şayanı temaşa mahallemetli kaideleri tevsik edecektir. müsabakadan çok şikâyet etmektesulhnamenin iptalini istemektedir. Bu rini gezmişlerdir. Futbolculardan Zira, «nüfus ilmi» nin tetkikinden annun iein Ticaret mahkemesine müracaat bazıları patrikhaneyi ziyaret et dirler. İddialarına nazaran Romen'laşılıyor ki; iktisadî şerait nüfus için olunmuştur. [Lutfen sahifeyı çeviriniz] mişlerdir. esas olmakla beraber başka âmillerin de IIIIIIHIIIIIimilMIIINIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIinimillllllllllllUllllllilllltHIIIIIIIIIII IMIllllllltllllllIIIIIIMIIIPIIMIIIllilllllltlllllltl ItllllllllIU1M11IIIIII Tarafeyn arasında lâyihalar teati etesirleri vardır. Bu unsur; ahlâkî ve ailedildikten sonra mahkeme bir karar ittivî olarak yadediliyorlar. İktisadî şeraiti haiz olduğu halde ilerlemiyen nüfuslar haz edecektir. vardır. Meselâ, Fransa'da nüfusun arttaası için maddî şerait mevcut olduğu ' Vaktile Emanet tarafından verem hastanesi yapılmak üzere alınnn halde manevî şerait noksandır. İşte; jŞişli'deki arsa bizde nüfus mes'elesinin arzettiği cephe budur. Eski Şehreminlerinden Cemil Pş. dün mektedir. Mütehassıs etibbadan bir zat Biz, medeniyetin ve fennin memleke kü nüshamızda Muhittin Beye cevap demiştir ki: « Sanatoryom inşa edilecek yer sattimize girdiği ve hatta hücum ettiği bir vermişti. Mnhittin B. dün kendisini göAnkara 28 (Telefonla) Adli sırada Türk milletinin veludiyetinde zi ren gazetecilere gazetelerl okumadığını hı bahirden 100 metre yüksek olmalı, ye Vekili Haydar Rifat B. davaraî şerait ile beraber en büyük bir âmir ve okumıîş olsa bile cevaba lüzum gör şimale Kapah ve lodosa karşı açık olsının rüyetine yarın 'fbugün) Anolan ahlâkî ve ailevî rabıtalarınm çö mediğini söylemiştir. malıdır. : ' kara asliye mahkemesinde devam zülmemesine dikkat etmeliyiz!.. Verem hastanesi için btı şartîara TfiVerem hastanesi mes'elesi hakkındaki olunacaktır. Sıtma Mücadele heyetinin evvelki sezum yoktur. Fakir halkın kolayca ziyaret ne yapılan bir anketine vâkıf olduk, A münakaşalar devam etmektedir. Emanet edebileceği ve bannabileceği bir yer olYarınki celsede Adliye Vekilinin hesabma evvelce Şişli'de alman arsanın dana, Bursa, Aydın ve sair sıtma mmtaavukatlan istinabe şahitleri mes'ekalarında bir sene mütemadiyen me hastane inşasına elverişli olup olmadığı malı. Vesaiti nakliyesi bol ve şehre nzak lesine cevap vereceklerdir. Yarın murlar köylerdeki tevellüdat ve vefiyat hakkında bazı iddialar dermeyan edil olmamalıdır. Verem hastaneleri yalnız müddeiumuminin iddianamesini hakkında not almışlardır. Şu şayanı mektedir. Eski Şehreminlerlnden Cemil Almanya'da şehre uzaytır.» dermeyan etmesi de memuldür. hayret neticeye bakınız: Şehremanetinde de deniliyor ki: «ŞişPş. ile bazı mütehassıslar burada verem Cumartesi günü Haydar Rifat B. (1000) nüfusta 3042 tevellüdat!.. Ve hastanesi yapılabileceğine kanidirler. Ii yüksektir. Burada hastane yapılamaz. müdafaasını yapacaktır. Muhake(1000) nüfusta (19) vei'iyat!.. Halbuki Emanet bunun aksini iddia et Bnndan maada fakir halka uzaktır.» Türk milletinin veludiyetini bundan IIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIHIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIPIlİimilllHimilllllllllllllinnilM Diğer taraftan Kasımpaşa'daki Bah menin cumartesiye bitmesi muhtedaha iyi isbat eden bir vesika olamaz. arzetmek isteriz ki; memleketimizde nü riye hastanesi lâğvedileceğinden bura meldir. Demek ki, biraz da dikkat edilse Türk fus mes'elesile uğraşacak (millî bir ce sının verem hastanesi ittihazt teklif edilmilleti veludiyette dünyanın birinci mil miyete) ihtiyaç vardır. Bu cemiyetin te mektedir. Emanet evvelce burasını isBugün beşinci sahife: I leti olarak kalacaktır. Mazhar Osman 3 e y ve ideal kadın.. temiş ise de verilmemiştir. Şehremaneti, şekkülünü teşvik ve himaye etmelerini Nüfus mes'elesi ve tarihi hakkındaki [Bu karikatür karilerimizden Mediha Fazlı H. tarafından gönburası verilirse verem hastanesi açmaneşrikatımıza başlamazdan evvel «kah temenni ederiz. derilmiştir.] ğa amade olduğunu beyan etmektedir. raman Başvekilimizin» nazarı dikkatine Alâettin Cemil Şehrimize gelen Yunan oyuucuları bugün gidiyorlar Verem hastanesı bahsi Şehremini B. Cemil Paşaya cevap vermiyor. Verem hastanesinin yeri için o r taya e!e alınır bir fikir atıldı H.Rifat Bey davası bugün gorülecek I Çocuklar için |